Pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế – từ thực tiễn tỉnh hà nam (tt)

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Thanh tra là chức năng thiết yếu của hoạt động quản lý nhà nước.
Pháp luật về thanh tra đã và đang ngày càng được hoàn thiện để đáp ứng
đòi hỏi của thực tiễn với nhiều vấn đề trực tiếp, gián tiếp tác động đến đời
sống của nhân dân. Trong đó, sức khỏe là vấn đề có tác động mạnh mẽ và
trực tiếp.
Xã hội càng phồn thịnh, con người càng quan tâm, chú trọng đến vấn
đề sức khỏe của bản thân và cộng đồng. Ở nước ta, công tác y tế với sứ
mệnh chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân được đặt dưới sự
lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, sự quản lý thống nhất của Chính phủ, trong đó,
Bộ Y tế là cơ quan thuộc Chính phủ, thực hiện chức năng quản lý nhà nước
về y tế những năm qua đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận trên các
lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của Ngành.Tuy nhiên bên cạnh đó, công tác
y tế vẫn còn tồn tại những bất cập và yếu kém. Ở tỉnh Hà Nam, trong giai
đoạn từ năm 2011 đến năm 2015, thực tiễn công tác quản lý nhà nước về y
tế trên địa bàn tỉnh cho thấy tình trạng vi phạm quy định của pháp luật
chuyên ngành, quy định chuyên môn - kỹ thuật, quy tắc quản lý lĩnh vực
thuộc ngành vẫn còn chậm được ngăn chặn, phát hiện và xử lý, các điển
hình tiên tiến chưa kịp thời được nhân rộng khiến cho hiệu lực, hiệu quả
quản lý nhà nước về y tế ở địa phương đôi khi bị suy giảm, trật tự, kỷ cương
pháp luật chuyên ngành đôi lúc còn chưa được đảm bảo, lợi ích của nhà
nước, quyền, lợi ích hợp pháp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân đôi khi còn
bị hạn chế,....
Tình trạng trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan
khác nhau, trong đó nguyên nhân quan trọng là do hoạt động quản lý nhà
nước về y tế còn nhiều bất cập, đặc biệt là công tác thực hiện pháp luật về
1


thanh tra chuyên ngành y tế còn hạn chếnhất dịnh cùng với những tồn tại

của hệ thống pháp luật nói chung, pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế
nói riêng.
Trước tình hình đó, để góp phần khắc phục những bất cập nêu
trên,tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về y tế, phục vụ tốt
hơn cho sứ mệnh chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân trên cả
nước nói chung và trên địa bàn tỉnh Hà Nam nói riêng đòi hỏi phải triển
khai đồng bộ nhiều giải pháp. Đặc biệt là nghiên cứu, đề xuất, triển khai
những giải pháp thiết thực nhằm hoàn thiện và bảo đảm thực hiện pháp luật
về thanh tra chuyên ngành y tế dựa trên cơ sở lý luận về pháp luật thanh tra
chuyên ngành y tế và thực tiễn thực hiện pháp luật về thanh tra chuyên
ngành y tế trên địa bàn tỉnh Hà Nam. Chính vì vậy, tác giả chọn đề tài
nghiên cứu: “Pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế - từ thực tiễn tỉnh
Hà Nam” để làm rõ cơ sở lý luận, đánh giá tình hình thực tiễn, từ đó đề
xuất những giải pháp hoàn thiện và bảo đảm thực hiện pháp luật về thanh
tra chuyên ngành y tế tại các địa phương trên cả nước ngày đáp ứng ngày
càng tốt hơn yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Xuất phát từ vị trí, vai trò của thanh tra đối với hoạt động quản lý
nhà nước, ở nước ta trong nhiều năm qua, vấn đề pháp luật về thanh tra nói
chung, thanh tra chuyên ngành nói riêng đã được đề cập tại nhiều đặc san,
sách chuyên ngành, công trình khoa học, bài viết nghiên cứu,... Những tài
liệu khoa học kể trên đã tập trung nghiên cứu, làm sáng tỏ cơ sở lý luận và
thực tiễn, đồng thời đưa ra những giải pháp nhằm tăng cường tính hiệu lực,
hiệu quả trong công tác thanh tra, thanh tra chuyên ngành. Tuy nhiên, đối
với những vấn đề xung quanh việc hoàn thiện và bảo đảm thực hiện pháp
luật về thanh tra chuyên ngành y tế lại chưa được tập trung nghiên cứu cụ
thể và toàn diện. Vì vậy, tác giả lựa chon đề tài “Pháp luật về thanh tra
2

