Đổi mới phương thức lãnh đạo của các tỉnh ủy vùng bắc trung bộ đối với công tác thanh niên giai đoạn hiện nay

HC VIN CHNH TR QUC GIA H CH MINH

Lấ TH H

Đổi mới ph-ơng thức lãnh đạo
của các tỉnh ủy vùng Bắc Trung Bộ
đối với công tác thanh niên giai đoạn hiện nay

LUN N TIN S KHOA HC CHNH TR
CHUYấN NGNH: XY DNG NG V CHNH QUYN NH NC

H NI - 2017


HC VIN CHNH TR QUC GIA H CH MINH

Lấ TH H

Đổi mới ph-ơng thức lãnh đạo
của các tỉnh ủy vùng Bắc Trung Bộ
đối với công tác thanh niên giai đoạn hiện nay

LUN N TIN S KHOA HC CHNH TR
CHUYấN NGNH: XY DNG NG V CHNH QUYN NH NC

Mó s: 62 31 02 03

Ngi hng dn khoa hc:

1. PGS, TS Dng Trung í
2. PGS, TS Trng Th Thụng

H NI - 2017


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các
tư liệu, số liệu, được sử dụng trong luận án có nguồn gốc rõ ràng, kết
quả nghiên cứu nêu trong Luận án là trung thực.
Hà Nội, ngày 20 tháng 3 năm 2017
TÁC GIẢ LUẬN ÁN

Lê Thị Hà


MỤC LỤC

MỞ ĐẦU
Chương 1:

Trang
1

TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN
ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

1.1.

Những công trình nghiên cứu trong nước

7

7

1.2.

những công trình nghiên cứu ở nước ngoài

21

1.3.

Khái quát kết quả nghiên cứu của các công trình khoa học có liên
quan và những vấn đề luận án sẽ tiếp tục nghiên cứu

27

Chương 2 :

ĐỔI MỚI PHƯƠNG THỨC LÃNH ĐẠO CỦA CÁC
TỈNH ỦY VÙNG BẮC TRUNG BỘ ĐỐI VỚI CÔNG
TÁC THANH NIÊN - NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ
THỰC TIỄN

2.1.

Các tỉnh và tỉnh ủy vùng bắc trung bộ hiện nay

31
31

2.2.

Công tác thanh niên, phương thức lãnh đạo và đổi mới
phương thức lãnh đạo của các tỉnh ủy vùng bắc trung bộ đối
với công tác thanh niên

42

Đổi mới phương thức lãnh đạo của các tỉnh ủy vùng Bắc
Trung Bộ đối với công tác thanh niên - khái niệm, nội dung
và những vấn đề có tính nguyên tắc

56

2.3.

Chương 3

3.1.

ĐỔI MỚI PHƯƠNG THỨC LÃNH ĐẠO CỦA CÁC
TỈNH ỦY VÙNG BẮC TRUNG BỘ ĐỐI VỚI CÔNG
TÁC THANH NIÊN - THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN
VÀ NHỮNG KINH NGHIỆM
Thực trạng thanh niên và công tác thanh niên ở các tỉnh vùng
Bắc Trung Bộ

3.2.
3.3.

67

67

Thực trạng đổi mới phương thức lãnh đạo của các tỉnh ủy
vùng bắc trung bộ đối với công tác thanh niên
Nguyên nhân và những kinh nghiệm đổi mới phương thức
lãnh đạo của các tỉnh ủy vùng bắc trung bộ đối với công tác
thanh niên

79

104


Chương 4

4.1.

PHƯƠNG HƯỚNG VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ
YẾUTIẾP TỤC ĐỔI MỚI PHƯƠNG THỨC LÃNH ĐẠO
CỦA CÁC TỈNH ỦY VÙNG BẮC TRUNG BỘ ĐỐI VỚI
CÔNG TÁC THANH NIÊN ĐẾN NĂM 2025
Dự báo những yếu tố tác động và phương hướng tiếp tục đổi
mới phương thức lãnh đạo của các tỉnh ủy vùng bắc trung bộ
đối với công tác thanh niên giai đoạn hiện nay

4.2.

115

115

Những giải pháp chủ yếu tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo
của các tỉnh ủy vùng bắc trung bộ đối với công tác thanh niên
giai đoạn hiện nay
KẾT LUẬN

123
154

CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ
ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

156

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

158

PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN
BCH

: Ban Chấp hành

BTV

: Ban Thường vụ

BTB

: Bắc Trung Bộ

CNH, HĐH

: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

CNXH

: Chủ nghĩa xã hội

CTTN

: Công tác thanh niên

CT- XH

: Chính trị - xã hội

HĐND

: Hội đồng nhân dân

HTCT

: Hệ thống chính trị

KT- XH

: Kinh tế - xã hội

LHTN

: Liên hiệp thanh niên

MTTQ

: Mặt trận Tổ quốc

NXB

: Nhà xuất bản

PTLĐ

: Phương thức lãnh đạo

TNCS

: Thanh niên cộng sản

UBND

: Ủy ban nhân dân

XHCN

: Xã hội chủ nghĩa

1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Phương thức lãnh đạo (PTLĐ) của Đảng có vai trò đặc biệt quan trọng đối
với chất lượng, hiệu quả lãnh đạo thực hiện đường lối, chủ trương, nghị quyết của
Đảng và thắng lợi của cách mạng. Thực tiễn cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo
của Đảng gần 90 năm qua đã chứng minh rằng, khi đã có đường lối, chủ trương,
chính sách đúng đắn, có tổ chức, bộ máy, cán bộ có chất lượng, nhưng không tạo
lập được PTLĐ phù hợp thì chất lượng, hiệu quả lãnh đạo sẽ thấp, thậm chí không
có hiệu quả. Tính đúng đắn, sự phù hợp của PTLĐ của Đảng phụ thuộc vào nhiều
yếu tố, trong đó có khả năng nhận thức và sự vận dụng đúng đắn, sáng tạo những
phương pháp, cách thức lãnh đạo của Đảng đối với mỗi nhiệm vụ và ở từng thời kỳ.
Bởi vậy, trong quá trình lãnh đạo cách mạng, nhất là ở những thời điểm có tính
bước ngoặt, khi chuyển giao giai đoạn cách mạng, hoặc khi lãnh đạo thực hiện
những nhiệm vụ mới, trong những điều kiện và hoàn cảnh mới, Đảng không thể
sử dụng rập khuôn, máy móc PTLĐ của “ngày hôm qua”, mà phải đổi mới, cải
tiến, hoàn thiện các phương pháp, cách thức lãnh đạo của mình. Do đó, đổi mới
PTLĐ của Đảng là một tất yếu khách quan đối với mỗi nhiệm vụ, mỗi đối tượng
lãnh đạo trong mỗi thời kỳ, mỗi giai đoạn cách mạng khác nhau. Văn kiện Đại
hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng nhấn mạnh: “Nâng cao hiệu quả và
tiếp tục thực hiện đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ
thống chính trị” [35, tr. 214].
Hiện nay, Việt Nam đang trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH với mục tiêu
phát triển kinh tế nhanh, bền vững, tiếp tục xây dựng nền tảng để sớm đưa đất nước
cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Để thực hiện được mục
tiêu đó, thì việc xây dựng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là vô cùng
cần thiết. Trong công cuộc đổi mới đất nước, thanh niên chính là nguồn nhân lực dồi
dào, có mặt ở khắp các địa phương, các ngành, nghề trong cả nước. Thanh niên có

