Vận dụng tư tưởng hồ chí minh trong giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên các trường đại học ở hà nội hiện nay (tt)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA
HỒ CHÍ MINH

HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN

ĐỖ MINH TUẤN

VẬN DỤNG TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH TRONG
GIÁO DỤC LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ CHO SINH VIÊN
CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC Ở HÀ NỘI HIỆN NAY

TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ CHÍNH TRỊ HỌC

HÀ NỘI - 2016


Công trình đƣợc hoàn thành tại:
HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS. TS. Dƣơng Xuân Ngọc
PGS. TS. Nguyễn Viết Thông
Phản biện 1: PGS.TS. Lại Quốc Khánh
Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội
Phản biện 2: PGS.TS. Ngô Văn Thạo
Ban Tuyên giáo Trung ương
Phản biện 3: TS. Lƣơng Ngọc Vĩnh
Học viện Báo chí và Tuyên truyền

Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án cấp Trường

họp tại: Phòng Bảo vệ luận án tầng 10 nhà A1
Học viện Báo chí và Tuyên truyền
Vào hồi giờ

ngày

tháng

năm 2016

Có thể tìm hiểu luận án tại:
- Thư viện Quốc gia
- Thư viện Học viện Báo chí và Tuyên truyền


1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Chủ tịch Hồ Chí Minh là người sáng lập, lãnh đạo, rèn luyện Đảng
và Nhà nước ta. Người không chỉ đặc biệt quan tâm đến công tác giáo
dục LLCT, đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân mà
còn là nhà giáo mẫu mực. Với từng đối tượng khác nhau Hồ Chí Minh
đều tìm ra những nội dung, hình thức và phương pháp phù hợp giúp mọi
người dễ hiểu, dễ nhớ và dễ thực hành.
Đối diện với thời cuộc mới với cả thời cơ và thách thức, công tác
giáo dục LLCT cho sinh viên của Đảng theo TTHCM cần được tăng
cường hơn bao giờ hết, nhằm tạo nên những lớp người chủ tương lai của
nước nhà vừa “hồng” vừa “chuyên” đáp ứng yêu cầu thời kỳ hội nhập
quốc tế, thực hiện thành công công cuộc đổi mới, sớm đưa nước ta trở
thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.

Cho đến nay, đề tài nghiên cứu có tính chuyên khảo dưới dạng vận
dụng TTHCM trong giáo dục LLCT cho sinh viên, nhất là sinh viên các
trường đại học ở Hà Nội còn thiếu vắng. Vì vậy, tôi chọn vấn đề: “Vận
dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong giáo dục lý luận chính trị cho sinh
viên các trường đại học ở Hà Nội hiện nay” làm luận án tiến sĩ Chính trị
học, chuyên ngành Công tác tư tưởng.
2. Mục đích, nhiệm vụ của luận án
2.1. Mục đích
Trên cơ sở làm rõ nội dung TTHCM về giáo dục LLCT và những
vấn đề lý luận của việc giáo dục LLCT cho sinh viên các trường đại học,
luận án tiến hành khảo sát, đánh giá thực trạng việc giáo dục LLCT cho
sinh viên các trường đại học ở Hà Nội theo TTHCM, từ đó, đề xuất
phương hướng, giải pháp nhằm tăng cường giáo dục LLCT cho sinh viên
các trường đại học ở Hà Nội theo TTHCM.
2.2. Nhiệm vụ
- Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án, chỉ
ra những vấn đề đã được nghiên cứu, xác định những vấn đề luận án tập
trung nghiên cứu.
- Nghiên cứu làm sáng tỏ những vấn đề lý luận trong giáo dục
LLCT cho sinh viên các trường đại học theo TTHCM.


2
- Đánh giá thực trạng, phân tích những yếu tố tác động và những
vấn đề đặt ra trong giáo dục LLCT cho sinh viên các trường đại học ở Hà
Nội theo TTHCM.
- Xác định phương hướng, đề xuất những giải pháp và những kiến
nghị cơ bản nhằm tăng cường giáo dục LLCT cho sinh viên các trường
đại học theo TTHCM.
3. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu của luận án

3.1. Đối tượng nghiên cứu
Với đề tài luận án thuộc diện liên ngành, Hồ Chí Minh học và
Chính trị học, dưới góc độ Chính trị học, luận án xác định đối tượng
nghiên cứu: Giáo dục LLCT cho sinh viên các trường đại học ở Hà Nội
theo TTHCM.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung: Luận án xác định phạm vi nghiên cứu giáo dục
LLCT tập trung vào việc giảng dạy, học tập các môn LLCT cho sinh viên
các trường đại học ở Hà Nội theo TTHCM.
- Về không gian: Luận án tập trung nghiên cứu việc giáo dục LLCT
cho sinh viên khối các trường đại học không chuyên ngành Mác-Lênin,
TTHCM ở Hà Nội.
- Về thời gian: luận án khảo sát việc giáo dục LLCT cho sinh viên
các khối các trường đại học ở Hà Nội từ năm 2008 đến nay.
4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phƣơng pháp nghiên cứu
4.1. Cơ sở lý luận, thực tiễn
- Luận án dựa trên những nguyên lý của CNMLN, TTHCM, quan
điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật, của Nhà nước, của
BGD&ĐT về giáo dục LLCT. Đồng thời tiếp thu, kế thừa có chọn lọc kết
quả nghiên cứu các công trình khoa học có liên quan đến luận án.
- Luận án được nghiên cứu dựa trên cơ sở thực tiễn việc giáo dục
LLCT cho sinh viên các trường đại học đóng trên địa bàn Hà Nội.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở thế giới quan, phương pháp luận khoa học của CNMLN,
luận án sử dụng các phương pháp nghiên cứu: phương pháp lôgíc,
phương pháp lịch sử, phương pháp phân tích - tổng hợp, điều tra, khảo sát


3
chọn mẫu, hệ thống hoá, khái quát hoá, các phương pháp của công tác tư

tưởng, tâm lý học, giáo dục học và xã hội học như: hệ thống - cấu trúc,
chuyên gia, tổng kết thực tiễn, thống kê, so sánh, thu thập thông tin…
5. Đóng góp mới về khoa học của luận án
- Luận án góp phần làm sáng tỏ giá trị bền vững trong TTHCM về
giáo dục LLCT, giáo dục LLCT cho sinh viên các trường đại học.
- Làm rõ cơ sở lý luận về giáo dục LLCT cho sinh viên các trường
đại học theo TTHCM.
- Đề xuất phương hướng và các giải pháp có tính khả thi cao nhằm
tăng cường giáo dục LLCT cho sinh viên các trường đại học ở Hà Nội
theo TTHCM.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
- Kết quả nghiên cứu của luận án sẽ cung cấp luận cứ khoa học cho
việc tăng cường giáo dục LLCT cho sinh viên các trường đại học theo
TTHCM.
- Khuyến nghị sửa đổi, bổ sung những cơ chế còn bất cập hiện nay
về quản lý giáo dục LLCT trong các trường đại học.
- Kết quả nghiên cứu của luận án sẽ được chuyển giao trực tiếp cho
BTGTW, HVCTQGHCM, BGD&ĐT và những cơ quan có liên quan.
7. Kết cấu của luận án
Ngoài phần phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ
lục luận án được kết cấu thành 4 chương, 12 tiết.
Chƣơng 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
1.1. Các công trình nghiên cứu về giáo dục LLCT
1.1.1. Các công trình nghiên cứu về giáo dục LLCT của các tác
giả ngoài nước
Liên Xô (cũ) có khá nhiều công trình nghiên cứu về giáo dục LLCT
trong đó có một số công trình tiêu biểu như: “Phương pháp luận công tác tư
tưởng” (1984), của D.A.Vôn-cô-gô-nôp, Nxb. Quân đội Nhân dân; “Hình

thành niềm tin cho thế hệ trẻ” (1983), của V.A. Xu-khôm-lin-xki, Nxb.


