Nghiên cứu sự lưu hành của Salmonella typhimurium và Salmonella enteritidis trên đàn vịt tại hai tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang và biện pháp phòng chống

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
–––––––––––––––––––––

NGUYỄN THỊ CHINH

NGHIÊN CỨU SỰ LƢU HÀNH CỦA SALMONELLA
TYPHIMURIUM VÀ SALMONELLA ENTERITIDIS TRÊN
ĐÀN VỊT TẠI HAI TỈNH BẮC NINH, BẮC GIANG
VÀ BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG
Chuyên ngành: Thú y
Mã số: 60.62.50

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:

1. PGS.TS. TRẦN THỊ HẠNH
2. TS. NGUYỄN QUANG TÍNH

THÁI NGUYÊN - 2010
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên




LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, số
liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chưa từng được sử
dụng để bảo vệ một học vị nào.
Tôi xin cam đoan, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã

được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ
nguồn gốc.
Thái Nguyên, tháng 4 năm 2010
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Chinh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên




LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của cô PGS.TS. Trần Thị Hạnh,
TS. Nguyễn Quang Tính người đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong quá trình
nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của các thầy cô giáo khoa Sau
Đại học và khoa Chăn nuôi Thú y - Trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên
đã giành nhiều thời gian, công sức giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực
hiện đề tài.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn Ban lãnh đạo Viện Thú y cùng các thành
viên trong bộ môn Vệ sinh gia súc đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn tôi trong
quá trình thực hiện và hoàn thành luận văn. Xin chân thành cảm ơn các chủ
chăn nuôi trang trại vịt trên địa bàn nghiên cứu đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi
trong quá trình thực hiện đề tài.
Tôi xin gửi lời cám ơn tới người thân trong gia đình, bạn bè, đồng
nghiệp luôn động viên giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.
Thái Nguyên, tháng 4 năm 2010
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Chinh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên




MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................ 0
1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu đề tài ...................................................................... 3
3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài.................................................. 3
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ....................................................... 4
1.1. Tình hình nghiên cứu về hội chứng tiêu chảy ở vịt và vi khuẩn
Salmonella .......................................................................................... 4
1.1.1. Tình hình nghiên cứu về sự lưu hành của S. typhimurium
và S. enteritidis trên vịt .................................................................. 4
1.1.2. Tình hình nghiên cứu về vi khuẩn Salmonella ................................ 5
1.2. Vi khuẩn Salmonella .......................................................................... 12
1.2.1. Đặc điểm về hình thái .................................................................. 12
1.2.2. Đặc điểm về tính chất nuôi cấy .................................................... 14
1.2.3. Đặc tính sinh hóa ......................................................................... 16
1.2.4. Đặc điểm dịch tễ học của Salmonella ........................................... 17
1.2.5. Cấu trúc kháng nguyên................................................................. 19
1.2.6. Các yếu tố gây bệnh của Salmonella ............................................ 22
1.2.7. Vai trò gây bệnh đường tiêu hoá của Salmonella ......................... 28
1.3. Bệnh phó thương hàn vịt..................................................................... 30
1.3.1. Căn bệnh ...................................................................................... 30
1.3.2. Yếu tố truyền bệnh ....................................................................... 31
1.3.3. Đặc điểm dịch tễ học .................................................................... 31

1.3.4. Quá trình gây bệnh ....................................................................... 32
1.3.2. Triệu chứng .................................................................................. 33
1.3.3. Bệnh tích ...................................................................................... 34
1.4. Chẩn đoán........................................................................................... 35
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên




1.4.1. Chẩn đoán dịch tễ học .................................................................. 35
1.4.2. Chẩn đoán lâm sàng ..................................................................... 35
1.4.3. Chẩn đoán trong phòng thí nghiệm .............................................. 35
1.5. Phòng bệnh ......................................................................................... 37
CHƢƠNG 2. ĐỐI TƢỢNG, VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................................... 40
2.1. Đối tượng, vật liệu và địa điểm nghiên cứu ........................................ 40
2.1.1. Đối tượng ..................................................................................... 40
2.1.2. Vật liệu dùng trong nghiên cứu .................................................... 40
2.1.3. Địa điểm nghiên cứu .................................................................... 41
2.1.4. Thời gian thực hiện đề tài............................................................. 41
2.2. Nội dung nghiên cứu .......................................................................... 41
2.3. Phương pháp nghiên cứu .................................................................... 42
2.3.1. Phương pháp lấy mẫu................................................................... 42
2.3.2. Phương pháp phân lập vi khuẩn Theo ISO 6579 .......................... 42
2.3.2. Phương pháp giám định các đặc tính sinh hoá .............................. 44
2.3.3. Xác định typ của chủng vi khuẩn Salmonella phân lập được ........ 46
2.3.4. Xác định khả năng sản sinh độc tố ............................................... 49
2.3.5. Xác định độc lực của chủng vi khuẩn Salmonella phân lập được ...... 52
2.3.6. Xác định tính mẫn cảm với một số kháng sinh của các chủng
Salmonella phân lập được ............................................................ 53

2.3.7. Xây dựng phác đồ điều trị bệnh PTH vịt ...................................... 55
2.4. Phương pháp xử lý số liệu .................................................................. 56
CHƢƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN .................... 57
3.1. Kết quả xác định tỷ lệ nhiễm Salmonella trên vịt tại địa bàn
nghiên cứu........................................................................................ 57
3.2. Kết quả xác định tỷ lệ nhiễm Salmonella trên vịt theo mùa vụ............ 60
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên




3.3. Kết quả xác định một số đặc tính nuôi cấy và đặc tính sinh hoá của
các chủng vi khuẩn Salmonella phân lập được .................................. 61
3.4. Kết quả giám định Salmonella phân lập từ vịt bằng kháng huyết
thanh O đơn và đa giá ....................................................................... 65
3.5. Kết quả định typ vi khuẩn Salmonella phân lập được từ vịt ................ 66
3.6. Kết quả xác định kháng nguyên bám dính của vi khuẩn Salmonella
phân lập được từ vịt .......................................................................... 69
3.7. Khả năng sản sinh độc tố của các chủng vi khuẩn S. typhimurium
và S. enteritidis phân lập được từ vịt ................................................. 71
3.8. Kết quả thử độc lực của các chủng Salmonella phân lập được trên vịt.... 72
3.9. Kết quả xác định LD50 của vi khuẩn Salmonella phân lập được từ vịt .... 75
3.10. Kết quả gây bệnh thực nghiệm trên bản động vật của vi khuẩn
Salmonella phân lập từ vịt ................................................................ 78
3.11. Kết quả về tình trạng kháng thuốc của hai chủng S. typhimurium
và S. enteritidis phân lập được .......................................................... 81
3.12. Kết quả điều trị bệnh ........................................................................ 84
CHƢƠNG IV. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ................................................ 89
4.1. Kết luận .............................................................................................. 89
4.2. Đề nghị ............................................................................................... 90

TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................... 91
PHỤ LỤC .................................................................................................. 99
MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH HOẠ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên




DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU - CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BGA

Brilliant Green Agar

BPW

Buffered Pepton Water

BSA

Bismuth Sulfite Agar

CHO

Chinese Hansten Ovary

DPF

Delayd Permeability Factor

E

Salmonella enteritidis

KN

Kháng nguyên

LD50

50 percent Lethal Dose

LPS

Lypopolysaccharide

LT

Lable Toxin

MSRV

Modified Semisolid Rappaport Vassiliadis

QV

Quế Võ

R

Rough

RPF

Rapit Permeability Factor

S

Smooth

ST

Stable Toxin

T

Salmonella typhimurium

TD

Tiên Du

TSI

Tryple Sugar Iron

TY

Tân Yên

VY

Việt Yên

XLT4

Xylose Lysine Tetrathionate 4

YP

Yên Phong

YT

Yên Thế

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên




DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Bảng định typ huyết thanh học của vi khuẩn Salmonella theo
Kauffmann-White (1972) ............................................................ 47
Bảng 2.2: Bảng đánh giá mức độ mẫn cảm của vi khuẩn với một số
loại kháng sinh ............................................................................ 54
Bảng 3.1: Kết quả xác định tỷ lệ nhiễm Salmonella trên vịt .......................... 57
Bảng 3.2: Tỷ lệ nhiễm Salmonella theo mùa vụ trong năm ........................... 60
Bảng 3.3: Kết quả kiểm tra một số đặc tính nuôi cấy của vi khuẩn
Salmonella phân lập được ........................................................... 62

Bảng 3.4: Kết quả xác định một số đặc tính sinh hoá của vi khuẩn
Salmonella phân lập được ........................................................... 63
Bảng 3.5: Kết quả giám định khả năng lên men đường của các chủng
Salmonella phân lập được ........................................................... 64
Bảng 3.6: Kết quả giám định vi khuẩn Salmonella từ vịt bằng kháng
huyết thanh O đơn và đa giá ........................................................ 65
Bảng 3.7: Kết quả định typ vi khuẩn Salmonella phân lập được từ vịt .......... 67
Bảng 3.8: Kết quả xác định S. typhimurium và S. enteritidis phân lập
được trên địa bàn nghiên cứu ...................................................... 68
Biểu đồ 3.2. Tỷ lệ nhiễm S.enteritidis và S.typhimurium trên vịt .................. 69
Bảng 3.9: Kết quả phản ứng ngưng kết trực tiếp hồng cầu của các
chủng vi khuẩn Salmonella phân lập được .................................. 70
Bảng 3.10: Xác định độc tố của các chủng vi khuẩn Salmonella phân
lập được từ vịt ............................................................................. 71
Bảng 3.11: Kết quả thử độc lực các chủng Salmonella phân lập được
từ vịt .....................................................................................73
Bảng 3.12: Kết quả theo dõi chuột thí nghiệm gây nhiễm chủng S.
typhimurium phân lập được từ vịt ............................................... 75
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên




Bảng 3.13: Kết quả theo dõi chuột thí nghiệm gây nhiễm chủng S.
enteritidis phân lập được từ vịt .................................................... 77
Bảng 3.14: Kết quả gây bệnh thực nghiệm trên vịt bằng một số chủng
Salmonella phân lập được từ vịt .................................................. 79
Bảng 3.15: Kết quả mổ khám bệnh tích vịt gây bệnh thực nghiệm ............... 80
Bảng 3.16: Kết quả kiểm tra kháng sinh đồ đối với hai chủng S.
typhimurium và S. enteritidis phân lập được ............................... 82

Bảng 3.17: Hiệu quả một số phác đồ điều trị bệnh PTH vịt .......................... 85

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên




DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1: Tỷ lệ nhiễm Salmonella trên vịt................................................. 60
Biểu đồ 3.2. Tỷ lệ nhiễm S.enteritidis và S.typhimurium trên vịt ................... 69

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên




data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....



data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....