THỰC TRẠNG SỬ DỤNG CÁC PHƢƠNG PHÁP GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI Ở HUYỆN CHÂU THÀNH TỈNH TÂY NINH

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH

Lê Thị Trinh

THỰC TRẠNG SỬ DỤNG CÁC
PHƢƠNG PHÁP GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG
CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI
Ở HUYỆN CHÂU THÀNH TỈNH TÂY NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Thành phố Hồ Chí Minh - 2016


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH

Lê Thị Trinh

THỰC TRẠNG SỬ DỤNG CÁC
PHƢƠNG PHÁP GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG
CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI
Ở HUYỆN CHÂU THÀNH TỈNH TÂY NINH
Chuyên ngành : Giáo dục học (Giáo dục mầm non)
Mã số

: 60 14 01 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. TRẦN THỊ QUỐC MINH

Thành phố Hồ Chí Minh - 2016


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu này là do chính tôi thực hiện. Các số
liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là hoàn toàn trung thực và chưa được công
bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.
Học viên cao học
LÊ THỊ TRINH


LỜI CẢM ƠN
Trước tiên tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu Trường ĐHSP Tp.HCM và
quý Thầy Cô khoa Giáo dục Mầm non đã tận tình giảng dạy và hướng dẫn cho tôi
trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu tại trường.
Đồng thời, tôi xin cảm ơn quý Thầy Cô Phòng Sau Đại học trường ĐHSP
Tp.HCM đã nhiệt tình giúp đỡ tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong thời gian học tập,
nghiên cứu và bảo vệ luận văn tại trường.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Tiến sĩ Trần Thị Quốc Minh đã
tận tình hướng dẫn, giúp đỡ, động viên tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn này.
Tôi cũng xin cảm ơn Ban giám hiệu và giáo viên các Trường Mầm Non tại
huyện Châu Thành, tỉnh Tây Ninh đã hết sức tạo điều kiện cho tôi tiến hành khảo sát
khi nghiên cứu đề tài này. Đặc biệt tôi xin chân thành cảm ơn sự hỗ trợ rất nhiệt tình
của Ban Giám Hiệu và tập thể Giáo viên trường Mẫu giáo Thành Long, trường Mầm
non Trưng Vương, trường Mẫu giáo Thanh Điền, trường Mẫu giáo Ninh Điền, trường
Mẫu giáo An Cơ và trường Mẫu giáo Hảo Đước..
Xin chân thành cảm ơn quý thầy cô trong Hội đồng chấm luận văn sẽ xem xét

và đóng góp những ý kiến quý báu cho đề tài này được hoàn thiện hơn.
Sau cùng, tôi cảm ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp và tất cả những người thân
đã luôn ở bên tôi ủng hộ, động viên, chia sẻ với tôi khi tham gia chương trình học Cao
học cũng như hoàn thành luận văn đúng hạn.
Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 9 năm 2016
Học viên cao học
LÊ THỊ TRINH


MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục các biểu đồ
MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ PHƢƠNG PHÁP GIÁO DỤC KĨ NĂNG
SỐNG CHO TRẺ 5 -6 TUỔI .................................................................... 6
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ........................................................................................ 6
1.1.1. Tình hình nghiên cứu về kĩ năng sống và phương pháp giáo dục kĩ năng
sống cho trẻ mẫu giáo trên thế giới .................................................................. 6
1.1.2. Tình hình nghiên cứu về kĩ năng sống và phương pháp giáo dục kĩ năng
sống cho trẻ mẫu giáo tại Việt Nam ................................................................. 7
1.2. Lý luận về các phương pháp giáo dục kĩ năng sống cho trẻ 5 – 6 tuổi .................... 9
1.2.1. Khái niệm về kĩ năng sống ............................................................................... 9
1.2.2. Nội dung giáo dục kĩ năng sống cho trẻ 5 – 6 tuổi ........................................ 12
1.2.3. Các phương pháp giáo dục kĩ năng sống ....................................................... 15
1.3. Đặc điểm của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ..................................................................... 28

1.3.1. Sự phát triển hoạt động học tập...................................................................... 28
1.3.2. Sự phát triển trí tuệ ......................................................................................... 28
1.3.3. Sự phát triển ngôn ngữ ................................................................................... 29
1.3.4. Sự phát triển tình cảm, ý chí .......................................................................... 30
1.3.5. Sự phát triển ý thức về bản thân ..................................................................... 31
1.3.6. Sự chuẩn bị cho trẻ vào lớp một..................................................................... 32
Tiểu kết chƣơng 1 ........................................................................................................ 34


Chƣơng 2. THỰC TRẠNG SỬ DỤNG CÁC PHƢƠNG PHÁP GIÁO DỤC
KĨ NĂNG SỐNG CHO TRẺ 5 – 6 TUỔI Ở HUYỆN CHÂU
THÀNH, TỈNH TÂY NINH .................................................................... 36
2.1. Khái quát điều tra thực trạng .................................................................................. 36
2.1.1. Mục đích khảo sát .......................................................................................... 36
2.1.2. Nhiệm vụ khảo sát thực trạng ........................................................................ 36
2.1.3. Phương pháp và đối tượng khảo sát ............................................................... 36
2.1.4. Khách thể khảo sát ......................................................................................... 39
2.1.5. Tiến trình khảo sát .......................................................................................... 40
2.2. Kết quả khảo sát thực trạng sử dụng các phương pháp giáo dục kĩ năng sống
cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ở trường mầm non ....................................................... 42
2.2.1. Thực trạng nhận thức của giáo viên mầm non và cán bộ quản lý về giáo
dục kĩ năng sống cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ................................................ 42
2.2.2. Thực trạng lập kế hoạch giáo dục kĩ năng sống của giáo viên mầm non
trong các hoạt động ở trường mầm non ......................................................... 45
2.2.3. Những phương pháp giáo viên mầm non sử dụng để giáo dục kĩ năng
sống cho trẻ và những kĩ năng sống trẻ đạt được........................................... 48
2.2.4. Thực trạng mức độ sử dụng thường xuyên các phương pháp giáo dục kĩ
năng sống của giáo viên mầm non ................................................................. 55
2.2.5. Thực trạng mức độ hiệu quả của các phương pháp giáo dục kĩ năng
sống của giáo viên mầm non .......................................................................... 59