4
Thanh niên; “Hoạt động tư tưởng của Đảng Cộng sản Liên Xô” (1982), của
X.I. Xu-rơ-ni-tren-cô, Nxb. Thông tin lý luận; “Công tác Đảng- Chính trị
trong lực lượng vũ trang Xô -Viết” (1981), Nxb. Quân đội Nhân dân, HN.
Trung Quốc có nhiều công trình nghiên cứu về giáo dục LLCT tiêu
biểu có các công trình sau: Cuốn sách của Cục cán bộ, Ban Tuyên truyền
Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc (2005), “Công tác tuyên truyền
tư tưởng trong thời kỳ mới”, bài “Những gợi ý từ tuyến đầu giảng dạy lý
luận mácxít”, Tạp chí Cầu thị số 24/2005 được tác giả Nguyễn Đức Sâm
biên dịch trên tạp chí Những vấn đề chính trị - xã hội số 16/2006).
Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào có nhiều công trình nghiên cứu về
giáo dục LLCT tiêu biểu là: Bài viết của PGS. Sạ Mút Thong Sôm Pha
Nít (2007), “Vai trò của người thày trong điều kiện mới”, Tạp chí
Giáo dục lý luận Chính trị - Hành chính Lào (số 6); Luận án tiến sĩ Triết
học của Bun Phết Xu Ly Vông Xắc (1994), “Nâng cao trình độ tư duy lý
luận cho cán bộ, đảng viên Ðảng Nhân dân Cách mạng Lào trong giai
đoạn hiện nay”.
Các công trình nghiên cứu ở nước ngoài tuy có tên gọi khác
nhau nhưng đều khẳng định công tác giáo dục chính trị, tư tưởng là
hoạt động rất cần thiết và hết sức quan trọng hướng vào việc xây dựng
niềm tin, lý tưởng chính trị cho con người với nội dung chủ yếu là
truyền bá những tri thức thuộc lĩnh vực chính trị.
1.1.2. Các công trình nghiên cứu về giáo dục LLCT của các tác
giả trong nước
TS. Lương Gia Ban (2002), Góp phần nâng cao chất lượng giảng
dạy và đổi mới nội dung, chương trình các môn khoa học Mác - Lênin,
TTHCM, Nxb. CTQG, Hà Nội; TS. Nguyễn Duy Bắc (2004), Một số vấn

đề lý luận và thực tiễn về dạy và học môn Mác - Lênin và TTHCM trong
trường Đại học, Nxb. CTQG, Hà Nội; TS. Trần Thị Anh Đào (2010),
Giáo dụcLLCT cho sinh viên Việt Nam hiện nay, Nxb. CTQG, Hà Nội.
Các công trình nghiên cứu trên đã cho thấy rõ những giá trị to lớn
của công tác giáo dục LLCT đối với sinh viên.
Ngoài ra còn có các bài viết sau: “Giải pháp nâng cao chất lượng
công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên lý luận chính trị trong thời
kỳ mới” (2015), của GS, TS. Dương Xuân Ngọc, Tạp chí lý luận chính trị


5
và Truyền thông số 2; “Từng bước đổi mới nhằm nâng cao chất lượng đào
tạo giảng viên lý luận chính trị ở nước ta hiện nay” (2015), của PGS, TS.
Phạm Huy Kỳ, Tạp chí lý luận chính trị và Truyền thông số 4; “Giảng dạy
các môn LLCT trong các trường đại học hiện nay” (2015), của TS. Đinh
Thanh Xuân, Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 12.…
Trong số những bài viết đó đáng chú ý có bài: “Giảng dạy các môn
lý luận chính trị ở Trường Cao đẳng Công nghệ Hà Nội”, đăng trên Tạp
chí lý luận chính trị và truyền thông số 5 năm 2013; Bài: “Giải pháp nâng
cao chất lượng giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên đáp ứng yêu cầu
thời kỳ đổi mới” đăng trên Tạp chí lý luận chính trị và truyền thông số 5
năm 2016 và bài: “Giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục lý luận chính
trị cho sinh viên”, được đăng trên Tạp chí giáo dục Thủ đô, (số 79, tháng
8/2016) của tác giả Đỗ Minh Tuấn.
Các tác giả của nhóm công trình này đã nêu bật tầm qua trọng của
công tác giáo dục LLCT trong việc hình thành thế giới quan khoa học,
nhân sinh quan cách mạng, phương pháp tư duy biện chứng và phương
pháp hành động khoa học cho sinh viên các trường đại học. Từ đó, nêu ra
hệ thống các giải pháp có tính đồng bộ nhằm nâng cao chất lượng công
tác giáo dục LLCT cho sinh viên trong các trường đại học góp phần phát

huy tính tích cực của sinh viên trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Đề tài KX. 10-09 do PGS.TS. Tô Huy Rứa (2004) làm chủ nhiệm:
“Đổi mới nội dung, chương trình đào tạo giảng viên LLCT các trường
đại học, cao đẳng”; Đề tài KX 10-08, “Đổi mới phương pháp giảng dạy
các môn khoa học Mác - Lênin ở Việt Nam - Những vấn đề chung”, Hà
Nội 2002, do GS.TS. Nguyễn Hữu Vui, Trường Đại học Khoa học Xã hội
và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội làm chủ nhiệm; BTGTW, Đề tài
nghiên cứu khoa học: “Tình hình giảng dạy, học tập các môn khoa học
Mác - Lênin, TTHCM trong các trường đại học, cao đẳng và chủ trương,
giải pháp cho thời gian tới” (10-2007).
Nhìn chung, những đánh giá của nhóm tác giả các đề tài khoa học
nêu trên đã gợi mở một hướng tiếp cận về một hiện tượng khá phổ biến
trong thực trạng đội ngũ giảng viên các môn khoa học Mác - Lênin, yếu
tố quan trọng tác động trực tiếp chất lượng giáo dục LLCT của sinh viên
các trường đại học, cao đẳng, song ít được quan tâm chú ý tới. Đó cũng là


6
một trong những định hướng nghiên cứu, mà khi giải quyết các vấn đề
thuộc về nội dung của luận án được tác giả luận án hết sức chú trọng.
Hội thảo khoa học:“Giảng dạy các môn LLCT ở các trường đại
học Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế” (kỷ yếu hội thảo khoa
học, Đại học Quốc gia Hà Nội; Trung tâm đào tạo, bồi dưỡng giảng viên
LLCT, Hà Nội - 2007); Hội thảo khoa học quốc gia: “Nâng cao chất lượng
đào tạo giảng viên LLCT ở Việt Nam hiện nay”, (Kỷ yếu hội thảo khoa học
quốc gia, BTGTW - BGD&ĐT - HVBC&TT, Hà Nội - 2014). Hội thảo
khoa học quốc gia: “Nâng cao chất lượng giảng dạy, học tập các môn
LLCT trong các trường đại học, cao đẳng”, (kỷ yếu Hội thảo khoa học
quốc gia Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh phối hợp với BGD&ĐT, TP.
Hồ Chí Minh - 2015).

