skkn một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn

Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

MỤC LỤC
Trang
I. PHẦN MỞ ĐẦU …….…….………………......………………………2
1. Lý do chọn đề tài ...…………………………………….....…………….2
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài …………………………….....…………3
3. Đối tượng nghiên cứu ………………..………….....………..…………3
4. Phạm vi nghiên cứu …………………………………………………….3
5. Phương pháp nghiên cứu ………………………..………….………….3
II. PHẦN NỘI DUNG ..……..………………………………...…………3
1. Cơ sở lý luận ………………………..……………………………….... 3
2. Thực trạng ………...……..………………………………….………….4
2.1. Thuận lợi, khó khăn. ………………………………………..……..….4
2.2. Thành công, hạn chế. ……………..………………………………..…5
2.3. Mặt mạnh, mặt yếu.……….………………………………..…………5
2.4. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động.…..………………………..….6
2.5 Phân tích, đánh giá các vấn đề thực trạng mà đề tài đặt ra. ………..…6
3. Giải pháp, biện pháp …………………………………….……………..7
3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp. ……………….……………..…...7
3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp. …….…..……7
3.3. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp. ………….………....... 14
3.4. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp. ………..…….……….. 14
3.5. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu …..…15
4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm. ……........……………….……….16
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ …….…….……………………….……16
1. Kết luận ………………………………………………….……………16
2. Kiến nghị ………………………………………………….………….17
Người thực hiện: Lê Thị Liên

-1-

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục và đào tạo có vị trí quan trọng trong chiến lược xây dựng con
người, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Vì vậy, nâng cao
chất lượng đội ngũ nhà giáo, kịp thời chấn chỉnh những hạn chế về phẩm chất
đạo đức và chuyên môn nghiệp vụ là yêu cầu cấp bách để nâng cao chất lượng
giáo dục. Muốn làm được điều đó cần phải thực hiện tốt công tác thanh, kiểm
tra nội bộ trường học .
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “ Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành,
quản lý mà thiếu sự kiểm tra, thanh tra thì sẽ dẫn đến bệnh quan liêu, lãng phí.
Chỉ có tăng cường kiểm tra, kiểm soát thì mới chống được các tệ nạn này”.
Trong lĩnh vực giáo dục, hoạt động kiểm tra, giám sát là một chức năng quan
trọng trong công tác quản lý. Qua công tác kiểm tra, giám sát, nhà quản lý sẽ
hiểu rõ hoạt động của các cấp có phù hợp với các yêu cầu, nhiệm vụ, mục tiêu,
kế hoạch của nhà trường hay không. Trên cơ sở đó người quản lý có cơ sở
chuẩn xác để điều chỉnh kịp thời các quyết định cho phù hợp mục tiêu và yêu
cầu kế hoạch đã đề ra.
Kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn là khâu đặc biệt quan trọng
trong chu trình quản lý. Nó giúp đảm bảo mối liên hệ thường xuyên, kịp thời
giúp người quản lý hình thành cơ chế điều chỉnh trong quá trình quản lý nhà
trường. Không những thế, kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn là một
công cụ quan trọng góp phần tăng cường hiệu lực quản lý trường học góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục, giảng dạy trong nhà trường.
Trong những năm học vừa qua, được sự quan tâm của phòng Giáo dục,

lãnh đạo nhà trường, công tác kiểm tra nội bộ trường học nói chung và công tác
kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn của giáo viên nói riêng ở đơn vị
trường học Y Ngông đã có những chuyển biến tích cực, góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục của nhà trường. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt
được, công tác kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn của đơn vị vẫn còn
gặp những khó khăn nhất định như: Năng lực của đội ngũ giáo viên không
đồng đều; nhận thức của một số giáo viên về công tác kiểm tra, giám sát còn
hạn chế; các thành viên của ban kiểm tra nội bộ làm việc chưa đều tay, chưa
Người thực hiện: Lê Thị Liên

-2-

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

hiểu đúng vị trí chức năng của mình,... Làm thế nào để nâng cao hơn nữa chất
lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn, góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục trong nhà trường. Đó cũng chính là lý do tôi chọn đề tài : “Một số
biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
Nghiên cứu và lựa chọn một số giải pháp phù hợp nhằm nâng cao chất
lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn trong nhà trường.
Thông qua việc nghiên cứu, khảo sát nhằm xây dựng và thực hiện kế
hoạch kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn tại đơn vị đảm bảo tính bền
vững, hiệu quả.
3. Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu thực trạng công tác kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên
môn ở trường Tiểu học Y Ngông qua các năm học và đề xuất một số giải pháp

nhằm nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn môn trong
nhà trường.
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
- Giáo viên, học sinh trường Tiểu học Y Ngông năm học 2014 – 2015.
- Một số văn bản hướng dẫn có liên quan đến công tác thanh, kiểm tra
nội bộ trường học.
5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu.
- Phương pháp quan sát, điều tra.
- Phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.
II. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận
Công tác kiểm tra, giám sát là một khâu quan trọng không thể thiếu của
quản lý giáo dục, nó là một công cụ góp phần tăng cường hiệu lực quản lý.