2

vai trò vô cùng to lớn đối với thắng lợi công cuộc đổi mới, song họ cũng chịu tác
động nhiều chiều từ những biến đổi của tình hình trong nước và thế giới. Thực tế
đó đặt công tác thanh niên (CTTN) của Đảng trước yêu cầu, nhiệm vụ và những
thách thức mới. Để thanh niên tiếp tục xứng đáng với sự tin cậy của Đảng và
nhân dân, phát huy vai trò xung kích của thanh niên, xây dựng thanh niên thành
nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội đòi hỏi
Đảng phải đổi mới mạnh mẽ sự lãnh đạo đối với thanh niên và CTTN mà nhất
đổi mới PTLĐ của Đảng đối với CTTN ở những vùng đất có nhiều tiềm năng,
thế mạnh và thanh niên chiếm phần đông dân số và lực lượng lao động như ở các
tỉnh vùng Bắc Trung Bộ (BTB).
BTB gồm 6 tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị,
Thừa Thiên - Huế. Đây là "vùng đất thép" của Tổ quốc, là địa bàn có tầm quan
trọng đặc biệt đối với sự ổn định và phát triển của cả nước. Để khai thác và phát
huy tốt tiềm năng, thế mạnh của vùng, thực hiện thắng lợi sự nghiệp CNH, HĐH
phải phát huy mạnh mẽ nguồn nhân lực, nhất là thanh niên - lực lượng chiếm hơn
30% dân số và 55% lực lượng lao động, các tỉnh ủy vùng BTB đã coi trọng đổi mới
sự lãnh đạo nhất là đổi mới PTLĐ đối với CTTN. Do đó, tình hình thanh niên đã có
những chuyển biến mạnh mẽ, tích cực, CTTN đã góp phần xây dựng được thế hệ
thanh niên thời kỳ mới có đạo đức, nhân cách, tri thức, sức khỏe, tư duy năng động
và hành động sáng tạo; mong muốn được tin tưởng, được cống hiến cho đất nước.
Các tỉnh uỷ đã lãnh đạo HTCT và toàn xã hội thực hiện tốt hơn CTTN. Ủy ban
nhân dân (UBND) tỉnh đã xây dựng và ban hành Chiến lược phát triển thanh niên
và nhiều chính sách về CTTN, tạo điều kiện, cơ hội cho thanh niên rèn luyện, cống
hiến, trưởng thành. Công tác đoàn và phong trào thanh niên từng bước phát triển,
mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên được mở rộng; số thanh niên trở thành đoàn
viên, đảng viên ngày càng tăng. Vai trò của MTTQ, các đoàn thể, gia đình, nhà

trường và xã hội đối với thanh niên, CTTN đã có chuyển biến tích cực.
Tuy nhiên, tình hình thanh niên cũng đang diễn biến hết sức phức tạp, một
bộ phận thanh niên sống thiếu lý tưởng, giảm sút niềm tin, ít quan tâm đến tình


3

hình đất nước. Học vấn của một bộ phận thanh niên, nhất là thanh niên nông
thôn, dân tộc thiểu số còn thấp; nhiều thanh niên thiếu kiến thức và kỹ năng
trong hội nhập quốc tế. Tính độc lập, chủ động, sáng tạo, năng lực thực hành sau
đào tạo của thanh niên còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu CNH, HĐH.
Tình trạng tội phạm và tệ nạn xã hội trong thanh niên đang gia tăng và diễn biến
ngày càng phức tạp.
Một số cấp ủy đảng chưa quan tâm đúng mức lãnh đạo CTTN; việc đôn đốc,
kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng
về CTTN không thường xuyên, kịp thời; công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và
sử dụng cán bộ trẻ chưa thực sự được coi trọng; chưa làm tốt công tác phát triển
đảng trong thanh niên. Chính quyền chậm thể chế hoá và triển khai thực hiện các
chủ trương, nghị quyết của Đảng về CTTN; thiếu những chính sách nhất quán, đồng
bộ, lâu dài đối với thanh niên; chưa có chính sách cụ thể để bồi dưỡng, đào tạo, sử
dụng tài năng trẻ; việc thực hiện Chiến lược phát triển thanh niên còn hạn chế. Việc
đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Hội
LHTN chưa theo kịp sự phát triển của tình hình thanh niên; khả năng chi phối và
ảnh hưởng của Đoàn, Hội trong thanh niên chưa sâu rộng, tỉ lệ tập hợp thanh niên
chưa cao; tính tiền phong, gương mẫu của cán bộ đoàn, hội và đoàn viên, hội viên
chưa cao. MTTQ và các đoàn thể nhiều nơi chưa phối hợp chặt chẽ, chưa tạo được
sức mạnh tổng hợp trong CTTN.
Như vậy, những thành tựu to lớn đã đạt được trong thực hiện đường lối đổi
mới của Đảng đang tạo ra môi trường mới để thanh niên phát triển tài năng, cống
hiến cho xã hội, từng bước cải thiện đời sống. Bối cảnh trong nước và quốc tế

cùng với những chuyển động không ngừng của tình hình thanh niên và CTTN
của các tỉnh BTB tất yếu đòi hỏi sự đổi mới không ngừng cả về lý luận cũng như
phương pháp tiếp cận thực tiễn; đổi mới mạnh mẽ PTLĐ của các tỉnh ủy đối với
CTTN trong tình hình mới, góp phần quan trọng trong công tác vận động, tập
hợp và đoàn kết thanh niên thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ do Đảng, Nhà nước
và nhân dân giao phó.


