Nghiên cứu khả năng sinh trưởng và phát triển của giống lạc mới tại tỉnh Bắc Giang
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (715.52 KB, 27 trang )
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
………………………………..
LÊ BÁ THÀNH
NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG SINH TRƯỞNG VÀ
PHÁT TRIỂN CỦA MỘT SỐ GIỐNG LẠC MỚI
TẠI TỈNH BẮC GIANG
LUẬN VĂN THẠC SĨ NÔNG NGHIỆP
THÁI NGUYÊN – 2010
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
………………………………..
LÊ BÁ THÀNH
NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG SINH TRƯỞNG VÀ
PHÁT TRIỂN CỦA MỘT SỐ GIỐNG LẠC
MỚI TẠI TỈNH BẮC GIANG
Chuyên ngành: TRỒNG TRỌT
Mã số : 60.62.01
LUẬN VĂN THẠC SĨ NÔNG NGHIỆP
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. DƯ NGỌC THÀNH
PGS.TS. ĐẶNG VĂN MINH
THÁI NGUYÊN – 2010
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1
2. Mục tiêu của đề tài ........................................................................................ 3
3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ...................................................... 3
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 4
5. Những đóng góp mới của đề tài .................................................................... 4
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU .......................................................... 5
1.1. Nguồn gốc và phân loại của cây lạc ........................................................... 5
1.2. Tình hình sản xuất và nghiên cứu lạc trên thế giới .................................... 6
1.2.1. Tình hình sản xuất lạc trên thế giới .................................................... 6
1.2.2. Một số yếu tố hạn chế chính đến sản xuất lạc trên thế giới ............... 8
1.2.3. Nghiên cứu và chọn tạo giống lạc trên thế giới .............................. 10
1.3. Tình hình sản xuất và nghiên cứu lạc ở Việt Nam................................... 11
1.3.1. Tình hình sản xuất lạc ở Việt Nam .................................................. 11
1.3.2. Một số yếu tố hạn chế sản xuất lạc ở Việt Nam............................... 16
1.3.3. Tình hình nghiên cứu lạc ở Việt Nam .............................................. 17
1.4. Tình hình nghiên cứu và sản xuất lạc ở Bắc Giang ................................. 20
1.4.1. Tình hình sản xuất lạc ở Bắc Giang ................................................. 20
1.4.2. Tình hình nghiên cứu chọn tạo giống lạc ở Bắc Giang.................... 21
CHƢƠNG 2: NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................ 24
2.1. Vật liệu nghiên cứu .................................................................................. 24
2.2. Nội dung nghiên cứu ................................................................................ 25
2.3. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ............................................................ 25
2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu .......................................................................... 26
2.4.1. Bố trí thí nghiệm và điều kiện thí nghiệm........................................ 26
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
2.4.2. Một số tính chất đất trƣớc thí nghiệm .............................................. 26
2.4.3. Các chỉ tiêu và Phƣơng pháp theo dõi .............................................. 27
CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN........................ 31
3.1. Đặc điểm khí hậu vùng nghiên cứu ......................................................... 31
3.2. Đặc điểm sinh trƣởng của các giống lạc trong vụ xuân và thu-đông tại
Bắc Giang ................................................................................................ 32
3.2.1. Một số đặc tính sinh trƣởng phát triển của các giống lạc ............... 32
3.2.2. Đặc điểm sinh trƣởng của các giống lạc .......................................... 35
3.2.3. Mức độ nhiễm bệnh của các giống lạc thí nghiệm........................... 38
và thu-đông tham gia thí nghiệm ..................................................... 39
3.3. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất ........................................... 39
3.3.1. Đặc điểm số lƣợng quả của các giống lạc ........................................ 39
3.3.2. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất ................................... 41
3.4. So sánh năng suất của các giống lạc tham gia thí nghiệm ....................... 43
3.4.1. Năng suất sinh vật, năng suất quả lý thuyết, năng suất hạt lý thuyết
.......................................................................................................... 44
3.4.2. So sánh năng suất thực thu của các giống lạc với giống đối chứng. 46
3.4.3. Hiệu quả kinh tế của các giống lạc tham gia thí nghiệm ................. 48
3.5. Một số đặc điểm của các giống lạc có triển vọng .................................... 49
3.5.1. Một số đặc điểm nông học của các giống thâm canh....................... 49
3.5.2. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất ................................... 50
3.5.3. Kết quả xây dựng mô hình nhân rộng các giống có triển vọng vụ
thu-đông năm 2009 tại Bắc Giang ................................................... 51
3.5.3.1. Khả năng sinh trƣởng và tính chống chịu ................................ 53
3.5.3.2. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất ........................... 56
3.5.3.3. Hiệu quả kinh tế của 3 giống lạc trong vụ thu-đông 2009 ....... 59
3.5.3.4. Kế hoạch mở rộng mô hình trên đồng ruộng nông dân ........... 63
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
