Quá trình tổ chức trận tập kích sân bay cát bi (tóm tắt trích đoạn)

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
---------------------------------------------

VŨ THỊ HÀ PHƢƠNG

QUÁ TRÌNH TỔ CHỨC TRẬN TẬP KÍCH SÂN BAY CÁT BI
(NGÀY 07/3/1954)

LUẬN VĂN THẠC SĨ LỊCH SỬ

HÀ NỘI – 2008


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
---------------------------------------------

VŨ THỊ HÀ PHƢƠNG

QUÁ TRÌNH TỔ CHỨC TRẬN TẬP KÍCH SÂN BAY CÁT BI
(NGÀY 07/3/1954)

Chuyên ngành: Lịch sử Việt Nam
Mã số: 60-22-54

LUẬN VĂN THẠC SĨ LỊCH SỬ
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:
PGS.TS. NGUYỄN ĐÌNH LÊ

HÀ NỘI - 2008

LỜI CAM ĐOAN


Luận án thạc sĩ lịch sử với đề tài “Quá trình tổ chức trận tập kích sân bay
Cát Bi (ngày 7/3/1954)” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các sự kiện lịch
sử, số liệu nêu trong luận văn là trung thực.
Tôi xin đảm bảo danh dự và chịu trách nhiệm về luận văn của mình.

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Vũ Thị Hà Phƣơng

MỤC LỤC
Trang

Trang phụ bìa


Trang

Lời cam đoan
Mục lục
MỞ ĐẦU

Chƣơng I: BỐI CẢNH LỊCH SỬ CỦA TRẬN ĐÁNH
1.1. Hải Phòng - Kiến An trong cuộc kháng chiến chống thực
dân Pháp
1.2. Sân bay Cát Bi - Một căn cứ không quân lợi hại của thực dân
Pháp trong cuộc chiến tranh xâm lƣợc Việt Nam (1945 - 1954)

1.3. Sân bay Cát Bi trong chiến cuộc Đông xuân 1953 - 1954
Chƣơng II: QUÁ TRÌNH CHUẨN BỊ CHO TRẬN ĐÁNH
2.1. Trinh sát - gây dựng cơ sở
2.2. Xác định phƣơng án chiến đấu
2.3. Xây dựng lực lƣợng và chuẩn bị vật chất
2.4. Tổ chức luyện tập theo phƣơng án chiến đấu
Chƣơng III: DIỄN BIẾN, KẾT QUẢ CỦA TRẬN ĐÁNH
3.1. Tổ chức trận đánh và diễn biến
3.2. Kết quả
Chƣơng IV: ĐÁNH GIÁ
4.1. Một số đặc điểm của trận đánh
4.1.1.Vai trò lãnh đạo tiền phong của Đảng
4.1.2.Tính chất bí mật, bất ngờ
4.1.3. Lực lƣợng chiến đấu nhỏ nhƣng tinh nhuệ
4.1.4.Trận đánh là đỉnh cao của chiến tranh nhân dân ở Hải
Phòng - Kiến An trong kháng chiến chống thực dân Pháp
4.2. Ý nghÜa

1
8
8
21
27
34
34
45
54
56
63
63

73
75
75
75
79
83
85
89

KẾT LUẬN

95

TÀI LIỆU THAM KHẢO

97

PHỤ LỤC

101


MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lƣợc, Hải Phòng là thành
phố “đi trƣớc về sau” ( nhân dân Hải Phòng phải tiến hành cuộc kháng chiến từ
ngày 20 tháng 11 năm 1946, trƣớc ngày toàn quốc kháng chiến một tháng và là địa
phƣơng cuối cùng mà thực dân Pháp rút quân, ngày 13 tháng 5 năm 1954). Cuộc
kháng chiến ở đây của không chỉ lâu dài, mà còn vô cùng khó khăn ác liệt vì Hải
Phòng không có lực lƣợng vũ trang chính quy thƣờng trực. Thế nhƣng, vƣợt lên tất

