Tư tưởng Hồ Chí Minh về gia đình và ý nghĩa của nó đối với xây dựng gia đình văn hóa ở Việt Nam hiện nay

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
**********************

NGUYỄN THỊ YẾN

TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIA ĐÌNH VÀ Ý NGHĨA
CỦA NÓ ĐỐI VỚI XÂY DỰNG GIA ĐÌNH VĂN HÓA
Ở VIỆT NAM HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Triết học

Hà Nội – 2016


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
**********************

NGUYỄN THỊ YẾN

TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIA ĐÌNH VÀ Ý NGHĨA
CỦA NÓ ĐỐI VỚI XÂY DỰNG GIA ĐÌNH VĂN HÓA
Ở VIỆT NAM HIỆN NAY

Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành: Triết học
Mã số: 60 22 03 01

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Đỗ Thị Hòa Hới

Hà Nội – 2016


LỜI CẢM ƠN
Trước hết tôi xin chân thành cảm ơn các quý thầy, cô đã giảng dạy
chương trình cao học Triết học của Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân
văn; đồng thời tôi cũng xin cảm ơn các thầy, cô trong khoa Triết học đã tạo
điều kiện giúp tôi có thể hoàn thành chương trình học của mình.
Tôi xin chân thành cảm ơn PGS.TS. Đỗ Thị Hòa Hới, người đã tận tình
chỉ bảo, hướng dẫn tôi thực hiện luận văn này.
Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn đến gia đình và bạn bè đã giúp đỡ
tôi trong quá trình học tập.
Mặc dù đã cố gắng rất nhiều. Song luận văn vẫn còn một số hạn chế,
thiếu sót. Rất mong nhận được kiến đóng góp chân thành của quý các thầy, cô
và các bạn để luận văn của tôi được hoàn thiện hơn.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Nguyễn Thị Yến


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực. Những kết luận của luận văn
chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Nguyễn Thị Yến


MỤC LỤC

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài. .......................................................................................... 1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài. .................................. 3
3. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài. ............... Error! Bookmark not defined.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............... Error! Bookmark not defined.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn.Error! Bookmark
not defined.
6. Những đóng góp của luận văn. ................... Error! Bookmark not defined.
7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn. .. Error! Bookmark not defined.
8. Kết cấu của luận văn. .................................. Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 1 KHÁI NIỆM GIA ĐÌNH VÀ TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ
GIA ĐÌNH ...................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1. Khái lƣợc về “gia đình”. ........................ Error! Bookmark not defined.
1.1.1. Khái niệm gia đình ................................ Error! Bookmark not defined.
1.1.2. Khái lược về chức năng của gia đình. .. Error! Bookmark not defined.
1.1.3. Các quan hệ cơ bản của gia đình.......... Error! Bookmark not defined.
1.2. Nội dung tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về gia đình.Error! Bookmark not
defined.
1.2.1. Cơ sở lý luận và thực tiễn của sự hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh
Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về gia đình.Error!

Bookmark

not

defined.
1.2.3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về phụ nữ trong gia đình.Error!

Bookmark

not defined.
Tiểu kết chƣơng 1 .......................................... Error! Bookmark not defined.


Chƣơng 2 Ý NGHĨA TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIA ĐÌNH ĐỐI
VỚI XÂY DỰNG GIA ĐÌNH VĂN HÓA Ở VIỆT NAM HIỆN NAY.
......................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.1. Một số vấn đề của việc xây dựng gia đình văn hóa Việt Nam hiện nay.
......................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.1.1. Tiêu chí để xây dựng gia đình văn hóa. Error! Bookmark not defined.
2.1.2. Các thành tựu và hạn chế của việc thực hiện xây dựng gia đình văn hóa
hiện nay. .......................................................... Error! Bookmark not defined.
2.1.3. Những tác nhân gây nên sự biến đổi của gia đình Việt Nam trong
giai đoan hiện nay. .......................................... Error! Bookmark not defined.
2.2. Ý nghĩa tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về gia đình đối với việc tiếp tục xây
dựng và hoàn thiện gia đình văn hóa ở Việt Nam hiện nay. .............. Error!
Bookmark not defined.
2.2.1. Tính tất yếu phải tiếp tục xây dựng và hoàn thiện gia đình văn hóa theo
tư tưởng Hồ Chí Minh ở Việt Nam hiện nay. .. Error! Bookmark not defined.
2.2.2. Ý nghĩa của những nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về gia đình đối với
xây dựng gia đình văn hóa ở Việt Nam hiện nay.Error!