Các ý kiến tại Hội thảo đã nêu bật những thành quả đáng khích lệ
trong nghiên cứu, giảng dạy và học tập các môn LLCT. Tuy nhiên, công
tác giảng dạy, học tập các môn học này vẫn còn không ít hạn chế, chưa
thực sự đáp ứng tốt những đòi hỏi của sự nghiệp đổi mới.
Luận án tiến sĩ Triết học của Hoàng Anh (2006), “Giáo dục lý luận
Mác - Lênin với việc hình thành và phát triển nhân cách ở sinh viên Việt
Nam trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay”; Luận án tiến sĩ Triết
học của Trần Hùng (2000), “Hiệu quả giáo dục LLCT cho sinh viên các
trường đại học tại TP. Hồ Chí Minh -Thực trạng và giải pháp”.
1.2. Các công trình nghiên cứu tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về giáo
dục LLCT và vận dụng trong giáo dục LLCT
TS. Hoàng Anh (2013), TTHCM về giáo dục và vận dụng vào đào
tạo đại học hiện nay, Nxb. CTQG, Hà Nội; TS. Hoàng Quốc Bảo (2006),
“Học tập phương pháp tuyên truyền cách mạng Hồ Chí Minh” Nxb.
CTQG, Hà Nội; “Vận dụng TTHCM trong giáo dục LLCT ở các trường
chính trị tỉnh và thành phố hiện nay”(2010), Nguyễn Thế Nghĩa, Tạp chí
Phát triển nhân lực, số 5; “Học tập cách học và dạy lý luận của Hồ Chí
Minh” (2013), Bùi Thị Thanh Hương, Tạp chí lý luận chính trị và truyền
thông, số 5…
Các tác giả của nhóm công trình này đã nêu được những vấn đề cơ
bản TTHCM về giáo dục LLCT trên cơ sở đó đưa ra những giải pháp
nhằm tiếp tục vận dụng có hiệu quả công tác nay.


7
Đề tài cấp Bộ mã B.08-22 do PGS.TS. Ngô Ngọc Thắng (Chủ
nhiệm đề tài), (2008), “Vận dụng TTHCM về công tác giáo dục LLCT
trong hệ thống các trường chính trị nước ta giai đoạn hiện nay”; Luận án
tiến sĩ Lịch sử của Nguyễn Văn Thắng (2001): “Nâng cao chất lượng
giáo dục LLCT cho cán bộ cơ sở trong quân đội hiện nay dưới ánh sáng

TTHCM”, Các công trình khoa học trên có cách tiếp cận vấn đề khá phong
phú, từ đánh giá thực trạng, tìm ra nguyên nhân, đề xuất giải pháp, mà ở đó
TTHCM về giáo dục LLCT thường được liên hệ như những mẫu mực và
trở thành nguyên tắc chỉ đạo công tác giáo dục LLCT.
1.3. Đánh giá kết quả của các công trình nghiên cứu liên quan
đến đề tài và những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu
1.3.1. Giá trị của các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
- Hệ thống hóa và phát triển một số vấn đề lý luận về giáo dục
LLCT, giáo dục LLCT cho sinh viên Việt Nam hiện nay.
- Phương hướng và các giải pháp nhằm đổi mới, nâng cao chất
lượng, hiệu quả giáo dục LLCT cho sinh viên.
- Khái quát những nội dung cơ bản TTHCM giáo dục LLCT, tầm
quan trọng của việc vận dụng TTHCM về giáo dục LLCT vào việc nâng
cao chất lượng giáo dục LLCT cho cán bộ, đảng viên.
- Đánh giá thực trạng việc vận dụng TTHCM trong công tác giáo
dục LLCT: trong hệ thống các trường chính trị ở nước ta hiện nay.
- Phương hướng, giải pháp vận dụng TTHCM về giáo dục LLCT
trong hệ thống các trường chính trị ở nước ta, xác định điều kiện, đề xuất
những giải pháp cơ bản nâng cao chất lượng giáo dục LLCT.
1.3.2. Hạn chế của các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
- Chưa làm rõ được cơ sở lý luận của việc giáo dục LLCT cho sinh
viên các trường đại học ở Hà Nội theo TTHCM;
- Chưa đánh giá đúng thực trạng và những vấn đề đặt ra trong giáo
dục LLCT cho sinh viên các trường đại học ở Hà Nội theo TTHCM;
- Các giải pháp còn đơn lẻ, chưa tạo được hệ thống chỉnh thể các
giải pháp nhằm tăng cường giáo dục LLCT cho sinh viên các trường đại
học ở Hà Nội theo TTHCM.
1.3.3. Những vấn đề luận án tập trung nghiên cứu

8
- Nghiên cứu làm sáng tỏ giá trị bền vững trong TTHCM về giáo
dục LLCT; những vấn đề lý luận của việc giáo dục LLCT cho sinh viên
các trường đại học ở Hà Nội theo TTHCM.
- Tiến hành khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng, những yếu tố
tác động và những vấn đề đặt ra trong giáo dục LLCT cho sinh viên các
trường đại học ở Hà Nội.
- Đề xuất phương hướng và những giải pháp nhằm tăng cường giáo
dục LLCT cho sinh viên các trường đại học ở Hà Nội theo TTHCM.
Tiểu kết chƣơng 1
Trong những năm qua, công tác giáo dục LLCT, vận dụng
TTHCM trong giáo dục LLCT đã được các nhà khoa học trong và ngoài
nước quan tâm nghiên cứu với mục đích nâng cao chất lượng của hoạt
động này đã đạt được những kết quả quan trọng.
Trên cơ sở kế thừa có chọn lọc kết quả nghiên cứu của các nhà
khoa học đi trước, những hạn chế của các công trình nghiên cứu liên quan
đến đề tài luận án sẽ được nghiên cứu trong các chương tiếp theo của
luận án.
Chƣơng 2
TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
VÀ SỰ CẦN THIẾT VẬN DỤNG TRONG GIÁO DỤC LÝ LUẬN
CHÍNH TRỊ CHO SINH VIÊN CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC HIỆN NAY
2.1. Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về giáo dục LLCT
2.1.1. Một số khái niệm cơ bản
2.1.1.1. Khái niệm lý luận chính trị
“Lý luận chính trị là hệ thống lý luận, quan điểm, tư tưởng về
chính trị, mang tính toàn diện, có tác dụng định hướng, chỉ đạo toàn bộ
hoạt động chính trị của một nhà nước, một quốc gia”.
2.1.1.2. Khái niệm giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên
“Giáo dục LLCT cho sinh viên là hoạt động truyền bá, nhận thức

và vận dụng sáng tạo những nguyên lý của CNMLN, TTHCM, đường lối,
quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cùng những
tinh hoa tư tưởng chính trị của dân tộc và nhân loại nhằm hình thành thế
giới quan khoa học, nhân sinh quan cách mạng, phương pháp tư duy biện


