BÀI GIẢNG điện tử KINH tế CHÍNH TRỊ lợi ÍCH KINH tế và PHÂN PHỐI CHO TIÊU DÙNG TRONG THỜI kỳ QUÁ độ lên CHỦ NGHĨA xã hội ở VIỆT NAM

LỢI ÍCH KINH TẾ VÀ PHÂN PHỐI
CHO TIÊU DÙNG CÁ NHÂN
TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM


1. Mục đích, yêu cầu: Giới thiệu cho người học nắm
được những vấn đề cơ bản về phân phối trong thời kỳ quá độ
lên CNXH. Nắm chắc nguyên tắc phân phối… trong thời kỳ
quá độ lên CNXH ở Việt Nam hiện nay.
2. Thời gian: 4 tiết
3. Vật chất đảm bảo: giáo án bài giảng, sách giáo khoa
KTCT cho các đối tượng cao đẳng và đại học không chuyên
kinh tế của bộ giáo dục đào tạo ấn hành năm 2008 về trước.
Văn kiện Đảng khóa XI;XII; NQ 11 của chính phủ về ổn dịnh
kinh tế vĩ mô đảm tăng trưởng kinh tế


4. Nội dung, phương pháp:
Nội dung: gồm 2 phần lớn
phương pháp: thuyết trình kết hợp nêu vấn đề và
đạy học nhóm…
Đối người học: Nắm chắc vấn đề đặt ra, trao đổi thảo
luận làm rõ vấn đề theo yêu cầu của giảng viên. Ghi
chép nội dung chủ yếu để làm cơ sở nghiên cứu học tập
và vận dụng xem xét


I.MT S Lí LUN C BN V LI CH KINH T
1. Bn cht, vai trũ ca li ớch kinh t
a. Bn cht ca li ớch kinh t

Cơ sở của lợi ích kinh tế là gi`?
Vật chất

Nhu cầu
của con
người

Chính trị

Văn hoá

Lợi ích
kinh tế


Là phạm trù kinh tế khách quan
Lợi
ích
kinh
tế

Là hình thức biểu hiện của QHSX, trư
ớc hết là QHPP v TLSX
Là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế
- xã hội

Túm li: bn cht ca li ớch kinh t phn ỏnh bn cht ca
QHSX phn trỡnh phỏt trin ca LLSX

b. Vai trß cña lîi Ých kinh tÕ

Lîi Ých
kinh tÕ

§éng lùc

Ho¹t ®éng
kinh tÕ cña
con ng­êi

Quan hÖ
s¶n xuÊt

T¹i sao lîi Ých kinh tÕ lµ ®éng lùc thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng kinh
tÕ cña con ng­êi?


2. HÖ thèng lîi Ých kinh tÕ
HÖ thèng lîi Ých kinh tÕ

Kh¸i qu¸t

C¸
nh©n
X·
héi

TËp
thÓ

TP kinh tÕ

KTNN
KT cã vèn
§T n­íc
ngoµi
KT t­
nh©n

C¸c kh©u cña
QTTSXXH

SX

PP

TD

TĐ

KT tËp
thÓ

MQH lợi ích cá nhân, tập thể và xã hội?


Mối quan hệ giữa lợi ích KT cá nhân, tập thể và xã hội

Li ớch tp th

Là lợi ích thiết
thực nhất,trực
tiếp đáp ứng
nhu cầu
của từng cá
nhân, từng chủ
thể

Lợi ích
cá nhân
là động
lực trực
tiếp, mạnh
mẽ nhất

Tạo điều kiện
để thực hiện
và nâng cao lợi
ích văn hoá,
tinh thần của
từng cá nhân

Li ớch xó hi

Là cơ sở thực
hiện lợi ích
kinh tế tập thể,
xã hội

II. PHÂN PHỐI CHO TIÊU DÙNG CÁ NHÂN TRONG THỜI KỲ
QUÁ ĐỘ Ở NƯỚC TA
1. Bản chất và vị trí của phân phối
Phân phối là một khái niệm rộng, tùy theo người ta xem xét
ở những góc độ khác nhau có nội dung phân phối khác
nhau. Chẳng hạn: phân phối tổng sản phẩm xã hội, phân
phối theo giá trị hay theo vốn, theo tài sản

BẢN
CHẤT
CỦA
PHÂN
PHỐI

Mỗi phương thức sản xuất khác nhau có quan hệ phân phối
khác nhau. Quan hệ phân phối chịu sự tác động của quan
hệ sản xuất và lực lượng sản xuất về tính chất và trình độ.
Trong hệ thống quan hệ sản xuất, quan hệ sở hữu về tư liệu
sản xuất quyết định tính chất của quan hệ phân phối.
Nền kinh tế tồn tại nhiều thành phần, tương ứng với mỗi
thành phần có một quan hệ phân phối, do vậy trong thời kỳ
quá độ quan hệ phân phối mang tính đa dạng. Mỗi quan hệ
phân phối do một nguyên tắc hay qui luật tương ứng chi
phối


Vị trí của vấn đề phân phối thu nhập
Phân phối là một mặt của QHSX
QH sở hữu về

TLSX

QH tổ
chức quản
lý

QHSX

QH phân
phối


Ph©n phèi lµ kh©u trung gian trong QTTSX

S¶n xuÊt

Ph©n phèi

Trao ®æi

Tiªu dïng


Tính tất yếu khách quan của nhiều hình thức phân phối thu nhập cá
nhân trong TKQĐ ở nước ta

Nhiều hình thức sở
hữu về TLSX

Nhiều hình thức

SX,KD
Tính tất yếu
khách quan

LLSX ở nước ta còn
kém phát triển

kết hợp các
HTPP của CCTT
với các HTPP của
CNXH

Sự đa dạng hoá các hình thức phân phối có vai trò như thế nào đối
với sự phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta?