4

Xuất phát từ thực tiễn nêu trên, việc lựa chọn và thực hiện đề tài “Đổi mới
phương thức lãnh đạo của các tỉnh ủy vùng Bắc Trung Bộ đối với công tác thanh
niên giai đoạn hiện nay” có tính cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn.
2. Mục đích, nhiệm vụ của luận án
2.1. Mục đích
Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến đề tài;
đánh giá đúng thực trạng, luận án đề xuất phương hướng và các giải pháp chủ yếu
tiếp tục đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy vùng BTB đối với CTTN.
2.2. Nhiệm vụ
- Tổng quan các công trình khoa học tiêu biểu trong nước và nước ngoài liên
quan trực tiếp đến đề tài luận án; chỉ ra những kết quả, xác định những vấn đề luận
án kế thừa và tiếp tục nghiên cứu, làm rõ.
- Làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy
vùng BTB đối với CTTN trong giai đoạn hiện nay, gồm: đặc điểm địa lý tự nhiên,
kinh tế, văn hóa, xã hội ở các tỉnh BTB; khái niệm thanh niên, CTTN; khái niệm PTLĐ
và đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy vùng BTB đối với CTTN; nêu rõ những vấn đề có
tính nguyên tắc trong đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy vùng BTB đối với CTTN.
- Khảo sát, đánh giá đúng thực trạng đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy vùng
BTB đối với CTTN từ năm 2008 (từ khi có Nghị quyết số 25-NQ/TW ngày 25-72008 về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy
mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hóa”) đến năm 2015; chỉ ra ưu, khuyết điểm, kết

quả, nguyên nhân của thực trạng và rút ra một số kinh nghiệm từ thực tiễn; đồng
thời, xác định những vấn đề có tính nguyên tắc trong đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy
vùng BTB đối với CTTN.
- Đề xuất phương hướng và những giải pháp chủ yếu, khả thi nhằm tiếp tục
đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy vùng BTB đối với CTTN đến năm 2025.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận án là đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy vùng BTB
đối với CTTN trong giai đoạn hiện nay.


5

3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Nội dung: Đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy vùng BTB đối với CTTN.
- Thời gian khảo sát: Luận án tập trung nghiên cứu thực trạng PTLĐ và quá
trình đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy vùng BTB đối với CTTN trong từ năm 2008
đến năm 2015, phương hướng, giải pháp đề xuất có giá trị đến năm 2025.
- Không gian: Vùng BTB (gồm 6 tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh,
Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế).
4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
4.1. Cơ sở lý luận và thực tiễn
- Luận án được thực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm, đường lối của Đảng về thanh niên, CTTN và
PTLĐ của Đảng đối với các tổ chức CT- XH; chính sách của Nhà nước về thanh niên
và CTTN;
- Cơ sở thực tiễn của luận án là tình hình thanh niên và CTTN, thực trạng đổi
mới PTLĐ của các tỉnh ủy các tỉnh BTB đối với CTTN giai đoạn hiện nay.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận án được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác-Lê nin,

đồng thời sử dụng các phương pháp chuyên ngành: lịch sử - lôgic, phân tích - tổng hợp,
điều tra xã hội học, phỏng vấn sâu, thống kê, so sánh, phương pháp chuyên gia...
5. Đóng góp mới về khoa học của luận án
- Khái niệm đổi mới PTLĐ của tỉnh ủy vùng BTB đối với CTTN và những
yêu cầu đổi mới PTLĐ của tỉnh ủy vùng BTB đối với CTTN.
- Một số kinh nghiệm về đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy vùng BTB đối với
CTTN từ năm 2008 đến nay.

- Hai nhóm giải pháp tiếp tục đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy vùng BTB
đối với CTTN đến năm 2025:
Một là, xây dựng đội ngũ cán bộ đoàn thực sự là “thủ lĩnh” của thanh niên
Hai là, khắc phục tình trạng “hành chính hóa” trong tổ chức và hoạt động
của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.


6

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
6.1. Ý nghĩa lý luận
- Kết quả nghiên cứu của luận án bổ sung và làm sáng rõ thêm những vấn đề
lý luận về PTLĐ và đổi mới PTLĐ của Đảng đối với các lĩnh vực đời sống xã hội.
- Luận án cung cấp thêm những luận cứ khoa học cho các tỉnh ủy nghiên
cứu, tham khảo phục vụ cho hoạt động lãnh đạo của các tỉnh ủy nói chung và quá
trình đổi mới PTLĐ của tỉnh ủy đối với CTTN nói riêng.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn của luận án
Luận án có thể dùng làm tài liệu tham khảo phục vụ công tác nghiên cứu
khoa học, giảng dạy và học tập ở các trường chính trị tỉnh, thành phố và ở Học viện
Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
7. Kết cấu của luận án
Luận án gồm phần mở đầu, 4 chương, 11 tiết, kết luận, danh mục công trình

khoa học của tác giả đã công bố liên quan đến đề tài luận án, danh mục tài liệu tham
khảo và phụ lục.


7

Chương 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN
ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
Trong thời gian gần đây, vấn đề đảng cầm quyền, vai trò của lãnh đạo của
Đảng, đổi mới, chỉnh đốn Đảng mà đặc biệt là đổi mới PTLĐ của Đảng, tăng cường
sự lãnh đạo của đảng đối với thanh niên và CTTN giành được sự quan tâm của giới
nghiên cứu khoa học trong và ngoài nước với những phương diện, mức độ và mục
tiêu khác nhau. Trên cơ sở tham khảo cách tiếp cận, phương pháp nghiên cứu và kết
quả của các công trình khoa học có liên quan đến vấn đề đổi mới PTLĐ của các tỉnh
ủy vùng BTB đối với CTTN giai đoạn hiện nay, tác giả xác định nội dung mà luận
án cần tập trung nghiên cứu.
1.1. CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU TRONG NƯỚC

1.1.1. Các công trình nghiên cứu về phương thức lãnh đạo và đổi mới
phương thức lãnh đạo của Đảng
1.1.1.1. Đề tài khoa học
- Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với các cơ quan báo chí ở
nước ta hiện nay, do Ngô Mạnh Hà làm chủ nhiệm [44]. Từ việc đánh giá thực
trạng báo chí và PTLĐ của Đảng đối với các cơ quan báo chí nước ta trong thời
gian qua, các tác giả đề xuất phương hướng, giải pháp chủ yếu đổi mới PTLĐ
của Đảng đối với các cơ quan báo chí. Những giải pháp đổi mới PTLĐ của Đảng
đối với báo chí được đề cập sâu cần được tập trung thực hiện có hiệu quả là tiếp
tục đổi mới việc ra nghị quyết lãnh đạo của Đảng về hoạt động của các cơ quan
báo chí; tăng cường, nâng cao chất lượng, hiệu quả đội ngũ cán bộ làm công tác

báo chí; nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đối với hoạt
động của các cơ quan báo chí.
- Phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước trong điều kiện xây dựng
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân do Phạm Ngọc
Quang làm chủ nhiệm [84]. Các nhà khoa học đã luận chứng rõ hơn các vấn đề lý


