Phân tích hiệu quả sản xuất cây cam sành trên đất ruộng ở huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.65 MB, 74 trang )

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 1 of 133.
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ-QTKD
**********

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ SẢN XUẤT
CÂY CAM SÀNH TRÊN ĐẤT RUỘNG Ở
HUYỆN TRÀ ÔN TỈNH VĨNH LONG

Giáo viên hướng dẫn:

Sinh viên thực hiện:

ThS NGUYỄN VĂN NGÂN

ĐỒNG CHÍ LINH
MSSV: 4093689
Lớp: Kinh tế học K35

Học kì I, năm học 20122013
GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 1 of 133.

1

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 2 of 133.

LỜI CẢM TẠ
----

----

Để hoàn thành luận văn này, trước hết tôi xin chân thành cảm ơn quí Thầy
Cô Khoa Kinh Tế - Quản Trị Kinh Doanh trường Đại Học Cần Thơ đã tận tình
truyền đạt những kiến thức, kinh nghiệm quí báu cho tôi trong suốt bốn năm qua.
Tôi kính lời cảm ơn Th.s Nguyễn Văn Ngân đã hướng dẫn tôi trong thời
gian thực hiện luận văn này với tất cả tinh thần, trách nhiệm và lòng nhiệt thành.
Xin chân thành cảm ơn:
Các nông hộ đã dành thời gian quý báo chia sẽ thông tin để giúp tôi hoàn
thành luận văn tốt nghiệp.
Sau cùng, xin cảm ơn tất cả bạn bè, những người thân luôn quan tâm và
ủng hộ tôi.

Cần Thơ, ngày 22 tháng 11 năm 2012

LỜI CAM ĐOAN
--------

Tôi cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập
và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với bất cứ đề
tài nghiên cứu khoa học nào.
Ngày tháng 12 năm 2012

Sinh viên thực hiện
GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 2 of 133.

2

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 3 of 133.

Đồng Chí Linh

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 3 of 133.

3

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 4 of 133.

NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP
-------...............................................................................................................................
...............................................................................................................................

...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................

Ngày ….. tháng ….năm ….

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 4 of 133.

4

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 5 of 133.

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
-------...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................

Ngày ….. tháng ….năm ….
Giáo viên hướng dẫn

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 5 of 133.

5

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 6 of 133.

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
-------...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................

Bảng 8: Kết quả kiểm định White 1 ...............................................................34
Bảng 9: Kết quả hồi quy hàm lợi nhuận trung bình ......................................37
Bảng 10: Bảng kiểm định phương sai sai số thay đổi 2 .................................37
Bảng 11: Mô hình hồi quy tuyến tính log .......................................................38
Bảng 12: Kết quả kiểm định RESET 2 ...........................................................38
Bảng 13: Ma trận tương quan 2 .....................................................................39
Bảng 14: Kết quả kiểm định White 3 .............................................................39

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 7 of 133.

7

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 8 of 133.

DANH SÁCH HÌNH
Trang
Hình 3.1: Bản đồ tỉnh Vĩnh Long ...................................................................11
Hình 3.2: Bản đồ huyện trà ôn .......................................................................12
Hình 3.3: Tỉ lệ diện tích cây trồng ..................................................................17
Hình 3.4: Tuổi của chủ hộ ...............................................................................18
Hình 3.5: Trình độ học vấn của chủ hộ ..........................................................18
Hình 3.6: Tập huấn kỹ thuật ..........................................................................19
Hình 3.7: Phương pháp cho trái .....................................................................19
Hình 3.8: Biên độ dao động giá cam trung bình năm 2011 ............................20

Hình 3.9: Ảnh hưởng sự thay đổi của cung đến giá cam ...............................26
Hình 4.1: Biên độ dao động giá cam sành trong năm ....................................31
Hình 5.1: Rủi ro sản xuất cam sành ...............................................................43

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 8 of 133.

8

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 9 of 133.
DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT
CBA: Cost Benefit Analyze
CP: Chi phí
CPBQ: Chi phí bình quân
DT: Doanh thu
DTBQ: Doanh thu bình quân
LN: Lợi nhuận
LNBQ: Lợi nhuận bình quân
NPV: Net Present Value

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 9 of 133.

9

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 10 of 133.