chuyên ngành y tế - từ thực tiễn tỉnh Hà Nam” để trên cơ sở kế thừa kết
quả của các công trình nghiên cứu pháp luật thanh tra, thanh tra chuyên
ngành, tập trung nghiên cứu pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế từ
thực tiễn tỉnh Hà Nam.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn
3.1. Mục đích
Nghiên cứu cơ sở lý luận pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế;
tình hình thực tiễn thực hiện pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế trên
địa bàn tỉnh Hà Nam. Qua đó đề xuất những giải pháp hoàn thiện và bảo
đảm thực hiện pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế tại các địa phương
trên cả nước.
3.2. Nhiệm vụ
- Phân tích, đi từ cơ sở lý luận về thanh tra, thanh tra chuyên ngành
và thanh tra chuyên ngành y tế để từ đó làm rõ khái niệm, đặc điểm, nội
dung, vai trò của pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế.
- Đánh giá các quy định của pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế
và thực trạng thực hiện pháp luật thanh tra chuyên ngành y tế trên địa bàn
tỉnh Hà Nam giai đoạn 2011-2015, từ đó chỉ ra những kết quả đạt được và
những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trong việc
thực hiện pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế trên địa bàn tỉnh Hà
Nam.
- Đề xuất những giải pháp hoàn thiện và bảo đảm thực hiện pháp luật
về thanh tra chuyên ngành y tế tại các địa phương trên cả nước
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế từ thực tiễn tỉnh Hà Nam.
4.2. Phạm vi nghiên cứu

3

Luận văn tập trung nghiên cứu hệ thống quan điểm lãnh đạo, chỉ
đạo của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước về công tác chăm sóc,
bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân; công tác thanh tra, thanh tra
chuyên ngành y tế và thực tiễn thực hiện pháp luật về thanh tra chuyên
ngành y tế trên địa bàn tỉnh Hà Nam giai đoạn 2011-2015 do Sở Y tế thực
hiện.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn
5.1. Phương pháp luận
Luận văn được nghiên cứu dựa trên phương pháp luận của Triết
học Mác - Lênin về chủ nghĩa duy vật biện chứng, duy vật lịch sử và
quan điểm của Đảng, pháp luật của nhà nước về công tác thanh tra.
5.2. Phương pháp nghiên cứu của luận văn
- Phương pháp thống kê.
- Phương pháp phân tích.
- Phương pháp tổng hợp, khái quát hóa.
6. Ý nghĩa về lý luận và thực tiễn của luận văn
6.1. Về mặt lý luận
Luận văn góp phần làm sáng tỏ cơ sở lý luận về pháp luật thanh tra
chuyên ngành y tế, đánh giá những ưu điểm và tồn tại, hạn chế của pháp
luật về thanh tra chuyên ngành y tế để đưa ra giải pháp tổng thể cũng như
một số kiến nghị cụ thể để góp phần hoàn thiện pháp luật về thanh tra
chuyên ngành y tế.
6.2. Về mặt thực tiễn
- Trên cơ sở chỉ rõ những kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế và
nguyên nhân của những tồn tại, hạn chếtrong việc thực hiện pháp luật về
thanh tra chuyên ngành y tế từ thực tiễn tỉnh Hà Nam để đưa ra những giải
pháp bảo đảm thực hiện pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế tại các

4

địa phương trên cả nước đáp ứng tốt hơn yêu cầu nhiệm vụ trong điều kiện
tình hình mới.
- Kết quả nghiên cứu của Luận văn là tài liệu tham khảo đối với các
cấp có thẩm quyền trong hoạt động hoạch định chính sách, pháp luật, đưa
ra cơ chế, chính sách quản lý đối với lĩnh vực có liên quan và đối với các
cá nhân, tổ chức quan tâm đến nội dung nghiên cứu của luận văn.
7. Kết cấu luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận
văn gồm 03 chương:
Chương 1: Những vấn đề lý luận của pháp luật về thanh tra
chuyên ngành y tế.
Chương 2: Pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế tại tỉnh Hà Nam.
Chương 3: Giải pháp hoàn thiện và bảo đảm thực hiện pháp luật về
thanh tra chuyên ngành y tế từ thực tiễn tỉnh Hà Nam.

5


Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA PHÁP LUẬT VỀ THANH
TRA CHUYÊN NGÀNH Y TẾ
1.1. Khái niệm, đặc điểm của thanh tra chuyên ngành y tế
1.1.1 Khái niệm về thanh tra chuyên ngành y tế
1.1.1.1. Khái niệm thanh tra
Thuật ngữ Thanh tra xuất phát từ gốc tiếng la tinh là “inspectorate”,
có nghĩa là “nhìn vào bên trong”.
Theo Từ điển Luật học Đức: "Thanh tra là sự tác động của chủ thể
đến đối tượng đã và đang thực hiện thẩm quyền được giao nhằm đạt được

mục đích nhất định - sự tác động có tính trực thuộc".
Theo Từ điển Tiếng Việt, “Thanh tra là kiểm soát, xem xét tại chỗ
việc làm của địa phương, cơ quan, xí nghiệp”.
Là chức năng thiết yếu của quản lý nhà nước, vai trò của thanh tra
đối với hoạt động quản lý nhà nước được thể hiện trên những nội dung cơ
bản sau:
- Phát hiện sơ hở trong cơ chế quản lý, chính sách pháp luật để kiến
nghị cơ quan nhà nước có thẩm, quyền biện pháp khắc phục.
- Phòng ngừa, phát hiện và xử lý hành vi vi phạm pháp luật, hướng
dẫn đối tượng thanh tra thực hiện đúng quy định của pháp luật.
- Phát huy, nhân rộng các nhân tố tích cực.
- Góp phần phát huy dân chủ.
Có thể hiểu: Thanh tra là việc xem xét, đánh giá, xử lý theo trình tự
thủ tục do pháp luật quy địnhcủa cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với
việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ
chức, cá nhân.
1.1.1.2. Khái niệm Thanh tra chuyên ngành.
6


