LUẬN văn THẠC sĩ QUẢN lý HOẠT ĐỘNG bồi DƯỠNG GIÁO VIÊN ở TRƯỜNG TRUNG cấp kỹ THUẬT THƯƠNG mại DU LỊCH HIỆN NAY

3

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong lĩnh vực giáo dục, quản lý giáo dục có vai trò hết sức quan trọng
nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục. Chiến lược bồi dưỡng giáo dục
2010 - 2020 coi công tác quản lý giáo dục là một khâu đột phá, đề ra các mục
tiêu và giải pháp bồi dưỡng giáo dục, trong đó việc nâng cao chất lượng đội
ngũ GV là khâu then chốt. Muốn đạt được các mục tiêu giáo dục, cần hết sức
coi trọng công tác quản lý bồi dưỡng đội ngũ GV. Đây là một hoạt động rất
quan trọng đảm bảo cho sự bồi dưỡng của nhà trường thông qua việc quy
hoạch về cơ cấu số lượng, trình độ ngành nghề đào tạo, bồi dưỡng nâng cao
trình độ chuyên môn, trình độ sư phạm, thái độ nghề nghiệp của đội ngũ GV
nhằm đáp ứng mục tiêu giáo dục.
Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban bí thư Trung ương Đảng
về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục đã
chỉ rõ: "Mục tiêu là xây dựng đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục theo hướng
chuẩn hóa, nâng cao chất lượng, bảo đảm đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu,
đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống,
lương tâm nghề nghiệp và trình độ chuyên môn của nhà giáo, đáp ứng đòi
hỏi ngày càng cao của sự nghiệp giáo dục trong công cuộc đẩy mạnh CNH,
HĐH đất nước". [10, tr.5]. Như vậy, quản lý bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo trong
thời kỳ đổi mới hiện nay là một nhiệm vụ rất quan trọng của ngành giáo dục
và của mỗi nhà trường, mỗi cơ sở giáo dục nước ta trong giai đoạn hiện nay.
Trường trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật Thương mại là trường Trung cấp
đa ngành được thành lập theo quyết định số 327/QĐ-UBND của UBND thành
phố Hà Nội. Trường thuộc sự quản lý của Sở GD&ĐT Hà Nội. Trường có
chức năng nhiệm vụ chính là đào tạo hệ TCCN, ngoài ra nhà trường còn tham
gia liên kết đào tạo liên thông từ TCCN lên trình độ CĐ và ĐH với các
Trường CĐ và ĐH trên địa bàn Hà Nội, đồng thời đào tạo bồi dưỡng đội ngũ

4

kỹ thuật viên, nhân viên kỹ thuật nghiệp vụ có trình độ, kỹ năng nghề nghiệp
bậc TCCN.
Trong quá trình đào tạo, đội ngũ GV đóng vai trò quyết định trực tiếp
đến chất lượng giáo dục của nhà trường. Tuy nhiên, hiện nay chất lượng đội
ngũ GV của nhà trường đang trong tình trạng có nhiều bất cập so với đòi hỏi
của thực tiễn. Việc quản lý bồi dưỡng đội ngũ GV chưa thực sự được quan
tâm, còn thiếu những chiến lược để bồi dưỡng GV, khuyến khích GV tự học,
tự nghiên cứu, hợp tác với đồng nghiệp để chia sẻ những vấn đề cùng quan
tâm trong giảng dạy. Vì thế, họ có xu hướng làm việc độc lập, công tác nghiên
cứu, tự học, tự bồi dưỡng hầu như bị bỏ ngỏ. Điều này có tác động không nhỏ
đến chất lượng học tập của HS, vì thế để bắt kịp những tiêu chuẩn trong nước
và quốc tế trong việc dạy học, vấn đề quản lý bồi dưỡng nguồn lực GV cần
phải được quan tâm chú trọng hàng đầu.
Về lý luận chưa có công trình nghiên cứu chuyên về quản lý hoạt động
bồi dưỡng đội ngũ GV tại trường trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật Thương mại.
Do đó, với những lý do trên, tác giả chọn đề tài nghiên cứu: “Quản lý hoạt
động bồi dưỡng đội ngũ giáo viên tại trường trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật
Thương mại hiện nay” với hi vọng đề xuất một số biện pháp quản lý có hiệu
quả trong việc bồi dưỡng đội ngũ GV phù hợp với thực tiễn nhà trường.
2. Tình hình nghiên cứu có liên quan
* Các nghiên cứu trên thế giới về quản lý hoạt động bồi dưỡng đội
ngũ giáo viên
Hầu hết các quốc gia trên thế giới đều coi hoạt động bồi dưỡng đội ngũ
GV là vấn đề cơ bản trong bồi dưỡng giáo dục. Việc tạo mọi điều kiện để mọi
người có cơ hội học tập, học tập thường xuyên, học tập suốt đời để kịp thời bổ
sung kiến thức và đổi mới phương pháp giảng dạy để phù hợp với sự bồi
dưỡng KT - XH là phương châm hành động của các cấp quản lý giáo dục.