Người thực hiện: Lê Thị Liên

-3-

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

Quản lý mà không có kiểm tra thì quản lý sẽ kém hiệu quả và trở thành quan
liêu. Nhờ kiểm tra nhà quản lý có thể kiểm soát đượcnhững yếu tố nào ảnh
hưởng đến sự thành công để đạt mục tiêu giáo dục.
Kiểm tra, giám sát cũng là một biện pháp quan trọng trong việc ngăn
ngừa, phát hiện và xử lý những hành vi vi phạm pháp luật. Mặt khác, các giải

pháp được đưa ra từ hoạt động kiểm tra, giám sát không chỉ hướng vào việc xử
lý các hành vi vi phạm pháp luật, mà còn có tác dụng khắc phục các kẽ hở của
chính sách, pháp luật, ngăn ngừa tận gốc mầm mống phát sinh những vi phạm
pháp luật. Việc kiểm tra, giám sát sẽ tác động tới ý thức, hành vi và hoạt động
của con người, nâng cao tinh thần trách nhiệm, động viên thúc đẩy việc thực
hiện nhiệm vụ, giúp giáo viên khắc phục hạn chế, phát huy ưu điểm, thực hiện
tốt nhiệm vụ được giao.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “ Có kiểm tra mới huy động được tinh
thần tích cực và lực lượng to tát của cá nhân, mới biết rõ năng lực và khuyết
điểm của cán bộ, mới sửa chữa và giúp đỡ kịp thời”. Kiểm tra, giám sát không
những để đánh giá ưu điểm, nhược điểm, mức độ hoàn thành nhiệm vụ của các
thành viên trong nhà trường mà còn phải phân tích nguyên nhân, đề xuất các
biện pháp phát huy ưu điểm, khắc phục những hạn chế, thiếu sót. Từ đó tư vấn,
thúc đẩy đối tượng điều chỉnh kịp thời, nâng cao chất lượng chuyên môn
nghiệp vụ; giúp cho việc động viên, khen thưởng các cá nhân và đơn vị chính
xác, thực sự tiêu biểu. Vì vậy, công tác kiểm tra nội bộ trường học nói chung
và kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn nói riêng có vai trò rất quan trọng
trong việc nâng cao năng lực đội ngũ cũng như chất lượng giáo dục trong nhà
trường.
2. Thực trạng
2.1. Thuận lợi, khó khăn
* Thuận lợi:
Được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Phòng Giáo dục và Đào tạo, chính
quyền địa phương, lãnh đạo nhà trường cũng như sự hỗ trợ của các ban ngành
đoàn thể trong nhà trường.
Tập thể giáo viên nhiệt tình, có lập trường tư tưởng vững vàng, có tinh

Người thực hiện: Lê Thị Liên

-4-

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

thần đoàn kết, trách nhiệm cao trong công việc.
* Khó khăn:
Trường đóng trên địa bàn đặc biệt khó khăn, có ba điểm trường cách xa
nhau, tỉ lệ học sinh dân tộc tiểu số hàng năm chiếm trên 98% tổng số học sinh
toàn trường.
Đa số giáo viên ở vùng thuận lợi vào công tác, đường từ nhà đến trường
khá xa, vào mùa mưa đi lại còn gặp nhiều khó khăn.
2.2. Thành công- hạn chế
* Thành công:
Trong những năm học trước đây, nhà trường đã thực hiện tương đối hiệu
quả công tác kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn. Hệ thống văn bản của
công tác thanh tra được nhà trường triển khai kịp thời, đầy đủ. 100% giáo viên
được kiểm tra, giám sát trong năm học. Chất lượng giáo dục tại đơn vị được
nâng dần qua các năm.
* Hạn chế:
Năng lực đội ngũ giáo viên không đồng đều. Một số giáo viên chưa đầu
tư đúng mức cho chuyên môn, hạn chế về năng lực, chưa sáng tạo trong dạy
học. Nhận thức của một số giáo viên về công tác kiểm tra còn hạn chế.
2.3. Mặt mạnh- mặt yếu
* Mặt mạnh:
Lãnh đạo nhà trường, tổ trưởng tổ chuyên môn có uy tín, có phẩm chất
đạo đức tư cách tốt, được đạo tạo trên chuẩn, trình độ chuyên môn nhiệp vụ
vững vàng. Hiệu trưởng và Phó Hiệu trưởng nhà trường đã được đào tạo qua
lớp quản lý giáo dục nên có kinh nghiệm trong công tác quản lý.

Ban kiểm tra nội bộ luôn khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ
được phân công.
* Mặt yếu:
Ban kiểm tra nội bộ nhà trường chưa được đào tạo nghiệp vụ thanh tra,
kiểm tra, chủ yếu dựa vào kinh nghiệm để làm việc nên vẫn còn những hạn chế

Người thực hiện: Lê Thị Liên

-5-

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

nhất định.
Một số thành viên của ban kiểm tra nội bộ chưa mạnh dạn trong công tác
phê bình và tự phê bình, ngại va chạm.
2.4. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động
Nhà trường luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Phòng Giáo
dục và Đào tạo, chính quyền địa phương.
Cán bộ quản lý và đội ngũ giáo viên có tinh thần trách nhiện trong công
tác, đoàn kết, nhất trí cao về mọi mặt, có ý thức tự học tự rèn để nâng cao
nghiệp vụ chuyên môn.
Trường có ba điểm trường cách xa nhau, đa số học sinh là con em dân
tộc thiểu số; trình độ dân trí của nhân dân trên địa bàn thấp, hoàn cảnh kinh tế
còn khó khăn nên có ảnh hưởng nhất định đến chất lượng công việc.
Năng lực đội ngũ không đồng đều nên việc nên việc khắc phục tồn tại
sau kiểm tra đôi lúc chưa đạt kết quả như mong muốn.
2.5. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra

Trong những năm học vừa qua, công tác kiểm tra nội bộ trường học
được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Phòng Giáo dục và Đào tạo, chính quyền
địa phương. Lãnh đạo nhà trường luôn xác định đúng tầm quan trọng của việc
kiểm tra, giám sát trong công tác quản lý chỉ đạo tại đơn vị, vì vậy đã xây dựng
được chuẩn kiểm tra dựa trên hệ thống các văn bản pháp luật, văn bản pháp
quy, hướng dẫn của cấp trên. Hàng năm, 100% số giáo viên toàn trường kiểm
tra, giám sát bằng nhiều hình thức khác nhau.
Ban kiểm tra nội bộ có năng lực, nhiệt tình, trách nhiệm, luôn biết khắc
phục khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Sau khi kiểm tra, người kiểm tra
góp ý chân tình, chỉ ra những mặt mạnh, những hạn chế và tư vấn cách khắc
phục; có đánh giá công tác kiểm tra theo từng tháng, học kỳ và năm học. Chính
vì thế mà giáo viên hạn chế được cảm giác bất an khi được kiểm tra, tích cực
và chủ động hơn trong việc khắc phục hạn chế để hoàn thành tốt nhiệm vụ
được giao.
Trường Tiểu học Y Ngông có ba điểm trường đóng trên ba buôn đặc biệt

Người thực hiện: Lê Thị Liên

-6-

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

khó khăn của xã Dur Kmăl. Tỉ lệ học sinh dân tộc thiểu số hàng năm chiếm
trên 98% tổng số học sinh toàn trường. Hầu hết các em thuộc diện gia đình có
hoàn cảnh khó khăn, trình độ dân trí thấp, nhận thức về giáo dục và chăm lo
việc học hành của cha mẹ học sinh đối với con em còn nhiều hạn chế. Vì vậy
có ảnh hưởng nhất định đến việc nâng cao chất lượng giáo dục cũng như hiệu

quả công tác.
Các thành viên của ban kiểm tra làm việc chưa đều tay, một số thành viên
chưa nắm bắt chuyên môn của tất cả các khối lớp nên ít nhiều gây khó khăn
trong việc xếp loại tay nghề giáo viên. Vẫn còn tình trạng cả nể, ngại va chạm
dễ dãi trong việc kiểm tra và đánh giá. Nhận thức của một số giáo viên về công
tác kiểm tra còn hạn chế, năng lực đội ngũ không đồng đều nên việc nên việc
khắc phục tồn tại sau kiểm tra đôi lúc chưa đạt kết quả như mong muốn.
Để công tác kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn hiệu quả, phát huy
được tính tích cực, tạo tâm thế thoải mái cho người kiểm tra và người được
kiểm tra, đòi hỏi người cán bộ quản lý phải tâm huyết với nghề, nắm vững
chuyên môn nghiệp vụ, gần gũi đồng nghiệp để tìm ra những giải pháp hữu
hiệu nhất.
3. Giải pháp, biện pháp
3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
Giải pháp, biện pháp đưa ra trong đề tài nhằm từng bước nâng cao năng
lực quản lý, chất lượng đội ngũ; giúp giáo viên thực hiện tốt quy chế chuyên
môn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tại đơn vị.
3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ về công tác kiểm tra, giám sát
Trong trường học, lực lượng chủ yếu tham gia quá trình giáo dục là tập
thể sư phạm nhà trường. vì vậy, người quản lý cần nhận thức rõ vị trí, vai trò
của từng thành viên, đặc biệt là phạm vi, nhiệm vụ chức danh của họ. Cần thấy
được ý nghĩa các mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể trong việc thực hiện mục
tiêu chung của trường. Từ đó có biện pháp bồi dưỡng nhằm nâng cao chuyên
môn, nghiệp vụ cũng như nhận thức cho đội ngũ.
Kiểm tra, giám sát là một công việc nhạy cảm, vì vậy người quản lý cần
Người thực hiện: Lê Thị Liên