Bookmark

not

defined.
2.2.3. Một số giải pháp tiếp tục xây dựng và hoàn thiện gia đình văn hóa theo
tư tưởng Hồ Chí Minh ở Việt Nam hiện nay. .. Error! Bookmark not defined.

Tiểu kết chƣơng 2 .......................................... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN .................................................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 5


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.
Trải dài trong tiến trình phát triển của lịch sử Việt Nam, gia đình luôn là
nền tảng, nguồn nội lực quan trọng để phát triển đất nước, cho đến nay gia
đình vẫn tiếp tục đảm nhận vai trò quan trọng đó. Gia đình là nơi con người
được sinh ra và lớn lên, được nuôi nấng, dạy bảo từ thủa lọt lòng mẹ, là nơi ta
ra đi và cũng là chốn ta sẽ quay về trên những nẻo đường đời gian khó. Hạnh
phúc hay bất hạnh lớn nhất của đời người thường bắt nguồn từ đây. Gia đình
là một tế bào xã hội thu nhỏ, trong đó hiện diện đầy đủ các quan hệ xã hội
như: quan hệ kinh tế, quan hệ giáo dục, quan hệ văn hóa, quan hệ tổ chức,
v.v… Do đó, sức sống trường tồn của quốc gia, dân tộc phụ thuộc rất nhiều
vào sức sống sự tồn tại và phát triển của mỗi gia đình. Cho nên vấn đề này đã
được Hồ Chí Minh quan tâm từ rất sớm và để lại những tư tưởng sâu sắc, rất
đáng để nghiên cứu, học tập, kế thừa. Hơn thế có thể nói gia đình là vấn đề
quan trọng của mọi dân tộc và mọi thời đại. Ngày nay những biến chuyển xã
hội trong và ngoài nước đã và đang dội vào gia đình Việt Nam trên nhiều
phương diện và đưa đến những hệ quả đa chiều. Trong những năm gần đây,
vấn đề gia đình nổi lên như một tiêu điểm trọng yếu được Đảng và Nhà nước
quan tâm đặc biệt, thể hiện trong các chủ trương, chính sách cả ở tầm vĩ mô
và vi mô. Từ sau đổi mới ở Việt Nam những biến chuyển kinh tế – xã hội
đang tác động mạnh mẽ đến thiết chế gia đình, một thiết chế lâu đời, bền
vững song cũng hết sức nhạy cảm với mọi biến động của xã hội đang đặt ra
những vấn đề mới cần được giải quyết.
Trong sự nghiệp đổi mới hiện nay, sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại
hóa và mở rộng giao lưu, hội nhập quốc tế ở nước ta với phát triển kinh tế thị

trường đã đem lại nhiều thành tựu quan trọng, nâng cao đời sống vật chất và
tinh thần cho mọi gia đình, góp phần phát triển, nâng cao chất lượng cuộc
sống ở các gia đình. Song cần phải thấy rằng trong quá trình này cũng bộc lộ