9
chứng và phương pháp hành động khoa học, góp phần phát huy tính tích
cực của sinh viên trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam
XHCN”.
2.1.1.3. Khái niệm TTHCM về giáo dục LLCT
“TTHCM về giáo dục LLCT là hệ thống quan điểm toàn diện và
sâu sắc về những vấn đề cơ bản giáo dục LLCT Việt Nam từ giáo dục lý
luận Mác - Lênin đến giáo dục quan điểm, chủ trương, đường lối của
Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước cho cán bộ đảng viên và quần
chúng nhân dân, nhằm hình thành thế giới quan, phương pháp luận khoa
học, nhân sinh quan cộng sản, lý tưởng cách mạng và niềm tin vào các giá
trị của CNXH từ đó có thái độ và hành động CT - XH tích cực, nhân văn,
tiến bộ góp phần đưa cách mạng Việt Nam đến thắng lợi: giành độc lập
dân tộc và xây dựng CNXH”.
2.1.1.4. Khái niệm vận dụng TTHCM trong giáo dục LLCT cho
sinh viên
“Vận dụng TTHCM trong giáo dục LLCT cho sinh viên là vận
dụng những quan điểm của Hồ Chí Minh về giáo dục LLCT Việt Nam từ
giáo dục lý luận Mác - Lênin đến giáo dục quan điểm, chủ trương, đường
lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước nhằm hình thành thế
giới quan khoa học, nhân sinh quan cách mạng, phương pháp tư duy biện
chứng và phương pháp hành động khoa học, góp phần phát huy tính tích
cực của sinh viên trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam
XHCN”.

2.1.2. Những yếu tố cấu thành hoạt động giáo dục LLCT theo
TTHCM
2.1.2.1. Về triết lý giáo dục LLCT
Triết lý giáo dục LLCT Hồ Chí Minh thể hiện cô đọng, sâu sắc
trong luận điểm Người đã ghi vào sổ vàng của Trường Nguyễn Ái Quốc
Trung ương năm 1949: “Học để làm việc, làm người, làm cán bộ. Học để
phụng sự Đoàn thể, giai cấp và nhân dân, Tổ quốc và nhân loại. Muốn
đạt mục đích, thì phải cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư”.
2.1.2.2. Về nguyên tắc, phương châm giáo dục LLCT
Nguyên tắc tính Đảng và tính khoa học.
Nguyên tắc lý luận gắn liền với thực tiễn.


10
Phương châm giáo dục lý luận chính trị nhà trường gắn chặt với xã
hội, học đi đôi với hành, giáo dục kết hợp với lao động sản xuất.
1.1.2.3. Về chủ thể giáo dục LLCT
Hồ Chí Minh cho rằng: Người huấn luyện của Đoàn thể phải làm
kiểu mẫu về mọi mặt: tư tưởng, đạo đức, lối làm việc…phải có một nền
tảng lý luận và vốn thực tiễn phong phú để kiểm nghiệm lý luận và nâng
nhận thức lý luận lên một tầm cao mới.
2.1.2.4. Về đối tượng giáo dục LLCT
Đối tượng giáo dục LLCT theo TTHCM là cán bộ, đảng viên và
quần chúng nhân dân, đặc biệt Người nhấn mạnh đến việc giáo dục
LLCT cho thanh niên.
2.1.2.5. Về nội dung, chương trình giáo dục LLCT
Thứ nhất, giáo dục lý luận: là giáo dục lý luận Mác - Lênin cho quần
chúng nhân dân xem đó là điều kiện tiên quyết đưa cách mạng Việt Nam đi
đến thắng lợi.
Thứ hai, giáo dục chính trị: là tuyên truyền, giải thích các quan

điểm, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước cho
nhân dân, giáo dục chính trị để nâng cao giác ngộ XHCN cho nhân dân.
2.1.2.6. Về phương pháp, hình thức, phương tiện giáo dục LLCT
Có rất nhiều hình thức học tập: “Học ở trường, học ở sách vở, học
lẫn nhau và học nhân dân, không học nhân dân là một thiếu sót rất lớn”
Nói về phương pháp dạy và học LLCT Hồ Chí Minh đã nêu một số
phương pháp cơ bản, chủ yếu như sau:
Thứ nhất, dạy và học LLCT phải nâng cao và hướng dẫn việc tự
học, phải biết tự động học tập, phải lấy tự học làm cốt.
Hai là, trong dạy và học LLCT, phải thực hành phương pháp “nêu
cao tác phong độc lập suy nghĩ và tự do tư tưởng”
Ba là, công tác giáo dục LLCT phải thiết thực, cụ thể, phù hợp với
đối tượng, với thực tiễn.
2.1.2.7. Về hiệu quả giáo dục LLCT
Muốn giáo dục LLCT đạt hiệu quả cao thì điều quan trọng trước
hết phải có tổ chức, có lãnh đạo sâu sát tỉ mỉ và chu đáo…


11
2.2. Sự cần thiết và yêu cầu vận dụng tƣ tƣởng Hồ Chí
Minh trong giáo dục LLCT cho sinh viên hiện nay
2.2.1. Sự cần thiết vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong
giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên hiện nay
2.2.1.1. Xuất phát từ yêu cầu xây dựng thế hệ sinh viên Việt
Nam thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế
- Giáo dục LLCT cho sinh viên góp phần phát triển con người toàn diện
- Giáo dục LLCTcho sinh viên góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất
lượng cao đáp ứng quá trình CNH, HĐH phát triển kinh tế tri thức và hội
nhập quốc tế
2.2.1.2. Xuất phát từ thực trạng công tác giáo dục LLCT cho

sinh viên hiện nay
Nội dung, chương trình còn lạc hậu, phương pháp giảng dạy thiếu
hấp dẫn, việc đánh giá kết quả học tập chưa thực sự khoa học, công tác
bồi dưỡng đội ngũ giảng viên, tổ chức đào tạo chuyên ngành chưa được
đầu tư đúng mức…
2.2.1.3. Xuất phát từ yêu cầu đổi mới, nâng cao chất lượng,
hiệu quả công tác giáo dục LLCT cho sinh viên hiện nay
Trước hết, về nguyên tắc, cần khẳng định tầm quan trọng của các
môn LLCT trong các trường đại học hiện nay.
Hai là, đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục và đào tạo nước
nhà với bước đi, cách làm thích hợp đã bao hàm yêu cầu nâng cao chất
lượng dạy và học tất cả các bộ môn học. Trong đó có các môn LLCT .
Ba là, với mục tiêu nâng cao chất lượng dạy và học các môn LLCT
phải có cách tiếp cận đúng đắn và toàn diện về các vấn đề nội dung,
phương pháp, phương tiện; đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên, quy
chế thi cử đối với các môn khoa học này trong nhà trường
2.2.1.4. Xuất phát từ nhu cầu vận dụng những giá trị bền vững
trong tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị
Tư tưởng chỉ đạo, phương thức thực hiện của Hồ Chí Minh về
giáo dục LLCT đã trở thành những nguyên lý, phương châm, phương
pháp, nguyên tắc của công tác giáo dục LLCT hiện nay.
2.2.2. Yêu cầu vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong giáo
dục LLCT cho sinh viên hiện nay