cả quân và dân Hải Phòng chiến đầu ngoan cƣờng và làm nên những chiến thắng
vang dội, tiêu biểu là chiến thắng trong trận tập kích sân bay Cát Bi ngày 7 tháng 3
năm 1954.
Với Hải Phòng sân bay Cát Bi đã trở thành một cái tên gắn liền cuộc kháng
chiến chống Pháp. Ngay từ khi thực dân Pháp tấn công Hải Phòng ngày 20 tháng
11 năm 1946, quân và dân thành phố đã anh dũng đứng lên kháng chiến, và một
trong những trận đánh đầu tiên là trận đánh bảo vệ sân bay Cát Bi. Và trong chiến
cuộc Đông xuân 1953 - 1954, trận tập kích sân bay Cát Bi cũng trở một trận đánh
đỉnh cao của lực lƣợng vũ trang địa phƣơng, đóng góp quan trọng vào thắng lợi
của chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử.
Ngày nay Cát Bi trở thành sân bay dân dụng lớn của Hải Phòng, địa danh Cát
Bi đã đƣợc đặt tên cho một phƣờng, một con đƣờng của thành phố. Tuy nhiên
thực tế hiện nay cho thấy phần lớn ngƣời Hải Phòng không biết hoặc biết rất ít về
lịch sử địa phƣơng, trong đó có lịch sử kháng chiến chống Pháp và trận đánh sân
bay Cát Bi. Vì vậy, việc nghiên cứu về trận tập kích sân bay Cát Bi cũng chính là
tìm hiểu về một trong những sự kiện lịch sử của thành phố, thông qua trận đánh
cũng hiểu rõ hơn về đặc điểm của Hải Phòng trong kháng chiến chống Pháp, về
những khó khăn của lực lƣợng vũ trang Kiến An - Hải Phòng cũng nhƣ những


chiến công vẻ vang của họ. Đồng thời nội dung nghiên cứu của đề tài nếu đƣợc sử
dụng vào việc giảng dạy lịch sử địa phƣơng Hải Phòng sẽ có tác dụng thiết thực
trong việc đƣa lịch sử của thành phố đến gần hơn với ngƣời Hải Phòng.
Ngoài ra, việc nghiên cứu trận tập kích sân bay Cát Bi trong kháng chiến
chống Pháp của lực lƣợng vũ trang Hải Phòng - Kiến An cũng giúp tìm hiểu về
một cách đánh đầy táo bạo bất ngờ vào hậu cứ của địch, đạt hiệu quả rất cao, đó là
cách đánh của bộ đội đặc công tinh nhuệ - một cách đánh mới của lực lƣợng vũ
trang Việt Nam.
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tƣợng nghiên cứu: Quá trình quân và dân Kiến An - Hải Phòng tổ chức

chuẩn bị và tiến hành tập kích sân bay Cát Bi ngày 07/3/1954.
- Phạm vi nghiên cứu: Trận tập kích sân bay Cát Bi của lực lƣợng vũ trang
nhân dân Kiến An - Hải Phòng trong kháng chiến chống Pháp, thời gian từ tháng
10 năm 1953 (bắt đầu quá trình chuẩn bị cho trận đánh) và kết thúc vào ngày
07/3/1954.

3.Phương pháp nghiên cứu
Sử dụng phƣơng pháp nghiên cứu lịch sử. Đồng thời sử dụng các phƣơng
pháp cụ thể nhƣ: phân tích, so sánh, tổng hợp, khái quát để giải quyết các nhiệm vụ
nghiên cứu do đề tài đặt ra.
4.Lịch sử nghiên cứu đề tài
Trận tập kích sân bay Cát Bi ngày 7/3/1954 trong kháng chiến chống Pháp của
bộ đội địa phƣơng Kiến An là một đề tài lịch sử đã đƣợc nhiều nhà nghiên cứu đề