Nhìn từ góc độ quản lý nhà nước, khái niệm “Ngành”có thể hiểu là
hệ thống cơ quan, tổ chức từ trung ương đến địa phương, có tổ chức và
hoạt động gắn đặc điểm chuyên môn - kỹ thuật, quy tắc quản lý riêng biệt,
hoạt động để phục vụ một hoặc một số khía cạnh nhất định của xã hội.
Thanh tra chuyên ngành là hoạt động thanh tra của cơ quan nhà nước
có thẩm quyền theo ngành, lĩnh vực đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân
trong việc chấp hành pháp luật chuyên ngành, quy định về chuyên môn kỹ thuật, quy tắc quản lý của ngành, lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý.
1.1.1.3. Khái niệm thanh tra chuyên ngành y tế.
Thanh tra chuyên ngành y tế là hoạt động thanh tra của các cơ quan
thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành y tế đối với cơ quan, tổ chức,

cá nhân hoạt động thuộc phạm vi quản lý của ngành trong việc chấp hành
pháp luật chuyên ngành, quy định về chuyên môn-kỹ thuật, quy tắc quản lý
thuộc thẩm quyền quản lý của ngành y tế.
1.1.2. Đặc điểm của thanh tra chuyên ngành Y tế
Một là, thanh tra chuyên ngành y tế gắn liền với quản lý nhà nước về
y tế, đáp ứng yêu cầu và phục vụ mục tiêu quản lý nhà nước về y tế.
Hai là, tính quyền lực nhà nước của thanh tra chuyên ngành y tế.
Ba là, tính khách quan và độc lập tương đối của thanh tra chuyên
ngành y tế.
Bốn là, công tác thanh tra chuyên ngành y tế có tính chuyên sâu về
chuyên môn nghiệp vụ của ngành.
1.2. Khái niệm, đặc điểm, nội dung, vai trò của pháp luật về
thanh tra chuyên ngành y tế.
1.2.1. Khái niệm pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế.
Pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tếtrong vai trò của mình là
nhân tố điều chỉnh các quan hệ phát sinh trong tổ chức và hoạt động thanh
tra chuyên ngành y tế sẽ tạo căn cứ pháp lý để các chủ thể thực hiện chức
7


năng thanh tra chuyên ngành y tế thực hiện chức năng, nhiệm vụ, phát huy
vị trí, vai trò, góp phần giúp chủ thể quản lý nhà nước về y tế đạt được
những mục tiêu trong công tác quản lý nhà nước về y tế.
Có thể hiểu pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế là tổng thể các
quy định do nhà nước ban hành và đảm bảo thực hiệnnhằm điều chỉnh các
quan hệ phát sinh trong tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành y tế.

1.2.2. Đặc điểm của pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế
Một là, pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế mang những đặc
trưng riêng của ngành y tế.

Hai là, pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế có nguồn rất đa
dạng.
Ba là, pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế chịu sự tác động của
tiến trình hội nhập quốc tế.

1.2.3. Nội dung của pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế
* Nhóm quy định về tổ chức chuyên ngành y tế:
- Cơ cấu tổ chức bộ máy; nhiệm vụ, quyền hạn về thanh tra chuyên
ngành y tế của các cơ quan thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành y
tế (Cơ quan thanh tra nhà nước: Thanh tra Bộ Y tế, Thanh tra Sở Y tế; cơ
quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành y tế:Tổng
cục, Cục thuộc Bộ Y tế, Chi cục thuộc Sở Y tếđược giao thực hiện chức
năng thanh tra chuyên ngành y tế); nhiệm vụ, quyền hạn trong hoạt động
thanh tra chuyên ngành y tế của Chánh Thanh tra Bộ Y tế, Chánh Thanh
tra Sở Y tế; nhiệm vụ, quyền hạn trong hoạt động thanh tra chuyên của
Thủ trưởng cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành
y tế (Tổng cục trưởng, Cục trưởng, Chi cục trưởng), bộ phận tham mưu
công tác thanh tra chuyên ngành thuộc Tổng cục, các Cục thuộc Bộ Y tế và
Chi cục thuộc Sở Y tế được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên
ngành.
8