-7-

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

phải giúp giáo viên có nhận thức đúng đắn về công việc này. Để làm được điều
đó, cán bộ quản lý phải tổ chức cho đội ngũ học tập các văn bản của ngành liên
quan đến vấn đề kiểm tra, giám sát thông qua các buổi họp hội đồng và sinh
hoạt chuyên môn của trường. Giúp đội ngũ nhà giáo nhận thức được vị trí, vai
trò, nhiệm vụ, mục đích yêu cầu của công tác kiểm tra nội bộ trường học. Biến
các văn bản pháp quy của ngành, những nội quy quy định của nhà trường thành
ý thức tự giác, tự nguyện, hoàn thành trách nhiệm cá nhân của nhà giáo.
Xây dựng tập thể sư phạm đoàn kết, thân ái, giúp đỡ nhau trong công
tác, sinh hoạt, tạo bầu không khí đầm ấm, dư luận lành mạnh trong tập thể.
Thường xuyên bồi dưỡng lý tưởng cách mạng của Đảng trong đội ngũ cán bộ
giáo viên. Động viên giáo viên học tập nâng cao trình độ chuyên môn bằng
nhiều hình thức khác nhau, nêu cao tinh thần trách nhiệm thực hiện tốt nhiệm
vụ được giao.
3.2.2. Xây dựng lực lượng kiểm tra, giám sát
Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã từng dạy: “Thanh tra là tai mắt của trên, là
bạn của dưới”, vì vậy việc xây dựng lực lượng kiểm tra nội bộ nói chung và
kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn nói riêng là hết sức cần thiết. Bởi làm
tốt công tác này sẽ góp phần quan trọng trong việc quản lý các hoạt động của
nhà trường, đưa các hoạt động dần đi vào nề nếp, nâng cao hiệu quả và chất
lượng giáo dục cũng như công tác kiểm tra, giám sát.
Lực lượng kiểm tra, giám sát phải đảm bảo yêu cầu về chuyên môn
nghiệp vụ vững vàng, trung thực thẳng thắn trong công tác, có phẩm chất đạo
đức nghề nghiệp tốt, luôn có tinh thần giúp đỡ đồng nghiệp. Căn cứ vào tình
hình thực tế của đơn vị, hiệu trưởng quyết định đủ về số lượng và đảm bảo chất
lượng cho công tác kiểm tra nội bộ (trong đó quan trọng là công tác kiểm tra,

giám sát hoạt động chuyên môn). Thành viên trong ban kiểm tra gồm hiệu
trưởng, các phó hiệu trưởng, tổ trưởng tổ chuyên môn và những giáo viên có
nhiều kinh nghiệm, nắm vững chuyên môn nghiệp vụ, có uy tín. Hiệu trưởng
giao cho Phó hiệu trưởng cùng các tổ trưởng tổ chuyên môn kiểm tra, giám sát
hoạt động chuyên môn của giáo viên.
Để đảm bảo tính khách quan, trung thực, hiệu quả và có sự thống nhất
trong phương pháp kiểm tra, đánh giá hoạt động chuyên môn trong nhà trường,
Người thực hiện: Lê Thị Liên

-8-

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

công tác bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm tra cho đội ngũ kiểm tra viên cần được
quan tâm đúng mức. Ngay đầu năm học, nhà trường tổ chức quán triệt các văn
bản hướng dẫn chuyên môn, thống nhất về hồ sơ sổ sách, vở ghi của học sinh
(thống nhất về hình thức và thể hiện nội dung), các quy định về chuyên môn
đến tất cả giáo viên trong đơn vị. Các thành viên trong đơn vị cùng tham gia
xây dựng quy chế chuyên môn của nhà trường. Qua đó giúp mọi người nắm
được chức năng, nhiệm vụ của mình nhằm thuận tiện cho lực lượng kiểm tra
hoạt động.
Mặt khác, nhà trường cần tổ chức tập huấn nghiệp vụ kiểm tra, giám sát
cho các thành viên của ban kiểm tra hàng năm, nhằm trang bị cho họ một số kĩ
năng cần thiết. Quán triệt các nguyên tắc kiểm tra, giám sát đến từng thành
viên; thảo luận và thống nhất các nội dung, phương pháp kiểm tra, giám sát
nhằm giúp các thành viên trong ban kiểm tra thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ
được giao. Bởi chính họ cũng là những người giúp lãnh đạo nhà trường đánh

giá đúng thực trạng công tác quản lý, đôn đốc, thúc đẩy đội ngũ giáo viên thực
hiện tốt các hoạt động giáo dục trong nhà trường.
3.2.3. Xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát
Kế hoạch kiểm tra nội bộ nói chung và kiểm tra giám sát hoạt động
chuyên môn nói riêng là một bộ phận hữu cơ của kế hoạch năm học, đồng thời
là mắt xích trọng yếu của chu trình quản lý. Vì vậy, trên cơ sở các văn bản
hướng dẫn của các cấp lãnh đạo, trực tiếp là Phòng Giáo dục và Đào tạo, lãnh
đạo nhà trường cần xây dựng kế hoạch kiểm tra phù hợp với tình hình, điều
kiện thực tế của đơn vị và có tính khả thi cao.
Kế hoạch kiểm tra nội bộ cần được xây dựng ngay từ đầu năm. Căn cứ
tình hình thực tế của đơn vị, Hiệu trưởng ra quyết định thành lập ban kiểm tra
nội bộ. Các thành viên trong ban kiểm tra cùng tham gia xây dựng kế hoạch
kiểm tra. Kế hoạch kiểm tra được công khai trước hội đồng sư phạm để lấy
thêm ý kiến đóng góp cho phù hợp với nhu cầu công tác và nguyện vọng của
giáo viên, nhằm phát huy mọi khả năng và điều kiện thuận lợi, khắc phục
những điểm hạn chế như đã phân tích ở thực trạng. Kế hoạch kiểm tra, giám sát
các hoạt động chuyên môn trong năm được ghi nhận toàn bộ các “đầu việc”
theo trình tự thời gian từ tháng 8 năm trước đến tháng 5 năm sau. Kế hoạch
Người thực hiện: Lê Thị Liên