cập tới, hoặc bản thân các cán bộ chiến sĩ trực tiếp tham gia trận tập kích này đã
lƣợc thuật lại trong nhiều nguồn tƣ liệu.
Thứ nhất, trận tập kích sân bay Cát Bi đƣợc đề cập trong những tài liệu viết về
kháng chiến chống Pháp nhƣ:
―Mấy vấn đề lớn ở khu Tả Ngạn sông Hồng trong kháng chiến chống Pháp‖
của Đặng Kinh, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2001;
―Truyền thống anh hùng của quân và dân khu Ba‖ của Cục Chính trị Quân
khu 3, Hà Nội, 1980;
―Quân khu 3 - Những trận đánh trong kháng chiến chống Pháp‖ của Bộ tƣ
lệnh Quân khu 3, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1990.
Những tài liệu này đã trình bày thực tiễn và kinh nghiệm trên từng lĩnh vực
quan trọng của cuộc kháng chiến chống Pháp ở Quân khu Ba, khu Tả Ngạn, trong
đó có đề cập đến trận đánh sân bay Cát Bi nhƣ là một trong những sự kiện quan
trọng, tiêu biểu.
Thứ hai, có một số tài liệu đã viết về trận đánh trong loạt tài liệu trình bày về

các trận tập kích nhƣ: ―Tập kích sân bay Cát Bi - Gia Lâm - Bạch Mai‖ của Cục
Chính trị liên khu 3, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1962.
Thứ ba, trận đánh này cũng đƣợc trình bày trong phần viết về lịch sử kháng
chiến chống Pháp của Đảng bộ Hải Phòng, Bộ Tƣ lệnh Hải Phòng, hay lịch sử
Đảng bộ của các xã của Hải Phòng nhƣ:
―Lịch sử Đảng bộ Hải Phòng‖ (Tập 1: 1925 - 1955) của Ban chấp hành Đảng
bộ Hải Phòng, Nhà xuất bản Hải Phòng, Hải Phòng, 1991;
―Những sự kiện về lịch sử đấu tranh vũ trang của Hải Phòng‖ (Tập 1: 1930
- 1955) của Bộ Tƣ lệnh Hải Phòng, Nhà xuất bản Hải Phòng, Hải Phòng, 1979;
―Hải Phòng - Lịch sử kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược‖ của
Nguyễn Trƣờng Xuân, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1986;


―Lịch sử Đảng bộ huyện An Hải‖ của Ban thƣờng vụ huyện uỷ An Hải, Nhà
xuất bản Hải Phòng, Hải Phòng, 1990;
―Lịch sử Đảng bộ xã Hòa Nghĩa‖ (1940 - 2000) của thƣờng vụ Hòa Nghĩa,
Nhà xuất bản Hải Phòng, Hải Phòng, 2001;
―Lịch sử đấu tranh vũ trang thị xã Kiến An‖ (1945 - 1975) của Ban thƣờng
vụ huyện uỷ Kiến An , Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1994.
Các tác phẩm này đã khái quát chân thực, sinh động những sự kiện lịch sử
chính yếu của các huyện, của thành phố trong cuộc kháng chiến chống Pháp và
một trong những sự kiện đó là trận tập kích sân bay Cát Bi.
Thứ tƣ, trận đánh vào sân bay Cát Bi đƣợc đề cập đến trong các hồi kí nhƣ:
“Hồi kí các nhân chứng lịch sử thành phố Hải Phòng‖ (quyển1) của Hội khoa học
lịch sử thành phố Hải Phòng, Nhà xuất bản Hải Phòng, Hải Phòng, 2003; hoặc
những tác phẩm viết để tuyên truyền về chiến thắng này nhƣ: ―Đánh trường bay‖
của Nguyễn Khắc Tƣờng, Nhà xuất bản Phổ thông, Hà Nội, 1957; ―Chiến thắng
trường bay Cát Bi Hải Phòng‖ của Ty tuyên truyền văn nghệ Hải Phòng, Hải
Phòng, 1954.
Tuy nhiên cho tới nay nhìn chung các tài liệu đề cập đến trận đánh Cát Bi còn