- Thanh tra viên, người được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra
chuyên ngành, cộng tác viên thanh tra.
- Thẩm quyền, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân đối với
công tác thanh tra chuyên ngành y tế.
* Nhóm quy định về hoạt động của thanh tra chuyên ngành y tế:
Pháp luật về hoạt động của thanh tra chuyên ngành y tế bao gồm hệ
thống các quy định của pháp luật về trình tự thủ tục thực hiện nhiệm vụ,

quyền hạn của cơ quan thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành y tế
trong hoạt động thanh tra chuyên ngành y tế.
1.2.4. Vai trò của pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế.
Với những đặc điểm của mình, pháp luật về thanh tra chuyên ngành
y tế có vai trò quan trọng trong đời sống nhà nước và đời sống xã hội.
Thứ nhất, pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế góp phần giữ gìn
trật tự, kỷ cương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước của ngành
y tế.
Thứ hai, pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế bảo đảm quyền và
lợi ích hợp pháp của công dân tạo điều kiện để công dân phát huy quyền
làm chủ, tham gia quản lý nhà nước và quản lý xã hội.
Thứ ba, pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế còn góp phần tạo
lập và duy trì môi trường hoạt động, cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng
trước pháp luật của các cơ quan, tổ chức, cá nhân hoạt động thuộc phạm vi
quản lý nhà nước của ngành y tế.

9


Chương 2
PHÁP LUẬT VỀ THANH TRA CHUYÊN NGÀNH Y TẾ
TẠI TỈNH HÀ NAM
2.1. Pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế
2.1.1. Quy định của pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế,
thanh tra chuyên ngành y tế tỉnh Hà Nam.
Quy định chung về tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành y
tế.
Quy định cụ thể về trình tự, thủ tục thanh tra chuyên ngành y tế
theo các lĩnh vực
Quy định về tổ chức thanh tra chuyên ngành y tế tỉnh Hà Nam.

a. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ quyền hạn và tổ chức bộ máy của Sở Y tế
b. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ quyền hạn đối với công tác thanh tra
chuyên ngành của Thanh tra Sở Y tế
c. Cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành
d. Thanh tra viên, người được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra
chuyên ngành y tế, cộng tác viên thanh tra chuyên ngành y tế và trách
nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân đối với công tác thanh tra chuyên
ngành y tế.
Quy định về hoạt động thanh tra chuyên ngành y tế tỉnh Hà Nam.
2.1.2. Đánh giá quy định của pháp luật về thanh tra chuyên ngành
y tế
a. Ưu điểm.
Nhìn chung, pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế đã quy định
bao quátcác vấn đề về tổ chức và hoạt động của thanh tra chuyên ngành
y tế. Đây là căn cứ pháp lý, là nền tảng quan trọng để cơ quan thực hiện
chức năng thanh tra chuyên ngành y tế phát huy vị trí, vai trò của mình.
10


b. Tồn tại, hạn chế
Đối với pháp luật về tổ chức thanh tra chuyên ngành y tế.
- Về tổ chức bộ máy và chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn.
- Quy định về thanh tra viên, người được giao thực hiện nhiệm vụ
thanh tra chuyên ngànhvà cộng tác viên thanh tra.
+ Thanh tra viên.
+ Người được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành.
+ Cộng tác viên thanh tra.
Đối với pháp luật về hoạt động thanh tra chuyên ngành y tế:
- Hình thức thanh tra
- Xây dựng kế hoạch thanh tra và gửi kế hoạch thanh tra:

-Xây dựng đề cương yêu cầu đối tượng thanh tra báo cáo
-Tồn tại, hạn chế khác
2.2. Thực hiện pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế tại tỉnh Hà
Nam
2.2.1. Thực tiễn công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân
trên địa bàn tỉnh Hà Nam giai đoạn 2011 - 2015.
2.2.2. Thực tiễn tổ chức thanh tra chuyên ngành y tế tại tỉnh Hà
Nam.
2.2.2.1. Tổ chức thanh tra chuyên ngành y tế tỉnh Hà Nam
- Cơ quan thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành y tế.
- Nhân lực thanh tra chuyên ngành y tế.
2.2.2.2. Đánh giá thực trạng tổ chức thanh tra chuyên ngành y tế
tỉnh Hà Nam.
a. Ưu điểm.
- Thiết lập về cơ bản đảm bảo tổ chức bộ máy, nhân lực thanh tra
chuyên ngành y tế theo quy định của pháp luật, hệ thống thanh tra y tế từng
bước được kiện toàn.
11


- Nhân lực làm công tác chuyên ngành y tế đa phần đều có trình độ
chuyên môn, nghiệp vụ và thâm niên công tác.
- Công tác đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện bản lĩnh chính trị, phẩm
chất đạo đức, trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho nhân lực làm công tác
thanh tra chuyên ngành y tế từng bước quan tâm chú trọng.
b. Tồn tại, hạn chế.
Một là, biên chế của cơ quan Thanh tra Sở Y tế hiện nay quá hạn
hẹp, chưa tương xứng với chức năng, nhiệm vụ của Thanh tra Sở dẫn đến
khó tập trung, chuyên môn hóa; việc trưng tập cộng tác viên thanh tra còn
bất cập do thiếu quy định cụ thể về điều kiện, tiêu chuẩn, chế độ chính sách