1


nhiều yếu tố tác động tiêu cực không nhỏ đến xã hội nói chung và gia đình ở
Việt Nam nói riêng. Có thể nói, chưa bao giờ chúng ta phải đối mặt với nhiều
vấn đề suy thoái đạo đức gia đình, về giáo dục nhân cách, gây bức xúc trong
dư luận như hiện nay. Các giá trị đạo đức, lối sống, thuần phong mỹ tục tốt
đẹp của gia đình Việt đang bị mai một. Tình trạng bạo lực gia đình, vấn đề ly
hôn, ngoại tình, sống thử, quan hệ tình dục trước hôn nhân, sự gắn kết lỏng
lẻo giữa các thành viên trong gia đình… đã ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống,
hạnh phúc gia đình và tác động tiêu cực đến xã hội. Trước những biến động
lớn lao đó của thực tiễn, đòi hỏi chúng ta phải có những nghiên cứu để chẩn
chỉnh kịp thời tránh những hậu quả khôn lường, gây tổn thương sâu sắc đến
đời sống vật chất, tinh thần cho mỗi gia đình Việt Nam, cũng như góp phần
ổn định trật tự xã hội đất nước. Trong đó có việc tìm hiểu trở lại những giá trị
trong tư tưởng Hồ Chí Minh và vận dụng sáng tạo chúng vào xây dựng đời
sống gia đình hiện nay.
Vấn đề gia đình đã được Hồ Chí Minh chú trọng từ rất sớm và đã được
chú ý trong một số công trình nghiên cứu về Hồ Chí Minh và sự vận dụng tư
tưởng của Người. Tuy nhiên, cho đến nay số lượng các công trình chuyên
khảo đi sâu vào chủ đề tư tưởng này còn chưa nhiều. Thực trạng sự biến đổi
xã hội sau đổi mới đã tác động mạnh mẽ đến tế bào gia đình cả theo xu
hướng tích cực, có xu hướng phức tạp, và có cả xu hướng không lành mạnh.
Do đó, cần thiết phải tập trung tìm hiểu, nghiên cứu một cách có hệ thống tư
tưởng Hồ Chí Minh để tiếp tục vận dụng nó nhằm xây dựng, hoàn thiện gia
đình Việt Nam hiện nay.

Từ những lý do nêu trên và tâm đắc với các ý nghĩa từ những lời dạy của
Bác, với mong muốn góp phần tìm hiểu hệ thống hơn về những giá trị tư
tưởng Hồ Chí Minh để vận dụng vào giải quyết các vấn đề cấp bách của xây
dựng gia đình Việt Nam hiện nay, tôi lựa chọn đề tài “Tư tưởng Hồ Chí
Minh về gia đình và ý nghĩa của nó đối với xây dựng gia đình văn hóa ở

2


Việt Nam hiện nay” làm đề tài luận văn thạc sĩ chuyên ngành Triết học của
mình.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài.
Cho đến nay, các vấn đề liên quan đến gia đình như xây dựng văn hóa gia
đình, giáo dục đạo đức gia đình… đã được các nhà nghiên cứu, các học giả,
các nhà báo, nhà văn, nhà thơ… quan tâm tìm hiểu, nghiên cứu. Bằng nhiều
cách tiếp cận lịch sử, văn hóa, báo chí ở những phạm vi khác nhau, mỗi công
trình đưa ra những luận giải sâu sắc về vấn đề đó theo các góc độ chuyên biệt.
Qua tìm hiểu các tài liệu liên quan, chúng tôi bước đầu chia làm hai nhóm,
nhóm 1 là: các tài liệu nghiên cứu về gia đình Việt Nam, gia đình văn hóa
Việt Nam; nhóm 2 là: các tài liệu nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về gia
đình Việt Nam và gia đình văn hóa mới.
* Nhóm 1: Các tài liệu nghiên cứu về gia đình Việt Nam, gia đình văn
hóa Việt Nam.
Trong số các tài liệu ở mảng này, đáng chú ý phải nhắc sách: “Vai trò gia
đình trong việc xây dựng nhân cách con người Việt Nam”, của GS Lê Thi,
Nxb Phụ nữ, Hà Nội, 1997. Trong cuốn sách này tác giả với lối tiếp cận triết
học xã hội đã nêu và phân tích vai trò gia đình trong sự hình thành nhân cách
con người, đề xuất định hướng đối với vấn đề xã hội hóa một số chức năng
gia đình. Đặt sự phát triển, chức năng, giáo dục hình thành các mẫu con người
qua các giai đoạn lịch sử trong gia đình Việt Nam. Yêu cầu về nhiệm vụ của