8

luận về Đảng Cộng sản cầm quyền; PTLĐ của Đảng và các yếu tố liên quan. Nhóm
tác giả đã nêu lên mối quan hệ của nội dung lãnh đạo và PTLĐ. Để thực hiện đúng
và có hiệu quả nội dung lãnh đạo của Đảng, đòi hỏi phải có PTLĐ phù hợp để tác
động đến đối tượng. Khi nội dung lãnh đạo thay đổi, PTLĐ cũng thay đổi theo.
Theo các tác giả, PTLĐ cũng bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố chủ quan và khách
quan như: tổ chức bộ máy của Đảng và cơ chế vận hành, mối quan hệ, tác động qua
lại giữa các bộ phận trong tổ chức bộ máy của Đảng; tổ chức bộ máy của Nhà nước,
nguyên tắc phân công và phối hợp giữa các cơ quan quyền lực nhà nước; cơ chế tổ
chức bộ máy và mối quan hệ của các tổ chức đó, bộ máy của Đảng với các tổ chức
CT - XH, trình độ đội ngũ cán bộ của Đảng, đạo đức và phong cách của những
người lãnh đạo chủ chốt của Đảng; bối cảnh KT - XH trong nước và thế giới; nhận
thức chính trị của quần chúng; trình độ phát triển của khoa học, công nghệ và khả
năng sử dụng chúng để khoa học hóa, hiện đại hóa PTLĐ. Đây chính là những nội
dung có giá trị tham khảo tốt khi nghiên cứu sinh luận giải những yếu tố tác động
tới đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy BTB đối với CTTN.
- Đảng Cộng sản cầm quyền - nội dung và phương thức cầm quyền của
Đảng, do Nguyễn Văn Huyên làm chủ nhiệm [54].
Từ việc phân tích những nội dung và phương thức cầm quyền của Đảng,
nhóm tác giả đã chỉ rõ: Vấn đề mang tính nguyên tắc là đổi mới phương thức
cầm quyền của Đảng để trong điều kiện một đảng duy nhất cầm quyền mà
không trở thành chuyên quyền, độc đoán. Điều này đòi hỏi phương thức cầm

quyền phải được đổi mới để đáp ứng tính đặc thù của điều kiện một đảng duy
nhất cầm quyền.
Trong nghiên cứu đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy vùng BTB đối với CTTN
có thể tham khảo những kết quả nghiên cứu của đề tài đó là trên một số khía cạnh:
Một là, quan điểm của Hồ Chí Minh về PTLĐ của Đảng và xây dựng một
đảng cầm quyền trong sạch, vững mạnh.
Hai là, tính tất yếu của việc đổi mới phương thức cầm quyền để đáp ứng tính
đặc thù của điều kiện một đảng duy nhất cầm quyền.


9

Ba là, để có thể tiếp tục giữ vững vai trò lãnh đạo trong điều kiện mới, đòi
hỏi Đảng ta phải đáp ứng những yêu cầu mới: Tiếp tục nâng cao tính chính đáng
của việc cầm quyền; đẩy mạnh thực hành dân chủ một cách rộng rãi; đảng lãnh đạo
trên cơ sở “thượng tôn pháp luật”.
- Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước, Mặt trận Tổ
quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong điều kiện mới do Trần Khắc Việt làm
chủ nhiệm [130]. Đề tài khoa học cấp Nhà nước thuộc Chương trình Khoa học xã hội
và công nghệ trọng điểm cấp Nhà nước “Nghiên cứu khoa học lý luận chính trị giai
đoạn 2011-2015”, Học viện Xây dựng Đảng (nay là Viện Xây dựng Đảng) thuộc Học
viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh (nay là Học viện Chính trị quốc
gia Hồ Chí Minh) tổ chức chủ trì. Sau khi đề tài được nghiệm thu nhóm tác giả đã
xuất bản thành sách do PGS, TS Trần Khắc Việt, PGS, TS Nguyễn Văn Giang, TS
Phạm Tất Thắng đồng chủ biên. Đây là tài liệu tham khảo có ý nghĩa quan trọng cho
nghiên cứu sinh và là những gợi mở quan trọng, có tính định hướng. Trong nghiên
cứu đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy vùng BTB đối với CTTN có thể tham khảo những
kết quả nghiên cứu của đề tài ở một số nội dung sau:
Thứ nhất, các quan niệm, khái niệm, nội dung, yêu cầu, nguyên tắc và những
nhân tố quy định, chi phối việc đổi mới PTLĐ của Đảng đối với Nhà nước, MTTQ

và các tổ chức CT - XH.
Thứ hai, quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh,
quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về PTLĐ của Đảng Cộng sản và
những gợi mở cho việc đổi mới PTLĐ của Đảng đối với Nhà nước, MTTQ và
các tổ chức CT - XH.
Thứ ba, nội dung đổi mới PTLĐ của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với
Nhà nước, Chính phủ, các cơ quan tư pháp, HĐND, UBND địa phương, đối với
MTTQ và các tổ chức CT- XH đặc biệt là đới với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.
Thứ tư, các giải pháp chủ yếu nhằm tiếp tục đổi mới PTLĐ của Đảng đối với
Nhà nước, MTTQ và các tổ chức CT- XH. Các tác giả cũng đã đề cập đến xu hướng
dân chủ hóa mọi hoạt động của đời sống xã hội trong quá trình phát triển, trình độ


10

mọi mặt của nhân dân ngày càng được nâng cao và những vấn đề đặt ra đối với
PTLĐ của Đảng.
1.1.1.2. Các sách chuyên khảo và tham khảo
- Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Mặt trận Tổ quốc và các
đoàn thể nhân dân trong thời kỳ mới của Đỗ Quang Tuấn, Nguyễn Văn Hùng và
Trần Hậu [113]. Trong toàn bộ 3 chương của cuốn sách đã luận giải khá rõ các nội
dung liên quan đến đổi mới PTLĐ của Đảng, đó là: Một số vấn đề lý luận của chủ
nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về PTLĐ đối với MTTQ và các đoàn
thể nhân dân; một số đặc điểm về PTLĐ của Đảng đối với MTTQ và các đoàn thể
nhân dân; thực trạng đổi mới PTLĐ của Đảng đối với MTTQ và các đoàn thể nhân
dân trong những năm qua, chỉ ra ưu, khuyết điểm, nguyên nhân. Trên cơ sở đó, các
tác giả đề xuất chủ trương, biện pháp nhằm tiếp tục đổi mới PTLĐ của Đảng đối với
MTTQ và các đoàn thể nhân dân. Đây chính là tài liệu tham khảo rất hữu ích đối
với luận án, nhất là khái niệm PTLĐ của Đảng và những nội dung liên quan đến
việc đổi mới PTLĐ của Đảng đối với các đoàn thể mà cụ thể là đối với Đoàn TNCS

Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, do phạm vi nghiên cứu rộng, đề cập đến đổi mới PTLĐ
của Đảng đối với MTTQ và các đoàn thể nhân dân từ Trung ương đến cơ sở. Những
nội dung đổi mới PTLĐ của Đảng đối với CTTN của các tỉnh ủy sẽ được luận án
tiếp tục nghiên cứu.
- Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng của Trần Đình Nghiêm [71].
Cuốn sách gồm 7 chương với nội dung lý luận khá phong phú và sâu sắc phản ánh
nội dung, yêu cầu về đổi mới PTLĐ của Đảng trên các lĩnh vực của đời sống xã hội
là tài liệu tham khảo giá trị đối với luận án. Tuy nhiên, tác giả chưa đi sâu nghiên
cứu vào việc đổi mới PTLĐ của cấp tỉnh đối với các lĩnh vực đời sống xã hội nói
chung và CTTN nói riêng.
- Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với trí thức nước ta hiện
nay của Ngô Huy Tiếp [100]. Tác giả đã tập trung làm rõ quan niệm PTLĐ và đổi
mới PTLĐ của Đảng đối với đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH.
Từ thực tiễn phân tích thực trạng đội ngũ trí thức tác giả đã nêu lên phương hướng,


11

mục tiêu, những giải pháp cơ bản đổi mới PTLĐ của Đảng đối với đội ngũ trí thức.
Trong đó, nhấn mạnh việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong các tập thể trí
thức; xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trong lĩnh lực khoa học có tâm, có
tầm; đổi mới chính sách giáo dục, đào tạo trí thức; xây dựng chính sách đãi ngộ và
tôn vinh những trí thức có đóng góp tích cực cho công cuộc xây dựng đất nước. Nội
dung của cuốn sách có giá trị tham khảo tốt cho luận án, nhất là hướng tiếp cận xây
dựng quan niệm và các giải pháp thực hiện.
- Đổi mới, hoàn thiện phương thức lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam
của Phạm Ngọc Quang [85]. Nội dung cuốn sách là sự kế thừa có sự chỉnh lý, hệ
thống lại kết quả nghiên cứu của Chương trình KX10-05 của Ban Tổ chức Trung
ương phối kết hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ thực hiện, do GS.TS. Phạm
Ngọc Quang làm chủ nhiệm với những nghiên cứu công phu, nghiêm túc. Tập thể

tác giả phân tích và chứng minh đổi mới PTLĐ của Đảng là một đòi hỏi khách quan
của điều kiện, tình hình mới. Ở nội dung đổi mới PTLĐ của Đảng đối với tổ chức
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tác giả đã khẳng định: “Đảng có vai trò quan trọng trong
việc định hướng các phong trào thanh niên, song Đảng không làm hộ, làm thay một
cách cứng nhắc mà tôn trọng tính độc lập, tự giác, chủ động, sáng tạo của thanh niên
trong việc tổ chức phong trào. Ở đây phải hiểu đó là tính độc lập của phong trào thanh
niên dưới sự lãnh đạo của Đảng” [85, tr. 212]. Đảng không bao biện làm thay, không
đóng vai trò người bảo trợ đối với phong trào thanh niên.
Cùng với những quan điểm và phương hướng lớn, tác giả cuốn sách đưa ra
7 giải pháp cơ bản, trong đó tác giả nhấn mạnh tới giải pháp đẩy mạnh việc nghiên
cứu để xây dựng và hoàn thiện hệ thống quy chế, phân định rõ PTLĐ của Đảng
với chức năng, phương thức quản lý, hoạt động của Nhà nước và Mặt trận, các
đoàn thể. Tuy nhiên cuốn sách chưa đề cập đến việc đổi mới PTLĐ cấp tỉnh đối
với CTTN. Đây là vấn đề luận án cần đi sâu, làm rõ.
1.1.1.3. Luận án, luận văn
- Đổi mới phương thức lãnh đạo của huyện uỷ ở đồng bằng sông Hồng đối
với chính quyền huyện giai đoạn hiện nay, Luận án Tiến sĩ, chuyên ngành Xây dựng


12

Đảng của Trần Quang Cảnh [9]. Tác giả đã làm rõ những vấn đề lý luận và thực
tiễn về đổi mới PTLĐ của huyện uỷ ở đồng bằng sông Hồng đối với chính
quyền huyện giai đoạn hiện nay. Đặc biệt, từ những phân tích khoa học, tác giả
đã đưa ra khái niệm PTLĐ và đổi mới PTLĐ của Đảng. Đây là khái niệm công
cụ quan trọng, có giá trị tham khảo đối với luận án. Từ phân tích thực trạng việc
đổi mới PTLĐ của huyện uỷ ở đồng bằng sông Hồng đối với chính quyền huyện
trong những năm qua, tác giả đã dự báo những nhân tố tác động và đề xuất các
nhóm giải pháp tiếp tục đổi mới PTLĐ của huyện uỷ ở đồng bằng sông Hồng đối
với chính quyền huyện đến năm 2020. Đây là tài liệu có giá trị tham khảo rất hữu

ích đối với nghiên cứu sinh, có thể giúp nghiên cứu sinh luận giải những vấn đề lý
luận và thực tiễn về đổi mới PTLĐ của các tỉnh uỷ vùng BTB đối với CTTN hiện
nay và một số vấn đề liên quan khác.
- Phương thức lãnh đạo công tác cán bộ của các tỉnh ủy ở Bắc Trung Bộ
giai đoạn hiện nay, Luận án Tiến sĩ, chuyên ngành Xây dựng Đảng và chính quyền
nhà nước của Võ Mạnh Sơn [94]. Liên quan đến đề tài luận án, tác giả đã luận giải
các khái niệm PTLĐ của Đảng, PTLĐ của Đảng đối với công tác cán bộ. Tác giả
cũng khẳng định: PTLĐ của Đảng có quan hệ biện chứng với nội dung lãnh đạo,
nếu nội dung lãnh đạo của Đảng (trong đó có công tác cán bộ) được thể hiện trong
cương lĩnh chính trị, đường lối, chủ trương của Đảng thì PTLĐ là cách thức mà
Đảng thực hiện nội dung lãnh đạo và là yếu tố quan trọng bảo đảm cho đường lối
được thực hiện trong cuộc sống. Khi nhiệm vụ cách mạng và nội dung lãnh đạo thay
đổi thì PTLĐ của Đảng phải cũng phải có những thay đổi phù hợp.
Từ việc phân tích thực trạng PTLĐ công tác cán bộ, tác giả đưa ra những
nguyên nhân, bài học kinh nghiệm và các các vấn đề đặt ra đối với PTLĐ công tác
cán bộ của các Tỉnh ủy vùng BTB. Căn cứ vào việc dự báo những nhân tố tác động
và phương hướng đổi mới PTLĐ công tác cán bộ, tác giả đã đề ra các giải pháp đổi
mới PTLĐ công tác cán bộ của các tỉnh ủy vùng BTB trong thời gian tới trong đó
nhấn mạnh tới giải pháp nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các tỉnh ủy, các cấp
ủy đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên các tỉnh khu vực BTB đối với đổi mới PTLĐ
của Đảng về công tác cán bộ hiện nay.