MỤC LỤC
Trang
Chương 1: GIỚI THIỆU ........................................................................................ 1
1.1 Lý do chọn đề tài ......................................................................................... 1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................... 1
1.2.1 Mục tiêu chung .................................................................................... 1
1.2.2 Mục tiêu cụ thể ..................................................................................... 2
1.3 Kiểm định giả thuyết ................................................................................... 2
1.4 Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................... 2
1.4.1 Phạm vi không gian .............................................................................. 2
1.4.2 Phạm vi thời gian ................................................................................. 2
1.4.3 Đối tượng nghiên cứu ........................................................................... 2
1.4.4 Phạm vi nội dung ................................................................................. 2
1.5 Lược khảo tài liệu ........................................................................................ 3
Chương 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............ 4
2.1 Phương pháp luận ........................................................................................ 4
2.1.1 Khái niệm về nông hộ ......................................................................... 4
2.1.2 Khái quát về kinh tế hộ ......................................................................... 4
2..1.3 Khái niệm về hiệu quả ......................................................................... 5
2.1.4 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế .................................................. 6
2.1.5 Các chỉ tiêu kinh tế ............................................................................... 6
2.2 Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 8
2.2.1 Phương pháp tiếp cận ........................................................................... 8

2.2.2 Phương pháp thu thập số liệu ................................................................ 8
2.2.3 Phương pháp phân tích số liệu .............................................................. 9
Chương 3 PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG, HIỆU QUẢ CỦA MÔ HÌNH ................. 11
3.1 Khái quát về địa bàn nghiên cứu .................................................................. 11
3.1.1 Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên địa bàn huyện Trà Ôn ....................... 11
3.1.2 Lịch sử hình thành và phát triển ........................................................... 14
3.2 Tình hình trồng cam theo mẫu điều tra ......................................................... 15
3.2.1 Sơ lược về kỹ thuật trồng cây cam sành ............................................... 15
3.2.2 Thực trạng trồng cam sành theo mẫu điều tra ....................................... 16
3.3 Phân tích hiệu quả kinh tế mô hình trồng cam sành
giai đoạn 2001- 2012 ......................................................................................... 22
3.3.1 Phân tích hiệu quả kinh tế mô hình ....................................................... 22
GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 10 of 133.

10

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 11 of 133.
3.3.2 Đánh giá hiệu quả kinh tế của mô hình sản xuất ................................... 30
Chương 4: CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ SẢN XUẤT CỦA MÔ
HÌNH VÀ MỘT SỐ NHẬN ĐỊNH RÚT RA TỪ NGHIÊN CỨU .......................... 31
4.1 Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế của mô hình .............................. 31
4.1.1 Nhận diện các rủi ro cơ bản của hoạt động sản xuất .............................. 31
4.1.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất mô hình ........................... 32
Chương 5: THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN CỦA TRỒNG CAM ........................... 42

5.1 Những thuận lợi và cơ hội ............................................................................ 42
5.1.1 Cơ hội .................................................................................................. 42
5.1.2 Thuận lợi .............................................................................................. 42
5.2 Những rủi ro và khó khăn ............................................................................ 43
5.2.1 Rủi ro ................................................................................................... 43
5.2.2 Khó khăn ............................................................................................. 44
5.3 Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất giảm thiểu chi phí, rủi ro của
mô hình .................................................................................................................. 44
Chương 6 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................ 46
5.1 Kết luận ....................................................................................................... 46
5.2 Kiến nghị ..................................................................................................... 46
5.2.1 Đối với chính quyền địa phương .......................................................... 46
5.2.2 Đối với nông hộ ................................................................................... 47
5.3 Kết luận chung ............................................................................................ 47
Tài liệu tham khảo .............................................................................................. 48
Phụ lục ................................................................................................................ 49

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 11 of 133.

11

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 12 of 133.
CHƯƠNG 1

GIỚI THIỆU
1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ.
Việt Nam là một nước đi lên và phát triển từ truyền thống nông nghiệp lâu
đời, với những ưu đãi đặc trưng của thiên nhiên về mặt khí hậu và thổ nhưỡng,
mọi vùng miền trên đất nước điều có những sản phẩm đặc trưng riêng trong đó
khi nói về các sản phẩm cây ăn trái các thực khách lại nhớ ngay đến Đồng Bằng
Sông Cửu Long (ĐBSCL), một đồng bằng châu thổ mang đậm dấu ấn phù sa qua
hương vị ngọt lành của những vườn cây ăn trái xanh mướt như Bưởi năm roi,
chôm chôm (Vĩnh Long), Dâu Hạ Châu (Phong Điền – Thành Phố Cần Thơ),…
Cây cam sành được trồng khá nhiều ở tĩnh Vĩnh Long, đặc biệt nổi tiếng là
thương hiệu cam sành Tam Bình. Tuy nhiên, trong những năm gần đây diện tích
trồng cây cam sành ở Tam Bình đã giảm nhưng được mở rộng ở nhiều huyện
khác trên địa bàn tỉnh, trong đó có Trà Ôn. Gần đây nhiều người dân ở Trà Ôn
lên vườn trồng cam làm giảm diện tích trồng cây lúa nước. Việc trồng cam trên
đất ruộng có mang lại hiệu quả hay không? Các yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu
quả sản xuất mô hình? Có những khuyến cáo gì để giúp bà con nông dân nâng
cao hiệu quả sản xuất? Để giúp bà con nông dân nâng cao hiệu quả sản xuất
nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống em chọn đề tài: Phân tích hiệu quả sản
xuất cây cam sành trên đất ruộng ở huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn
2001 – 2011.
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU.
1.2.1. Mục tiêu chung.
Phân tích hiệu quả sản xuất cây cam sành trên đất ruộng ở huyện Trà Ôn
tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011.
1.2.2. Mục tiêu cụ thể.
- Mục tiêu 1: Phân tích thực trạng, hiệu quả sản xuất của mô hình sản xuất
cam sành trên đất ruộng.
- Mục tiêu 2: Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất của mô
hình.
- Mục tiêu 3: Một số nhận định quan trọng rút ra từ kết quả nghiên cứu và

đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả sản xuất.
GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 12 of 133.