gia đình đối với sự hình thành nhân cách con người mới trong quá trình đổi
mới đất nước hiện nay. Trong đó tác giả còn đề xuất xây dựng các thiết chế xã
hội khác là điều kiện đối với việc xây dựng con người như: tạo dựng sự hợp
tác giữa gia đình, nhà trường và xã hội, sự hỗ trợ của nhà nước trong việc giáo
dục, đào tạo con người của mỗi gia đình.
Tiếp tục mở rộng hướng nghiên cứu trên, năm 2002, GS Lê Thi xuất bản
cuốn sách: “Gia đình Việt Nam trong bối cảnh đất nước đổi mới”, Nxb Khoa

3


học xã hội, Hà Nội. Cuốn sách như tiêu đề được tác giả tập trung trình bày
một số nghiên cứu dưới góc độ liên ngành triết học – xã hội học về tình hình
biến đổi gia đình Việt Nam hiện nay, sự thay đổi các mối quan hệ giữa các
thành viên gia đình trong bối cảnh đổi mới, đưa ra những vấn đề lý luận
chung có tầm đường lối cho các chính sách của Đảng và Nhà nước cần được
hoàn thiện, để cho việc xây dựng hạnh phúc gia đình, bình đẳng, tiến bộ ngày
một hiệu quả đi vào cuộc sống.
Làm rõ thêm vấn đề trên còn có tác giả Phạm Văn Viễn trong cuốn: “Gia
đình và xã hội: Những vấn đề cần quan tâm”, Nxb Hải Phòng, 2006. Tác giả
đã tổng hợp một số vấn đề thực tiễn liên quan đến gia đình và xã hội cả trên
phương diện thành tựu và hạn chế sau một thời gian đổi mới. Tác giả nhìn
nhận sâu sắc những thay đổi trong mối quan hệ giữa gia đình và xã hội trên
một số vấn đề kỷ cương phép nước, về chính sách đại đoàn kết dân tộc, về
dân chủ và tập trung, về kinh nghiệm ứng xử trong cuộc sống gia đình và xã
hội.
Tiếp cận sát hơn từ góc độ xã hội học trong cuốn: “Gia đình Việt Nam –
quan hệ, quyền lực và xu hướng biến đổi”, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội,
2006 của nhóm tập thể nhiều tác giả, do Vũ Hào Quang chủ biên. Cuốn sách
tập hợp giới thiệu những báo cáo khoa học nghiên cứu về từng khía cạnh quan

hệ hôn nhân và gia đình. Biến đổi các quan hệ và quyền lực trong gia đình;
thực trạng thay đổi kết cấu gia đình Việt Nam hiện nay, cũng như sự thay đổi
vai trò của các thành viên trong gia đình. Mối quan hệ về mặt cấu trúc và
chức năng của gia đình trong mối liên hệ có tính chất hệ thống trong xã hội
đặt trong bối cảnh đất nước đổi mới.
Tiếp cận từ góc độ triết học và đạo đức học, TS. Nguyễn Thị Thọ viết
cuốn “Xây dựng đạo đức gia đình ở nước ta hiện nay”, Nxb Chính trị quốc
gia, Hà Nội, 2011. Nội dung cuốn sách trình bày một số vấn đề lý luận chung
về đạo đức gia đình và đạo đức gia đình Việt Nam; tác giả khái quát sự tác

4


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Hà Thị Bắc (2015), Giáo dục đạo đức trong gia đình Việt Nam hiện nay,
Luận án tiến sĩ Triết học, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn,
Hà Nội

2.

Hoàng Chí Bảo (2006), Văn hóa và con người Việt Nam trong tiến trình
công nghiệp hóa hiện đại hóa theo tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb Chính trị
Quốc gia, Hà Nội.

3.

Hoàng Chí Bảo (2009), Văn hóa đạo đức Hồ Chí Minh, Nxb Chính trị
Quốc gia, Hà Nội.

4.

Hoàng Chí Bảo, Phạm Quang Nghị, Vũ Ngọc Khánh (2009), Tư tưởng
Hồ Chí Minh về đạo làm người, Nxb Hà Nội.

5.

Hoàng Chí Bảo, Trần Thị Minh Tuyết (2014), Góp phần tìm hiểu tư
tưởng và đạo đức Hồ Chí Minh, Nxb Thông tin và Truyền thông, Hà Nội

6.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (2011), Thông tư số 12/2011/TTBVHTTDL ngày 10 tháng 10 năm 2011 quy định chi tiết về tiêu chuẩn,
trình tự, thủ tục, hồ sơ công nhận danh hiệu “Gia đình văn hóa”, “Thôn
văn hóa”, “Làng văn hóa”, “Ấp văn hóa”, “Bản văn hóa”, “Tổ dân phố
văn hóa” và tương đương, Hà Nội.

7.

Đỗ Thị Bình, Lê Ngọc Văn, Nguyễn Linh Khiếu (2002), Gia đình Việt
Nam và người phụ nữ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.

8.

Trần Thị Chiên (2015), “Phụ nữ tham gia lãnh đạo ở Việt Nam hiện
nay‟‟, Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam (7), tr.71-76.

9.

Nguyễn Đức Chiện (2009), “Sinh viên sống chung trước hôn nhân tại các
thành phố lớn ở Việt Nam hiện nay: qua góc nhìn báo chí‟‟, Tạp chí
Nghiên cứu gia đình & giới (4), tr.14-23.

5


10. Doãn Thị Chín (2011), Ảnh hưởng của đạo đức Nho giáo đối với đạo
đức của người phụ nữ ở vùng nông thôn Việt Nam hiện nay, Luận án tiến
sĩ Triết học, Học viện Chính trị hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh.
11. Nguyễn Hữu Công (2010), Tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển con
người toàn diện, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
12. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ XI, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
13. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ XII, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
14. Võ Nguyên Giáp (2007), Những vấn đề giáo dục hiện nay, quan điểm và
giải pháp, Nxb Tri thức, Hà Nội.
15. Võ Nguyên Giáp (2007), “Đổi mới có tính cách mạng nền giáo dục và
đào tạo của nước nhà‟‟, Tạp chí Toàn cảnh sự kiện – dư luận (206),
tr.4-7.
16. Võ Nguyên Giáp, Nguyễn Tử Nên, Vũ Kỳ, Phùng Đăng Bách (2007),
Những mẩu chuyện về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, Nxb Thông
Tấn, Hà Nội.
17. Võ Nguyên Giáp, Nguyễn Thiện Nhân, Hoàng Tụy…(2007), Những vấn
đề giáo dục hiện nay : quan điểm và giải pháp, Nxb Trí thức, Hà Nội.
18. Võ Nguyên Giáp (2015), Thế giới còn thay đổi nhưng tư tưởng
Hồ Chí Minh sống mãi, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
19. Nguyễn Thị Thu Hà (2015), “Nữ lãnh đạo và gia đình-một số biểu hiện

định kiến giới‟‟, Tạp chí Nghiên cứu gia đình & giới (3), tr.43-48.
20. Nguyễn Thị Song Hà (2015), “Vai trò của gia đình trong thời kỳ công
nghiệp hóa hiện đại hóa và hội nhập hiện nay‟‟, Tạp chí Ngiên cứu gia
đình & giới (2), tr.3-11.