12
2.2.2.1. Nghiên cứu một cách nghiêm túc, sâu sắc, những giá
trị TTHCM về công tác giáo dục LLCT và vận dụng sáng tạo, phù
hợp với từng đối tượng đào tạo
TTHCM về giáo dục LLCT là vấn đề lớn cần được nghiên cứu sâu

sắc, rút ra những giá trị định hướng đối với công tác giáo dục LLCT, làm
cơ sở cho sự vận dụng vào thực tiễn hiện nay.
2.2.2.2. Vận dụng đồng bộ TTHCM về giáo dục LLCT trong
xác định mục tiêu, xây dựng nội dung, chương trình, phương pháp
giảng dạy và công tác quản lý đào tạo
Vận dụng TTHCM trong giáo dục LLCT cho sinh viên các trường
đại học là vấn đề cấp bách hiện nay cần phải được tiến hành đồng bộ,
mang tính hiện thực và phải được tiến hành bằng quy trình hợp lý.
Tiểu kết chƣơng 2
Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục LLCT là hệ thống quan điểm
có giá trị khoa học và thực tiễn sâu sắc về vị trí, vai trò, nội dung và hình
thức giáo dục LLCT.
Mục tiêu của đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dạy LLCT cho
sinh viên trong giai đoạn hiện nay hướng tới đẩy mạnh nghiên cứu và học
tập lý luận Mác - Lênin, giúp sinh viên hình thành thế giới quan, nhân
sinh quan, phương pháp luận khoa học và niềm tin, lý tưởng cộng sản chủ
nghĩa, lòng tự hào dân tộc. Trên cơ sở đó sinh viên xác định được trách
nhiệm, nghĩa vụ của mình đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Với những mục tiêu đó, việc nghiên cứu, vận dụng TTHCM trong
giáo dục LLCT cho sinh viên hiện nay phải được coi là giải pháp có tính
quyết định tới việc đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục LLCT cho sinh
viên các trường đại học ở nước ta.
Chƣơng 3
GIÁO DỤC LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ CHO SINH VIÊN CÁC TRƢỜNG
ĐẠI HỌC Ở HÀ NỘI THEO TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH THỰC TRẠNG
VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA

3.1. Những yếu tố tác động đến công tác giáo dục LLCT cho
sinh viêc các trƣờng đại học ở Hà Nội theo tƣ tƣởng Hồ Chí Minh
3.1.1. Đặc điểm sinh viên- đối tượng của công tác giáo dục LLCT

13
Sinh viên Hà Nội luôn nhạy bén với tình hình chính trị, tích cực
tham gia các hoạt động chính trị xã hội; có lối sống thanh lịch, có tinh
thần đoàn kết, tương thân, tương ái, có ý thức giữ gìn bản sắc văn hóa dân
tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa thế giới có chọn lọc; tích cực học tập, rèn
luyện. Tuy nhiên, dưới sự tác động của mặt trái kinh tế thị trường, một bộ
phận sinh viên Hà Nội dao động về lập trường tư tưởng, có biểu hiện suy
thoái về đạo đức, lối sống, bị lôi kéo vào các tệ nạn xã hội.
3 .1.2. Xu thế toàn cầu hóa, hội nhập, giao lưu quốc tế
Tạo điều kiện cho sinh viên tiếp thu văn minh của nhân loại, học
tập và ứng dụng những tiến bộ KH- CN trên thế giới. Song, hội nhập
cũng làm nảy sinh nhiều tiêu cực và tệ nạn xã hội.Với xu thế toàn cầu hoá
hiện nay, những biến động của tình hình thế giới cũng ảnh hưởng không
nhỏ tới công tác giáo dục LLCT cho sinh viên.
3.1.3. Sự phát triển mạnh mẽ của KH - CN
Sự phát triển của KH - CN đã làm thay đổi mạnh mẽ nội dung,
phương pháp giáo dục trong các nhà trường, góp phần hiện đại hóa quá
trình giáo dục, hiện đại hóa công nghệ đào tạo. Thực trạng đó đặt ra sự
cần thiết tiến hành một cuộc cách mạng trong giáo dục đại học ở nước ta
trong đó có giáo dục LLCT phù hợp yêu cầu của thời đại.
3.1.4. Tình hình KT - XH của đất nước sau 30 năm đổi mới
Nhiều vấn đề thực tiễn mà lý luận chưa thể tổng kết, giải thích đầy
đủ và đúng đắn. Do đó, giáo dục LLCT cho sinh viên đòi hỏi phải thường
xuyên liên hệ thực tiễn, làm cho sinh viên nhận thức sâu sắc hơn vấn đề
lý luận, đồng thời tạo hứng thú, động lực để sinh viên học tập, nghiên cứu
LLCT.
3.1.5. Chiến lược “DBHB” của các thế lực thù địch
Đối tượng mà chiến lược “DBHB” hướng tới để tác động là thế hệ

trẻ, thanh niên, sinh viên. Chúng tìm cách lôi kéo, tấn công vào ý thức hệ,
làm sa sút niềm tin, gây hoang mang dao động, kích động chia rẽ gây mất
đoàn kết trong nội bộ sinh viên...
3.2. Các trƣờng đại học ở Hà Nội và công tác giáo dục LLCT
cho sinh viên các trƣờng đại học ở Hà Nội
3.2.1. Khái quát các trường đại học ở Hà Nội


14
Thủ đô Hà Nội là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hoá, khoa học,
giáo dục đồng thời là trung tâm đào tạo đại học lớn nhất của nước ta.
3.2.2. Công tác giáo dục LLCT cho sinh viên các trường đại học
ở Hà Nội hiện nay
3.2.2.1.Về vị trí, vai trò các môn LLCT trong chương trình đào tạo
bậc đại học
Chương trình LLCT dùng cho sinh viên không chuyên ngành Mác
- Lênin, TTHCM gồm 3 môn học: Những nguyên lý cơ bản của CNMLN;
TTHCM và Đường lối cách mạng của ĐCSVN. Các môn LLCT là môn
học bắt buộc, chiếm thời lượng 10 tín chỉ trên tổng số 125 - 130 tín chỉ
trong chương trình đào tạo bậc đại học.
3.2.2.2. Về kết cấu, nội dung chương trình các môn LLCT
Môn học Những nguyên lý cơ bản của CNMLN: Thời lượng: 5 tín
chỉ; Môn học TTHCM: Thời lượng: 2 tín chỉ; Môn Đường lối cách mạng
của ĐCSVN: Thời lượng: 3 tín chỉ.
3.2.2.3.Về hình thức tổ chức giảng dạy, học tập, kiểm tra, đánh giá
kết quả học tập các môn LLCT
Tổ chức theo lớp đông (ghép các lớp nhỏ lại thành một lớp lớn) với
số lượng sinh viên lên tới trên 100 sinh viên cá biệt có những lớp trên 200
sinh viên được tổ chức giảng dạy trên hội trường lớn.
Phương pháp giảng dạy của giảng viên trên lớp chủ yếu vẫn sử

dụng phương pháp thuyết trình (phương pháp dạy học truyền thống).
Hiện nay, trong các trường đại học ở Hà Nội tồn tại hai hình thức
đánh giá kết quả học tập, đánh giá theo hệ thống đào tạo niên chế và đánh
giá theo hệ thống đào tạo tín chỉ.
Hình thức tổ chức thi: tự luận, trắc nghiệm, thi vấn đáp, viết tiểu
luận, có một số trường kết hợp 2 hình thức trắc nghiệm và tự luân (trắc
nghiệm 40%; tự luận 60%).
3.3. Thực trạng việc giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên các
trƣờng đại học ở Hà Nội theo tƣ tƣởng Hồ Chí Minh
3.3.1.Thành tựu trong giáo dục LLCT cho sinh viêc các trường
đại học ở Hà Nội theo TTHCM và nguyên nhân
3.3.1.1. Thành tựu


15
* Thành tựu đạt được trong việc xác định triết lý giáo dục LLCT
thể hiện qua việc xác định mục tiêu, quan điểm giáo dục LLCT
Xác lập động cơ học tập LLCT trong sáng cho sinh viên, kết hợp
chặt chẽ giữa việc truyền thụ, trang bị kiến thức về lý luận với việc rèn
luyện tu dưỡng đạo đức cách mạng, đặc biệt là coi trọng rèn luyện phẩm
chất “Cần, Kiệm, Liêm, Chính, Chí công, vô tư” cho sinh viên.
* Thành tựu đạt được trong xác định nguyên tắc, phương châm
giáo dục LLCT
Các nguyên tắc, phương châm giáo dục LLCT luôn được xác định
trong việc xây dựng nội dung, chương trình, trong quá trình giảng dạy và
trong việc vận dụng những tri thức giáo dục LLCT vào thực tiễn.
* Thành tựu đạt được trong xác định nội dung, chương trình giáo
dục LLCT
Nội dung, chương trình các môn LLCT trong các trường đại học
những năm qua không ngừng được cải tiến theo hướng gọn hơn, hiện đại

hơn, thiết thực hơn.
* Thành tựu đạt được trong xây dựng đội ngũ giảng viên LLCT
Về cơ bản, đội ngũ cán bộ giảng dạy LLCT hiện nay vững vàng về
chuyên môn, có khả năng đáp ứng được với nhiệm vụ giáo dục LLCT.
* Thành tựu đạt được trong xác định phương pháp, hình thức,
phương tiện giáo dục LLCT
- Phương pháp giảng dạy
Thời gian qua, các trường đại học trên địa bàn Hà Nội đã tích cực
tiến hành đổi mới phương pháp giáo dục LLCT và đã đạt được kết quả
nhất định.
- Phương pháp đánh giá kết quả học tập của sinh viên
Nhiều trường cải tiến khâu đánh giá kết quả học tập của sinh viên
như: kết hợp thi trắc nghiệm khách quan với thi tự luận; tăng cường thi
vấn đáp trực tiếp; khuyến khích viết tiểu luận.
- Về hình thức, phương tiện giáo dục LLCT
Trong những năm qua, các trường đại học cũng đã có nhiều tìm tòi,
sáng tạo trong sử dụng các hình thức giáo dục LLCT: chính khoá, ngoại
khoá, tự giáo dục, phù hợp với từng loại đối tượng.


16
* Thành tựu đạt được về hiệu quả giáo dục LLCT
Thứ nhất, thế giới quan khoa học và nhân sinh quan cách mạng
của sinh viên ổn định.
Thứ hai, lý tưởng và đạo đức cách mạng của sinh viên được tạo
lập vững chắc.
Thứ ba, phương pháp luận khoa học và năng lực tư duy lý luận của
sinh viên được nâng lên.
Thứ tư, tính tích cực xã hội của sinh viên được tăng cường.
3.3.1.2. Nguyên nhân của những thành tựu

* Nguyên nhân khách quan
Một là, sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với công tác giáo
dục LLCT trong các trường đại học.
Hai là, sự quan tâm của các đoàn thể trong hệ thống chính trị đối
với công tác giáo dục LLCT cho sinh viên.
Ba là, thành tựu đổi mới đất nước, sự phát triển KH - CN, kinh tế
tri thức, mở rộng hội nhập, giao lưu quốc tế.
* Nguyên nhân chủ quan
Một là, sự quan tâm của đảng ủy và ban giám hiệu các trường đại
học đối với công tác giáo dục LLCT cho sinh viên.
Hai là, sự nỗ lực cố gắng của đội ngũ cán bộ quản lý, giảng dạy
LLCT ở các trường đại học.
Ba là, ưu thế tuổi trẻ và sự cố gắng, chủ động học tập của sinh viên.
3.3.2. Hạn chế trong giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên các
trường đại học ở Hà Nội theo tư tưởng Hồ Chí Minh và nguyên nhân
3.3.2.1. Hạn chế
* Việc xác định triết lý giáo dục LLCT chưa được quan tâm đúng mức
Chưa chú trọng giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống, tác phong
cho sinh viên theo mục tiêu “làm người, làm cán bộ”.
* Việc xác định nguyên tắc, phương châm giáo dục LLCT chưa
gắn với thực tiễn
Trong giảng dạy các môn LLCT, những kiến thức thực tiễn sôi
động ngoài xã hội chưa được các giảng viên kịp thời đưa vào bài giảng


17
hoặc chưa giải thích được một cách thuyết phục những vấn đề thực tiễn
mà sinh viên nêu ra.
* Việc xác định nội dung, chương trình giáo dục LLCT còn thiếu
nhất quán, trùng lắp

Nội dung trình bày ở từng chương bị trùng lắp, thiếu nhất quán,
dung lượng không cân đối, Các giáo trình, chương trình chưa được “cá
biệt hóa” theo từng khối ngành đào tạo.
* Việc xây dựng đội ngũ giảng viên LLCT chưa được quan tâm
đúng mức, thiếu những giảng viên đầu đàn
Một số giảng viên giảng dạy LLCT còn thiếu nhiệt huyết, chưa đầu
tư thỏa đáng cho công tác chuyên môn, nghiệp vụ thậm chí một số ít có
biểu hiện suy thoái đạo đức, lối sống.
* Việc xác định phương pháp, hình thức, phương tiện giáo dục
LLCT còn nhiều lúng túng, bất cập
- Phương pháp giảng dạy các môn LLCT: hiện nay trong các
trường đại học về cơ bản giảng viên vẫn sử dụng phương pháp thuyết
trình, nói một chiều, ít có cơ hội để sinh viên trao đổi.
- Hình thức, phương tiện giáo dục LLCT cho sinh viên vẫn còn
nhiều hạn chế, bất cập:
Thứ nhất, các hoạt động ngoại khóa, các câu lạc bộ ngoại khóa hầu
như chưa có hoặc có nhưng hoạt động không hiệu quả.
Thứ hai, các phương tiện, trang thiết bị, cơ sở vật chất phục vụ
giáo dục LLCT ở nhiều trường đại học còn thiếu, lạc hậu chưa đáp ứng
được yêu cầu.
Thứ ba, tài liệu phục vụ giệc giảng dạy và học tập các môn LLCT
(giáo trình, tài liệu tham khảo, tài liệu bổ trợ, sách báo, tạp chí…) còn thiếu.
* Hiệu quả giáo dục LLCT chưa được quan tâm đúng mức
Hiệu quả giáo dục LLCT cho sinh viên các trường đại học ở Hà
Nội theo TTHCM chưa đạt so với yêu cầu đặt ra
3.3.2.2. Nguyên nhân của những hạn chế
* Nguyên nhân khách quan
Một là, tác động mặt trái của nền kinh tế thị trường.

