Sử dụng thí nghiệm học sinh khi dạy học phần “Quang hình học” – Vật lí 11 góp phần nâng cao chất lượng dạy học Vật lí ở trường phổ thông dân tộc n
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (596.18 KB, 27 trang )
đại học thái nguyên
Tr-ờng đại học s- phạm
--------------------------
lê thị thu mai
sử dụng thí nghiệm học sinh khi dạy học phần
quang hình học vật lí 11 góp phần nâng cao
chất l-ợng dạy học vật lí ở tr-ờng phổ
thông dân tộc nội trú
luận văn thạc sĩ khoa học giáo dục
Thái Nguyên - 2010
S húa bi Trung tõm Hc liu i hc Thỏi Nguyờn
đại học thái nguyên
Tr-ờng đại học s- phạm
--------------------------
Lê thị thu mai
sử dụng thí nghiệm học sinh khi dạy học phần
quang hình học vật lí 11 góp phần nâng cao
chất l-ợng dạy học vật lí ở tr-ờng phổ
thông dân tộc nội trú
Chuyên ngành: Lý luận và Ph-ơng pháp dạy học Vật lí
Mã số: 60.14.10
luận văn thạc sĩ khoa học giáo dục
Ng-ời h-ớng dẫn khoa học:
PGS-TS. Tô Bình
S húa bi Trung tõm Hc liu i hc Thỏi Nguyờn
Th¸i Nguyªn - 2010
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
LỜI CẢM ƠN
Luậ n vă n đ ược hoà n thà nh d ướ i s ự hướ ng d ẫ n tậ n tìn h c ủa
PG S -TS. Tô Bìn h. Tác g iả xin b à y tỏ lò ng b iết ơ n s â u s ắc đ ế n
ngườ i Thầ y c ủa mìn h đã từng b ước hướ ng d ẫ n và giúp đỡ tá c
giả tro ng ngh iê n c ứu k ho a học.
X in c hâ n thà nh c ả m ơ n Ba n G iá m hiệ u, k h oa Sa u Đạ i họ c
t r ư ờ n g Đ H S P - Đ H T N đ ã t ạ o mọ i đ iề u k iệ n t h u ậ n lợ i c h o
t á c g iả tro ng s uố t q uá trình họ c tập và là m luậ n vă n.
X in c hâ n thà nh c ả m ơ n c ác thà y c ô giá o tro n g k hoa Vậ t l í
trườ ng Đ HSP - Đ HTN đã tậ n tìn h giả n g dạ y, giúp đỡ và đ ưa
ra nh iề u ý k iế n q uý bá u về mặ t c huyê n mô n tro ng q uá trìn h
tác giả ngh iê n c ứu và hoà n thà nh lu ậ n vă n.
Thá i Ng uy ên, thá ng 1 0 năm 20 1 0
Tác giả
LÊ THỊ THU MAI
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
MỘT SỐ CỤM TỪ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
DTNT :
Dân tộc nội trú
GV
:
Giáo viên
HS
:
Học sinh
SGK
:
Sách giáo khoa
TN
:
Thí nghiệm
TNSP :
Thực nghiệm sư phạm
TNHS :
Thí nghiệm học sinh
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU
1
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1. Vấn đề dạy học và nâng cao chất lƣợng dạy học
5
1.1.1 Mục tiêu, nhiệm vụ dạy học Vật lí ở trường phổ thông
5
1.1.2. Chất lượng và đánh giá chất lượng
7
1.1.3. Vấn đề dạy và học
14
1.2. Đặc điểm hoạt động học tập của học sinh DTNT
22
1.2.1. Mục đích và động cơ học tập
22
1.2.2. Năng lực học tập
22
1.2.3. Phương pháp học tập
23
1.2.4. Quan hệ giao tiếp trong học tập
23
1.3. Các biện pháp nâng cao chất lƣợng dạy học vật lí
24
ở trƣờng phổ thông DTNT
1.3.1. Định hướng nâng cao chất lượng dạy học vật lí
24
1.3.2. Các giải pháp
29
1.4. Thí nghiệm vật lí ở trƣờng phổ thông DTNT
33
1.4.1. Thí nghiệm Vật lí
33
1.4.2. Đặc điểm của thí nghiệm Vật lí
33
1.4.3. Các chức năng của thí nghiệm trong
34
dạy học Vật lí ở trường phổ thông
1.4.4. Phân loại thí nghiệm trong dạy học Vật lí
37
1.4.5. Sơ đồ cấu trúc các bước tiến hành thí nghiệm
38
1.5. Thí nghiệm học sinh trong giờ học vật lí
39
1.5.1. Vị trí của TNHS trong giờ học vật lí
39
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
1.5.2. Phân loại TNHS
41
1.5.3. Các biện pháp tổ chức, hướng dẫn thí nghiệm HS
45
trong dạy học vật lí góp phần nâng cao chất lượng dạy học
Kết luận chƣơng 1
57
Chƣơng 2. SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM HỌC SINH KHI DẠY HỌC
MỘT SỐ BÀI CỦA PHẦN “QUANG HÌNH HỌC” - VẬT LÝ 11 GÓP
