SKKN TP Hà Nội-Năm 2007

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẬN ĐỐNG ĐA
TRƯỜNG TIỂU HỌC CÁT LINH
-------------------------------
TRAO ĐỔI KINH NGHIỆM
Cách sử dụng đồ dùng dạy học để nâng
cao chất lượng giờ dạy học vần lớp 1
(phần dạy âm - học vần)
Giáo viên: Dương Thị Hằng

Hà Nội, ngày 5 tháng 9 năm 2007
1
I.Lý do chọn đề tài:
Ở bậc tiểu học bộ môn Tiếng Việt giữ vai trò quan trọng trong việc
giáo dục toàn diện cho học sinh.Thông qua các bài học Tiếng Việt giúp các
em hiểu biết thêm nhiều điều mới lạ về cuộc sống, về xã hội, về con người,
về việc tu dưỡng đạo đức và vốn từ...Vì thế theo tôi việc suy nghĩ, tìm tòi để
dạy tốt bộ môn Tiếng Việt là việc rất cần thiết nhất là đối với lớp 1lại càng
quan trọng hơn vì các em có biết đọc biết viết thì mới có thể tiếp thu và học
tốt các bộ môn khác.Lớp 1 khi đến trường các em chưa biết mặt chữ, chưa
biết viết, mọi hoạt động về học tập đều còn bỡ ngỡ.Điều làm tôi trăn trở là
làm thế nào qua mỗi giờ học vần các em có thể nhớ được âm mới, vần mới,
hiểu được nghĩa của tiếng, của từ mà các em được học và trên cơ sở đó biết
vận dụng tìm thêm được tiếng, từ mới nhằm phát triển tư duy và vốn từ cho
các em.
II.Cở sở lý luận và thực tiễn để giải quyết đề tài:
Đổi mới phương pháp dạy học là lấy học sinh làm trung tâm, để học
sinh tìm tòi, phát hiện và tiếp thu kiến thức một cách chủ động còngiáo viên
là người tổ chức, chỉ đạo, hướng dẫn học sinh tìm ra vấn đề, tự giải quyết
vấn đề và giáo viên chỉ giải thích vấn đề khi cần thiết.Để thực hiện được
điều này với học sinh lớp 1 thì việc sử dụng đồ dùng dạy học hợp lý, có hiệu
quả sẽ góp phần nâng cao rất nhiều tới chất lượng của một tiét học âm mơi

scủa phàn học vần vì nó phù hợp với tâm lý lứa tuổi các em, ở độ tuổi 6-7
tuổi, này trẻ rất thích quan sát, ưa tìm tòi và viẹc phát hiện, tiếp thu các kiến
thức còn nặng về trực quan.Thông qua các vật thật, tranh ảnh hay hành động
cụ thể giúp các em dễ nhớ, dễ hiểu sâu vấn đề hơn.
Sau đây là cách sắp xếp và sử dụng đồ dùng dạy học mà tôi đã mạnh
dạn áp dụng với bài dạy âm của bộ môn học vần.
III.Quá trình triển khai và thực hiện:
Để bài dạy đạt hiệu quả tốt tôi đã chú ý nghiên cứu kỹ nội dung bài để
xác định rõ yêu cầu và nội dung kiến thức, kỹ năng cần đạt của tiết học.
- Chuẩn bị hình thức tổ chức lớp học.
- Chuẩn bị đồ dùng dạy học: Tranh minh họa, vật thật, phấn màu, bảng
cài, phiếu bài bổ sung phù hợp với nội dung mỗi bài(Đồ dùng phải
sinh động, mẫu mực, gây hứng thú cho học sinh).
1.Cho học sinh quan sát và tự phát hiện từ mới của bài qua tranh minh họa
hoặc vật thật: tôi hướng cho học sinh tập trung quan sát nội dung chính của
tranh hay vật từ đó giúp học sinh tự nêu được bài mới.Trên cơ sở đó học
sinh tự phân tích và tìm ra tiếng mới và âm mới của bài mà các em cần ghi
2
nhớ.Ở phần này trực quan sẽ giúp các em dễ ghi nhớ âm mới, tiếng mới và
từ mới của bài
Ví dụ: Dạy bài âm “th”
Tôi cho học sinh xem bức tranh chụp 1 con thỏ rất đẹp để các em tự
tìm được từ “con thỏ” rồi tự phân tích tìm ra tiếng “thỏ” và âm “th”
2.Dùng phấn màu tô lại các âm mới trên bảng nhằm khắc sâu kiến thức cơ
bản của bài, giúp học sinh tập trung hơn vào âm mới để các em dễ ghi nhớ.
3.Dùng bảng cài sau khi các em đã biết phân tích âm mới để khắc sâu vị trí
các con chữ của âm( âm có 2-3 con chữ) và các âm của tiếng giúp các em
nhớ kỹ và viết đúng.
Ví dụ: Bài âm “ch”
Sau khi cho học sinh phân tích kỹ âm “ch” gồm hai con chữ “c” à