-9-

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

kiểm tra tháng, tuần xây dựng chi tiết cùng với kế hoạch chuyên môn.
Khi xây dựng kế hoạch kiểm tra cần đảm bảo những yêu cầu sau: kế
hoạch phải đảm bảo mục tiêu, yêu cầu, thời hạn, nguyên tắc và nội dung kiểm

tra giám sát; cơ cấu thành phần kiểm tra cần phù hợp với đối tượng kiểm tra,
hình thức kiểm tra gọn nhẹ, không gây tâm lý nặng nề cho người được kiểm
tra; kế hoạch phải chi tiết phù hợp với tình hình, điều kiện cụ thể của nhà
trường và có tính khả thi; xây dựng kế hoạch năm, tháng, tuần đầy đủ, kiểm tra
theo từng mốc thời gian và cụ thể hoá kế hoạch tháng cho phù hợp với tình
hình điều kiện cụ thể ở trường; kế hoạch phải được xây dựng sớm vào đầu
tháng 8 và thông báo đến tất cả các thành viên trong đơn vị.
* Lưu ý: Mục đích chính của việc kiểm tra là nhằm bồi dưỡng đội ngũ.
Vì vậy, khi xây dựng kế hoạch kiểm tra cần tránh xây dựng cụ thể tên giáo viên
được kiểm tra. Điều đó chỉ làm tăng sự lo lắng giáo viên và thường tạo tâm lý
đối phó để hoàn thành công việc đến thời điểm kiểm tra, sau khi kiểm tra sẽ lơ
là trong công việc dẫn đến hiệu quả công việc bị giảm sút.
3.2.4. Thực hiện hiệu quả kế hoạch kiểm tra, giám sát
* Xây dựng chuẩn kiểm tra đánh giá.
Muốn đánh giá đúng đối tượng kiểm tra thì phải có khung chuẩn để làm
công cụ so sánh. Chuẩn kiểm tra phải được xây dựng trên cơ sở các văn bản
pháp luật, pháp quy của nhà nước, các chỉ tiêu phát động của nhà trường. Việc
xây dựng chuẩn cần được thảo luận đóng góp ý kiến, được sự thống nhất của
tập thể sư phạm và đưa vào nghị quyết của nhà trường. Chuẩn kiểm tra đánh
giá không những giúp người kiểm tra căn cứ làm thước đo đánh giá công việc
mà còn giúp người được kiểm tra tự kiểm tra đánh giá mức độ hoàn thành công
việc của bản thân. Khi xây dựng chuẩn kiểm tra đánh giá các hoạt động chuyên
môn, cần thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Phó Hiệu trưởng thu thập các thông tin từ các văn bản cấp trên,
từ tình hình thực tế của trường, cách đánh giá của các năm học trước.
Bước 2: Chọn lọc, tổng hợp, phân tích các thông tin, từ đó đưa ra dự
thảo chuẩn.
Bước 3: Đưa dự thảo ra ban kiểm tra bàn bạc, góp ý, nhằm giúp Phó

Người thực hiện: Lê Thị Liên

- 10 -

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

Hiệu trưởng hoàn thành công cụ đánh giá của mình đồng thời gây được bầu
không khí thoải mái trong quá trình đánh giá.
Bước 4: Phó Hiệu trưởng bổ sung và điều chỉnh kế hoạch.
Bước 5: Phó Hiệu trưởng ra thông báo để mọi người thực hiện theo
chuẩn kiểm tra.
Khi xây dựng chuẩn kiểm tra cần chú ý nhiều đến thực tế của trường, đặc
biệt có lưu ý đến đối tượng học sinh để đánh giá khách quan, tránh thiệt thòi
cho giáo viên chủ nhiệm cũng như giáo viên giảng dạy lớp có nhiều học dân
tộc thiểu số, học sinh khó khăn về học, học sinh khuyết tật. Chuẩn kiểm tra
đánh giá cũng chính là quy chế hoạt động chuyên môn mà tập thể giáo viên đã
xây dựng. Vì vậy, ban kiểm tra phải căn cứ vào chuẩn để tiến hành kiểm tra,
giám sát.
* Tổ chức kiểm tra, giám sát linh hoạt.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Nếu tổ chức việc kiểm tra được chu đáo
thì công việc của chúng ta nhất định tiến bộ gấp mười lần, gấp trăm lần”. Vì
vậy để công tác kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn đạt hiệu quả tốt nhất
cần tổ chức kiểm tra một cách linh hoạt, thường xuyên và phù hợp tình hình
thực tế của đơn vị.
Thông qua kiểm tra, ban kiểm tra xem xét cụ thể việc thực hiện các nhiệm
vụ và kết quả thực hiện cuả giáo viên, đối chiếu với những yêu cầu, tiêu chuẩn,
những quy định để xem giáo viên đạt hay chưa đạt, làm tốt hay chưa tốt các
nhiệm vụ được giao. Kết quả kiểm tra là cơ sở chủ yếu cho việc đánh giá, tư

vấn và thúc đẩy. Việc kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn tập trung một
số nội dung sau:
- Kiểm tra hồ sơ chuyên môn gồm:
Kế hoạch dạy học: kiểm tra tiến độ thực hiện và nội dung (phù hợp đối
tượng, tích hợp, lồng ghép giáo dục kỹ năng sống, bảo vệ môi trường, tăng
cường tiếng Việt,…).
Giáo án (kỹ năng soạn bài): kiểm tra hình thức trình bày, kỹ năng xác
định mục tiêu bài dạy, kỹ năng xác định nội dung và cấu trúc bài dạy, kỹ năng
xác định phương pháp, hình thức tổ chức dạy học cho phù hợp (thiết kế bài có
Người thực hiện: Lê Thị Liên