đối với cộng tác viên thanh tra chuyên ngành y tế, việc trưng tập người dự
kiến tham gia Đoàn thanh tra còn phụ thuộc vào cơ quan quản lý người dự
kiến được trưng tập.
Hai là, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm và Chi cục Dân số - Kế
hoạch hóa gia đình chưa giao công chức thực hiện nhiệm vụ thanh tra
chuyên ngành.
Ba là, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình chưa có phòng tham
mưu công tác thanh tra chuyên ngành cũng như chưa thực hiện lồng ghép
phân công nhiệm vụ về công tác thanh tra chuyên ngành cho phòng thuộc
chi cục đề tham mưu, đề xuất và tổ chức thực hiện công tác thanh tra
chuyên ngành.
Bốn là, việc tạo điều kiện về kinh phí hoạt động và trang thiết bị cơ
sở vật chất vẫn còn những khó khăn nhất định.
Năm là, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Nam chưa ban hành quy chế phối
hợp giữa Thanh tra Sở Y tế và các cơ quan, tổ chức có liên quan như được
giao tại Nghị định 122/2014/NĐ-CP.

12


2.2.3. Thực tiễn hoạt động thanh tra chuyên ngành y tế tại tỉnh
Hà Nam.
2.2.3.1. Kết quả hoạt động thanh tra chuyên ngành y tế trên địa bàn
tỉnh Hà Nam giai đoạn 2011-2015 qua các năm.
Năm 2011
Trong năm 2011, Sở Y tế tỉnh Hà Nam đã tiến hành thanh tra đối với
119 cơ sở, phát hiện và xử lý 22 cơ sở sai phạm (Trong đó cảnh cáo 02
trường hợp, phạt tiền 20 trường hợp, số tiền phạt 30.000.000 đồng) trên
các lĩnh vực Y; Dược, Mỹ phẩm, Trang thiết bị y tế và An toàn vệ sinh
thực phẩm.

Năm 2012
Trong năm 2012, Sở Y tế tỉnh Hà Nam đã tiến hành thanh tra đối với
105 cơ sở, phát hiện và xử lý 12 cơ sở sai phạm (Trong đó cảnh cáo 01
trường hợp, phạt tiền 11 trường hợp, số tiền phạt 22.000.000 đồng) trên
các lĩnh vực Y; Dược, Mỹ phẩm, Trang thiết bị y tế và An toàn vệ sinh
thực phẩm.
Năm 2013
Trong năm 2013, Sở Y tế tỉnh Hà Nam đã tiến hành thanh tra đối với
112 cơ sở, phát hiện và xử lý 16 cơ sở sai phạm (Trong đó cảnh cáo 04
trường hợp, phạt tiền 12 trường hợp, số tiền phạt 21.000.000 đồng) trên
các lĩnh vực Y; Dược, Mỹ phẩm và An toàn vệ sinh thực phẩm.
Năm 2014
Trong năm 2014, Sở Y tế tỉnh Hà Nam đã tiến hành thanh tra đối với
125 cơ sở, phát hiện và xử lý 23 cơ sở sai phạm (Trong đó cảnh cáo 00
trường hợp; phạt tiền 23 trường hợp, số tiền phạt 54.000.000 đồng; tước
quyền sử dụng giấy phép hoạt động của 01 cơ sở khám bệnh, chữa bệnh;
tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề dược và quyền sử dụng giấy
chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh thuốc của 01 cơ sở và người hành
nghề) trên các lĩnh vực Y; Dược và An toàn vệ sinhthực phẩm.
13


Năm 2015
Trong năm 2015, Sở Y tế tỉnh Hà Nam đã tiến hành thanh tra đối với
108 cơ sở, phát hiện và xử lý 18 cơ sở sai phạm (Trong đó cảnh cáo 00
trường hợp; phạt tiền 18 trường hợp, số tiền phạt 72.000.000 đồng; tước
quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề dược, quyền sử dụng giấy chứng nhận
đủ điều kiện kinh doanh thuốc của 02 cơ sở và người hành nghề) trên các
lĩnh vực Y; Dược, Mỹ phẩm, Trang thiết bị y tế và An toàn vệ sinh thực
phẩm.

2.2.3.2. Đánh giá kết quả hoạt động.
a. Ưu điểm
- Chủ động tham mưu kịp thời triển khai các chủ trương của Đảng,
chính sách pháp luật của nhà nước; bám sát chiến lược, kế hoạch phát triển
sự nghiệp y tế, trên cơ sở tình hình thực tiễn, chủ động tham mưu, đề xuất
và tiến hành thanh tra trên nhiều lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước
của ngành. Qua thanh tra, kịp thời ngăn chặn, phát hiện và xử lý những
hành vi vi phạm pháp luật chuyên ngành, quy định chuyên môn - kỹ thuật,
quy tắc quản lý ngành của các tổ chức, cá nhân hoạt động thuộc phạm vi
quản lý nhà nước của ngành; việc phát hiện, kiến nghị khắc phục sơ hở
trong cơ chế quản lý, chính sách pháp luật, đề xuất các giải pháp hữu ích
trong công tác quản lý nhà nước về y tế đã có những sự cố gắng nhất định.
- Không ngừng theo dõi, tổng kết, rút kinh nghiệm trong hoạt động
thanh tra chuyên ngành, phát huy tính lan tỏa trong hoạt động thanh tra để
củng cố và đề ra phương hướng công tác thanh tra chuyên ngành y tế trong
thời gian tới.
b. Tồn tại, hạn chế.
Một là, hoạt động thanh tra chuyên ngành y tế đôi khi còn hạn chế
về chiều rộng chưa bao phủ được hết các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý

14


nhà nước của ngành. Đối với các lĩnh vực thường xuyên được tiến hành
thanh tra, số lượng cơ sở được tiến hành thanh tra vẫn còn hạn chế.
Hai là, hoạt động thanh tra chuyên ngành y tế còn có những hạn
chế nhất định về chiều sâu trong hoạt động thanh tra.
Ba là, cơ chế phối hợp hoạt động giữa Thanh tra Sở Y tế và các
quản lý thị trường, Ủy ban nhân dân các cấp và các cơ quan, tổ chức có
liên quan đối với công tác thanh tra chuyên ngành y tế trên địa bàn tỉnh

chưa được quy định cụ thể khiến cho hoạt động thanh tra chuyên ngành
y tế đôi khi vẫn tồn tại những bất cập nhất định.
Bốn là, Luật Thanh tra và các văn bản hướng dẫn thi hành quy
định hoạt động thanh tra chuyên ngành được thực hiện bởi doàn Thanh
tra, thanh tra viên và người được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra
chuyên ngành tiến hành thanh tra độc lập. Tuy nhiên, thực tế hoạt động
thanh tra chuyên ngành y tế qua các năm trong giai đoạn 2011-2015 cho
thấy chưa có trường hợp giao thanh tra viên chuyên ngành y tế tiến hành
thanh tra độc lập.
c. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế về tổ chức và hoạt động
thanh tra chuyên ngành y tế tỉnh Hà Nam.
Những tồn tại, hạn chế trong tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên
ngành y tế tỉnh Hà Nam xuất phát từ những nguyên nhân cơ bản sau:
Một là, những ảnh hưởng, tác động của tình hình kinh tế, xã hội.
Hai là, sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền tỉnh Hà Nam
và Sở Y tế đối với tổ chức và hoạt động của cơ quan thực hiện chức năng
thanh tra y tế đôi lúc còn chưa tạo được động lực mạnh mẽ để cơ quan thực
hiện chức năng thanh tra chuyên ngành y tế phát huy vị trí, vai trò của
mình. Đặc biệt là trong việc giao biên chế, quản lý, sử dụng nhân lực thanh
tra chuyên ngành y tế, tạo điều kiện về kinh phí, trang thiết bị, cơ sở vật
chất kỹ thuật, hay việc quan tâm, chỉ đạo trước, trong và sau thanh tra.
15


Ba là, xuất phát từ những tồn tại, hạn chế của hệ thống pháp luật nói
chung, pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế nói riêng
Bốn là, xuất phát từ hạn chế trong thực trạng tổ chức dẫn đến hạn chế
trong hoạt động thanh tra chuyên ngành y tế tỉnh Hà Nam.

16

Chương 3
GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VÀ BẢO ĐẢM THỰC HIỆN PHÁP
LUẬT VỀ THANH TRA CHUYÊN NGÀNH Y TẾ
TỪ THỰC TIỄN TỈNH HÀ NAM
3.1. Yêu cầu của việc hoàn thiện và bảo đảm thực hiện pháp luật
về thanh tra chuyên ngành y tế.
3.1.1. Định hướng của Đảng, nhà nước về công tác chăm sóc, bảo
vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân.
3.1.2. Định hướng của Đảng và nhà nước về công tác thanh tra.
3.1.3. Nâng cao hiệu quả hoạt động của thanh tra chuyên ngành y
tế.
3.2. Giải pháp hoàn thiện và bảo đảm thực hiện pháp luật về
thanh tra chuyên ngành y tế từ thực tiễn tỉnh Hà Nam.
3.2.1.Nhóm giải pháp hoàn thiện pháp luật
3.2.1.1. Hoàn thiện hệ thống pháp luật nói chung pháp luật chuyên
ngành y tế nói riêng.
Tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành y tế chịu sự điều
chỉnh, tác động của hệ thống pháp luật nói chung, trong đó có pháp luật
chuyên ngành y tế. Hoàn thiện hệ thống pháp luật nói chung, trong đó có
pháp luật chuyên ngành y tế nói riêng, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất,
khả thi với pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế là nhu cầu bức thiết để
qua đó tạo ra môi trường pháp lý thuận lợi cho hoạt động của các cơ quan,
tổ chức, cá nhân, là căn cứ pháp lý vững chắc để bảo đảm thực hiện pháp
luật về thanh tra chuyên ngành y tế tại các địa phương trên cả nước.
3.2.2.2. Hoàn thiện pháp luật về tổ chức và hoạt động của thanh tra
chuyên ngành y tế.