6


21. Nguyễn Thị Việt Hà (2014), Xây dựng gia đình Việt Nam hiện nay theo
quan điểm Hồ Chí Minh, Luận văn thạc sĩ Chính trị học, Học viện Chính
trị Quốc gia Hồ Chí Minh.
22. Lê Thị Hồng Hải (2008), “Một số quan điểm của Hồ Chí Minh về vấn
đề gia đình‟‟, Tạp chí Nghiên cứu gia đình & giới (3), tr.12-20.
23. Lê Thị Hồng Hải (2015), “Chức năng xã hội hóa của gia đình Việt từ
đổi mới (1986) đến nay‟‟, Tạp chí Ngiên cứu gia đình & giới (1),

tr.35-

36.
24. Lê Như Hoa (2001), Văn hóa gia đình với việc hình thành và phát triển
nhân cách trẻ em, Nxb Văn hóa - Thông tin, Hà Nội
25. Bùi Thị Hoàn (2013), Phân hóa giàu – nghèo ở Việt Nam hiện nay một
số vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb Chính trị - Hành chính, Hà Nội.
26. Hội đồng trung ương chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia các bộ môn
khoa học Mác – Lênin tư tưởng Hồ Chí Minh (2003), Giáo trình tư
tưởng Hồ Chí Minh, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
27. Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam (2010), Vai trò của phụ nữ trong xây
dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc, Nxb Phụ nữ, Hà
Nội.
28. Lý Thị Huệ (2014), “Phân hóa giàu nghèo ở Việt Nam hiện nay thực

trạng và hệ lụy‟‟, Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam (5), tr.20-27.
29. Lê Tuấn Huy (2003), Mâu thuẫn vợ chồng trong gia đình và những yếu
tố ảnh hưởng, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
30. Trần Đình Hượu (1992), Những nghiên cứu xã hội học về gia đình Việt
Nam, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
31. Đặng Cảnh Khanh (2002), Gia đình trẻ em và sự giáo dục các giá trị
truyền thống, Nxb Lao động xã hội, Hà Nội.
32. Đặng Cảnh Khanh, Lê Thị Quý (2007), Gia đình học, Nxb Lý luận
chính trị, Hà Nội.

7


33. Vũ Khiêu (chủ biên), Đặng Nhữ, Lê Thị Quý (1995), Nho giáo và gia
đình, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
34. Vũ Khiêu (2013), Hồ Chí Minh ngôi sao sáng mãi trên bầu trời Việt
Nam, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
35. Vũ Khiêu (2014), Học tập đạo đức Hồ Chí Minh, Nxb Chính trị Quốc
gia, Hà Nội.
36. Nguyễn Linh Khiếu (2001), Gia đình và phụ nữ trong biến đổi văn hóa
xã hội nông thôn, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
37. Nghiêm Sỹ Liêm (2001), Vai trò của gia đình trong việc giáo dục thế hệ
trẻ ở nước ta hiện nay, Luận án tiến sĩ Triết học, Học Viện Chính trị
Quốc gia Hồ Chí Minh.
38. Trịnh Duy Luân, Helle Rydstron, Will Burghoorn (2008), Gia đình nông
thôn Việt Nam trong chuyển đổi, chương trình hợp tác nghiên cứu Việt
Nam – Thụy Điển, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
39. C.Mác và Ph.Ăng-ghen (1980), Tuyển tập, Tập 1, Nxb Sự thật, Hà Nội.
40. C.Mác và Ph.Ăng-ghen (1995), Toàn tập, Tập 3, Nxb Chính trị quốc
gia, Hà Nội.

41. C.Mác và Ph.Ăng-ghen (2002), Toàn tập, Tập 21, Nxb Chính trị quốc
gia, Hà Nội.
42. C.Mác và Ph.Ăng-ghen (1995), Toàn tập, Tập 22, Nxb Chính trị quốc
gia, Hà Nội.
43. C.Mác và Ph.Ăng-ghen (2002), Toàn tập, Tập 42, Nxb Chính trị quốc
gia, Hà Nội.
44. Lữ Tuyết Mai (2003), “Quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về vấn đề
gia đình‟‟, Tạp chí Khoa học phụ nữ (3), tr.19-24.
45. Trần Thị Tuyết Mai (2008), „„Văn hóa gia đình và gia đình văn hóa thời
hội nhập”, Tạp chí Văn hóa nghệ thuật (287), tr.34-37.