- 11 -

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

sử dụng đồ dùng dạy học, phương pháp dạy, hình thức tổ chức, việc tích hợp,
lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường, kỹ năng sống,..).
Sổ dự giờ: kiểm tra số lượng, việc ghi chép tiến trình giờ dạy, nhận xét
đúc rút được kinh nghiệm qua tiết dự.
Sổ tích lũy chuyên môn: kiểm tra việc ghi chép các nội dung do các cấp
chuyên đề, tập huấn; nội dung giáo viên có học hỏi, tích lũy thêm qua công tác
tự học tự rèn. Đây là cẩm nang để giúp giáo viên có thêm kiến thức chuyên
môn nhằm nâng cao chất lượng dạy – học.
Sổ hội họp: việc ghi chép nội dung hội họp để đảm bảo mọi hoạt động
của nhà trường được thực hiện đúng tiến độ.
Sổ theo dõi chất lượng giáo dục: kiểm tra tiến độ đánh giá học sinh, cách
đánh giá theo quy định.

Sổ chủ nhiệm (đối với giáo viên chủ nhiệm): kiểm tra nội dung và tiến
trình thực hiện, hiệu quả.
- Kiểm tra việc ghi chép vở của học sinh và nhận xét, đánh giá của giáo
viên trong vở học sinh: kiểm tra cách trình bày, nội dung, việc nhận xét, đánh
giá của giáo viên,…
- Dự giờ, khảo sát chất lượng học sinh: kiểm tra trình độ nghiệp vụ sư
phạm và kỹ năng sư phạm của giáo viên, hiệu quả của tiết dạy (học sinh có
được chủ động học tập, hứng thú học, khả năng tiếp thu, sự hợp tác,…).
- Kiểm tra công tác chủ nhiệm (nề nếp lớp, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi
trường, việc tham gia các hoạt động ngoài giờ lên lớp,….): xem giáo viên tổ
chức, hướng dẫn học sinh như thế nào, hiệu quả ra sao.
- Kiểm tra việc thực hiện giờ giấc ra vào lớp.
- Kiểm tra hoạt động của thư viện: Kiểm tra việc bảo quản và hiệu quả
sử dụng các thiết bị và tài liệu.
- Kiểm tra hồ sơ tổ khối: xem tổ trưởng chỉ đạo hoạt động tổ như thế
nào, chất lượng sinh hoạt, chất lượng giáo dục,…
Nhà trường cần căn cứ vào tình hình thực tế để tổ chức kiểm tra, giám sát
giáo viên, học sinh và đảm bảo 100% số giáo viên được kiểm tra, giám sát
Người thực hiện: Lê Thị Liên

- 12 -

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

trong năm học. Tùy vào năng lực và hiệu quả công việc của từng người mà ban
kiểm tra tiến hành kiểm tra định kỳ hay đột xuất, số lần kiểm tra nhiều hay ít.
Trong quá trình kiểm tra, đánh giá, ban kiểm tra nên sử dụng các hình

thức và phương pháp kiểm tra linh hoạt, sáng tạo (kết hợp giữa kiểm tra gián
tiếp và kiểm tra trực tiếp, nhưng kiểm tra trực tiếp cần được sử dụng nhiều
hơn). Không những thế, công tác kiểm tra phải đảm bảo nguyên tắc: chính xác,
khách quan, hiệu quả; thường xuyên, kịp thời, công khai thì mới đạt được kết
quả như mong muốn.
* Chú trọng tư vấn, thúc đẩy sau kiểm tra.
Đánh giá chính xác và khách quan là một biện pháp giúp đỡ đối tượng
nhưng để giúp đỡ có hiệu quả hơn thì không chỉ dừng lại ở việc đánh giá, mà
người kiểm tra còn có nhiệm vụ tư vấn và thúc đẩy sau kiểm tra. Bởi vì, kiểm
tra không phải là “bới lông tìm vết” mà nó phải có tác dụng tư vấn các giải
pháp khả thi để phát huy ưu điểm, khắc phục khuyết điểm, thúc đẩy việc thực
hiện được tốt hơn.
Sau khi kiểm tra, người kiểm tra cần phát hiện và khẳng định những kinh
nghiệm tốt của giáo viên, tạo sự tự tin, đồng thời tìm cách phổ biến cho giáo
viên khác nhằm góp phần thúc đẩy hệ thống. Chỉ ra những gì đối tượng hiểu
chưa đúng, chưa đầy đủ trong nội dung giảng dạy, trong việc thực hiện nhiệm
vụ nhà giáo; chỉ ra những chỗ chưa hợp lý trong việc sử dụng phương pháp dạy
học và giáo dục,…Từ đó, người kiểm tra đưa ra những những lời khuyên từ
những kinh nghiệm của mình đã tích lũy được, kiến nghị để giáo viên khắc
phục; mặt khác phát hiện những khó khăn khách quan để kiến nghị với nhà
trường tạo điều kiện cho họ làm tốt nhiệm vụ.
Để đạt được kết quả, khi trao đổi phải trên tinh thần đồng nghiệp, chân
tình. Những nội dung tư vấn phải dựa trên thực tế đã quan sát được khi kiểm
tra, phải trân trọng những thành tích, những sáng kiến của giáo viên. Những nội
dung góp ý để giải quyết những khó khăn tồn tại phải khả thi, không mang tính
áp đặt, phù hợp với hoàn cảnh công tác của giáo viên, giải đáp được những băn
khoăn của giáo viên.
Đối với những kiến nghị để giáo viên khắc phục hạn chế cũng cần phải