18
Hai là, những hạn chế, khiếm khuyết của quá trình đổi mới đất
nước ta.
Ba là, chiến lược “DBHB” của các thế lực thù địch, nhất là trong
lĩnh vực tư tưởng - văn hóa
*Nguyên nhân chủ quan
Một là, việc triển khai phương thức đào tạo các môn LLCT theo tín
chỉ còn hạn chế, bất cập.
Hai là, một số cán bộ giảng dạy LLCT còn thiếu nhiệt huyết, chưa
đầu tư thoả đáng cho công tác chuyên môn, nghiệp vụ.
Ba là, phương thức kiểm tra, đánh giá kết quả học tập LLCT chưa
khoa học, thiếu công bằng.
Bốn là, động cơ, thái độ học tập của một bộ phận sinh viên chưa
thật sự đúng đắn.
Năm là, sự phối hợp của các chủ thể giáo dục LLCT chưa chặt
chẽ, chưa thường xuyên.
3.4. Những vấn đề đặt ra trong giáo dục LLCT cho sinh viên
các trƣờng đại học ở Hà Nội theo tƣ tƣởng Hồ Chí Minh
3.4.1. Triết lý về giáo dục LLCT chưa thật rõ với yêu cầu cao của
xu hướng giáo dục hiện đại
Việc xác định mục tiêu, quan điểm giáo dục LLCT cho sinh viên
mới chú trọng đến việc truyền thụ, tiếp thu tri thức LLCT còn việc vận
dụng tri thức LLCT để làm việc, làm người, làm người cách mạng chưa
được chú trọng.
3.4.2. Nguyên tắc, phương châm giáo dục LLCT hiện hành còn
bất cập với yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục - đào tạo trong
đó có đổi mới nguyên tắc, phương châm giáo dục LLCT
Những kiến thức LLCT sinh viên lĩnh hội được ít có khả năng vận
dụng vào thực tế hoặc vận dụng nhưng hiệu quả không cao.
Trong kế hoạch đào tạo một khóa học đều có nội dung đưa sinh

viên đi lao động, xong nội dung này hầu hết các trường đều không thực
hiện hoặc thực hiện không đúng với mục đích đặt ra.


19
3.4.3. Nội dung, chương trình giáo dục LLCT chưa thật phù hợp,
còn lạc hậu với đòi hỏi lý luận phải gắn với thực tiễn, học đi đôi với
hành
Nội dung giảng dạy không gắn với thực tiễn nên người học rất khó
khăn trong việc vận dụng những kiến thức lý luận vào nâng cao năng lực
hoạt động thực tiễn của bản thân.
3.4.4. Đội ngũ giảng viên LLCT còn thiếu về số lượng, yếu về
chất lượng với yêu cầu nâng cao chất lượng giảng dạy đáp ứng với xu
hướng giảng dạy tích hợp
Chưa xây dựng chiến lược phát triển đội ngũ giảng viên LLCT,
việc chuẩn hóa đội ngũ còn nhiều bất cập, chế độ đãi ngộ đối với đội ngũ
giảng viên LLCT chưa phù hợp.
3.4.5. Phương pháp, hình thức giáo dục LLCT còn lạc hậu, nặng
về truyền thụ nội dung với yêu cầu đổi mới mạnh mẽ phương pháp,
hình thức giáo dục LLCT theo hướng phát huy tính tích cực của người
học
Việc áp dụng phương pháp dạy học tích cực nhằm phát huy tính
chủ động, sáng tạo của người học không đạt được mục đích đặt ra.
Trên thực tế hiện nay ở một số trường vẫn tổ chức dạy ghép lớp,
các hình thức đi tham quan các di tích lịch sử, viện bảo tàng, nghe nói
chuyện thời sự... hầu như các trường không tổ chức do không có kinh phí.
Tiểu kết chƣơng 3
Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn quan tâm
đến việc giáo dục LLCT cho sinh viên các trường đại học theo TTHCM.
Vì vậy, công tác này trong những năm qua đã đạt được nhiều thành tựu

quan trọng. Tuy nhiên, việc giáo dục LLCT cho sinh viên các trường đại
học theo TTHCM vẫn còn những hạn chế, bất cập.
Trên cơ sở đánh giá một các khách quan thực trạng việc giáo dục
LLCT cho sinh viên các trường đại học ở Hà Nội theo TTHCM Chương
3 đã nêu một số vấn đề đặt ra trong giáo dục LLCT cho sinh viên, được
xem như là những vấn đề cần được giải quyết nhằm tăng cường giáo dục
LLCT cho sinh viên theo TTHCM góp phần nâng cao chất lượng, hiệu
quả của hoạt động này.


20
Chƣơng 4
PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG GIÁO DỤC LÝ LUẬN
CHÍNH TRỊ CHO SINH VIÊN CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC
Ở HÀ NỘI THEO TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH

4.1. Phƣơng hƣớng
4.1.1. Xây dựng, hoàn thiện triết lý giáo dục LLCT phù hợp với
thực tế và xu hướng giáo dục hiện đại
Phải xác định triết lý giáo dục LLCT phù hợp với thực tế:“Học để
làm việc, làm người, làm cán bộ. Học để phụng sự Đoàn thể, giai cấp và
nhân dân, Tổ quốc và nhân loại. Muốn đạt mục đích, thì phải cần, kiệm,
liêm, chính, chí công, vô tư”. Và xu hướng hiện đại: “Học để biết, Học để
làm, Học để cùng chung sống và Học để làm người”
4.1.2. Đổi mới nội dung, chương trình, giáo trình giáo dục LLCT
theo hướng hiện đại, thiết thực, hiệu quả và phù hợp với đối tượng
sinh viên
Điều quan trọng là phải thể hiện được những vấn đề cơ bản nhất
của CNMLN, TTHCM, đường lối của Đảng, sát với thực tiễn, không máy
móc, giáo điều, khô cứng; gắn với CNXH và con đường đi lên CNXH ở

Việt Nam.
4.1.3. Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên LLCT gắn với
phát huy phẩm chất, năng lực sáng tạo và tự chủ trong học tập LLCT
của sinh viên
Điều quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng giáo dục
LLCT phải xây dựng và phát triển đội ngũ những người và phải gắn với
với phát huy phẩm chất,năng lực sáng tạo và tự chủ trong học tập LLCT
của sinh viên.
4.2. Giải pháp
4.2.1. Nhóm giải pháp về đổi mới nội dung, chương trình, giáo
trình giáo dục LLCT trong các trường đại học
4.2.1.1. Đổi mới nội dung
Nội dung chương trình vừa đảm bảo tính cơ bản, chuyên sâu, vừa
đảm bảo nâng cao năng lực vận dụng vào thực tiễn và phát triển tư duy
sáng tạo của người học.