CHƢƠNG 4: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ...................................................... 63
A. Kết Luận ..................................................................................................... 63
B. Kiến nghị .................................................................................................... 65
CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI ............... 66
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 67
PHỤ LỤC ........................................................................................................ 73
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ được viết tắt
Chữ viết tắt
Cục nông nghiệp quốc gia Mỹ
USDA
Khối lượng 100 hạt
KL.100hạt
Khối lượng 100 quả
KL.100quả
Năng suất hạt
NS hạt
Năng suất quả
NS quả
Phân chuồng
PC
Tổ chức lương thực và nông nghiệp liên hiệp quốc
FAO
Thời gian sinh trưởng
TGST
Tỉ lệ nhân
TLN
Trung tâm Nghiên cứu và Thực nghiệm đậu đỗ
TT đậu đỗ
Viện Khoa học kỹ thuật Nông nghiệp Việt Nam
VKHKTNNVN
Viện Quốc tế Nghiên cứu cây trồng vùng Nhiệt đới Bán
ICRISAT
khô hạn
Năng suất quả thực thu
SNTT
Năng suất quả lý thuyết
NSLT
Năng suất sinh vật
NSSV
Trung tâm giống cây trồng
TTGCT
Tổng sản phẩm quốc nội
GDP
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1. Diện tích năng suất, sản lượng lạc tỉnh Bắc Giang 2000 - 2008 .... 21
Bảng 2.1. Kết quả phân tích đất khu vực nghiên cứu ..................................... 27
Bảng 2.2. Thang điểm đánh giá mức độ nhiễm bệnh gỉ sắt và đốm lá ở lạc
(ICRISAT 1990) ............................................................................. 30
Bảng 3.1. Nhiệt độ, lượng mưa, độ ẩm, lượng bốc hơi và năng lượng trung
bình năm 2008 - 2009 ..................................................................... 32
Bảng 3.2. Các thời kỳ sinh trưởng phát triển của các giống lạc thí nghiệm vụ
xuân và thu-đông năm 2008 - 2009 kể từ ngày gieo (ngày) ........... 33
Bảng 3.3 . Đặc điểm sinh trưởng của các giống lạc thí nghiệm ..................... 36
Bảng 3.4. Mức độ nhiễm bệnh hại ở các giống lạc trong vụ xuân và thu-đông
tham gia thí nghiệm ........................................................................ 39
Bảng 3.5. Số hạt/quả của các giống lạc thí nghiệm vụ xuân và thu đông ...... 40
Bảng 3.6. Các yếu tố cấu thành năng suất các giống lạc thí nghiệm vụ xuân và
thu-đông .......................................................................................... 42
Bảng 3.7. Năng suất sinh vật, năng suất quả lý thuyết và năng suất hạt lý
thuyết của các giống lạc thí nghiệm (tạ/ha) .................................... 44
Bảng 3.8. Năng suất thực thu của các giống lạc thí nghiệm trong vụ xuân và
thu-đông tại Bắc Giang ................................................................... 47
Bảng 3.9. Hiệu quả kinh tế của các giống lạc ................................................. 49
Bảng 3.10. Đặc điểm nông học của một số giống có triển vọng .................... 50
Bảng 3.11. Một số chỉ tiêu cấu thành năng suất và năng suất của các giống lạc
có triển vọng ................................................................................... 50
Bảng 3.12. Diện tích, số hộ tham gia mô hình ................................................ 51
Bảng 3.13. Khả năng sinh trưởng và chống chịu bệnh của giống lạc L14, L23
và TB25 mô hình ở xã Hùng Sơn ................................................... 54
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
Bảng 3.14: Khả năng sinh trưởng và chống chịu bệnh của giống L14, L23 và
TB25 mô hình ở xã Ngọc Sơn ........................................................ 55
Bảng 3.15. Khả năng sinh trưởng và chống chịu bệnh của giống L14, L23 và
TB25 mô hình ở xã Lục Sơn........................................................... 56
Bảng 3.16. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất lạc mô hình tại xã
Hùng Sơn ........................................................................................ 57
Bảng 3.17. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất lạc mô hình tại xã
Ngọc Sơn......................................................................................... 57
Bảng 3.18. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất lạc mô hình tại xã
Lục Sơn ........................................................................................... 58
Bảng 3.19. Hoạch toán kinh tế mô hình tại xã Hùng Sơn .............................. 60
Bảng 3.20. Hoạch toán kinh tế mô hình tại xã Ngọc Sơn ............................... 61
Bảng 3.21. Hoạch toán kinh tế mô hình tại xã Lục Sơn ................................. 62
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Sau hơn 20 năm đổi mới, nhờ sự chuyển dịch từ nền kinh tế kế hoạch,
tập chung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trƣờng định hƣớng Xã hội
chủ nghĩa, bộ mặt đất nƣớc có nhiều thay đổi, GDP bình quân đầu ngƣời đạt
trên 1.000 USD/năm, nƣớc ta đã thoát khỏi nhóm các nƣớc nghèo trên thế
giới. Nền kinh tế đã và đang hội nhập sâu vào kinh tế toàn cầu, đặc biệt trong
lĩnh vực sản xuất nông nghiệp đã thu đƣợc những thành tựu đáng kể, nhiều
sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu với khối lƣợng lớn mang lại nguồn lợi cho
đất nƣớc và cho ngƣời sản xuất. Từ một nƣớc thiếu lƣơng thực, hàng năm
phải nhập khẩu hàng nghìn tấn lƣơng thực, nay đã trở thành nƣớc đứng thứ 2
thế giới về xuất khẩu gạo. Do đó chúng ta có điều kiện để chú ý hơn vào phát
triển các cây trồng khác, trong đó có cây công nghiệp ngắn ngày, đặc biệt là
cây đậu đỗ, đáp ứng nhu cầu nội tiêu, phục vụ chế biến và xuất khẩu.