2.2.6. Thực trạng mức độ phù hợp của các phương pháp giáo dục kĩ năng
sống của giáo viên mầm non .......................................................................... 64
2.2.7. Những khó khăn và kiến nghị, đề xuất của giáo viên mầm non khi sử
dụng các phương pháp giáo dục kĩ năng sống cho trẻ ................................... 76
2.3. Đề xuất một số giải pháp sử dụng các phương pháp giáo dục kĩ năng sống
cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ở trường mầm non ....................................................... 85
2.3.1. Những định hướng xác lập giải pháp ............................................................. 85
2.3.2. Những nguyên tắc xác lập giải pháp .............................................................. 86
2.3.3. Một số giải pháp sử dụng các phương pháp giáo dục kĩ năng sống cho


trẻ mầm non 5 – 6 tuổi ................................................................................... 86
2.3.4. Mối quan hệ giữa các giải pháp ..................................................................... 94
2.4. Khảo nghiệm một số giải pháp sử dụng các phương pháp giáo dục kĩ năng
sống cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ở trường mầm non .............................................. 95
2.4.1. Mục đích khảo nghiệm ................................................................................... 95
2.4.2. Nội dung khảo nghiệm ................................................................................... 95
2.4.3. Tổ chức khảo nghiệm ..................................................................................... 95
2.4.4. Kết quả khảo nghiệm ..................................................................................... 96
Tiểu kết chƣơng 2 ...................................................................................................... 101
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ SƢ PHẠM ............................................................... 103
TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................... 106
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

GV

Giáo viên

GDKNS

Giáo dục kĩ năng sống

KNS

Kĩ năng sống

PP

Phương pháp

PPGDKNS

Phương pháp giáo dục kĩ năng sống

GVMN

Giáo viên mầm non

CBQL

Cán bộ quản lý

MN

Mầm non

MG

Mẫu giáo


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1.

Bảng phương pháp và đối tượng khảo sát. ................................................ 38

Bảng 2.2.
Bảng 2.3.

Trình độ chuyên môn của giáo viên mầm non........................................... 39
Thâm niên công tác của giáo viên mầm non và cán bộ quản lý ................ 40

Bảng 2.4.
Bảng 2.5.

Nhận thức của giáo viên mầm non và cán bộ quản lý về kĩ năng sống ..... 42
Nhận thức của giáo viên mầm non và cán bộ quản lý về nội dung
giáo dục kĩ năng sống ................................................................................ 44

Bảng 2.6.

Mức độ sử dụng thường xuyên các phương pháp giáo dục kĩ năng
sống cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ................................................................ 55

Bảng 2.7.

Mức độ hiệu quả của các phương pháp giáo dục kĩ năng sống cho trẻ

mẫu giáo 5 – 6 tuổi .................................................................................... 60

Bảng 2.8.

Mức độ phù hợp với đặc điểm của trẻ của các phương pháp giáo dục
kĩ năng sống cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ................................................... 64
Bảng 2.9. Mức độ phù hợp với mục tiêu và nội dung giáo dục của các phương
pháp giáo dục kĩ năng sống cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ........................... 68
Bảng 2.10. Mức độ phù hợp với điều kiện sống của các phương pháp giáo dục kĩ
năng sống cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ....................................................... 71
Bảng 2.11. Mức độ phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất của các phương pháp
giáo dục kĩ năng sống cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi .................................... 74
Bảng 2.12. Những khó khăn trong việc sử dụng các phương pháp giáo dục kĩ
năng sống cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ở trường mầm non của giáo
viên mầm non ............................................................................................. 77
Bảng 2.13. Những khó khăn trong việc sử dụng các phương pháp giáo dục kĩ
năng sống cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ở trường mầm non của cán bộ
quản lý ........................................................................................................ 80
Bảng 2.14. Những đề xuất, kiến nghị trong việc sử dụng các phương pháp giáo
dục kĩ năng sống cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ở trường mầm non của
giáo viên mầm non ..................................................................................... 82
Bảng 2.15. Những đề xuất, kiến nghị trong việc sử dụng các phương pháp giáo
dục kĩ năng sống cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ở trường mầm non của
cán bộ quản lý ............................................................................................ 84
Bảng 2.16. Tính cần thiết và khả thi của các giải pháp đề xuất .................................... 96
Bảng 2.17. Chênh lệch giữa mức độ cần thiết và mức độ khả thi của các giải pháp
đề xuất. ....................................................................................................... 99


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 2.1. Biểu đồ trình độ chuyên môn của giáo viên mầm non ............................. 39
Biểu đồ 2.1. Biểu đồ trình độ chuyên môn của cán bộ quản lý ..................................... 40


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....



data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not

read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not

read....

data error !!! can't not
read....