Bài giảng LUẬT HÀNH CHÍNH VIỆT NAM

b

LUẬT HÀNH CHÍNH
VIỆT NAM
ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM

05/24/17


Bài 3


NỘI DUNG CHÍNH

I.I.NGUỒN
NGUỒNCỦA
CỦALUẬT
LUẬTHC
HC

II.QUY
II.QUYPHẠM
PHẠMPHÁP
PHÁPLUẬT
LUẬTHC
HC

III.
III.QUAN
QUANHỆ
HỆPHÁP

PHÁPLUẬT
LUẬTHC
HC


I. NGUỒN CỦA LUẬT HC

1.1
1.1KHÁI
KHÁINIỆM
NIỆM
1.2
1.2ĐẶC
ĐẶCĐIỂM
ĐIỂM
1.3
1.3CÁC
CÁCLOẠI
LOẠINGUỒN
NGUỒNCỦA
CỦALUẬT
LUẬTHC
HC


I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH
1.1 Khái niệm nguồn của pháp luật

Nguồn của pháp luật là nơi tìm thấy quy tắc
chung về hành vi (hay quy tắc xử sự chung)

của chủ thể pháp luật.


I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH

1.1 Khái niệm nguồn của LHC VN
- Nguồn của LHC VN chỉ gồm các văn bản có chứa
quy phạm pháp luật hành chính tức các quy tắc xử sự
chung điều chỉnh quan hệ QLNN. Nguồn LHC có thể
là toàn bộ văn bản (Luật CB, CC 2008, Luật viên chức
2010, Luật XLVPHC 2012,…) hoặc một phần của văn
bản (ví dụ: một số điều trong Luật Thương mại 2005)


I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH

1.2 Đặc điểm
-Chứa đựng QPPL điều chỉnh quan hệ QLNN (tức
QPPLHC)
-Chủ yếu do CQHCNN ban hành.
-Số lượng nhiều và do nhiều chủ thể ban hành, vì quan hệ
QLNN rất đa dạng (Luật, PL, NĐ, QĐ của TTg CP, Thông
tư (Bộ trưởng), Nghị quyết (HĐND), Quyết định (UBND),
khác với nguồn của Luật HS, Luật DS, Luật LĐ…là một bộ
luật


Nguồn của Luật hành chính Việt Nam là:
-Án lệ (LHCVN không có nguồn là án lệ, án lệ sẽ chỉ có trong pháp
luật TTHS, TTDS, TTHC (Nghị quyết 49-NQ/TW ngày

02/6/205 về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020
chủ trương: “…phát triển án lệ...”; 10 năm sau, HĐTP
TATC ban hành Nghị quyết Số: 03/2015/NQ-HĐTP quy định về
quy trình lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ)
-Tập quán pháp: không có
-Văn bản quy phạm pháp luật: là nguồn duy nhất cho đến nay.


I. NGUỒN CỦA LUẬT HC

1.3 Các loại nguồn

3 Nhóm

Văn bản QPPL
do CQNN
ban hành

Văn bản QPPL
do cá nhân
ban hành

Văn bản QPPL
liên tịch


I. NGUỒN CỦA LUẬT HC

Câu hỏi nhận định
1. Quyết định của Thủ tướng Chính phủ luôn là nguồn

của LHC
2. Quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Y tế có thể là
nguồn của luật hành chính.
3. Văn bản do Tổng Kiểm toán nhà nước ban hành có
thể là nguồn của Luật Hành chính
4. Các Nghị quyết của ĐCSVN là nguồn LHC.


I. NGUỒN CỦA LUẬT HC
Câu hỏi trắc nghiệm

1. Nguồn của Luật Hành chính Việt Nam:
a. Chỉ bao gồm văn bản QPPL
b. Chỉ do cơ quan HCNN ban hành
c. Không bao gồm Bộ luật Dân sự và Luật Đất đai
d. Không có đáp án đúng


I. NGUỒN CỦA LUẬT HC

Câu hỏi trắc nghiệm

2. Luật Xử lý vi phạm hành chính:
a. Là văn bản cá biệt
b. Là văn bản quy định cụ thể về hành vi vi phạm
hành chính và chế tài
c. Là nguồn của Luật hành chính
d. Không áp dụng cho người nước ngoài đang
sinh sống ở Việt Nam

I. NGUỒN CỦA LUẬT HC

Câu hỏi trắc nghiệm

3. Không phải là nguồn của Luật hành chính:
a. Quyết định của Bộ trưởng Bộ Công thương
b. Luật Cán bộ, công chức
c. Quyết định QPPL của UBND cấp huyện
d. Là tất cả các văn bản QPPL do cơ quan hành
chính nhà nước ban hành