17

Hoàn thiện pháp luật về tổ chức và hoạt động của thanh tra chuyên
ngành y tế cần quán triệt sâu sắc quan điểm, định hướng của Đảng, Nhà
nước về công tác thanh tra, định hướng của Đảng, nhà nước về công tác
chăm sóc sức khỏe nhân dân và yêu cầu nâng cao hiệu quả hoạt động thanh
tra chuyên ngành y tế trên cơ sở tổng kết thực tiễn và xuất phát từ nhận thức
về bản chất, vị trí, vai trò của công tác thanh tra, thanh tra chuyên ngành và
thanh tra chuyên ngành y tế đối với công tác quản lý nhà nước nói chung và
quản lý nhà nước về y tế nói riêng.
3.2.2.3. Một số kiến nghị để khắc phục những tồn tại, hạn chế của
pháp luật về tổ chức và hoạt động của thanh tra chuyên ngành y tế.
Về tổ chức thanh tra chuyên ngành y tế.
- Về tổ chức bộ máy và chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn.
- Quy định về thanh tra viên, cộng tác viên thanh tra.
Về hoạt động thanh tra chuyên ngành y tế.
- Về hình thức thanh tra:
- Đối với việc xây dựng kế hoạch thanh tra và gửi kế hoạch thanh
tra.
- Về việc xây dựng và gửi đề cương yêu cầu đối tượng thanh tra báo
cáo.
3.2.2. Nhóm giải pháp bảo đảm thực hiện pháp luật thanh tra
chuyên ngành y tế tại các địa phương trên cả nước.
3.2.2.1. Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy
Đảng, chính quyền, phát huy vai trò của các phương tiện thông tin đại
chúng.
Để đảm bảo thực hiện pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế, cần
tiếp tục tăng cường sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, Hội đồng
nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Nam, Bộ Y tế, của Đảng ủy và Lãnh
đạo Sở Y tế đối với công tác thanh tra chuyên ngành y tế.

18


Trong phạm vi hoạt động của mình, các phương tiện thông tin đại
chúng cần phát huy hơn nữa vai trò của mình trong việc phối hợp với Sở Y
tế trong hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; đưa tin trung
thực về tình hình thực hiện pháp luật chuyên ngành y tế ở địa phương; phối
hợp cung cấp thông tin cho các cơ quan thanh tra chuyên ngành y tế...
3.2.2.2. Đảm bảo trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị,
tổ chức, cá nhân trong thực hiện quy định của pháp luật về thanh tra
chuyên ngành y tế.
Đảm bảo trách nhiệm của Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá
nhân khác có liên quan cần chủ động phối hợp với cơ quan thực hiện chức năng
thanh tra y tế trước, trong và sau thanh tra, xử lý các vấn đề phát sinh trong hoạt
động thanh tra có liên quan, tạo điều kiện thuận lợi và phối hợp khi cần thiết để
đảm bảo hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra chuyên ngành y tế.

3.2.2.3. Phát huy quyền làm chủ, nâng cao ý thức, trách nhiệm của
người dân.
Việc phát huy quyền làm chủ, nâng cao ý thức, trách nhiệm của
người dân là yêu cầu thiết thực đối với việc bảo đảm thực hiện pháp luật về
thanh tra chuyên ngành y tế. Để phát huy quyền làm chủ, nâng cao ý thức
trách nhiệm của người dân, cấp có thẩm quyền cần làm tốt công tác tuyên
truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; bảo đảm thực hiện đúng các quy định
của pháp luật về tiếp công dân, thanh tra chuyên ngành y tế, giải quyết
khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh. Đặc biệt, cần tạo cơ chế đối thoại
cởi mở, có hình thức khuyến khích, động viên phủ hợp, tạo điều kiện để
công dân tham gia quản lý nhà nước,...
3.2.2.4. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật.
Tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật là nhiệm vụ

cấp thiết, cần được thực hiện thường xuyên, liên tục theo phương pháp
phù hợp đối với các cơ quan thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành
19