12

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 13 of 133.
1.3. KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT.
Đề tài nghiên cứu nhằm kiểm định 2 giả thuyết;
- Mô hình sản xuất cây cam sành trên đất ruộng đem lại hiệu quả kinh tế
cao.
- Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất của mô hình.
1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU.
1.4.1. Phạm vi không gian.
Không gian chọn nghiên cứu là trong địa bàn huyện Trà Ôn tĩnh Vĩnh
Long.
1.4.2. Phạm vi thời gian.
Từ tháng 6 đến tháng 12 năm 2012.
1.4.3. Đối tượng nghiên cứu.
Để phân tích hiệu quả sản xuất mô hình trồng cam trên đất ruộng ta nghiên
cứu các đối tượng là các nông hộ sản xuất cam sành trên đất ruộng trên địa bàn
huyện Trà Ôn bằng phương pháp phỏng vấn trực tiếp theo bảng câu hỏi được
thiết kế sẵn. Theo đó, bài nghiên cứu thu thập các thông tin về chi phí, doanh thu,
sản lượng, … để đánh giá năng suất sản xuất trung bình và lợi nhuận trung bình.
1.4.4. Phạm vi nội dung.

Để phân tích hiệu quả sản xuất cây cam sành có rất nhiều vấn đề nghiên
cứu vì hoạt động sản xuất rất phức tạp nên trong bài nghiên cứu em chỉ trình bày
những nội dung cơ bản sau:
+ Đánh giá hiệu quả sản xuất của mô hình.
+ Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất của mô hình.
+ Đánh giá những thuận lợi và khó khăn của hoạt động sản xuất và rút ra
kết luận. Qua đó đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả sản xuất.
1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU.
1. Phân tích hiệu quả sản xuất cam sành ở huyện Châu Thành tỉnh Hậu
Giang, Huỳnh Thị Kiều Phượng, 2011, Trường Đại Học Cần Thơ. Bài nghiên
cứu sử dụng phương pháp phân tích chi phí lợi ích để đánh giá hiệu quả của mô
hình sản xuất, đồng thời đánh giá các tỉ số tài chính cơ bản của mô hình. Kết quả
nghiên cứu mô hình sản xuất cam sành của bà con nông dân ở huyện Châu Thành
đạt lợi nhuận và hiệu quả kinh tế cao.
GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 13 of 133.

13

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 14 of 133.
2. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất cây cam sành trên
địa bàn huyện Tam Bình tỉnh Vĩnh Long, Trần Trí Trọng, 2011, Trường Đại Học
Cần Thơ. Phương pháp phân tích hồi qui tương quan được sử dụng để phân tích
các yếu tố ảnh hưởng đến mô hình sản xuất cam sành trên địa bàn huyện. Kết quả
phân tích mô hình có nhiều nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất như chi phí

phân bón, giá bán, trình độ kinh nghiệm, …. Chính quyền địa phương cần hỗ trợ
kỹ thuật cho nhà vườn để họ giảm rủi ro và đạt hiệu quả cao hơn.
3. Phân tích hiệu quả sản xuất mô hình trồng bưởi xen canh và chuyên canh
tỉnh Hậu Giang, Lư Nguyễn Phương Anh, 2011, Luận văn tốt nghiệp trường Đại
Học Cần Thơ. Bài phân tích dựa vào phương pháp phân tích chi phí lợi ích
(CBA) và tính (NPV) để so sánh hiệu quả giữa trồng xen canh và chuyên canh
lên liếp. Kết quả nghiên cứu hiệu quả mô hình trồng xen canh cao hơn mô hình
trồng chuyên canh do tận dụng tốt tài nguyên đất đai và giảm thiểu rủi ro do đa
dạng sản xuất.

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 14 of 133.