13

1.2.1.4. Tạp chí, bài báo khoa học
- Một số vấn đề về phương thức lãnh đạo của Đảng trong thời kỳ mới của Hoàng
Chí Bảo [4].Từ việc đưa ra một số quan niệm về PTLĐ của Đảng, tác giả đã nhấn
mạnh đổi mới PTLĐ của Đảng được đặt ra như một tất yếu, nhất là khi Đảng đứng
trước những bước ngoặt của sự phát triển. Tác giả đã nêu ra một số vấn đề đổi mới

PTLĐ của Đảng trong tình hình hiện nay như: vấn đề lãnh đạo công tác lý luận, cải
cách hệ thống tổ chức bộ máy Nhà nước, phương thức làm việc, trong đó nhấn mạnh
đến việc đổi mới quy trình xây dựng đề án, nghị quyết, nâng cao chất lượng thực sự
của các nghị quyết đảng.
- Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trong tình hình mới của Đỗ
Ngọc Ninh [67]. Với việc khái quát tình hình thực hiện đổi mới PTLĐ của Đảng,
tác giả đã nêu lên những thành tựu bước đầu trong việc thực hiện đổi mới PTLĐ
của Đảng từ sau Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng. Đó là: Đảng ta
đã xây dựng được quy chế làm việc của Ban Chấp hành Trung ương, Ủy ban
Kiểm tra Trung ương, Xây dựng chương trình công tác toàn khóa của Ban Chấp
hành Trung ương; Đổi mới trong việc học tập và quán triệt Nghị quyết (đi sâu
vào những vấn đề mới, dành thời gian để trao đổi, thảo luận…); Việc mở rộng
dân chủ trong tổ chức và hoạt động của Đảng đã có nhiều tiến bộ, nhiều cấp ủy
đảng đã xây dựng và thực hiện một cách nghiêm túc chế độ báo cào, lấy ý kiến
về hoạt động của mình trước hội nghị toàn thể đảng viên; ban thường vụ cấp ủy
báo cáo xin ý kiến cấp ủy về hoạt động của mình; PTLĐ của Đảng đối với Nhà
nước ở các cấp đã có sự cải tiến rõ rệt…
Tuy nhiên việc thực hiện đổi mới PTLĐ của Đảng cũng đặt ra những yêu
cầu cần quan tâm giải quyết như: Nâng cao nhận thức thống nhất về việc thực hiện
đổi mới PTLĐ của Đảng trong tình hình mới; nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ
trí tuệ và năng lực lãnh đạo của Đảng; sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy của
Đảng và các tổ chức trong HTCT các cấp phù hợp yêu cầu của tình hình mới; xây
dựng đội ngũ cán bộ các ngành các cấp có phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực và
phong cách làm việc dân chủ, khoa học.


14

- Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng của Trần Đình Huỳnh [53]. Theo
tác giả, PTLĐ của Đảng là một vấn đề đã được đề cập suốt nhiều thập kỷ, kỳ đại hội

nào của Đảng cũng nêu phải tiếp tục đổi mới PTLĐ Đảng. Nhưng sau Đại hội XI,
nhất là khi Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) được ban hành cho thấy hiệu quả
còn rất hạn chế, còn quá nhiều yếu kém. Từ đó tác giả đưa ra một số kiến nghị
nhằm xây dựng Đảng vững mạnh là: trước hết là phải đổi mới quan điểm, chính
sách và phương pháp dùng người, đổi mới chính sách cán bộ một cách cơ bản, trên
cơ sở một luật lệ chặt chẽ, cụ thể; đảm bảo bằng các văn bản quy phạm pháp luật để
nhân dân thực hiện quyền dân chủ của mình.
1.2.2. Các công trình nghiên cứu về thanh niên, công tác thanh niên và
Đảng lãnh đạo công tác thanh niên
1.2.2.1. Đề tài khoa học
- Thực trạng và xu hướng biến đổi lối sống của thanh niên Việt Nam
trong quá trình đổi mới và hội nhập do Phạm Hồng Tung làm chủ nhiệm [115].
Từ kết quả của việc điều tra xã hội học, tác giả nhận định: Lối sống của thanh
niên Việt Nam hiện nay có 6 đặc điểm và xu hướng tích cực chủ yếu và 4 đặc điểm
và xu hướng tiêu cực trong lối sống của thanh niên Việt Nam hiện nay. Đây chính là
tài liệu tham khảo bổ ích để nghiên cứu sinh có cái nhìn tổng quát về thanh niên và
lối sống thanh niên trong tình hình hiện nay, từ đó đưa ra các dự báo về tình hình
thanh niên trong thời gian tới để xác định các nhóm giải pháp nhằm tiếp tục đổi mới
PTLĐ của các tỉnh ủy vùng BTB đối với CTTN.
- Chiến lược phát triển thanh niên trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước” của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh [126]. Trên cơ sở quán
triệt và cụ thể hóa quan điểm của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh về thanh niên và
CTTN; xuất phát từ hoàn cảnh, điều kiện khách quan của đất nước và xu hướng
phát triển của tình hình quốc tế, đề tài đã xác định chính sách, mục tiêu và hệ thống
các giải pháp để thực hiện chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam đến năm 2020.
- Văn hóa thanh niên trong quá trình hội nhập quốc tế của Đặng Cảnh
Khanh [55]. Đây là một công trình nghiên cứu chuyên sâu, đề cập đến các vấn đề lý