ít, chƣa khai thác sâu, chƣa có công trình nào nghiên cứu về trận đánh này nhƣ một
đề tài lịch sử cụ thể, hoàn chỉnh; trong đó bao gồm cả việc trình bày một cách hệ
thống về hoàn cảnh, tiến trình chuẩn bị, diễn biến của trận đánh cũng nhƣ đi sâu
vào việc nhận định, đánh giá những đặc điểm và tầm ảnh hƣởng của chiến thắng
này.
5.Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài luận văn
Thứ nhất, luận văn đã hệ thống hoá những tƣ liệu, sự kiện lịch sử liên quan
đến trận tập kích sân bay Cát Bi, góp phần cung cấp thêm tƣ liệu lịch sử cho việc


nghiên cứu lịch sử địa phƣơng nói riêng và lịch sử kháng chiến chống Pháp của
nhân dân cả nƣớc nói chung.
Thứ hai, luận văn góp phần giúp ngƣời đọc hiểu rõ hơn về đặc điểm của Hải
Phòng trong kháng chiến chống Pháp, có cái nhìn khái quát về lịch sử kháng chiến
chống Pháp của Hải Phòng; đồng thời qua đó cũng hiểu rõ hơn về cuộc kháng
chiến chống Pháp gian khổ nhƣng thắng lợi vẻ vang của nhân dân Việt Nam.
Thứ ba, luận văn đã khai thác về một phƣơng thức tấn công mới, táo bạo của
lực lƣợng vũ trang Kiến An - Hải Phòng, đó là cách đánh của bộ đội đặc công tinh
nhuệ. Đây là cách đánh sáng tạo của chiến tranh nhân dân mà cuối những năm
kháng chiến chống Pháp và suốt cuộc kháng chiến chống Mĩ vẫn đƣợc vận dụng và
đã trở thành cách đánh truyền thống của nghệ thuật quân sự Việt Nam.
Thứ tƣ, luận văn góp phần vào nghiên cứu giảng dạy về lịch sử địa phƣơng,
giai đoạn kháng chiến chống Pháp của Hải Phòng. Học sinh sẽ có điều kiện tìm
hiểu sâu về một chiến thắng đỉnh cao trong cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân
dân Hải Phòng, một chiến thắng có ý nghĩa đặc biệt, ảnh hƣởng không nhỏ đến ý
chí kháng chiến của quân và dân Tả ngạn Sông Hồng, góp phần quan trọng vào
chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử.

6.Bố cục của luận văn
Ngoài phần Mở đầu và Kết luận, luận văn đƣợc chia thành 4 chƣơng.

Chương I: Bối cảnh lịch sử của trận đánh, gồm 27 trang với các phần:
1.1. Hải Phòng - Kiến An trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp
1.2. Sân bay Cát Bi - Một căn cứ không quân lợi hại của thực dân Pháp
trong cuộc chiến tranh xâm lƣợc Việt Nam (1945 - 1954)
1.3. Sân bay Cát Bi trong chiến cuộc Đông xuân 1953 - 1954
Chương II: Quá trình chuẩn bị cho trận đánh, gồm 30 trang với các phần:


2.1. Trinh sát - gây dựng cơ sở
2.2. Xác định phƣơng án chiến đấu
2.3. Xây dựng lực lƣợng và chuẩn bị vật chất
2.4. Tổ chức luyện tập theo phƣơng án chiến đấu
Chương III: Diễn biến, kết quả của trận đánh, gồm 13 trang với các phần:
3.1. Tổ chức trận đánh và diễn biến
3.2. Kết quả
Chương IV: Đánh giá, gồm 15 trang với các phần:
4.1. Một số đặc điểm của trận đánh
4.1.1.Vai trò lãnh đạo tiền phong của Đảng
4.1.2.Tính chất bí mật, bất ngờ
4.1.3. Lực lƣợng chiến đấu nhỏ nhƣng tinh nhuệ
4.1.4.Trận đánh là đỉnh cao của chiến tranh nhân dân ở Hải Phòng Kiến An trong kháng chiến chống thực dân Pháp
4.2. ý nghĩa


TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng việt
1.

