Bệnh thông thường 2: TRUYỀN THÔNG GIÁO DỤC SỨC KHỎE VÀ TƯ VẤN CỘNG ĐỒNG VỀ BONG GÂN TRẬT KHỚP

…………
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y TẾ CÔNG CỘNG
BÀI TẬP HẾT MÔN BỆNH THÔNG THƯỜNG 2
CHỦ ĐỀ: TRUYỀN THÔNG GIÁO DỤC SỨC KHỎE VÀ
TƯ VẤN CỘNG ĐỒNG VỀ BONG GÂN, TRẬT KHỚP

Họ và tên: Nguyễn Thị Ánh
Mã sinh viên: 1313000029
Lớp: K12B(TA)_ K12B(CQ)

1


ĐẶT VẤN ĐỀ
Trong cuộc sống hiện nay, mọi người đều vội vã, tất bật. Kéo theo đó
là sự chủ quan của rất nhiều người đối với vấn đề sức khỏe khi vô tình
bị các chấn thương. Bong gân, trật khớp là tai biến thường gặp trong
cuộc sống hằng ngày nếu không sơ cứu, chữa trị kịp thời có thể để lại
di chứng nặng nề về sau. Tuy nhiên, trên thực tế thì hầu hết bệnh nhân
thường chủ quan với chấn thương này. Việc hiểu biết đúng về cách sơ
cứu bong gân, trật khớp là rất quan trọng.



BONG GÂN
Bong gân là sự tổn thương của bao khớp, phổ biến là các dây
chằng, thường xảy ra sau một động tác quá mạnh nhưng không
gây ra trật khớp hoặc gãy xương. Những khớp xương thường bị
bong gân là cổ chân, đầu gối, cổ tay...
Dây chằng có thể bị tổn thương ở nhiều mức độ:
-

Độ 1: Dây chằng chỉ bị giãn

-

dài một ít, được coi là nhẹ.


BONG GÂN
Độ 2( dấu hiệu nặng)

Độ 3( dấu hiệu rất nặng)


NGUYÊN NHÂN BONG GÂN

1

Té ngã (ví dụ chống tay xuống đất
trong tai nạn giao thông, trong sinh
hoạt)

2

Trong lao động: mang vác vật nặng

3

Đi giầy cao gót, chạy nhảy

DẤU HIỆU, TRIỆU CHỨNG CỦA BONG GÂN
•

Đau, càng đau nhiều càng
nặng

•

Phù nề, sưng (xuất hiện
nhanh)

•

Da vùng khớp tái nhợt

•

Bầm tím.


SAI LẦM KHI ĐIỀU TRỊ BONG GÂN


Dùng rượu, xoa cao vào nơi bị tổn thương: sưng thêm.



Kéo nắn: chảy máu thêm, rách thêm.



Bó thuốc bắc: nhiễm trùng da.



Đi lại chạy nhảy quá sớm: dây chằng không lành.



Chích thuốc vào tổn thương: lâu lành hơn, có thể dẫn đến teo
cơ, cứng khớp sau này.


g
n
ú
đ
u
ứ
Sơ c
an
u
q
t
ấ
r
các h
trọng!

Vậy sơ cứ
u bong gâ
n như thế
nào là đún
g cách?
Phương p
háp sơ cứ
u ra sao?


SƠ CỨU BONG GÂN: CÁCH NÀO ĐÚNG?

MỜI CÁC BẠN THEO DÕI VIDEO
/>

SƠ CỨU KHI BỊ BONG GÂN


Nguyên tắc:



Ngay sau khi bị bong gân, phải làm ngừng chảy máu và
hạn chế phù nề tối đa.



Không xoa bóp, chườm nóng, tiêm bất cứ thuốc gì vào
vùng bong gân để tránh làm giãn mạch, chảy máu phù nề
thêm.

XỬ LÝ BONG GÂN NHANH VÀ HIỆU
QUẢ

MỜI CÁC BẠN THEO DÕI VIDEO
/>

BÀI HỌC: SƠ CỨU BONG GÂN


Áp dụng phương pháp R.I.C.E là viết tắt của
bốn từ sau:



Rest (nghỉ ngơi khớp).



Ice (chườm lạnh vùng bị thương để giảm
sưng).



Compression (băng ép với một băng đàn hồi).



Elevate (nâng cao vùng bị thương).

ICE (CHƯỜM LẠNH)
Ngay sau khi bị bong gân cần
chườm đá trong 4 giờ đầu và
cố định vị trí bong gân. Việc
chườm đá làm dịu đau và co
mạch, ngưng chảy máu, bớt
phù nề.


COMPRESSION (BĂNG ÉP)
Dùng băng cuộn hay vải, băng thun băng ép khớp bị bong gân
lại. Cách này sẽ giúp giảm đau, giảm sưng và nâng đỡ chỗ bị
tổn thương.


ELEVATE (NÂNG CAO)
Kê hoặc nâng cao nhẹ
nhàng nơi bị tổn thương.
Nếu được tập cử động nhẹ
nhàng để máu được lưu
thông.


REST (NGHỈ NGƠI)
Khi bị bong gân cần hạn chế việc vận động vùng bị thương.


BONG GÂN DO CHƠI THỂ THAO



Dùng ethyl clorua xịt vào nơi bong gân để gây tê làm
lạnh tại chỗ giúp giảm đau cho người bệnh.



Dùng thuốc giảm đau Alaxan uống 1 - 2 viên/lần, 3 lần
trong ngày( không dùng aspirin vì thuốc này chống
ngưng kết tiểu cầu, gây chảy máu).



Có thể dùng thêm thuốc giảm phù nề, viêm như
alphachoay, kết hợp dùng thuốc kháng sinh khi tổn
thương dây chằng lớn có thâm tím do đứt nhiều để phòng
nhiễm khuẩn.


DÙNG THUỐC


KHÔNG SỬ DỤNG
Dầu cao nóng, aspirin


BÀI THUỐC NAM CHỮA BONG GÂN
Lá chìa vôi, lá cúc tần, lá thầu
dầu tía, lá ngải cứu, lá náng
hoa trắng, giã nát một trong 3

loại trên, trộn giấm hoặc rượu,
sao nóng đắp vào chỗ sưng
đau ngày 2 lần.


BÀI THUỐC NAM CHỮA BONG GÂN
Rau hẹ tươi rửa sạch, giã nát
rồi đắp vào chỗ tổn thương.
Ngày đắp 1-2 lần. Đắp đến khi
chỗ tổn thương đỡ sưng đau.


BÀI THUỐC NAM CHỮA BONG GÂN
Lá tầm gửi 100g, lá gấc 30g,
gạch non giã vụn 15g. Tất cả
giã nhỏ, dàn đều lên lá bàng
hoặc lá chuối rồi đắp lên chỗ
bị thương và băng chặt để
nước thuốc ngấm vào sâu.
Mỗi ngày thay 1lần.


BÀI THUỐC TỪ NGHỆ VÀNG
Nghệ vàng 2 củ, thái
mỏng sao rượu, cỏ xước
12g thái mỏng sao rượu,
vỏ cây gạo 16g bỏ vỏ
ngoài, thái mỏng sao
rượu, cây lá lốt 16g sao
vàng. Tất cả cho vào nồi,

đổ nước 3 bát sắc còn 1
bát chia 2 lần uống trong
ngày.


BÀI THUỐC TỪ TUA RỄ SI
Tua rễ si 50g (không có tua
thì dùng cành si 60g, chặt
từng khúc 3cm, sao vàng),
sắc đặc lấy 1 bát, pha thêm
tí rượu trắng, cho bệnh nhân
uống trong ngày.