KIẾN THỨC CHƯƠNG II

TRNG CAO NG NGH HI DNG
Giáo án: đại số 10
Chơng II : hàm số bậc nhất
và bậc hai
Đ1. hàm số
Tiết theo PPGT : tiết 9,10
Ngày soạn:16/09/2008
I.Mục đích, yêu cầu
- Ôn tập và chính xấc hóa các khái niệm cơ bản của hàm số, tập xác định của hàm số, hàm số đồng
biến, hàm số nghịch biến, hàm số chẵng , hàm số lẻ
- Từ đó HS có thể áp dụng vào khảo sát các hàm số bậc nhất và hàm số bậc hai.
II. Nội dung bài học
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
Hoạt động 1:
GV nhắc lại khái niệm về hàm số , lấy ví
dụ cho học sinh hiểu.
? Làm HĐ 1 SGK?
? Bảng sau có phải là hàm số?
Giờ 4 6 8 10
Nhiệt
độ(c)
24 45 23 37
? Hãy chỉ ra các giá trị của hàm số trong
SGK tại x= 2001,x=2002, x=2003?
Hoạt động 2
? Hãy chỉ ra các giá trị của hàm số trong
SGk tại các giá trị x
D

?
? Kể tên các hàm số đã học ở cấp 2?

Hoạt động 3
? Tìm tập xác định của hàm số sau
a)g(x) =
2
3
+
x
b) h(x)=
xx
++
11
I.Ôn tập về hàm số
1. Hàm số, tập xác định của hàm số
-Nếu với mỗi giá trị x thuộc tập D có một và chỉ
một giá trị tơng ứng của y thuộc tập số thực R thì
ta có một hàm số
Ta gọi x là biến số và y là hàm số của x. Tập hợp
D đợc gọi là tập xác định của hàm số
2. Cách cho hàm số
Có 3 cách cho hàm số
C1: Hàm số cho bằng bảng
Hàm số trong ví dụ trên là hàm số cho bằng bảng
C2 :Hàm số cho bởi biểu đồ
SGK
C3 :Hàm số cho bởi công thức
VD:các hàm số bậc nhất y= ax+b
Hàm số bậc hai: y=ax
2
3.Tập xác định của hàm số
Tập xác định của hàm số y=f(x) là tập hợp tất cả

các số thực x sao cho biểu thức f(x) có nghĩa
VD: Tìm tập xác định của hàm số
y=
52

x

để biểu thức
52

x
có nghĩa thì
2x-5
0

2
5
52

xx
- 1 -
TRNG CAO NG NGH HI DNG
Giáo án: đại số 10
? HS làm hoạt động 6 trong SGK?
Hoạt động 4
? Đã biết đồ thị của hàm số bậc hai là đ-
ờng parabol vậy đồ thị của hàm số là gì?
? Dựa vào đồ thị đã cho trong hình 14
Hãy tính
a) Tính f(2),f(-1),f(0),g(-1),g(-2),g(0)

b) Tìm x sao cho f(x)= 2
g(x)=2
GV:Hớng dẫn học sinh cách vẽ đồ thị
hàm số là ví dụ trong SGK và lấy thêm
một số ví dụ
? Nhắc lại dạng của đồ thị hàm số
y=ax+b và hàm số y=ax
2
(a
0

)?
Hoạt động5
? Nhắc lại khái niệm hàm số đồng biến,
hàm số nghịch biến?
? Quan sát đồ thị của hàm số bậc hai y=
x
2
(x
1
<x
2
)so sánh f(x
1
)và f(x
2
)?
Khi x
1
,x

2

)0;(

Khi x
1
,x
2

);0(
+

? Kết luận về khái niệm và dạng của đồ
thị hàm số đồng biến và hàm ngịch biến?
Vậy tập xác định của hàm số đã cho là D=[
+
;
2
5
)
+) Chú ý : SGK
VD: Tìm TXD của hàm số sau
y=

<+
2
1
,12
2
1
,23
xx
xx
3.Đồ thị của hàm số
- Đồ thị của hàm số y=f(x) đợc xác định trên tập
D là tập hợp tất cả các điểm M(x;f(x)) trên mặt
phẳng tọa độ cới mọi x thuộc D
VD: đồ thị của hàm số
y
1

-1 O x
đồ thị hàm số f(x)=x+1
II. Sự biến thiên của hàm số
1.Ôn tập
Cho hàm số y = f(x) xác định trên khoảng
(a; b).
Hàm số y = f(x) gọi là đồng biến (hay tăng)
trên khoảng (a;b) nếu x
1
, x
2
(a; b) ta có:

x
1
<x
2
f(x
1
) < f(x
2
).
Hàm số y = f(x) gọi là nghịch biến (hay giảm)
trên khoảng (a;b) nếu x
1
, x
2
(a; b) ta có: x
1
<
- 2 -
TRNG CAO NG NGH HI DNG
Giáo án: đại số 10
Hoạt động 6
GV: Hớng dẫn học sinh lập bảng biến
thiên của hàm số bậc hai y=x
2
? Nhận xét về đồ thị của hàm số trong
từng khoảng giá trị của x :Khi x
1
,x
2
)0;(

và x
1
,x
2

);0(
+
? Cho bảng biến thiên của 1 hàm số nh
sau:
x -

1 2 +

y 0 +

-

0
Hãy nêu chiều biến thiên của hàm số?
Hoạt động 7
GV Nêu khái niệm hàm số chẵn hàm số
lẻ
? Xác định tính chẵng lẻ của hàm số:
a) y= 3x
2
-2 ; b) y=
x
1
;

c) y=
x
.
? Xét tính chẵn lẻ của hàm số :
y= 3x+2?
? Quan sát đồ thị của hàm số chẵn , hàm
số lẻ rút ra nhận xét?
Hoạt động 8
GV: Nhắc lại cho học sinh dạng một số
biểu thức cần đặt đều kiện để biểu thức
x
2
f(x
1
) > f(x
2
).
2.Bảng biến thiên
Là bảng thể hiện tính đồng biến , nghịch biến và
dạng của đồ thị
VD; Bảng biến thiên của hàm số y=x
2
x -

0 +

y +

+

0
+) Chú ý : SGK
II. Tính chẵn lẻ của hàm số
1.Hàm số chẵn , hàm số lẻ
Cho hàm số y = f(x) xác định trên D
Hàm số y = f(x) đợc gọi là chẵn nếu x
D ta có:

( ) ( )
x D
f x f x



=

Hàm số y = f(x) đợc gọi là lẻ nếu x D
ta có:

( ) ( )
x D
f x f x



=

+) Có hàm số không phải hàm số chẵn, không
phải hàm số lẻ VD: hàm số y= 3x+2
2.Đồ thị hàm số chẵng hàm số lẻ

Đồ thị của hàm số chẵn nhận Oy làm trục đối
xứng.
Đồ thị của hàm số lẻ nhận O làm tâm đối
xứng.
III. Bài tập
Bài 1
- 3 -
TRNG CAO NG NGH HI DNG
Giáo án: đại số 10
có nghĩa: Biểu thức ở mẫu, trong căn, và
biểu thức vừa nằm trong căn vừa ở dới
mẫu.
? nhắc lại khái niệm TXD của hàm số?áp
dụng làm bài tâp 1?
? Hàm số trong bài tập 2 là hàm số cho
bởi dạng nào ? có gì đặc biệt?
? Trong 3 giá trị x=3,x=-1,x=2 với giá trị
nào ta dùng hàm số nào?
? Cho điểm có tọa độ điểm đó thuộc đồ
thị khi nào?áp dụng làm bài tập 3?
? Nhắc lại khái niệm dấu giá trị tuyệt
đối?
? Xét tính chẵn lẻ của hàm số y=
x
ta
xét nh thế nào ?
a) D=R\

2
1
; B) D=R\{1;3};
c) D=[-
3;
2
1
]
Bài 2
X=3, y=4; x=-1, y=-1, x=2,y=3
Bài 3
Gọi hàm số y=f(x)= 3x
2
-2x+1
a)f(-1)=6 Vậy điểm M(-1;6)thuộc đồ thị hàm số
b)f(1)=2 Vậy N(1;1)không thuộc đồ thị hàm số
c) f(0)=1 vậy P(0;1)thuộc đồ thị hàm số
Bài 4
a)Hàm số y=
x
là hs chẵn
b)Hàm số y=(x+2)
2
khong là hàm số chẵn không
là hs lẻ vì
f(2)=16

f(-2)= 0
c) Hàm số y=x
3
+x là hàm số lẻ
d) Hàm số y=f(x)=x
2
+x+1 không là hàm chẵn
không là hàm lẻ vì:
f(1)=3

f(-1)=1.
III. Củng cố , h ớng dẫn học bài ở nhà
- Học sinh về nhà xem lại bài học, hiểu sâu khái niệm hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến, hs chẵn
hs lẻ, cách lập bảng biến thiên, tXD của hàm số
-Rèn luyện kỹ năng tìm TXD của hàm số.
-Làm lại bài tập đã chữa, làm bài tập trong SBT
VI. Rút kinh nghiệm sau giờ dạy
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------
- 4 -
TRNG CAO NG NGH HI DNG
Giáo án: đại số 10

Đ2. Hàm Số y=ax+b
Tiết theo PPCT : tiết 11
Ngày soạn :
I.Mục đích, yêu cầu
- Học sinh biết cách lập bảng biến thiên, vẽ đồ thị hàm số bậc nhất, và áp dụng vào việc vẽ đồ thị hàm
số y=
x
II. Nội dung bài học
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
Hoạt động 1:Kiểm tra bài cũ
? Nêu khái niệm chiều biến thiên
của hàm số, tập xác định của HS?
Hoạt động 2
? Nhắc lại khái niệm hàm số bậc nhất
đã học ở cấp dới?
? Nhắc lại khái niệm hàm sớ đồng biến ,
hàm số nghịch biến? Xác định chiều
biến thiên của hàm số bậc nhất?
? lập bảng biến thiên của hàm số bậc
nhất?
I.Ôn tập về hàm số bậc nhất
y=ax+b (a
0

)
TXĐ: D=R
Chiều biến thiên:
a>0 Hàm số đồng biến/R
a<0 Hàm số nghịch biến /R
Bảng biến thiên

a > 0
x - +
+
y
-
a < 0
x - +
y +
-

+) Đồ thị
- 5 -
TRNG CAO NG NGH HI DNG
Giáo án: đại số 10
? Đồ thị hàm số bậc nhất là một đờng
thẳng, muốn tìm giao của đồ thị với trục
hoành và trục tung ta làm thế nào ?
? Vẽ đồ thị hàm số sau y=2x+3,
Y=-
5
2
1
+
x
.
Hoạt động 3
? Hàm số bậc nhất y=ax+b , nếu a=0
hàm số trở thành nh thế nào ?
? Cho hàm số hằng y=2. Xác định giá
trị của hàm số tại x=-2;-1;0;1;2

Biểu diễn các điểm (-2;2), (-1;2), (0;2),
(1;2), (2;2) Trên mặt phẳng tọa độ . Nêu
nhận xét về đồ thị của hàm số y=2?
Hoạt động 4
? Nhắc lại định nghĩa dấu giá trị tuyệt
đối?
? TXD của hàm số y=
x
?
? Lập bảng biến thiên ?
? Hàm số y=
x
có là hàm số chẵn hay
hàm số lẻ?
? Vẽ đồ thị hàm số y=
x
?
Đồ thị hàm số y=ax+b đi qua 2 điểm
A(0;b), B(-
0;
a
b
)
VD: Vẽ đồ thị hàm số
y= 3x+2
TXĐ: D=R
Chiều biến thiên: Hàm số đồng biến/R
Đồ thị đi qua điểm A(0;2),B(-
0;
3

2
)
y
-
3
2
2 x

II.Hàm số hằng y=b
- Đồ thị hàm số y=b là một đờng thẳng
song song hoặc trùng với trục hoành và
cắt trục tung tại điểm (0;b)

III. Hàm số y=
x

TXĐ: D=R
Chiều biến thiên:
Ta có hàm số y=
x
=



<

0,
0,
xx
xx

Vậy Hàm số y=
x
nghịch biến
/(-
0;

) đồng biến /(0;+

)
- 6 -
TRNG CAO NG NGH HI DNG
Giáo án: đại số 10
Ta có bảng biến thiên
x -

0 +

y +

+

0
Đồ thị :
y
1
O
-1 1 x

III. Củng cố h ớng dẫn học bài ở nhà

-Học sinh về nhà xem lại từng hàm số hàm số bậc nhất, hàm hằng và hàm số chứa dấu giá trị tuyệt
đối trong bài trong đó chú ý đến tập xác định, chiều biến thiên và đồ thị của các hàm số đó
- Làm bài tập trong SGK
VI. Rút kinh nghiệm sau giờ dạy
--------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------
- 7 -