PHẦN NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG DẠY HỌC VẬT LÝ Ở
TRƢỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC NỘI TRÚ
2.1. Sử dụng TNHS trong giờ học vật lí để
nâng cao chất lƣợng dạy học vật lí
58
2.2. Sử dụng TNHS khi dạy học một số bài của phần
62
“Quang hình học” - vật lí 11
2.2.1. Cấu trúc và đặc điểm phần “Quang hình học”
62
2.2.2. Tìm hiểu thực tế dạy học phần “Quang hình học” - vật lí 11
ở một số trường DTNT
66
2.2.3. Ý đồ sư phạm của ba bài soạn
70
2.2.4. Thiết kế phương án dạy học có sử dụng TNHS một số bài
71
của phần “Quang hình học” - vật lí 11
2.2.4.1. Tiến trình xây dựng kiến thức bài 1
72
2.2.4.2. Tiến trình xây dựng kiến thức bài 2
84
2.2.4.3. Tiến trình xây dựng kiến thức bài 3
92
Kết luận chƣơng 2
101
Chƣơng 3. THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM
102
3.1. Mục đích của thực nghiệm sư phạm
102
3.2. Nhiệm vụ của thực nghiệm sư phạm
102
3.3. Đối tượng và cơ sở thực nghiệm sư phạm
102
3.4. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
103
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
3.5. Phương pháp đánh giá kết qủa sư phạm
103
3.6. Khống chế các tác động đến thực nghiệm sư phạm
104
3.7. Các giai đoạn của thực nghiệm sư phạm
105
3.7.1. Công tác chuẩn bị cho thực nghiệm sư phạm
105
3.7.2. Tiến hành thực nghiệm sư phạm
106
3.7.3. Xử lý và phân tích kết quả thực nghiệm sư phạm
107
3.8. Đánh giá chung về thực nghiệm sư phạm
124
Kết luận chƣơng 3
126
KẾT LUẬN
128
TÀI LIỆU THAM KHẢO
130
PHỤ LỤC
134
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Đổi mới nội dung và phƣơng pháp dạy học nhằm nâng cao chất lƣợng
dạy học đã và đang đƣợc Đảng và Nhà nƣớc ta rất quan tâm. Nghị quyết Hội
nghị lần II Ban chấp hành Trung ƣơng Đảng khoá VIII đã nêu rõ: “Đổi mới
mạnh mẽ phương pháp giáo dục và đào tạo khắc phục lối truyền thụ một
chiều rèn luyện nếp tư duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng
những phương pháp tiên tiến và phương tiện hiện đại vào quá trình dạy học,
đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu cho học sinh (HS) …Tất
cả các trường phổ thông đều phải có tủ sách thư viện và các trang thiết bị tối
thiểu để thực hiện các TN trong chương trình, sớm chấm dứt tình trạng “dạy
chay”… [ 23] Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng
Cộng Sản Việt Nam nhấn mạnh: “ Tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục
toàn diện, đổi mới nội dung, phương pháp dạy và học…Phát huy tinh thần
độc lập suy nghĩ và sáng tạo của HS, sinh viên, đề cao năng lực tự học, tự
hoàn thiện học vấn và tay nghề”.
Nâng cao chất lƣợng giáo dục là một nhiệm vụ quan trọng của ngành
Giáo dục và Đào tạo. Đặc biệt hơn nữa là phải đẩy nhanh chất lƣợng giáo dục
miền núi nhằm đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực để phát triển kinh tế
văn hoá ở khu vực chiến lƣợc này. Đảng và nhà nƣớc ta đã nhấn mạnh: phải
nhanh chóng đƣa miền núi tiến kịp miền xuôi. Nguyên tổng bí thƣ BCH TW
Đảng Đỗ Mƣời nhận định: “Thực trạng giáo dục miền núi đang đặt ra
nhiều vấn đề cần tiếp tục khẩn trƣơng giải quyết, đặc biệt là việc đào tạo
giáo viên và xây dựng lại chƣơng trình, nội dung, phƣơng pháp dạy học đối
với HS miền núi, dạy những gì và dạy nhƣ thế nào để con em đồng bào các
dân tộc thiểu số tiếp thu đƣợc, hào hứng học tập và ứng dụng đƣợc kiến
thức vào phát triển kinh tế - xã hội tại quê hƣơng mình”. Tuy nhiên thực
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
1
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