2. Cỏc hỡnh thc v nguyờn tc phõn phi trong TKQ
Cỏc hỡnh thc v nguyờn
Tc phõn phi

Phân phối
theo
lao động

Phân phối
theo vốn,
theo giá cả
sức LĐ

Phân phối

thông qua
phúc lợi
tập thể,
XH

Trong các HT NT phân phối thì HT NT nào giữ vai trò định hư
ớng XHCN?


Tiền
lương

Tiền
thưởng

a. Phân phối theo lao động

Hình
thức
thực
hiện

Phõn
phi
theo
lao
ng

Theo số
lượng LĐ

Căn
cứ
Theo chất
lượng LĐ

Phụ cấp

Tại sao nói phân phối theo lao ng là một tất yếu khách quan
trong TKQĐ ở nước ta?


Dựa trên CĐ
công hữu

TPKT nhà nước
TPKT tập thể

LLSX phát triển
chưa cao
Sự khác biệt về tính chất,
trình độ và thái độ LĐ

Phân phối
theo
lao động

LĐ chưa trở thành
nhu cầu của cuộc sống
Phải chăng phân phối theo lao động là người lao động được hưởng
hoàn toàn kết quả lao động của mình?

Theo thời gian lao động

Trình độ thành thạo
của lao động
Căn cứ để
phân phối
theo lao động

Sự khác nhau căn
bản giữa PP bình
quân và PP theo LĐ ?

Điều kiện và môi
trường lao động

Tính chất của lao động

Các ngành nghề cần
được khuyến khích


Kết hợp chặt chẽ lợi ích kinh tế của
người lao động với KQSX kinh doanh

Tác dụng của
phân phối
theo
lao động

Nâng cao tinh thần trách nhiệm,
tăng NSLĐ

Giáo dục thái độ, kỷ luật lao động

Bảo đảm đời sống văn hoá, tạo điều
kiện cho người LĐ phát triển toàn diện


b. Phân phối theo vốn, theo giá cả sức LĐ
Vốn tự có
của các chủ
DN độc lập
Phân phối
theo vốn

Vốn CP

Hình thức
của vốn

Quyền
SH được
thực hiện
về mặt
kinh tế

Vốn cho
vay

Phân phối theo vốn có vai trò như thế nào đối với sự phát
triển kinh tế-xã hội?


c. Ph©n phèi th«ng qua phóc lîi tËp thÓ, x· héi
Nhµ ¨n tËp thÓ
Nhµ trÎ tËp thÓ
H×nh
thøc
thùc
hiÖn

C©u l¹c bé
BÖnh viÖn
Nhµ d­ìng l·o

T¹i sao ph©n phèi th«ng qua phóc lîi tËp thÓ, XH thÓ hiÖn
tÝnh ­u viÖt cña CNXH?


bệnh viện

công viênThủ lệ

nhà trẻ

viện dưỡng lão

lớp học múa của trẻ em

Nâng cao mức sống của toàn dân

Rút ngắn sự chênh lệch về TN giữa
các thành viên trong cộng đồng
Tác dụng
Góp phần thực hiện MT phát triển
con người toàn diện

Giáo dục ý thức cộng đồng
Phân phối theo lao động và phân phối thông qua phúc lợi tập
thể có tác dụng tạo lập công bằng XH không? Vì sao?


Tính hợp lý của
quỹ phúc lợi

Không
thể
vượt
quá
khả năng
của
nền
KTQD

Tốc độ
tăng thu
nhập

cá nhân
lớn hơn
tăng quỹ
phúc lợi

Cần sử
dụng thiết
thực, tiết
kiệm, hợp
lý

Tại sao phải sử dụng hợp lý quỹ phúc lợi XH?


3. C¸c h×nh thøc thu nhËp, và các giải pháp định hướng
trong phân phối thu nhập
Trong thời kỳ quá độ lên CNXH hiện nay ở nước ta có
những hình thức thu nhập nào?
Giải pháp nào để định hướng phân phối thu nhập cá nhân
hiện nay?
Các tổ cùng chuẩn bị nội dung trên trong 15 phút; làm việc
toàn lớp 20 phút kết luận 15 phút


3. Các hình thức thu nhập, v cỏc gii phỏp nh hng
trong phõn phi thu nhp
Các hình thức thu nhập

Tiền lương,
tiền công

P, Z,
Z cổ phần

Từ các quỹ
tiêu dùng
công cộng

Từ kinh tế
gia đình

Hình thức phân phối thu nhập nào là bất hợp pháp?


Theo đại diện cơ quan
phòng chống và giảm
nhẹ thiên tai của Liên
Hợp
Quốc
Bà
Raimiotnol: Việt Nam là
nước thành công nhất
trong phòng chống và
giảm nhẹ thiên tai

Trî cÊp khã kh¨n

Hç trî thiªn tai

ñng hé lò lôt