Tam đại con gà, nhưng nó phải bang hai may

GIÁO ÁN SỐ: Thời gian thực hiện: 1 tiết Lớp:………….…………………
Số giờ đă giảng: Thực hiện ngày:………….……..
Tên bài: KHÁI QUÁT VĂN HỌC DÂN GIAN VIỆT NAM
Mục tiêu bai học:
Học xong người học có khả năng:
- Hiểu được thái dộ phê phán, giễu cợt của nhân dân với các nhân vật trong
truyện;
- Hiểu được đặc trưng thể loại của truyện cười;
- Từ bài học rút ra trong truyện, tự rèn giũa bản thân mình.
I. ỔN ĐỊNH LỚP: Thời gian: 2 phút
- Số học sinh vắng:…………………………….Tên:…………………………..
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
II. KIỂM TRA BÀI CŨ: Thời gian: 5 phút
Câu hỏi: Thế nào là hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ? Các nhân tố ảnh
hưởng đến hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ (chứng minh qua văn bản "Khái quát
văn học dân gian")?
Dự kiến sinh viên kiểm tra:
Tên ……………… ……………… ……………… ………………
Điểm ……………… ……………… ……………… ………………
III. GIẢNG BÀI MỚI: Thời gian: 35 phút
- Đồ dùng và phương tiện dạy học: SGK, SGV, Giáo án, phấn, bảng.
Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt
Hoạt động 1: Hướng dẫn
HS tìm hiểu những đặc
trưng cơ bản của truyện
cười.
GV: Truyền miệng là gì?
Có mấy cách truyền
miệng tác phẩm văn học
dân gian? Quá trình

truyền miệng tác phẩm
VHDG được thực hiện
thtông qua hoạt động nào?
HS: Suy nghĩ và trả lời
GV chốt lại vấn đề
I. Giới thiệu chung
1. Tính truyền miệng
- Truyền miệng là sự ghi nhớ theo kiểu nhập tâm và
phổ biến bằng lời nói hoặc bằng trình diễn cho người
khác nghe, xem
- Truyền miệng tác phẩm văn học dân gian:
+ Truyền miệng theo không gian: Sự di chuyển tác
phẩm từ nơi này đến nơi khác
+ Truyền miệng theo thời gian: Sự di chuyển tác
phẩm từ đời này sang đời khác
- Quá trình truyền miệng được thực hiện thông qua
diễn xướng dân gian:
+ Diễn xướng dân gian là hình thức trình bày tác
phẩm một cách tổng hợp
GV: Vì sao nói tác phẩm
VHDG lại có tính tập thể?
Cơ chế của sáng tác tập
thể đó là gì?
HS: Suy nghĩ và trả lời
Hoạt động 2: Hướng dẫn
HS tìm hiểu hệ thống thể
loại của VHDG
Phần này SGk đã trình
bày rất rõ ràng. GV chủ
yếu giới thiệu khái quát và

yêu cầu HS tự học ở nhà
Hoạt động 3: Hướng dẫn
HS tìm hiểu những giá trị
cơ bản của VHDG
GV: Tri thức trong VHDG
bao gồm những lĩnh vực
nào? Đặc điểm của tri
thức dân gian?
HS: Suy nghĩ và trả lời
+ Các hình thức của diễn xướng: kể, hát, diễn tác
phẩm văn học dân gian
→ Truyền miệng là phương thức lưu truyền tác phẩm
duy nhất và tất yếu khi chưa có chữ viết. Đây là đặc
tính cơ bản hàng đầu của VHDG
2. Tính tập thể
- Tác phẩm VHDG là sáng tác của nhiều người,
không biết ai là tác giả và tác giả đầu tiên là ai/
- Cơ chế của sáng tác tập thể:
Trong quá trình sinh hoạt, lao động cộng đồng, ai đó
có cảm hứng bật ra một câu ca hoặc kể một câu
chuyện. Mọi người khen hay và thêm bớt, sửa chữa.
Trong quá trình truyền miệng, tác phẩm văn học dân
gian được gia công hoàn chỉnh và trở thành tài sản
chung của cộng đồng.
* Tính truyền miệng và tính tập thể là những đặc
trưng cơ bản, xuyên suốt quá trình sáng tạo và lưu
truyền tác phẩm VHDG, thể hện sự gắn bó mật thiết
của văn học dân gian với đời sống cộng đồng.
II. Hệ thống thể loại của văn học dân gian Việt
Nam

1. Thần thoại
2. Sử thi
3. Truyền thuyết
4. Cổ tích
5. Truyện ngụ ngôn
6.Truyện cười
7. Tục ngữ
8. Câu đố
9. Ca dao
10. Vè
11. Truyện thơ
12. Chèo
III. Những giá trị cơ bản của văn học dân gian
1. Giá trị nhận thức
- Tri thức trong văn học dân gian thuộc đủ mọi lĩnh
vực của đời sống: tự nhiên, xã hội và con người
- Đặc điểm của tri thức dân gian:
+ Là kinh nghiêm lâu đời được đúc kết từ thực tiễn
+ Được trình bày bằng ngôn ngữ nghệ thuật giàu sức
hấp dẫn, có sức sống lâu bền với thời gian
GV: Giá trị giáo dục của
VHDG thể hiện ở những
khía cạnh cụ thể nào?
HS: Suy nghĩ và trả lời
Phần này là kiến thức khó,
GV sử dụng phương pháp
thuyết giảng diễn giải kiến
thức. Có thể cho HS lấy
một số ví dụ minh
+ Thể hiện quan điểm và trình độ nhận thức của nhân

dân nên có phần khác biệt với quan diểm và nhận thức
của giai cấp thống trị cùng thời
VD: Con vua thì lại làm vua
Con vua thất thế lại ra quét chùa
2, Giá trị giáo dục
- Giáo dục tinh thần nhân đạo và lạc quan
+ Yêu thương đồng loại
+ Đấu tranh để bảo vệ và giải phóng con người.
+ Niềm tin vào chính nghĩa, vào cái thiện
- Góp phần hình thành những phẩm chất tốt đẹp cho
con người
3. Giá trị thẩm mĩ
- Khi chưa có văn học viết, VHDG đóng vai trò chủ
đạo. Khi có văn học viết, VHDG là nguồn nuôi dưỡng
văn học viết, phát triển song song với văn học viết.
- Tác phẩm VHDG trở thành mẫu mực nghệ thuật cho
người đời sau truyền tụng và học tập (các nhà văn học
tập nhiều ở VHDG)
IV. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP: Thời gian: 3 phút
Nội dung Hình thức thực hiện
Bài tập : Lập bảng hệ thống thể loại văn học dân gian
theo các tiêu mục: tên thể loại - khái niệm - ví dụ
Bài tập về nhà
V. TỰ RÚT KINH NGHIỆM ( chuẩn bị tổ chức thực hiện)
……………………………………...…..…………………………………….......
…………………………………………...…….
………………………………………………………………………………….
…………………………………...………………
TRƯỞNG BAN/TRƯỞNG TỔ MÔN
(Ký duyệt)

Ngày tháng năm 2008
Chữ ký giáo viên