Người thực hiện: Lê Thị Liên

- 13 -

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

cụ thể, xuất phát từ thực tế đã quan sát được trong quá trình kiểm tra và trao đổi
với giáo viên, không đưa ra những kiến nghị có tính chất phương hướng lâu
dài. Kiến nghị phải khả thi, sao cho những đối tượng được kiến nghị có thể
thực hiện được sau một thời gian nhất định. Ban kiểm tra cần có kế hoạch kiểm
tra sau kiểm tra để đánh giá việc khắc phục khuyết điểm của đối tượng, từ đó
có biện pháp tư vấn, thúc đẩy hiệu quả hơn.
* Tổng kết công tác kiểm tra.
Tổng kết công tác kiểm tra là việc làm hết sức cần thiết, bởi các kết luận
kiểm tra là cơ sở giúp nhà trường tự đánh giá việc quản lý và thực hiện các
nhiệm vụ giáo dục, từ đó có kế hoạch điều chỉnh phù hợp. Thông qua kết quả
kiểm tra giám sát, hiệu trưởng sẽ thực hiện hiệu quả hơn việc cải tiến quá trình
quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác kiểm tra, nâng cao chất
lượng giáo dục trong nhà trường.
Để công tác kiểm tra giám sát đạt kết quả tốt, việc tổng kết kiểm tra cần
được tiến hành một cách nghiêm túc, thực hiện đánh giá sơ kết theo từng tháng,
từng học kỳ và tổng kết vào cuối năm học. Những ưu điểm, hạn chế trong công
tác kiểm tra, giám sát của năm học này sẽ là căn cứ giúp nhà trường xây dựng
được kế hoạch kiểm tra nội bộ phù hợp hơn ở những năm học sau.
3.3. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp
Ban giám hiệu nhà trường phải nắm vững các văn bản hướng dẫn về
công tác kiểm tra, có năng lực quản lý và chuyên môn vững vàng.
Nâng cao nhận thức cho đội ngũ về công tác kiểm tra, giám sát; xây

dựng khối đoàn kết nội bộ vững chắc.
Lực lượng kiểm tra, giám sát phải đảm bảo yêu cầu về chuyên môn
nghiệp vụ vững vàng, trung thực thẳng thắn trong công tác, có phẩm chất đạo
đức nghề nghiệp tốt, luôn có tinh thần giúp đỡ đồng nghiệp.
3.4. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Các giải pháp, biện pháp trong đề tài có mối quan hệ chặt chẽ, lôgic với
nhau. Đội ngũ giáo viên trong nhà trường có tư tưởng vững vàng, nhận thức
đúng đắn, có năng lực và ý thức tổ chức kỉ luật tốt sẽ là yếu tố quan trọng giúp
công tác kiểm tra, giám sát đạt hiệu quả cao. Bên cạnh đó, lực lượng kiểm tra,
Người thực hiện: Lê Thị Liên

- 14 -

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

giám sát đủ về số lượng và đảm bảo chất lượng sẽ giúp nhà trường thực hiện
hiệu quả kế hoạch kiểm tra. Cần linh hoạt khi thực hiện các giải pháp, biện
pháp trên để đạt được hiệu quả cao nhất.
3.5. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
Đề tài thực hiện đã góp phần thiết thực trong việc nâng cao hiệu quả của
công tác kiểm tra, giám sát các hoạt động chuyên môn trong đơn vị. Ý thức
trách nhiệm, ý thức nghề nghiệp của đội ngũ giáo viên từng bước được nâng
lên góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường. Kết quả khảo
nghiệm năm học 2014-2015 cụ thể như sau:
- Kết quả kiểm tra hoạt động chuyên môn của giáo viên:

Tổng số

giáo
viên
31

Kết quả kiểm tra hoạt động
chuyên môn đầu năm

Kết quả kiểm tra hoạt động chuyên
môn cuối năm

(trước khi thực hiện đề tài)

(sau khi thực hiện đề tài)

Tốt

Khá

TB

Chưa đạt

Tốt

Khá

TB

Chưa đạt

16

11

4

0

21

10

0

0

- Chất lượng giáo dục học sinh:
Xếp loại năng lực, phẩm
chất (hạnh kiểm)
Năm học

2013-2014
(trước khi thực hiện đề tài)
2014-2015
(sau khi thực hiện đề tài)