Ban chấp hành Đảng bộ Hải Phòng (1991), Lịch sử Đảng bộ Hải Phòng

(Tập 1: 1925 - 1955), Nhà xuất bản Hải Phòng, Hải Phòng.

2.

Ban thƣờng vụ huyện uỷ An Hải (1990), Lịch sử Đảng bộ huyện An Hải,
Nhà xuất bản Hải Phòng.

3.

Ban thƣờng vụ tỉnh uỷ Kiến An (1994), Lịch sử đấu tranh vũ trang thị xã
Kiến An (1945 — 1975), Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội.

4.

Ban thƣờng vụ xã Hòa Nghĩa (2001), Lịch sử Đảng bộ xã Hòa Nghĩa (1940
— 2000), Nhà xuất bản Hải Phòng, Hải Phòng.

5.

Ban thƣờng vụ huyện uỷ Kiến Thụy (1989), Lịch sử vũ trang khởi nghĩa và
kháng chiến cứu nước huyện Kiến Thụy (1940 — 1975), Nhà xuất bản
Hải Phòng, Hải Phòng.

6.

Ban thƣờng vụ tỉnh uỷ Kiến An, Dự thảo tổng kết lịch sử du kính chiến
tranh tỉnh Kiến An, 1961;

7.

Bộ tƣ lệnh Quân khu 3 (1990), Quân khu 3 - Những trận đánh trong kháng
chiến chống Pháp, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội.

8.

Bộ tƣ lệnh Quân khu 3 (1990), Quân khu 3 – Lịch sử kháng chiến chống
thực dân Pháp, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội.

9.

Bộ tƣ lệnh Quân khu 3 (1997), Một số trận đánh điển hình của lực lượng vũ
trang Quân khu 3, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội.

10. Bộ Tƣ lệnh Hải Phòng (1979), Những sự kiện về lịch sử đấu tranh vũ trang
của Hải Phòng (Tập 1: 1930 - 1955), Nhà xuất bản Hải Phòng, Hải
Phòng.


11. Cục Chính trị Quân khu 3 (1980), Truyền thống anh hùng của quân và dân
Khu Ba, Cục Chính trị Quân khu 3, Hà Nội.
12. Cục Chính trị liên khu 3 (1962)Tập kích sân bay Cát Bi - Gia Lâm - Bạch
Mai, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội.
13. Văn Tiến Dũng (1972), Mấy vấn đề về nghệ thuật chiến dịch tiến công, Nhà
xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội.
14. Đảng uỷ quân sự Trung ƣơng – Bộ quốc phòng (2004), Một số văn số văn
kiện chỉ đạo về chiến cuộc Đông xuân 1953 – 1954 và chiến dịch Điện
Biên Phủ, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội.
15. Đảng ủy, Bộ tƣ lệnh Quân Khu Ba (2005), Tổng kết công tác Đảng, công tác
chính trị lực lượng vũ trang Quân Khu Ba, Nhà xuất bản Quân đội nhân
dân, Hà Nội.

16. Phạm Gia Đức (2003), Điện Biên Phủ mốc vàng thời đại, Nhà xuất bản
Quân đội nhân dân, Hà Nội.
17. Võ Nguyên Giáp (1972), Vị trí chiến lược của chiến tranh nhân dân ở địa
phương và các lực lượng vũ trang địa phương, Nhà xuất bản Quân đội
nhân dân, Hà Nội.
18. Võ Nguyên Giáp (1976), Sức mạnh vô địch của chiến tranh nhân dân trong
thời đại mới, Nhà xuất bản Sự thật, Hà Nội.
19. Võ Nguyên Giáp (1979), Chiến tranh giải phóng dân tộc và chiến tranh bảo
vệ tổ quốc, Nhà xuất bản Sự thật, Hà Nội.
20. Võ Nguyên Giáp (1994), Những chặng đường lịch sử, Nhà xuất bản chính
trị quốc gia, Hà Nội.
21. Võ Nguyên Giáp (2000), Điện Biên Phủ - Điểm hẹn lịch sử, Nhà xuất bản
Quân đội nhân dân, Hà Nội.


