Nhiễm trùng huyết và sốc nhiễm trùng

NHIỄM TRÙNG HUYẾT
& SỐC NHIỄM TRÙNG

TS.BS. Hồ Đặng Trung Nghóa
ĐHYK Phạm Ngọc Thạch


MỤC TIÊU
 Đònh nghóa NTH và sốc NT
 SLB của NTH và sốc NT
 Đặc điểm LS và CLS
 Nguyên tắc điều trò


ĐỊNH NGHĨA
 Trước 1992, NTH có

nhiều đònh nghóa:
 Cấy máu mọc
 Có bằng chứng

nhiễm trùng với 1 vi
sinh vật
 Có hiện diện shock
hoặc tụt huyết áp
 Chẩn đoán NTH tùy
thuộc vào khả năng
BS lâm sàng

 Vấn đề:

 Đònh nghóa “mơ hồ”
 Không có đònh nghóa

thống nhất nên:

 Khó xác đònh tần suất
bệnh
 Khó so sánh kết quả
của các nghiên cứu
khác nhau

 Chẩn đoán giai đoạn

sớm  can thiệp
sớm mới hiệu quả


ĐỊNH NGHĨA
 1991 thống nhất về thuật ngữ tại hội

thảo của ACCP/SCCM:

 Xác đònh một bộ các thông số lâm sàng dễ

áp dụng để xác đònh sớm bệnh nhân phù
hợp cho các thử nghiệm lâm sàng điều trò
NTH
 Hội chứng đáp ứng viêm toàn thân (toàn
thể)
SIRS (Systemic Inflammatory Response

Syndrome)


HỘI CHỨNG ĐÁP ỨNG VIÊM TOÀN THÂN
Có ít nhất 2 trong các biểu hiện sau:
 T0 > 380C hoặc < 360C
 Mạïch > 90 lần/phút
 Nhòp thở > 20 lần/phút hoặc PaCO2 < 32
mmHg
 BC > 12000/µl hoặc < 4000/µl hoặc
BC non > 10%


NHIEÃM TRUØNG HUYEÁT


ÑÒNH NGHÓA NTH 2001
 Mục tiêu:
 Xem lại điểm mạnh và điểm hạn chế của định

nghĩa NTH và các tình trạng liên quan
 Xác định các giải pháp cải thiện định nghĩa NTH
 Tìm các phương pháp xác định độ chính xác, độ
tin cậy và/hoặc ứng dụng trên lâm sàng của chẩn
đoán NTH


ÑÒNH NGHÓA NTH 2001
 Kết quả hội nghị:
 SIRS có độ đặc hiệu thấp

 Bổ sung một danh sách các triệu chứng đáp ứng

viêm toàn thân đối với nhiễm trùng
(Lưu ý: không có dấu hiệu nào đặc hiệu cho
NTH)
 Vẫn giữ khái niêm sepsis, severe sepsis và septic
shock



Các hạn chế của đònh nghóa SEPSIS
(NHIỄM TRÙNG HUYẾT)
Định nghĩa V1.0 (1991)
NTH = SIRS + NHIỄM TRÙNG



Q nhạy nhưng độ đặc hiệu thấp






Nhiều bệnh cảnh giống NTH nhưng
khơng do nhiễm trùng
Gần 90% bệnh nhân nhập ICU có SIRS;
SIRS = Sốt + BC máu tăng = NHIỄM
TRÙNG
 NTH = NHIỄM TRÙNG!

NTH khơng chỉ là đáp ứng viêm với
nhiễm trùng
Tần suất NTH tăng có thể do tình
trạng “nhiễu” báo cáo.



“Thổi phồng”; NTH = Nhiễm trùng...
Chi trả bảo hiểm

Định nghĩa V2.0 (2001)


Vẫn giữ khái niệm NTH và SIRS như
V1.0



Bổ sung danh sách các triệu chứng
và xét nghiệm



Khó nhớ
Khơng có biểu hiện nào đặc hiệu
cho NTH


SỐC

 Sốc: tình trạng giảm tưới máu mô…
 Phân loại sốc:
 Sốc giảm thể tích: giảm lượng máu TM trở

về tim + chức năng bơm bình thường
 Sốc tim: giảm chức năng bơm của tim
 Sốc tắc nghẽn: chèn ép tim cấp, thuyên tắc
ĐM phổi lớn…
 Sốc phân bố: dãn mạch (sốc NT, sốc phản
vệ, sốc TK…)


SỐC NHIỄM TRÙNG
 Sốc:
 HA thấp:
 HA tâm thu < 90 mmHg
 HA tâm thu giảm > 40 mmHg so với mức cơ
bản
 HA trung bình < 70 mmHg
 Giảm tưới máu mô (thiểu niệu, RLTG…)

 Nhiễm trùng huyết
 Không đáp ứng với bù dòch




ÑÒNH NGHÓA SEPSIS V3.0
 19 chuyên gia (ESICM/SCCM)
 01/2014 - 01/2015

 Mục tiêu:

 Tiêu chí xây dựng tiêu chuẩn

lâm sàng NTH:

 Bao gồm các thành phần cấu

 Phân biệt NTH và nhiễm trùng

không biến chứng
 Cập nhật định nghĩa

 Cơ sở để xem xét lại định

nghĩa:

 Hiểu biết về sinh bệnh học
 Cơ sở dữ liệu bệnh nhân

 Khuyến cáo được gửi cho 31

Hiệp hội để lấy ý kiến phản
biện và công nhận







thành nên NTH (nhiễm trùng,
đáp ứng ký chủ và rối loạn chức
năng cơ quan)
Đơn giản
Sẵn có
Chi phí hợp lý
Có thể kiểm tra tính giá trị
bằng bộ dữ liệu lâm sàng sẵn
có
Giúp BS ngoài khoa ICU có thể
xác định sớm bệnh nhân nhiễm
trùng có khả năng tiến triển
đến trạng thái bệnh nặng


KHAÙI NIEÄM VEÀ NTH HIEÄN NAY
 NTH là nguyên nhân

nguyên phát của tử vong
trong nhiễm trùng

 NTH là một hội chứng, khác

biệt với nhiễm trùng ở chỗ:
đáp ứng (của ký chủ) đối
với nhiễm trùng bị mất
kiểm soát và có hiện diện
tình trạng rối loạn chức
năng cơ quan

 Rối loạn chức năng cơ

quan trong nhiễm trùng
huyết có thể kín đáo.
 Kiểu hình lâm sàng và sinh
học của NTH có thể thay
đổi tùy theo bệnh nền,
thuốc và can thiệp điều trị
 Một số nhiễm trùng có thể
chỉ có rối loạn chức năng cơ
quan, không có đáp ứng
toàn thân mất kiểm soát.


ÑÒNH NGHÓA SEPSIS V3.0 (2015)


ÑÒNH NGHÓA SEPSIS V3.0 (2015)


THANG ÑIEÅM SOFA


THANG ÑIEÅM qSOFA (quick SOFA)


ÑÒNH NGHÓA SEPSIS V3.0 (2015)

ÑÒNH NGHÓA SEPSIS V3.0 (2015)


YEÁU TOÁ NGUY CÔ


SINH BỆNH HỌC
 Sinh bệnh học NTH và sốc NT
 Dòng thác đông máu
 Đặc điểm huyết động học của sốc

nhiễm trùng


SINH BEÄNH HOÏC (*)