Tổng số
học
sinh

Đạt (thực
hiện đầy đủ)

Chưa đạt
(thực hiện
chưa đầy đủ)

TS

TS

%

%

Hoàn thành chương trình
lớp học (lên lớp)
Hoàn thành
(được lên
lớp)
TS

%

Chưa hoàn
thành
(lưu ban)
TS

%

332

332

100

0

0

324

97,6

8

2.4

294

294

100

0

0

290

98,6

4

1.4

- Kết quả tham gia các hội thi các cấp năm học 2014-2015:

Người thực hiện: Lê Thị Liên

- 15 -

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

Giáo viên dự thi cấp huyện: Thi viết sáng kiến kinh nghiệm đạt 5 giải (2
giải B, 3 giải C); thi viết chữ đẹp 2 GV đạt giải; Hội thao đạt giải Ba toàn đoàn,
văn nghệ đạt giải Khuyến khích toàn đoàn (Thi theo cụm)
Học sinh dự thi cấp huyện: Thi viết chữ đẹp đạt 14 em được công nhận;
giao lưu học sinh giỏi và dự thi học sinh Toán, Tiếng Anh qua mạng đạt 2 em
đạt giải Khuyến khích, 7 em được công nhận; thi Kể chuyện đạo đức Bác Hồ 1
em đạt giải Khuyến khích (HĐĐ huyện tổ chức).
4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề
nghiên cứu
Thông qua khảo nghiệm, giúp lãnh đạo nhà trường nắm bắt được một
cách chính xác thực trạng của vấn đề mà đề tài nghiên cứu. Từ đó đưa ra các
giải pháp hợp lý nhất nhằm giải quyết vấn đề; kiểm tra, đánh giá kết quả thực

hiện các giải pháp để có những điều chỉnh hợp lý trong quá trình thực hiện.
Công tác kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn được lãnh đạo nhà
trường quan tâm đúng mức và triển khai thực hiện thường xuyên, khoa học,
hiệu quả hơn. Chính điều đó đã góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo
cũng như chất lượng giáo dục học sinh trong nhà trường.
Đề tài thực hiện đã có tác động tích cực đến ý thức của đội ngũ giáo viên
trong việc phấn đấu, vươn lên và trang bị cho mình các kỹ năng, kiến thức cần
thiết để đảm nhiệm công việc một cách tự tin hơn.
Các giải pháp, biện pháp trong đề tài dễ thực hiện và có thể áp dụng cho
các trường tiểu học khác trong huyện.
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Công tác kiểm tra, giám sát các hoạt động chuyên môn trong nhà trường
có vai trò rất quan trọng, nó tác động trực tiếp đến quá trình nâng cao chất
lượng dạy và học, là động lực thúc đẩy sự phát triển của nhà trường. Thông qua
kiểm tra giúp tổ trưởng tổ chuyên môn cũng như đội ngũ giáo viên phát huy ưu
điểm, khắc phục được những tồn tại trong công tác và phấn đấu thực hiện tốt
hơn nhiệm vụ được giao.

Người thực hiện: Lê Thị Liên

- 16 -

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông


Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

Tuy nhiên để công tác kiểm tra đạt hiệu quả cao, lãnh đạo nhà trường
cần phải thường xuyên bồi dưỡng, nâng cao trình độ nghiệp vụ, nắm vững các

văn bản pháp quy. Chủ động xây dựng và thực hiện kế hoạch kiểm tra phù hợp
với mục đích, yêu cầu và quy chế kiểm tra; phân công phân nhiệm cụ thể cho
các thành viên và tạo điều kiện thuận lợi cho thành viên trong ban kiểm tra và
đối tượng được kiểm tra phối hợp tốt.
Các thành viên trong ban kiểm tra khi thực hiện nhiệm vụ cần có ứng xử
hết sức tế nhị, thân thiện, công tâm và đánh giá khách quan đối với tất cả những
người được kiểm tra; cần xây dựng được bầu không khí nhẹ nhàng với mục
đích chính là tư vấn, thúc đẩy giúp người được kiểm tra làm tốt công việc của
mình. Trong từng trường hợp, người kiểm tra cần có sự linh hoạt, nhạy bén để
xử lý kết quả kiểm tra đạt hiệu quả.
2. Kiến nghị
- Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo: Tổ chức các chuyên đề về công
tác thanh tra, kiểm tra cho các đơn vị trường học trong huyện.
- Đối với nhà trường: Thường xuyên bồi dưỡng, nâng cao năng lực
chuyên môn cho đội ngũ giáo viên. Bố trí và sắp xếp thời gian phù hợp để ban
kiểm tra làm việc đạt hiệu quả.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân trong công tác kiểm tra,
giám sát hoạt động chuyên môn tại trường Tiểu học Y Ngông. Rất mong nhận
được sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp để những kinh nghiệm trên được đầy
đủ và hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn !
Người viết

Lê Thị Liên

Người thực hiện: Lê Thị Liên

- 17 -

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông

Một số biện pháp nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát hoạt động chuyên môn.

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN

CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
Hiệu trưởng

Vũ Văn Tuyển

Người thực hiện: Lê Thị Liên

- 18 -

Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông