TIẾP CẬN BỆNH NHÂN BỊ
RỐI LOẠN CẢM GIÁC
TS TRẦN CÔNG THẮNG
Hệ cảm giác bản thể
Cảm giác có thể được chia thành 4 loại:
• Nông
• Sâu
• Tạng
• Đặc biệt
Cảm giác nông:
• Sờ
• Đau
• Nhiệt
Cảm giác sâu:
• Sờ
• Định vị cơ và khớp
• Đau cơ sâu
• Cảm giác rung
Cảm giác tạng:
• Đói
• Buồn nôn
• Đau tạng
Cảm giác đặc biệt:
• Ngửi
• Nhìn
• Nếm
• Nghe
• Thăng bằng
S liờn kt
Neuron th nht:
hch r sau hay hch
hng tõm tng
Neuron th hai: thõn
t bo nm trong
trc thn kinh
Neuron th ba: thõn
t bo nm i th
v phúng chiu n
v nóo cm giỏc
Hỡnh 3.13: Sụ ủo ủửụứng caỷm giaực
Các đường cảm
giác
Hệ liềm (cột sau) mang
cảm giác:
• Sờ
• Khớp
• Nhận biết hai điểm
• Rung âm thoa
Cảm giác nông
Hệ bụng bên
chuyển xung liên
quan:
• Cảm giác đau
• Nhiệt độ da
Cảm giác nông
Hệ bụng bên
chuyển xung liên
quan:
• Cảm giác đau
• Nhiệt độ da
Rễ sau tủy sống
Các vùng vỏ não
• Các vùng vỏ não cảm giác nguyên phát: vùng
vỏ não 3, 1 và 2
• Các vùng vỏ não thêm: vùng phóng chiếu thứ
phát
Phân bố cảm giác
theo rễ TK
(Dermatome)
Các hội chứng tổn thương
cảm giác
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Tổn thương TK ngoại biên đơn độc
Tổn thương nhiều dây TK
Tổn thương rễ TK
Tổn thương hạch cảm giác
Tổn thương tủy sống
Tổn thương thân não
Tổn thương đồi thị
Tổn thương thùy đính
Do tâm lý
Tổn thương tủy sống
Sang thương cắt ngang tủy sống
• Sang thương một bên ảnh hưởng hai hệ cảm
giác khác nhau
• Tổn thương hệ cột sau, biểu hiện cảm giác
cùng bên tổn thương
• Cảm giác đau nhiệt biểu hiện đối bên do bắt
chéo
Sang thương trung tâm tủy sống
• Sang thương chỉ ở sợi đau nhiệt ngay nơi bắt
chéo gây mất cảm giác tại khoanh tổn thương
• Syringomyelia ảnh hưởng ngay mép trắng
trước
Sang thương cột sau-đường liềm trong
• Sang thương cột sau tủy sống gây mất cảm
giác cùng bên
• Sang thương liềm trong gây mất cảm giác đối
bên
• Sang thương ở não giữa và bao trong thường
ảnh hưởng đường trước bên và tam thoa
• Sang thương vỏ não ảnh hưởng theo vùng
định khu vỏ não