21
4.2.1.2. Đổi mới chương trình
Chương trình phải được tạo thành một thể thống nhất biện chứng,
bổ sung cho nhau, phù hợp với nhận thức của người học, giúp người học
không những tiếp thu được nội dung, mà còn hình thành cho mình một
năng lực tư duy logíc trong quá trình học tập.
4.2.1.3. Đổi mới giáo trình
Xây dựng chương trình, giáo trình cho các đối tượng khác nhau
như: hệ đại học khối ngành kỹ thuật, nghệ thuật và cao đẳng, hệ đại học
khối ngành khoa học xã hội nhân văn, hệ đại học khối ngành kinh tế quản trị kinh doanh.
4.2.2. Nhóm giải pháp về xây dựng phát triển đội ngũ cán bộ
giảng dạy LLCT trong các trường đại học đủ về số lượng, cao về chất
lượng, phù hợp về cơ cấu

Để có đội ngũ giảng viên LLCT có chất lượng bên cạnh việc có kế
hoạch đào tạo nâng cao trình độ sau đại học cho đội ngũ này cần chú ý
việc đào tạo tại chỗ.
4.2.3. Nhóm giải pháp đổi mới phương pháp, phương tiện và
hình thức giáo dục LLCT
4.2.3.1. Đổi mới phương pháp
Một là, giảng viên cần giảm bớt đến mức tối thiểu việc sử dụng
phương pháp độc thoại.
Hai là, giảng viên phải xây dựng bài giảng theo giáo án điện tử phù
hợp với từng đối tượng sinh viên các trường, các ngành học.
Ba là, cần tạo động lực cho đổi mới phương pháp theo hướng tích cực.
4.2.3.2. Đa dạng hoá phương tiện giáo dục
Nhà trường cần đầu tư cơ sở vật chất của trường như hệ thống
giảng đường, thư viện hiện đại, bên cạnh đó cần có phòng tự học cho
sinh viên trên giảng đường, trong ký túc xá...
4.2.3.3. Đa dạng hóa hình thức giáo dục LLCT
Tăng cường sinh hoạt văn hóa, văn nghệ và thể dục, thể thao trong
sinh viên với cơ chế có tổ chức, có khen thưởng động viên kịp thời, có
kiểm tra chặt chẽ tránh hoạt động tự phát, tránh ảnh hưởng của chủ nghĩa
hiện sinh, chủ nghĩa thực dụng.


22
4.2.4. Nhóm giải pháp đổi mới phương pháp thi, kiểm tra đánh
giá kết quả học tập các môn LLCT
Kiểm tra đánh giá theo mục tiêu mang đậm tính nhân văn, vì sự
tiến bộ của người học, đáp ứng yêu cầu chất lượng.
4.2.5. Nhóm giải pháp về xây dựng môi trường giáo dục văn
minh, tiến bộ
4.2.5.1. Xây dựng môi trường giáo dục nhà trường

Trước hết, đó là việc giữ gìn, kỷ cương, nền nếp nhà trường.
Thứ hai, là phải xây dựng các tập thể lớp, chi đoàn trong sạch,
vững mạnh, đoàn kết tương thân tương ái.
Thứ ba, tạo điều kiện tối đa cho những sinh viên có nhu cầu được ở
ký túc xá tiện lợi cho học tập và sinh hoạt.
4.2.5.2. Xây dựng môi trường giáo dục xã hội
Phát triển KT - XH, giữ vững ổn định chính trị củng cố niềm tin
của nhân dân nói chung, sinh viên nói riêng, kiểm soát, ngăn chặn các sản
phẩm phi văn hoá, phản tuyên truyền.
4.2.5.3. Xây dựng môi trường giáo dục gia đình
Các bậc phụ huynh cần chủ động tạo và gìn giữ môi trường gia
đình đầm ấm, nền nếp làm điểm tựa vững chắc cho con em mình trong
quá trình học tập và khích lệ con em mình rèn luyện phấn đấu, tích cực
tham gia các hoạt động của trường đại học.
4.2.6. Nhóm giải pháp tạo điều kiện nhằm phát huy tính tích cực,
chủ động của sinh viên đại học trong nhận thức, vận dụng tri thức
LLCT vào thực tiễn
Đối với các chủ thể giáo dục (đặc biệt với các giảng viên LLCT)
phải khơi dậy cho sinh viên sự hứng thú, ham thích, say mê nhận thức và
vận dụng tri thức LLCT vào thực tiễn.
Đối với sinh viên, cần nhận thức được rằng không ai khác, chính
họ là những chủ nhân tương lai của đất nước, đất nước đang trông chờ rất
nhiều ở việc học tập và rèn luyện của họ.
4.3. Kiến nghị nhằm tăng cƣờng giáo dục LLCT cho sinh viên
các trƣờng đại học ở Hà Nội theo tƣ tƣởng Hồ Chí Minh
4.3.1. Đối với Ban Tuyên giáo Trung ương


23
BTGTW chủ trì, phối hợp với Ban cán sự đảng Bộ Khoa học và

Công nghệ, Ban cán sự đảng BGD&ĐT, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội
Việt Nam, Học viện CTQG Hồ Chí Minh và các cơ quan liên quan chỉ
đạo, rà soát, xây dựng đổi mới “Chương trình chuẩn”.
BTGTW chủ trì, phối hợp với BGD&ĐT, BTCTW xây dựng và
triển khai đề án “Giải pháp củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của
các cấp ủy đảng, nhất là công tác chính trị, tư tưởng trong các trường đại
học, cao đẳng”.
4.3.2. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo
BGD&ĐT tạo tăng cường quy hoạch, đào tạo đội ngũ cán bộ làm
công tác giáo dục LLCT.
BGD&ĐT chủ trì tổ chức biên soạn “Giáo trình chuẩn” và “các tài
liệu tham khảo” tương ứng với “Chương trình chuẩn” như đã nêu trên.
BGD&ĐT chủ trì triển khai việc thực hiện đổi mới phương pháp
giảng dạy và học tập các môn LLCT theo hướng lấy người học là trung
tâm, dạy theo phương pháp dạy học tích cực phát huy năng lực và tính
sáng tạo của người học.
BGD&ĐT xây dựng một bộ phận chuyên trách từ BGD&ĐT đến
sở GD&ĐT các tỉnh thành phố trực thuộc TW và các trường đại học thực
hiện chức năng tham mưu, quản lý công tác giáo dục LLCT.
4.3.3. Đối với các trường đại học ở Hà Nội
4.3.3.1. Nâng cao nhận thức của đảng uỷ, ban giám hiệu các
trường đại học về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của các môn LLCT
trong giáo dục đại học
Trước hết, đảng uỷ, ban giám hiệu, phòng đào tạo, ban chủ nhiệm
khoa các nhà trường phải thay đổi cách nghĩ về các môn LLCT, khẳng
định tầm quan trọng của các môn học này.
4.3.3.2. Nâng cao nhận thức của các giảng viên đại học về tầm
quan trọng của các môn LLCT
Bằng hoạt động giáo dục LLCT, giảng viên trang bị thế giới quan,
phương pháp luận khoa học, những tri thức khoa học LLCT cho sinh

viên, bồi đắp lý tưởng sống cho họ, giúp họ định hướng lối sống, lẽ sống
đúng đắn và cao đẹp.