8


46. Dương Thị Minh (2003), Gia đình Việt Nam và vai trò phụ nữ hiện nay,
Luận án tiến sĩ Triết học, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.
47. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 1, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật,
Hà Nội.
48. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 2, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật,
Hà Nội.
49. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 3, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật,
Hà Nội.
50. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 4, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật,
Hà Nội.
51. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 5, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật,
Hà Nội.
52. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 6, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật,
Hà Nội.
53. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 7, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật,
Hà Nội.

54. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 8, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật,
Hà Nội.
55. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 9, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật,
Hà Nội.
56. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 10, Nxb Chính trị quốc gia - Sự
thật, Hà Nội.
57. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 11, Nxb Chính trị quốc gia - Sự
thật, Hà Nội.
58. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 12, Nxb Chính trị quốc gia - Sự
thật, Hà Nội.
59. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 13, Nxb Chính trị quốc gia - Sự
thật, Hà Nội.

9


60. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 14, Nxb Chính trị quốc gia - Sự
thật, Hà Nội.
61. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Tập 15, Nxb Chính trị quốc gia - Sự
thật, Hà Nội.
62. Nguyễn Hữu Minh, Lê Ngọc Lân, Nguyễn Thị Mai Hoa, Trần Thị Cẩm
Nhung (2006), “Bạo lực của chồng đối với vợ ở Việt Nam trong những
năm gần đây‟‟, Tạp chí Khoa học về phụ nữ (3), tr.3-11.
63. Nguyễn Hữu Minh (chủ biên) (2014), Gia đình Việt Nam trong quá
trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập - từ cách tiếp cận và so
sánh, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
64. Nguyễn Hữu Minh (2015), “Gia đình Việt Nam sau 30 năm đổi mới‟‟,
Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam (11), tr.51-59.
65. Hoàng Thị Ái Nhiên (2009), “Phụ nữ Việt Nam tự hào làm theo Di chúc
của Bác Hồ‟‟, Tạp chí Cộng sản (9), tr.5

66. Nguyễn Thị Oanh (1998), Gia đình Việt Nam thời mở cửa, Nxb Trẻ, Hà
Nội.
67. Phan Văn Phờ (2009), “Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào công tác
xây dựng gia đình văn hóa‟‟, Tạp chí Tuyên giáo (5), tr.25-47.
68. Vũ Hào Quang (chủ biên) (2006), Gia đình Việt Nam – quan hệ, quyền
lực và xu hướng biến đổi, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội.
69. Quốc hội (2014), Hiến pháp năm 2013 của nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩa Việt Nam, Nxb Lao động, Hà Nội.
70. Quốc hội (2014), Luật Hôn nhân và gia đình, Nxb Lao động, Hà Nội.
71. Quốc hội (2015), Luật giáo dục (đã được sửa đổi bổ sung năm 2009),
Nxb Lao động, Hà Nội.
72. Lê Thị Quý (2003), Phụ nữ trong gia đình đô thị, Nxb Chính trị Quốc
gia, Hà Nội.

10


73. Lê Thị Quý (chủ biên), Đặng Thị Linh, Hoa Hữu Vân (2010), Quản lý
Nhà nước về gia đình : lý luận và thực tiễn, Nxb Dân trí, Hà Nội.
74. G.Stenven (1990), Vai trò của Hồ Chí Minh trong lịch sử tiến bộ của
phụ nữ, Hội thảo quốc tế về Hồ Chí Minh, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
75. Nguyễn Thị Thọ (2011), Xây dựng đạo đức gia đình ở nước ta hiện nay,
Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
76. Lê Thi (chủ biên), Trương Mỹ Hoa, Nguyễn Kiến Giang (1996), Gia
đình Việt Nam ngày nay, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
77. Lê Thi (1997), Vai trò gia đình trong việc xây dựng nhân cách con
người Việt Nam, Nxb Phụ nữ, Hà Nội.
78. Lê Thi (2002), Gia đình Việt Nam trong bối cảnh đất nước đổi mới, Nxb
Khoa học xã hội, Hà Nội.
79. Lê Thi (2006), Cuộc sống biến động của hôn nhân, gia đình Việt Nam

hiện nay, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
80. Lê Thi (2009), Sự tương đồng và khác biệt trong quan niệm về hôn nhân
giữa các thế hệ người Việt Nam hiện nay, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
81. Lê Thi (2016), “Cùng ngăn chặn sự gia tăng nạn mất cân bằng giới tính
khi sinh ở Việt Nam hiện nay‟‟, Tạp chí Nghiên cứu gia đình & giới (1),
tr.55-60.
82. Trần Thị Minh Thi (2015), “Cuộc sống của trẻ em ở lại thôn quê Việt
Nam‟‟, Tạp chí Ngiên cứu gia đình & giới (4), tr.61-67
83. Phùng

Thủy

(2011),

“Ngăn

chặn

bạo

lực

gia

đình‟‟,

Thứ tư, 30/11/-0001 - 07:06 AM (GMT+7)
84. Nguyễn Thị Phương Thủy, Nguyễn Thị Thọ (2014), Gia đình và giáo
dục gia đình, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
85. Phạm Thị Thủy (2015), “Giải quyết việc làm cho lao động nông thôn

khi thu hồi đất ở Hà Nội – Thực trạng và giải pháp‟‟, Tạp chí Lao động
& xã hội (500), tr.24-27

11


86. Trần Hữu Tòng, Trương Thìn (1997), Xây dựng gia đình văn hóa trong
sự nghiệp đổi mới, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
87. Tổng cục thống kê (2010), “Thông cáo báo chí (ngiên cứu quốc gia về
bạo

lực

gia

đình

đối

với

phụ

nữ

ở

Việt

Nam‟‟,

/>
ngày

25/11/2010.
88. Trung tâm Khoa học xã hội và Nhân văn Quốc gia (1995), Gia đình Việt
Nam các trách nhiệm, các nguồn lực trong sự nghiệp đổi mới của đất
nước, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
89. Lê Ngọc Văn (2004), Thực trạng và những vấn đề đặt ra đối với gia
đình Việt Nam hiện nay, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
90. Lê Ngọc Văn (2012), Gia đình và biến đổi gia đình ở Việt Nam, Nxb
Khoa học xã hội, Hà Nội.
91. Nguyễn Khắc Viện (1993), Bàn về đạo Nho, Nxb Thế giới, Hà Nội.
92. Viện Khoa học xã hội Việt Nam, Viện gia đình và giới (2007), Một số
vấn đề lý luận nghiên cứu gia đình và biến đổi gia đình ở Việt Nam trong
điều kiện công nghiệp hóa và hiện đại hóa, Hà Nội.
93. Viện Khoa học xã hội Việt Nam, Viện gia đình và giới (2012), Mối quan
hệ vợ chồng trong gia đình Việt Nam hiện nay và căn cứ để củng cố mối
quan hệ này trong giai đoạn 2011-2020, Hà Nội.
94. Viện Khoa học xã hội Việt Nam, Viện gia đình và giới (2012), Tổng
quan về xây dựng gia đình Việt Nam trong giai đoạn 2011-2020, Hà Nội.
95. Viện Khoa học xã hội Việt Nam, Viện xã hội học (1991), Những nghiên
cứu xã hội học về gia đình Việt Nam, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
96. Phạm Văn Viễn (2006), Gia đình và xã hội: Những vấn đề cần quan
tâm, Nxb Hải Phòng.

12