22. Lê Mậu Hãn (2000), Đại cương lịch sử Việt Nam (Tập 3: 1945 – 2000), Nhà
xuất bản Giáo dục, Hà Nội.
23. Hội đồng lịch sử thành phố Hải Phòng, (1990), Địa chí Hải Phòng, Nhà xuất
bản Hải Phòng, Hải Phòng.
24. Hội khoa học lịch sử thành phố Hải Phòng (2003), Hồi kí các nhân chứng
lịch sử thành phố Hải Phòng (quyển 1), Nhà xuất bản Hải Phòng, Hải
Phòng.
25. Đặng Kinh (2001), Mấy vấn đề lớn ở khu Tả Ngạn sông Hồng trong kháng
chiến chống Pháp, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
26. Đặng Kinh (1995), Trận đánh sân bay Cát Bi, Tập san kỷ niệm Hải Phòng
chiến thắng, Sở Văn hoá thông tin Hải Phòng, Hải Phòng.
27. V.I Lenin (1973), Những bài viết nói về quân sự (Tập 2), Nhà xuất bản Quân
đội nhân dân, Hà Nội.
28. Đào Đình Luyện (1996), Từ điển Bách khoa quân sự Việt Nam, Nhà xuất
bản Quân đội nhân dân, Hà Nội.

29. Hồ Chí Minh (1966), Bàn về chiến tranh nhân dân và lực lượng vũ trang
nhân dân, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội.
30. Hoàng Minh (1972), Tìm hiểu tổ tiên ta đánh giặc, Nhà xuất bản Quân đội
nhân dân, Hà Nội.
31. Hoàng Phƣơng, (1997), Hậu phương chiến tranh nhân dân Việt Nam (1945
– 1975), Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội.
32. Phòng chính trị Bộ tƣ lệnh Hải Phòng (1967), Hải Phòng chiến thắng, Nhà
xuất bản Hải Phòng, Hải Phòng.
33. Phạm Hồng Sơn (1998), Tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản
Quân đội nhân dân, Hà Nội.


34. Sở văn hoá thông tin Hải Phòng (1985), Chủ tịch Hồ Chí Minh với Đảng bộ
và nhân dân Hải Phòng, Sở văn hoá thông tin Hải Phòng , Hải Phòng.
35. Tăng Văn Miêu (2000), Lịch sử Bộ Tham mưu quân khu Ba, Nhà xuất bản
Quân đội nhân dân, Hà Nội.
36. Nguyễn Khắc Tƣờng (1957), Đánh trường bay, Nhà xuất bản Phổ thông, Hà
Nội.
37. Hoàng Văn Thái (1983), Cuộc tiến công chiến lược Đông xuân 1953 – 1954,
Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội.
38. Hoàng Minh Thảo (1994), Cát Bi - Đường 5 - Điện Biên Phủ, Nhà xuất bản
Hải Phòng, Hải Phòng.
39. Thƣờng vụ Đảng ủy Quân khu Ba (2001), Tổng kết chiến tranh địa phương,
Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội.
40. Ty tuyên truyền văn nghệ Hải Phòng (1954), Chiến thắng trường bay Cát Bi
Hải Phòng, Hải Phòng.
41. Viện lịch sử quân sự Việt Nam (1991), Một số trận đánh trong kháng chiến
chống Pháp, kháng chiến chống Mĩ, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà
Nội.
42. Viện lịch sử quân sự Việt Nam (1994), Lịch sử quân đội nhân dân Việt Nam

(Tập 1), Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội.
43. Viện sử học (1985), Mấy vấn đề về chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử, Nhà
xuất bản Khoa học xã hội, Hà Nội.
44. Nguyễn Trƣờng Xuân (1986), Hải Phòng - Lịch sử kháng chiến chống thực
dân Pháp xâm lược, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, Hà Nội.