Về giá trị kinh tế, cây lạc là một trong những cây lấy dầu quan trọng nhất
trên thế giới. Đối với Việt Nam, cây lạc đang đứng đầu trong số các cây công
nghiệp ngắn ngày tham gia vào thị trƣờng xuất khẩu, chính vì vậy lạc và đậu
tƣơng đang là một trong 10 chƣơng trình ƣu tiên phát triển của nhà nƣớc. Mỗi
năm nƣớc ta xuất khẩu khoảng 80-127 nghìn tấn lạc hạt, chiếm 30-50% tổng
sản lƣợng. Ngày nay, cây lạc đã và đang đem lại nguồn lợi kinh tế lớn cho đất
nƣớc. Ở nhiều vùng sản xuất, lạc còn là nguồn thu nhập chính cho ngƣời
nông dân.
Những năm gần đây Bắc Giang mạnh dạn đƣa nhiều chủ trƣơng, biện
pháp và chính sách nhằm phát triển cây lạc, nên diện tích lạc đã đƣợc mở
rộng. Đánh gía sơ bộ năm 2008 [4] tổng diện tích lạc của tỉnh là 12,6 nghìn ha
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
đứng thứ nhất so với các tỉnh từ Ninh Bình trở ra, đứng thứ 5 so với cả cả
nƣớc sau Nghệ An 23,4 nghìn ha, Tây Ninh 21,8 nghìn ha, Hà Tĩnh 20,6
nghìn ha, Thanh Hoá 15,8 nghìn ha. Nhiều giống mới nhƣ: V79, MD7, L18..
.. đã đƣợc đƣa vào sản xuất, góp phần tăng năng suất lạc bình quân của tỉnh từ
11,95 tạ/ha (năm 2000) lên 20,05 tạ/ha (năm 2008). So với năng suất bình
quân của cả nƣớc là 20,9 tạ/ha thì năng suất lạc của Bắc Giang hiện nay tƣơng
đƣơng với cả nƣớc, thấp hơn so bình quân của một số tỉnh nhƣ: Nam Định
37,2 tạ/ha, Tây Ninh 33,9 tạ/ha, Long An 26,8 tạ/ha, Bình Định 25,4 tạ/ha,
Nghệ An 22,3 tạ/ha, Hà Tĩnh 21,7 tạ/ha. Nguyên nhân làm cho năng suất lạc
của tỉnh còn thấp hơn so với các tỉnh là do nông dân trồng lạc thiếu vốn, chƣa
chú ý tới các biện pháp thâm canh nhƣ: sử dụng giống mới có năng suất cao,
thích ứng với điều kiện sinh thái của vùng. Mặt khác, công tác nghiên cứu thử
nghiệm tìm ra bộ giống có năng suất, chất lƣợng tốt còn chậm, đôi khi còn do
tự phát của nhân dân. Hệ thống cung ứng giống lạc của tỉnh cũng chƣa đƣợc
quan tâm đúng mức, nên tỷ trọng sử dụng giống mới còn thấp, giống mới lẫn
tạp nhiều. Các vùng trồng lạc trọng điểm của tỉnh còn thiếu hệ thống tƣới tiêu
chủ động, vì vậy năng suất thấp và không ổn định. Đất trồng lạc chủ yếu là
đất nghèo dinh dƣỡng, nông dân lại không có thói quen sử dụng phân bón hợp
lý, do vậy một số địa phƣơng đã đƣa giống mới vào sản xuất, nhƣng năng suất
vẫn chƣa cao, chƣa khai thác hết tiềm năng năng suất của giống mới.
Từ thực tế đó, việc nghiên cứu tính thích ứng và khả năng cho năng suất
của các giống lạc, chọn ra bộ giống phù hợp với điều kiện sinh thái của vùng,
đồng thời xây dựng các mô hình khuyến cáo mở rộng các giống mới có triển
vọng vào sản xuất là một yêu cầu thiết thực đối với sản xuất. Do vậy chúng
tôi lựa chọn đề tài:''Nghiên cứu khả năng sinh trưởng và phát triển của một
số giống lạc mới tại tỉnh Bắc Giang".
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