14

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 15 of 133.
CHƯƠNG 2

PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN.
2.1.1 Khái niệm về nông hộ.
Nông hộ là hộ nông dân làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, tiểu thủ
công nghiệp … hoặc kết hợp làm nhiều nghề, sử dụng lao động tiền vốn của gia
đình là chủ yếu để sản xuất kinh doanh. Nông hộ là gia đình sống bằng nghề
nông. Hộ nông dân có những nét đặc trương riêng, có cơ chế vận hành khá đặc

biệt, không giống những đơn vị kinh tế khác: ở nông hộ có sự thống nhất chặc
chẽ giữa việc sở hữu và quản lí, sử dụng các yếu tố sản xuất, có sự thống nhất
giữa quá trình sản xuất trao đổi, phân phối, sử dụng và tiêu dùng. Do đó, nông hộ
có thể cùng lúc thực hiện nhiều chức năng mà các đơn vị khác không có được.
2.1.2 Khái quát về kinh tế hộ.
Hộ là đơn vị kinh tế cơ sở mà ở đó diễn ra quá trình phân công, tổ chức lao
động, chi phí cho sản xuất, tiêu thụ, thu nhập, phân phối và tiêu dùng. Với tư
cách là đơn vị kinh tế, hộ được phân tích từ nhiều gốc độ:
Chủ sở hữu và sử dụng các nguồn lực kinh tế như đất đai, nhân lực, vốn.
Là đơn vị tham gia vào các hoạt động kinh tế, phân theo ngành nghề, vùng
lãnh thổ …
Trong đó:
Hầu hết gia đình ở nông thôn là những người gắn bó ruột thịt, cò cùng
huyết thống chủ hộ thường là ông, bà, cha, mẹ, … và các thành viên trong gia
đình là con cháu.
Còn hộ nông dân trong điều kiện Việt Nam hiện nay được hiểu là một gia
đình có tên trong bản kê khai hộ khẩu riêng, gồm chủ hộ và những người cùng
sống trong hộ gia đình ấy.
Về mặt kinh tế hộ gia đình có mối quan hệ gắn bó không phân biệt về tài
sản, những người sống chung trong một căn hộ gia đình có nghĩa vụ trách nhiệm
đối với sự phát triển kinh tế. Nghĩa là mỗi thành viên điều phải có nghĩa vụ đóng
góp công sức vào quá trình xây dựng, phát triển của nông hộ và có trách nhiệm
đối với kết quả sản xuất được. Nếu sản xuất được kết quả cao, sản phẩm thu được
người chủ hộ phân phối trước hết nhằm bù đắp chi phí bỏ ra, làm nghĩa vụ với
GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 15 of 133.

15

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 16 of 133.
nhà nước theo quy định của pháp luật, phần thu nhập còn lại trang trải cho các
mục tiêu sinh hoạt thường xuyên của hộ gia đình và tái sản xuất lại. Nếu kết quả
sản xuất không khả quan người chủ hộ có trách nhiệm cao nhất và đồng trách
nhiệm trong gia đình.
2.1.3. Khái niệm về hiệu quả.
Trong kinh tế học tân cổ điển hiệu quả ngụ ý sử dụng tối ưu kinh tế, tập hợp
các nguồn lực đạc được mức phúc lợi vật chất cao nhất cho người tiêu dùng của
một xã hội nói chung theo một tập hợp giá nguồn lực và giá thị trường đầu ra
nhất định.
Hiệu quả hiểu theo nghĩa phổ thong trong cách nói của mọi người “Kết quả
theo yêu cầu của việc làm mang lại hiệu quả”.
Hiệu quả bao gồm cả hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội, chúng có quan hệ
mật thiết với nhau như một thể thống nhất không tách rời nhau. Trong đó, hiệu
quả xã hội là mối quan hệ tương quan so sánh giữa kết quả xã hội và tổng chi phí
bỏ ra.
Hiệu quả kinh tế được hiểu là mối tương quan so sánh giữa lượng kết quả
đạt được và lượng chi phí bỏ ra, nó là phạm trù kinh tế chung nhất, liên quan trực
tiếp đến nền kinh tế hàng hóa và với tất cả các phạm trù, các quy luật kinh tế
khác. Một phương án có hiệu quả kinh tế cao hoặc một giải pháp kĩ thuật có hiệu
quả kinh tế cao là một phương án đạt được tương quan tối ưu giữa kết quả đem
lại và chi phí đầu tư. Bản chất của hiệu quả kinh tế xuất phát từ mục đích của sản
xuất và phát triển kinh tế xã hội, đáp ứng ngày càng cao nhu cầu về vật chất và
tinh thần của mọi thành viên trong xã hội.
Hiệu quả kinh tế trong sản xuất nông nghiệp gắn liền với những đặc điểm
của sản xuất nông nghiệp. Trước hết là, ruộng đất là tư liệu sản xuất không thể

thay thế được, nó vừa là sản phẩm của tự nhiên vừa là sản phẩm của lao động.
Đối tượng của sản xuất nông nghiệp là các cơ thể sống, chúng sinh trưởng, phát
triển và diệt vong theo các quy luật sinh vật nhất định và chúng chịu ảnh hưởng
rất lớn của các điều kiện ngoại cảnh. Con người chỉ tác động tạo ra những điều
kiện thuận lợi để chúng phát triển tốt hơn theo qui luật sinh vật, chứ không thay
thế theo ý muốn chủ quan được.

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 16 of 133.