15

luận và thực tiễn căn bản nhất liên quan tới thanh niên Việt Nam với tính cách là
một nhóm xã hội không đồng nhất, trong đó định hướng giá trị, văn hóa, cấu trúc
của thanh niên và phong trào thanh niên đã được khảo cứu và phân tích trong mối
liên hệ tương tác đa chiều với một số yếu tố kinh tế, xă hội, văn hóa…
- Những vấn đề lý luận và thực tiễn đổi mới công tác thanh vận trong tình
hình mới của Nguyễn Đắc Vinh [131]. Đề tài đã tổng hợp, hệ thống hóa những vấn
đề lý luận về công tác thanh vận. Các nhà khoa học đã đưa ra khái niệm công tác
thanh vận và CTTN, đổi mới công tác thanh vận, các quan điểm của Đảng Cộng sản
Việt Nam về công tác thanh vận và khẳng định Đảng lãnh đạo thanh niên và CTTN
là một tất yếu khách quan. Đây chính là những nội dung hữu ích mà nghiên cứu
sinh có thể tham khảo. Từ việc đánh giá thực trạng công tác thanh vận hiện nay,
phân tích nguyên nhân của những hạn chế, khuyết điểm, nhóm tác giả đã đưa ta một
số bài học kinh nghiệm trong công tác vận động, tập hợp, đoàn kết thanh niên của
Đoàn. Đề tài đã đề xuất các giải pháp đổi mới công tác thanh vận trong tình hình mới
nhằm góp phần đến năm 2020 xây dựng lớp thanh niên phát triển toàn diện, xây
dựng nguồn nhân lực trẻ có chất lượng cao phục vụ sự nghiệp CNH, HĐH đất nước.
1.2.2.2. Các sách chuyên khảo và tham khảo
- Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên của Đoàn Nam Đàn [37].
Tác giả đã trình bày những vấn đề cơ bản về nguồn gốc, quá trình hình thành tư
tưởng cơ bản của Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên. Từ việc phân tích thực trạng
vận dụng tư tưởng của Người trong điều kiện hiện nay, tác giả cho rằng việc nâng
cao chất lượng, hiệu quả giáo dục thanh niên nhằm phát triển toàn diện, phát huy
mọi năng lực của thanh niên phục vụ sự nghiệp CNH, HĐH đất nước là vấn đề cấp
bách song cũng rất khó khăn, nó đòi hỏi phải có một hệ thống các giải pháp đồng
bộ, khoa học và sát với tình hình thực tế.
- Chủ nghĩa Mác - Lênin bàn về thanh niên và công tác thanh niên của Phạm
Đình Nghiệp [74]. Những quan điểm của C.Mác, Ph.Ăng ghen và V.I.Lênin nói về
thanh niên đã được tác giả trình bày theo từng vấn đề cụ thể, tập trung ở hai nội
dung chính: C. Mác, Ph. Ăng ghen bàn về thanh niên và V.I.Lênin bàn về thanh

niên và CTTN. Tác giả cũng đã khẳng định: Chúng ta coi chủ nghĩa Mác - Lênin là


16

kim chỉ nam, là ngọn đuốc soi đường cho thế hệ trẻ hôm nay và nó trở thành vũ khí
đáng tin cậy đối với những ai thật sự nắm vững nó. Đây chính là những dẫn chứng
về lý luận rất sát thực cho luận án.
- Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo công tác thanh niên trong giai đoạn
hiện nay của Lâm Quốc Tuấn và Phạm Tất Thắng [114]. Các tác giả đã phân tích vị
trí, vai trò quan trọng của thanh niên trong lịch sử dân tộc cũng như trong sự nghiệp
đổi mới và CNH, HĐH đất nước; phân tích những đặc điểm cơ bản của thanh niên
Việt Nam hiện nay. Nội dung cuốn sách đã góp phần làm rõ cơ sở lý luận của vấn
đề Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo CTTN giai đoạn hiện nay; thực trạng Đảng
lãnh đạo CTTN; những ưu, khuyết điểm, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm; từ
đó, đề xuất phương hướng và những giải pháp chủ yếu để tăng cường sự lãnh đạo
của Đảng đối với CTTN trong giai đoạn hiện nay.
1.1.2.3. Luận án, luận văn
- Phát huy nguồn lực thanh niên trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại
hóa ở Việt Nam hiện nay của Nguyễn Thị Tú Oanh [81]. Luận án đã làm rõ nguồn
lực thanh niên qua các thời kỳ cách mạng, các giải pháp khả thi phát huy nguồn lực
đó trong sự nghiệp CNH, HĐH ở nước ta hiện nay. Những giải pháp luận án đưa ra
có giá trị tham khảo để luận giải những vấn đề lý luận và thực tiễn về nguồn lực
thanh niên và sự cần thiết phải đổi mới PTLĐ của các tỉnh uỷ vùng BTB đối với
CTTN trong giai đoạn hiện nay.
- Đổi mới đội ngũ cán bộ Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh cấp huyện
trong điều kiện hiện nay của Lê Văn Cầu [13]. Luận án đã xác định mục tiêu, yêu
cầu, phương thức đổi mới đội ngũ cán bộ Đoàn cấp huyện trong điều kiện hiện nay
trên cơ sở tổng kết thực tiễn, đưa ra những giải pháp đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng
đội ngũ cán bộ Đoàn cấp huyện trong thời gian tới. Đây chính là những gợi ý thiết

thực để tác giả Luận án đưa ra nhóm giải pháp về đổi mới PTLĐ đối với Đoàn
TNCS Hồ Chí Minh.
- Nâng cao chất lượng công tác thanh niên ở đơn vị cơ sở làm nhiệm vụ huấn
luyện sẵn sàng chiến đấu của Quân đội nhân dân Việt Nam trong tình hình hiện nay
của Phạm Gia Cư [12]. Luận án đã đi sâu phân tích, luận giải để làm rõ vấn đề lý


17

luận và thực tiễn CTTN với tư cách là một nhiệm vụ chiến lược cách mạng, nhiệm
vụ ưu tiên trong chiến lược con người. Từ chỗ làm rõ khái niệm thanh niên theo
quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, trên cơ sở đó làm rõ bản
chất CTTN: “Đó là hoạt động lãnh đạo của Đảng với thanh niên mang tính giai cấp,
tính xã hội sâu sắc vì lợi ích của giai cấp công nhân và dân tộc” [12, tr.23]. Tuy
nhiên, luận án chỉ đi sâu nghiên cứu về chất lượng CTTN ở đơn vị sẵn sàng chiến
đấu, mang tính đặc thù về CTTN trong quân đội.
- Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò thanh niên và sự vận dụng của Đảng
Cộng sản Việt Nam trong công cuộc xây dựng đất nước (1975-1996) của Trần Thị
Nhơn [80]. Luận án đã luận giải sâu sắc thêm tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của
thanh niên, nêu quá trình sự vận dụng của Đảng Cộng sản Việt Nam trong công
cuộc xây dựng đất nước từ năm 1975 đến 1996, trong đó đáng chú ý là sự vận dụng
tư tưởng Hồ Chí Minh khi đánh giá về vai trò thanh niên trong những năm đổi mới
1986 đến nay. Công trình khoa học này giúp tác giả luận án luận giải một số vấn đề
lý luận về thanh niên và CTTN.
- Sự lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng đối với Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ
Chí Minh trong các trường đại học, cao đẳng ở Hà Nội giai đoạn hiện nay của Ngô
Bích Ngọc [78]. Tác giả đã nhấn mạnh: “Lãnh đạo Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là
chức năng, nhiệm vụ trọng yếu của Đảng Cộng sản Việt Nam, là yếu tố đặc biệt
quan trọng đảm bảo thắng lợi của cách mạng” [87, tr.5]. Trên tinh thần đó, luận án
đã trình bày và phân tích những quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ

Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của
thanh niên, thanh niên sinh viên và Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong sự nghiệp cách
mạng. Đây là những nội dung quan trọng mà nghiên cứu sinh có thể tham khảo để
định hướng khung lý thuyết về thanh niên và CTTN
- Đổi mới nội dung, phương thức vận động thanh niên ở tỉnh Thanh Hóa
trong giai đoạn hiện nay của Nguyễn Duy Ngọc [79]. Luận văn đã làm rõ thêm
những vấn đề lý luận và thực tiễn về đổi mới nội dung, phương thức vận động thanh
niên ở tỉnh Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay cũng như các giải pháp đổi mới có


18

hiệu quả nội dung, phương thức vận động thanh niên ở tỉnh Thanh Hóa trong giai
đoạn hiện nay. Đặc biệt, những vấn đề lý luận và thực tiễn về đổi mới nội dung,
phương thức vận động thanh niên ở tỉnh Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay có giá
trị tham khảo để luận án luận chứng về những vấn đề lý luận và thực tiễn về đổi mới
PTLĐ của các tỉnh uỷ vùng BTB đối với CTTN.
- Đổi mới sự lãnh đạo của ỉnh ủy Kiên Giang đối với công tác thanh niên
trong giai đoạn hiện nay của Lê Hồng Thắm [121]. Từ việc phân tích, đánh giá đúng
thực trạng đổi mới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy Kiên Giang đối với CTTN, luận văn đã
chỉ ra nguyên nhân, kinh nghiệm và đề xuất những giải pháp chủ yếu, khả thi tiếp
tục đổi mới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy Kiên Giang đối với CTTN. Trong phần giải
pháp đổi mới PTLĐ của tỉnh ủy đối với CTTN, tác giả đã đưa ra một số vấn đề có
tính nguyên tắc trong đổi mới PTLĐ của tỉnh ủy đối với CTTN, đó là: Phải đảm bảo
tính đảng, tính quần chúng, tính khoa học trong lãnh đạo CTTN và tôn trọng tính
độc lập tương đối về tổ chức của Đoàn Thanh niên.
1.1.2.4. Tạp chí, bài báo khoa học
- Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên trong sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Nguyễn Thị Mỹ Trang [122]. Từ việc
phân tích vai trò, vị trí của thanh niên và tổ chức đoàn thanh niên trong tiến trình

lịch sử, tác giả nhận định việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với CTTN là
một vấn đề có tính nguyên tắc, tính quy luật: Thanh niên luôn cần có Đảng và Đảng
cũng cần có thanh niên. Tuy nhiên, bên cạnh những việc đã làm được thì sự lãnh
đạo của Đảng đối với thanh niên còn một số hạn chế cần phải khắc phục. Tuy mới
chỉ dừng lại ở nội dung lãnh đạo CTTN của Đảng, nhưng bài viết có giá trị tham
khảo tốt đối với nghiên cứu sinh.
- Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên trong thời
kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá của Trương Tấn Sang [92]. Tác giả cho
rằng trong hơn 20 năm đổi mới vẫn còn một bộ phận thanh niên sống thiếu lý
tưởng, giảm sút niềm tin và ít quan tâm đến tình hình đất nước, thiếu ý thức chấp
hành pháp luật, dễ bị kích động; sống thực dụng, quá coi trọng vật chất, thiếu kính


19

trọng người lớn tuổi, ít quan tâm tới gia đình... Theo tác giả khi nước ta bước vào
thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế cần
tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với CTTN, trong đó phải thể hiện được 5
quan điểm chỉ đạo xuyên suốt trong Nghị quyết Trung ương bảy khóa X về “Tăng
cường sự lãnh đạo của Đảng đối với CTTN thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện
đại hóa”. Bài viết là tài liệu tham khảo quan trọng, giúp nghiên cứu sinh có cái nhìn
chung nhất về tình hình thanh niên và đề xuất giải pháp tăng cường đổi mới PTLĐ của
Đảng đối với CTTN.
- Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy
mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Trần Lưu Hải [46]. Theo tác giả: Trong
hơn 20 năm đổi mới và phát triển đất nước, Đảng ta đã xây dựng được một thế
hệ thanh niên thời kỳ mới có đạo đức và nhân cách, tri thức, sức khỏe và tư duy
năng động. Tuy nhiên, CTTN đang đứng trước những xu hướng và thách thức
mới và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với CTTN thời kỳ đẩy mạnh CNH,
HĐH không chỉ là yêu cầu tự thân của Đảng với vai trò là lực lượng lãnh đạo xã

hội; góp phần quan trọng bảo đảm phát huy tốt nhất mọi nguồn lực và trí tuệ cho
việc bồi dưỡng, đào tạo, hình thành thế hệ thanh niên cách mạng “vừa hồng, vừa
chuyên” của Đảng, phục vụ tốt nhất sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt
Nam XHCN.
- Công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là một trong những
nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng của Nguyễn Phú Trọng [125]. Bài
viết đã khẳng định và làm rõ hơn vai trò và vị trí của CTTN trong giai đoạn mới
hiện nay. Qua đó, tác giả cũng đưa ra một số giải pháp để phát triển hơn nữa công
tác này như: Cần coi trọng và làm tốt hơn nữa công tác giáo dục chính trị tư tưởng
cho thanh, thiếu niên; Đẩy mạnh các phong trào hành động cách mạng, phát huy vai
trò xung kích, sáng tạo của tuổi trẻ; Chăm lo củng cố xây dựng tổ chức Đoàn vững
mạnh, tích cực tham gia xây dựng Đảng. Đây chính là những gợi ý để nghiên cứu sinh đề
ra các giải pháp để tiếp tục đổi mới PTLĐ của các tỉnh ủy BTB đối với CTTN.