y tế và tổ chức, cá nhân là đối tượng của hoạt động thanh tra chuyên
ngành y tế, các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.....
3.2.2.5. Xây dựng lực lượng thanh tra chuyên ngành y tế.
Đối với công tác xây dựng lực lượng thanh tra chuyên ngành y tế, Sở
Y tế cần phối hợp với các cấp, các ngành có liên quan tham mưu cho Ủy
bân nhân dân tỉnh ban hành và tổ chức thực hiện tốt Kế hoạch thực hiện Đề
án nâng cao năng lực thanh tra y tế theo Quyết định số 2176/QĐ-TTg ngày
04 tháng 12 năm 2014 Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Đề án nâng cao
năng lực Thanh tra Y tế đến năm 2020. Trong đó, cần kiện toàn về tổ chức
bộ máy, bổ sung biên chế, triển khai mạnh mẽ các hình thức đào tạo, bồi
dưỡng về đạo đức, rèn luyện bản lĩnh chính trị, nâng tầm trình độ chuyên
môn nghiệp vụ đối với nhân lực thanh tra chuyên ngành y tế và đặc biệt
cần trú trọng công tác đào tạo nội bộ. Bên cạnh đó cần quan tâm đến công
tác quản lý, sử dụng cộng tác viên thanh tra y tế và xây dựng, ban hành quy
chế phối hợp giữa Sở Y tế và các cơ quan, đơn vị có liên quan trong việc
kiện toàn tổ chức, hoạt động thanh tra chuyên ngành y tế.
3.2.2.6. Nâng cao chất lượng hoạt động thanh tra chuyên ngành y tế.
Đổi mới vể nội dung, phương thức hoạt động thanh tra chuyên
ngành y tế.
Công tác thanh tra cần tiếp tục bám sát kế hoạch, nhiệm vụ của
ngành để xây dựng kế hoạch thanh tra và tiến hành thanh tra, tăng cường
thanh tra đột xuất, có định hướng, trọng tâm để tập trung chấn chỉnh hiệu
quả các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của ngành.
Hoạt động thanh tra chuyên ngành y tế cần tăng cường về số cuộc
thanh tra, số lượng cơ sở được thanh tra, mở rộng thanh tra các lĩnh vực

chưa được tiến hành thanh tra trước đây và được dư luận quan tâm; quán
triệt rõ mục đích, yêu cầu trong các cuộc thanh tra, chú trọng việc phát huy
mục đích của hoạt động thanh tra. Đối với các địa phương có tổ chức hoạt
20


động của các Đoàn kiểm tra chuyên ngành, cần từng bước lồng ghép với
hoạt động thanh tra chuyên ngành để nâng cao chất lượng hoạt động, phục
vụ hiệu quả hơn cho công tác chỉ đạo, điều hành của Sở Y tế.
Bên cạnh đó củng cố chất lượng chiều sâu cuộc thanh tra, trong thời
gian tới cần đổi mới nội dung, phương thức thanh tra, tập trung thanh tra
việc thực hiện quy định chuyên môn, kỹ thuật, kiểm soát chất lượng sản
phẩm thuộc phạm vi quản lý của Sở Y tế; thực hiện hoạt động thanh tra
một cách có hệ thống; quan tâm hơn nữa việc thực hiện các trình tự thủ tục
trong hoạt động thanh tra. Tiếp đó, trong thời gian tới, cần xem xét khả
năng giao Thanh tra viên, người được giao nhiệm vụ thanh tra chuyên
ngành tiến hành thanh tra độc lập.
Tăng cường hiệu quả giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản
ánh
Trong thời gian tới, Sở Y tế cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo về công
tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh trong toàn ngành, đặc
biệt là đối với các lĩnh vực dễ phát sinh khiếu tố như: Khám bệnh, chữa
bệnh; Pháp y; Giám định Y khoa; Hành nghề Y dược; An toàn thực
phẩm… Kiên quyết xử lý dứt điểm khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh
của công dân ngay tại nơi phát sinhvà trú trọng phát hiện những sơ hở
trong công tác quản lý để có giải pháp xử lý hoặc kiến nghị Sở Y tế để có
giải pháp khắc phục, xử lý những sai phạm.
Tiếp tục thực hiện hiệu quả công tác tiếp nhận, xử lý thông tin phản
ánh qua số điện thoại đường dây nóng của Ngành Y tế.
Tăng cường hợp tác, trao đổi kinh nghiệm của các địa phương trong

cả nước, giữa các cơ quan trung ương và địa phương.
Cấp có thẩm quyềncần tăng cường tổ chức hợp tác, trao đổi, chia sẻ,
học hỏi kinh nghiệm giữa các địa phương trong cả nước để qua đó góp

21


phần đảm bảo thực hiện pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế tại các
địa phương trên cả nước.

22


KẾT LUẬN

Qua nghiên cứu về “Pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế - từ
thực tiễn tỉnh Hà Nam”, xuất phát từ phân tích cơ sở lý luận và đánh giá
thực tiễn pháp luật về thanh tra chuyên ngành y tế tỉnh Hà Nam chúng ta
nhận thấy:
Thứ nhất, thanh tra chuyên ngành y tế là chức năng thiết yếu của
quản lý nhà nước về y tế.
Thứ hai, để hoàn thiện và bảo đảm thực hiện pháp luật về thanh tra
chuyên ngành y tế tại các địa phương trên cả nước trong thời gian tới cần
thực hiện đồng bộcác giải pháp hoàn thiện hệ thống pháp luật, tăng cường
sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền, phát huy vị trí, vai
trò của các tổ chức, cá nhân đối với công tác thanh tra chuyên ngành y tế,
đặc biệt là phát huy vai trò làm chủ của nhân dân; đẩy mạnh tuyên truyền,
phổ biến, giáo dục pháp luật kết hợp với xây dựng lực lượng thanh tra
chuyên ngành y tế và nâng cao chất lượng hoạt động thanh tra chuyên
ngành y tế./.

23