16

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 17 of 133.
Hiệu quả kinh tế là hiệu quả tính trên góc độ xã hội, tất cả chi phí và lợi ích
đều tính theo giá kinh tế hay giá mờ bao gồm cả chi phí hay lợi ích mà dự án hay
chương trình tác động vào môi trường.
Hiệu quả tài chính tính trên góc độ cá nhân được hiểu là tất cả chi phí và lợi
ích tính theo gia thị trường.
2.1.4. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế.
2.1.4.1 Nhóm chỉ tiêu phản ánh kết quả sản xuất kinh doanh.
Theo lý thuyết, hiệu quả kinh tế được đo lường bằng sự so sánh kết quả sản
xuất kinh doanh với chi phí bỏ ra để đạt được kết quả đó.
2.1.4.2 Nhóm chỉ tiêu phản ánh hiệu quả kinh doanh.
Giá trị sản xuất và tỷ trọng giá trị sản xuất của các ngành, các bộ phận trong
các thành phần kinh tế.

Giá trị tăng thêm và tỷ trọng giá trị tăng thêm của các ngành, các bộ phận
trong các thành phần kinh tế.
Nhóm chỉ tiêu này phản ánh mối quan hệ giữa các bộ phận của nền kinh tế
đồng thời còn thể hiện sự thoả mãn nhu cầu xã hội về sản phẩm của các bộ phận
của khu vực kinh tế đảm nhận. Ngoài ra, nhóm chỉ tiêu này còn biểu hiện tỷ
trọng giữa các ngành, các vùng, các thành phần kinh tế và các bộ phận cấu thành
của chúng trong lĩnh vực kinh tế. Các chỉ tiêu thuộc nhóm này thể hiện sự tăng
trưởng kinh tế, có nghĩa là sự lớn lên của các yếu tố, các sản phẩm trong thời
gian nhất định.
2.1.5 Các chỉ tiêu kinh tế.
2.1.5.1 Chi phí.
Chi phí nói chung là sự hao phí thể hiện bằng tiền trong quá trình kinh
doanh với mong muốn mang về một sản phẩm, dịch vụ hoàn thành hoặc một kết
quả kinh doanh nhất định. Chi phí phát sinh trong các hoạt động sản xuất của chủ
cơ sở nhằm đến việc đạt được mục tiêu cuối cùng là doanh thu và lợi nhuận.
Chi phí cơ hội có thể định nghĩa là nguồn thu nhập tiềm tàng bị mất đi hay
phải hi sinh để lựa chọn thực hiện hoạt động này thay thế hoạt động khác.
Các loại chi phí:
Các yếu tố về chi phí phát sinh bao gồm các loại chi phí sau: chi phí đầu

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 17 of 133.

17

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011

Header Page 18 of 133.
tư ban đầu bao gồm: chi phí chuẩn bị ñất và chi phí trong những năm đầu khi
cây bưởi chưa cho trái; chi phí vật tư nông nghiệp (phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc
dưỡng cây, thuốc trừ cỏ); chi phí lao ñộng; chi phí nhiên liệu; khấu hao máy móc
thiết bị.
- Chi phí ban đầu chưa cho trái gồm:
+ Chi phí chuẩn bị đất: bao gồm chi phí để chuyển từ vườn hay ruộng
chuyển sang trồng cam sành: đào mương, lên líp, ñấp mô, làm thủy lợi….
+ Chi phí giống cây.
+ Chi phí vật tư trong những năm đầu khi cây bưởi chưa cho trái (phân
bón, thuốc trừ sâu và thuốc dưỡng cây).
+ Chi phí lao động cho cây cam (trồng cây, tưới nước, bón phân, làm cỏ,
bồi bùn, tỉa cành…), Chi phí lao ñộng ở đây bao gồm cả lao động thuê và lao
động nhà
+ Chi phí nhiên liệu
+ Khấu hao máy móc thiết bị.
2.1.5.2 Doanh thu.
Doanh thu là tổng các khoản thu nhập của nông hộ từ hoạt động sản xuất và
tiêu thụ sản phẩm.
Doanh thu = Năng suất x Đơn giá x Đơn vị diện tích
2.1.5.3 Lợi nhuận.
Lợi nhuận là kết quả tài chính cuối cùng của sản xuất kinh doanh đó
chính là phần chênh lệch thu nhập và chi phí
Lợi nhuận = Doanh thu – Chi phí
2.1.5.4 Các chỉ tiêu tài chính cơ bản.
- Doanh thu bình quân: thu nhập trung bình từ hoạt động sản xuất trên một
công (1296m2) trong một năm trồng cam sành của một hộ sản xuất theo mẫu
điều tra.
DT
s


t
Doanh thu trung bình = i 1
n
n

- Chi phí bình quân: chi phí trung bình từ hoạt động sản xuất trên một công
(1296m2) trong một năm trồng cam sành của một hộ sản xuất theo mẫu điều tra.
GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 18 of 133.