“h”.Con chữ “c” đứng trước, con chữ “h” đứng sau.Giáo viên nhắc lại, đồng
thời cài chữ “c” lên bảng trước rồi đén con chữ “h” cho học sinh quan sát và
nhớ kỹ vị trí con chữ trong âm mới.Điều này rất quan trọng vì trong Tiếng
Việt có một số âm vần cấu tạo giống nhau nhưng khác nhau về vị trí lẫn các
âm nên học sinh dễ nhầm như vần “iu” và “ui”, “ai” và “ia”...
4.Tùy vào yêu cầu của mỗi bài, để phát huy trí lực và khắc sâu kiến thức cơ
bản tôi có chọn thêm phiếu bài bổ sung dùng vào phần củng cố.
Ví dụ: Phần bài tập của bài âm “th” ở tiết 1 chỉ có tô chữ “th” trong vở bài
tập như vậy mới chỉ giúp hoc sinh biết tô liền nét chữ “th” nên tôi đã lập
phiếu bài yêu cầu các em hồi tưởng lại âm “th” vừa học và tìm thấy âm “th”
trong một số tiếng của câu.
Bài tập: Gạch chân tiếng có âm “th”
- Bé thủ thỉ kể bà nghe.
- Nhà bé có đủ thứ.
- Bố Trí là nhà thơ.
5.Kết thúc bài học có thể cho học sinh chơi trò chơi như thi tìm nhiều tiếng
có âm vừa học hay quan sát tranh không lời để tìm nội dung có tiếng sử
dụng âm vừa học... giúp học sinh nhớ bài hơn và các em rất hứng thú với bài
học.
IV.Tự đánh giá:
1.Ưu điểm:
- Học sinh hiểu bài nhanh và nhớ bài kỹ.
3
- Phát huy được trí lực và tư duy của học sinh.
- Phù hợp với phương pháp đổi mới trong dạy học và tâm lý của lứa
tuổi lớp 1.
- Lớp học sôi nổi, hứng thú, thu hút sự tập trung suy nghĩ của học sinh.
2.Hạn chế:
- Khó khăn trong việc vẽ đồ dùng
3.Bài học:

- Để có một tiết dạy Tiếng Việt đạt hiệu quả cao giáo viên cần nghiên
cứu kỹ bài, xác định yêu cầu nội dung, kỹ năng cần đạt của tiết học.
- Chuẩn bị đồ dùng hợp lý, phù hợp với nội dung bài đồng thời đồ dùng
yêu cầu phải đẹp, mẫu mực, chính xác.
- Tùy nội dung mỗi bài có thể chuẩn bị thêm phiếu bài bổ xung nhằm
nâng cao và khắc sâu kiến thức.
- Chuẩn bị trò chơi phù hợp.
4