II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC

2.1
2.1KHÁI
KHÁINIỆM
NIỆM
2.2
2.2ĐẶC
ĐẶCĐIỂM
ĐIỂM
2.3
2.3CƠ
CƠCẤU
CẤU
2.4
2.4PHÂN
PHÂNLOẠI

LOẠI
2.5
2.5HIỆU
HIỆULỰC
LỰC
2.6
2.6CÁC
CÁCHÌNH
HÌNHTHỨC
THỨCTHỰC
THỰCHIỆN
HIỆNQPPLHC
QPPLHC


II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC

2.1 Khái niệm

QPPLHC là quy tắc xử sự chung, được
nhà nước ban hành nhằm điều chỉnh các
quan hệ xã hội phát sinh trong QLNN và
được NN bảo đảm thực hiện.


II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC

2.2 Đặc điểm
2.2.1 Đặc điểm chung
- Là quy tắc xử sự chung do nhà nước ban hành

thể hiện ý chí của nhà nước.
- Được ban hành bởi chủ thể có thẩm quyền của
nhà nước.
- Được ban hành theo thủ tục luật định.
- Được NN đảm bảo thực hiện


II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC

2.2 Đặc điểm
2.2.2 Đặc điểm riêng
- QPPLHC chỉ điều chỉnh các quan hệ QLNN.
- QPPLHC rất đa dạng do nhiều chủ thể ban hành,
có số lượng lớn.


II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC

2.3 Cơ cấu của QPPLHC

- Giả định
- Quy định
- Chế tài


II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC

2.3 Cơ cấu của QPPLHC
Giả định: nêu lên phạm vi tác động của QPPL bao
gồm hoàn cảnh, điều kiện có thể xảy ra trong cuộc

sống và chủ thể nào ở vào những hoàn cảnh, điều
kiện đó phải chịu sự tác động của QPPL đó.
Giả định trả lời cho câu hỏi: Ai, chủ thể nào? Trong
điều kiện, hoàn cảnh nào?


II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC

2.3 Cơ cấu của QPPLHC

Quy định: nêu ra cách xử sự mà chủ thể
khi ở vào hoàn cảnh, điều kiện đã được nêu
trong phần giả định của QPPL được phép
hoặc buộc phải thực hiện.
- Quy định trả lời cho câu hỏi: được làm gì,
không được làm gì, làm như thế nào?


II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC

2.3 Cơ cấu của QPPLHC

Chế tài: nêu lên những biện pháp tác động
mà NN dự kiến sẽ áp dụng đối với những
chủ thể không thực hiện hay thực hiện
không đúng, không đầy đủ mệnh lệnh của
NN đã nêu ở bộ phận quy định của QPPL.
- Chế tài trả lời cho câu hỏi: phải gánh chịu
hậu quả pháp lý bất lợi nào? Ví dụ:

II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC

2.3 Cơ cấu của QPPLHC
Ví dụ:Xử phạt đối với hành vi tổ chức thi công xây
dựng công trình vi phạm công tác quản lý chất
lượng công trình gây sụp đổ hoặc có nguy cơ
gây sụp đổ công trình lân cận mà không gây
thiệt hại về sức khỏe, tính mạng của người
khác như sau:
a) Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng
đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ ở nông thôn hoặc
công trình xây dựng khác không thuộc trường hợp
quy định tại Điểm b, Điểm c Khoản này;


II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC

- Về mặt nội dung thì QPPL luôn có ba bộ phận: giả
định, quy định, chế tài nhưng về hình thức thể hiện thì
nó có thể bị khuyết một hay hai bộ phận.
- Lý do: Phần bị khuyết đó có thể được hiểu ngầm hoặc
có thể được quy định tại một điều luật khác hoặc một
VBPL khác. Ví dụ: trách nhiệm bồi thường khi xử phạt
VPHC


II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC

2.4 Phân loại QPPLHC

Căn cứ vào hiệu lực thi hành
+ QPPLHC có hiệu lực ở TU: do CQNN
hoặc người có thẩm quyền trong CQNN ở TU
ban hành.
+ QPPLHC có hiệu lực ở địa phương:
do địa phương hay TU ban hành điều chỉnh vấn
đề ở địa phương.


II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC

2.4 Phân loại QPPLHC
Căn cứ vào chủ thể ban hành
+ QPPLHC do CQ quyền lực nhà nước ban hành.
+ QPPLHC do CQHCNN hay người có thẩm quyền
trong CQHCNN ban hành.
+ QPPLHC do Chủ tịch nước ban hành
+ QPPLHC do CATANDTC, VTVKSNDTC
+ QPLHC chứa đựng trong các VBQPPL khác,
VBQPPL liên tịch