18

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 19 of 133.
CP
s

t
Chi phí trung bình = i 1
n
n

- Lợi nhuận bình quân: lợi nhuận trung bình từ hoạt động sản xuất trên một
công (1296m2) trong một năm trồng cam sành của một hộ sản xuất theo mẫu
điều tra.

LN
s

t
Lợi nhuận trung bình = i 1
n
n

- DTBQ/CPBQ: là doanh thu trung bình nhận được khi tốn một đơn vị chi
phí.
- LNBQ/CPBQ: là lợi nhuận trung bình nhận được khi tốn một đơn vị chi
phí.
Trong đó:
DT: Doanh thu
CP: Chi Phí
LN: Lợi nhuận
n: cỡ mẫu
t: thời gian sản xuất.
s: diện tích trồng.
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.
2.2.1. Phương pháp tiếp cận.
- Phỏng vấn trực tiếp nông hộ trồng cam sành dựa trên bảng câu hỏi được
thiết kế sẵn.
- Ý kiến chuyên gia.
- Phân tích, kiểm định và rút ra kết luận.
2.2.2. Phương pháp thu thập số liệu.
- Số liệu sơ cấp: Là số liệu thu thập điều tra với bảng câu hỏi được thiết kế
sẵn để phỏng vấn trực tiếp 50 hộ trồng cam sành trong địa bàn huyện để thu thập
thông tin về thực trạng sản xuất, chi phí sản xuất, doanh thu, thuận lợi, khó khăn
và những yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của mô hình.

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 19 of 133.

19

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 20 of 133.
- Số liệu thứ cấp: Số liệu được thu thập từ báo đài, internet, … và Phòng
nông nghiệp huyện.
2.2.3 Phương pháp phân tích số liệu
- Mục tiêu 1: Sử dụng phương pháp thống kê mô tả để nêu lên thực trạng
sản xuất của nông hộ. Phân tích suy luận và đánh giá các chỉ số tài chính cơ bản
về doanh thu, chi phí, lợi nhuận, … qua đó dánh giá hiệu quả kinh tế của hoạt
động sản xuất. Các chỉ số tài chính được sử dụng như: doanh thu bình quân, lợi
nhuận bình quân, giá bán bình quân, chi phí bình quân, doanh thu bình quân trên
chi phí bình quân, lợi nhuận bình quân trên chi phí bình quân. Phương pháp tính
tỉ lệ cũng được sử dụng để đánh giá rủi ro của hoạt động sản xuất cam sành.
- Mục tiêu 2: Phương pháp phân tích hồi qui tương quan cũng được sử dụng
để phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả của mô hình. Hai mô hình hồi
quy được sử dụng là mô hình năng suất và mô hình lợi nhuận.
Mô hình năng suất có dạng:
Y = α0 + α1X1 + α2X2 +α3X3 + e.
Với Y: là năng suất sản xuất bình quân.
α0: là hệ số gốc của hàm hồi quy.
α1; α2; α3: là hệ số tương quan ứng với từng biến độc lập.

X1: Chi phí phân bón và thuốc bảo vệ thực vật bình quân.
X2: Số lao động trong gia đình tham gia sản xuất.
X3: Tập huấn kỹ thuật.
e: Sự thay đổi của biến phụ thuộc Y không được giải thích bởi các
biến trong mô hình.
Phương pháp phân tích sử dụng phần mềm EVIEWS để phân tích các yếu
tố ảnh hưởng đến năng suất sản xuất bình quân của mô hình. Hệ số xác định R2
và R2 điều chỉnh để đánh giá tỉ lệ phần trăm sự thay đổi của biến phụ thuộc Y
được giải thích bởi các biến độc lập X.
Mô hình lợi nhuận trung bình
Y = β0 + βiXi + e. (với i=5).
Y: Là lợi nhuận từ sản xuất.
β0: Hệ số góc của phương trình hồi quy.
βi: Hệ số tương quan ứng với từng biến độc lập.
GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 20 of 133.

20

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 21 of 133.
Xi: Biến độc lập thứ i. Với:
X1: Chi phí bình quân một công mỗi năm.
X2: Năng suất sản xuất được tính bằng công thức sản lượng/diện
tích/số năm.
X3: Giá bán bình quân.

X4: Kỹ thuật lấy trái.
X5: Tập huấn kỹ thuật.
Mô hình hồi quy được sử dụng phần mềm EVIEWS để phân tích các yếu tố
ảnh hưởng đến hiệu quả của mô hình. Hệ số xác định R2 chỉ ra tỷ lệ biến động
của biến phụ thuộc Y được giải thích bởi các biến độc lập.
- Mục tiêu 3: Phương pháp thống kê mô tả, phân tích suy luận, phân tích
tổng hợp được sử dụng để đánh giá cơ hội, thách thức của hoạt động sản xuất,
đồng thời rút ra kết luận cho bài nghiên cứu.

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 21 of 133.

21

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 22 of 133.
CHƯƠNG 3

PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG, HIỆU QUẢ CỦA MÔ HÌNH
3.1. GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ TRÀ ÔN.
3.1.1. Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên địa bàn huyện Trà Ôn.
3.1.1.1 Vị trí địa lý.
Trà Ôn là một huyện thuộc tỉnh Vĩnh Long, nằm về hướng Đông, cách Thị
xã Vĩnh Long khoảng 40km. Diện tích tự nhiên là 265,3km2.
Đông giáp Huyện Vũng Liêm.
Tây giáp Huyện Bình Minh.

Nam giáp Huyện Cầu Kè và Tỉnh Sóc Trăng.
Bắc giáp Huyện Tam Bình.

Hình 3.1 Bản đồ tỉnh Vĩnh Long.
Nguồn: />Trà Ôn nằm cặp sông Hậu Giang, cách Cần Thơ 17km, trải dài sông Măng
Thít (sông Măng Thít nối liền sông Tiền và sông Hậu) nằm trên thủy lộ quốc
gia huyết mạch giữa đồng bằng nối với Thành phố Hồ Chí Minh và miền Đông
Nam Bộ.

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 22 of 133.

22

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 23 of 133.

Hình 3.2 Bản đồ huyện Trà ôn.
Nguồn:

3.1.1.2 Điều kiện tự nhiên.
Địa hình: Thuộc vùng đồng bằng; nằm dọc theo sông Hậu và sông Măng
thít.
Trà Ôn có địa hình tương đối bằng phẳng, địa hình cao từ sông Hậu và sông
Trà Ôn - Mang Thít thấp dần về phía đông bắc, cao trình biến thiên từ 1,25 - 0,5
m. vùng có cao trình từ 1 - 1,25 m gồm các xã ven sông Hậu và sông Trà Ôn Mang Thít như Tích Thiện, Thiện Mỹ, thị trấn Trà Ôn và Tân Mỹ. Vùng có cao

trình từ 0,75 - 1 m gồm các xã Vĩnh Xuân, Thuận Thới, Hựu Thành, Trà Côn.
Vùng có cao trình từ 0,5 - 0,75 m gồm các xã Hòa Bình, Xuân Hiệp, Nhơn Bình,
Thới Hòa.
Tổng diện tích đất sản xuất toàn huyện là 25.839,12 ha (chiếm 17,52% diện
tích tự nhiên toàn tỉnh), chia ra:


Đất sản xuất nông nghiệp 21.657,06 ha, chiếm 83,82% diện tích đất sản

xuất toàn huyện; trong đó, cây hàng năm chiếm 70%, chủ yếu là trồng lúa, còn
lại là cây lâu năm, cây ăn quả, cây công nghiệp ngắn và dài ngày chiếm 30%,
không có đất lâm nghiệp.


Đất chuyên dùng 812,83 ha, chiếm 3,15%.



Đất thổ cư 730,01 ha, chiếm 2,82% và đất chưa sử dụng 2.639,22 ha,

chiếm 10,21% diện tích đất tự nhiên.

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 23 of 133.

23

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011
Header Page 24 of 133.
Về tính chất cơ hóa, đất đai của huyện được chia thành 3 nhóm chính: đất
phèn, phù sa và cát giồng:


Nhóm đất phèn có 8.512 ha, chiếm 32,9% diện tích đất sản xuất, phân bố

chủ yếu ở các vùng trũng như Hòa Bình, Xuân Hiệp, Nhơn Bình, Thới Hòa và 1
phần của Thuận Thới, Hựu Thành. Tuy đất phèn, nhưng tầng sinh phèn ở rất sâu
(đất phèn nông chỉ chiếm 34%), được cải tạo và canh tác khá thuần thục, bố trí 2,
3 vụ lúa trong năm cho năng suất khá cao.


Nhóm đất phù sa: 17.140 ha, chiếm 66,3% diện tích đất sản xuất, phân bố

tập trung ở các xã vùng cao ven tuyến sông Hậu và sông Mang Thít. Đây là vùng
đất phì nhiêu, những vùng đất cao thuận tiện cho trồng cây ăn quả, còn những
vùng đất thấp hơn trồng lúa cho năng suất cao và luân canh lúa màu.


Nhóm đất cát giồng: 185 ha, chiếm 0,7% diện tích đất sản xuất, phân bố

tập trung ở 3 giồng cát: giồng Thanh bạch (xã Thiện Mỹ), giồng La Ghì (xã Vĩnh
Xuân) và giồng Gòn (xã Thuận Thới), chủ yếu là đất thổ cư, trồng cây lâu năm
và rau màu.
Khí hậu - Thủy văn:
Trà Ôn nằm giữa vĩ độ Bắc từ 90 052' 40" đến 100 005' 30" và kinh độ Đông
từ 1050 050' 30" đến 1060 006' 00". Cũng như các vùng Nam Bộ, mang tính chất

khí hậu nhiệt đới gió mùa, nhiệt độ trung bình 26-27 °C (tháng 4 nóng nhất:
36 °C, tháng giêng nhiệt độ thấp nhất: 29 °C), bình quân hàng năm có 2.600 giờ
nắng, ẩm độ trung bình 80-83% (độ ẩm tối đa khoảng 92% và tối thiểu khoảng
62%). Hàng năm có 2 mùa rõ rệt:
 Mùa

khô kéo dài từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau, đây là mùa nắng gay

gắt, thường gây ra hạn hán, ảnh hưởng xấu đến sản xuất nông nghiệp.
 Mùa

mưa, từ tháng 5 đến tháng 11, trung bình có khoảng 115 ngày mưa,

với lượng mưa khoảng 1400 - 1500 mm. hàng năm, lũ thường xảy ra vào mùa
này.
Trà Ôn có hệ thống sông ngòi chằng chịt, hoạt động theo chế độ bán nhật
triều, có nguồn nước ngọt quanh năm, chất lượng nước tốt (trừ một số xã như
Tích Thiện, Vĩnh Xuân, Hựu Thành bị ảnh hưởng nhẹ do nước mặn xâm nhập
vào mùa khô), kết hợp với thời tiết mưa thuận gió hòa là các điều kiện hết sức

GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 24 of 133.

24

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất của mô hình trồng cam sành trên đất ruộng ở
huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2001-2011

Header Page 25 of 133.
thuận lợi và là tiềm năng to lớn cần đầu tư khai thác phục vụ cho sản xuất và đời
sống dân cư.
Kinh tế nông nghiệp:
Trà Ôn có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển nông nghiệp toàn diện,
tài nguyên thiên nhiên phong phú, đất đai màu mỡ. Trà Ôn có 2 xã cù lao Lục Sỹ
Thành và Phú Thành thuận lợi cho trồng cây ăn trái, nuôi trồng thuỷ sản, đặc biệt
hiện nay phong trào nuôi cá tra xuất khẩu đang phát triển mạnh. Chợ nổi Trà Ôn
nằm trên sông Hậu là đầu mối tiêu thụ, trao đổi hàng hoá nông sản. Hệ thống
giao thông thuận lợi cả đường bộ và đường thuỷ là điều kiện để phát triển kinh tế
xã hội và phát triển du lịch sinh thái.
Các loại nông sản đặc trưng: Lúa, cam, bưởi, chôm chôm. Ngành truyền
thống: nông nghiệp, mộc, hồ, đánh bắt thuỷ sản ... .
3.1.2. Lịch sử hình thành và phát triển.
Năm 1784 Trà Ôn là một làng thuộc tổng Bình Lễ thuộc dinh Long Hồ. Trà
Ôn xưa còn có tên gọi là làng Tuân Ngãi (Nghĩa) thuộc đạo Trà Vang (Trà Vinh)
trung tâm hành chính của huyện vẫn đặt tại làng Thiện Mỹ đến năm 1975 mới lập
ra thị trấn Trà Ôn. Năm 1877 chính quyền Pháp lập huyện Trà Ôn thuộc hạt Cần
Thơ.
Năm 1950 Trà Ôn nằm trong huyện Ba thuộc tỉnh Trà Vinh, năm 1951
thuộc tỉnh Vĩnh Trà. Ngày 17 tháng 8 năm 1951, huyện Ba đổi thành huyện Tam
Bình. Năm 1955 thuộc tỉnh Trà Vinh.
Ngày 9 tháng 2 năm 1956 chính quyền Việt Nam Cộng hòa thành lập tạm
thời tỉnh Tam Cần, lấy chợ Trà Ôn làm tỉnh lỵ. Ngày 22 tháng 10 năm 1956, tỉnh
Tam Cần hợp nhất với tỉnh Trà Vinh thành tỉnh Vĩnh Bình, thì quận Trà Ôn
thuộc tỉnh Vĩnh Bình. Quận Trà Ôn có 3 tổng: Bình Lễ, Bình Thới, Thành Trị;
quận l: Tân Mỹ.
Ngày 14 tháng 1 năm 1967 theo sắc lệnh số 06/SL/ĐUHC chính quyền Đệ
nhị Cộng hòa đã tách hai quận Vũng Liêm và Trà Ôn ra khỏi tỉnh Vĩnh Bình
nhập vào tỉnh Vĩnh Long.

Từ tháng 2 năm 1976 huyện Trà Ôn thuộc tỉnh Cửu Long. Theo quyết định
số 62-CP của Hội đồng Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ngày 11 tháng 3
năm 1977, huyện Trà Ôn bị nhập vào huyện Cầu Kè, riêng 3 xã của huyện nhập
GVHD: NGUYỄN VĂN NGÂN
Footer Page 25 of 133.

25

SVTH: ĐỒNG CHÍ LINH

Phân tích hiệu quả sản xuất cây cam sành trên đất ruộng ở huyện Trà Ôn tỉnh Vĩnh Long

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về