5

Ở Ấn độ vào năm 1988 đã quyết định thành lập hàng loạt các trung tâm
học tập trong cả nước nhằm tạo cơ hội học tập suốt đời cho mọi người. Việc
bồi dưỡng GV được tiến hành ở các trung tâm này đã mang lại hiệu quả rất
thiết thực. [26, tr.66]
Hội nghị UNESCO tổ chức tại Nepan vào năm 1998 về tổ chức quản lý
nhà trường đã khẳng định: “Xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ GV là vấn đề cơ
bản trong phát triển giáo dục”. [27, tr 34]
Đại đa số các trường sư phạm ở Úc, New Zeland, Canada … đã
thành lập các cơ sở chuyên bồi dưỡng GV để tạo điều kiện thuận lợi cho
GV tham gia học tập nhằm không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ. [17, tr.27]
Tại Pakistan, nhà nước đã xây dựng chương trình bồi dưỡng về sư
phạm cho đội ngũ GV và quy định trong thời gian 3 tháng cần bồi dưỡng
những nội dung gồm: giáo dục nghiệp vụ dạy học; Cơ sở tâm lý GV; Phương
pháp nghiên cứu, đánh giá và nhận xét HS…đối với đội ngũ GV mới vào
nghề chưa quá 3 năm. [17, tr.28]
Ở Philippin, công tác nâng cao chất lượng đội ngũ GV không tiến hành
tổ chức trong năm học mà tổ chức bồi dưỡng thành từng khóa học trong thời
gian HS nghỉ hè. Hè thứ nhất bao gồm các nội dung môn học, nguyên tắc dạy
học, tâm lý học và đánh giá giáo dục; Hè thứ hai gồm các môn về quan hệ con
người, triết học giáo dục, nội dung và phương pháp giáo dục; Hè thứ ba gồm
nghiên cứu giáo dục, viết tài liệu trong giáo dục và Hè thứ tư gồm kiến thức
nâng cao, kỹ năng nhận xét, vấn đề lập kế hoạch giảng dạy, viết tài liệu giảng
dạy, viết sách giáo khoa, viết sách tham khảo. [17, tr.84]
Tại Nhật Bản, việc bồi dưỡng và đào tạo lại cho đội ngũ GV, CBQL
giáo dục là nhiệm vụ bắt buộc đối với người lao động sư phạm. Tùy theo thực

tế của từng đơn vị, từng cá nhân mà cấp quản lý giáo dục đề ra các phương


6

thức bồi dưỡng khác nhau trong một phạm vi theo yêu cầu nhất định. Cụ thể
là mỗi cơ sở giáo dục cử từ 3 đến 5 GV được đào tạo lại một lần theo chuyên
môn mới và tập trung nhiều vào đổi mới phương pháp dạy học. [17, tr.51]
Tại Thái Lan, từ năm 1998 việc bồi dưỡng GV được tiến hành ở các
trung tâm học tập cộng đồng nhằm thực hiện giáo dục cơ bản, huấn luyện kỹ
năng nghề nghiệp và thông tin tư vấn cho mọi người dân trong xã hội. [17,
tr.81].
Tại Hàn Quốc một trong những nước có chính sách rất thiết thực về bồi
dưỡng và đào tạo lại cho đội ngũ GV. Tất cả GV đều phải tham gia học tập
đầy đủ các nội dung về chương trình về nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp
vụ theo quy định. Nhà nước đã đưa ra “Chương trình bồi dưỡng GV mới” để
bồi dưỡng đội ngũ GV được thực hiện trong 10 năm và “Chương trình trao
đổi” để đưa GV đi tập huấn ở nước ngoài. [17, tr.53]
Tại Liên Xô (cũ) các nhà nghiên cứu quản lý giáo dục như:
M.I.Kônđacốp, P.V. Khuđominxki… [26, tr.24] đã rất quan tâm tới việc nâng
cao chất lượng dạy học thông qua các biện pháp quản lý có hiệu quả. Muốn
nâng cao chất lượng dạy học phải có đội ngũ GV có năng lực chuyên môn.
Họ cho rằng kết quả toàn bộ hoạt động của nhà trường phụ thuộc rất nhiều
vào việc tổ chức đúng đắn và hợp lý công tác quản lý bồi dưỡng đội ngũ GV.
Trong thập niên 90 của thế kỉ 20, đã nổi lên hàng loạt các tên tuổi
nghiên cứu về vấn đề nhân lực và bồi dưỡng nhân lực như N. Ladle và
Nadeler (1990) trong các công trình của mình, các tác giả này cho rằng: muốn
phát triển nguồn nhân lực trong một tổ chức thì gồm loại 3 chương trình ở 3
mức độ quan tâm khác nhau đó là: đào tạo, giáo dục, phát triển.
Cũng trong khoảng thời gian này, các nghiên cứu của Marquardt và

Enghel (1993) cũng đã xác định rằng, bồi dưỡng nhân lực giáo dục bao gồm 3
lĩnh vực cơ bản đó là: đào tạo và phát triển; phát triển tổ chức và sự nghiệp để


7

tăng cường kết quả của cá nhân; nhóm và tổ chức. Họ cũng đưa ra danh mục
gồm 35 tiêu chí chia làm 4 nhóm để đánh giá kết quả công tác bồi dưỡng
trong một nhà trường.
* Các nghiên cứu trong nước về quản lý hoạt động bồi dưỡng đội
ngũ giáo viên
Ngay từ thời xa xưa, ông cha ta đã rất coi trọng vai trò của người thầy
giáo như: “Không thầy đố mày làm nên”, không có thầy giáo thì sẽ không có
giáo dục. Điều đó nhắc nhở mọi người phải quan tâm mọi mặt và toàn diện
đến giáo dục mà chủ thể đóng vai trò quan trọng nhất đó chính là đội ngũ GV.
Vấn đề bồi dưỡng giáo dục và nâng cao chất lượng đội ngũ GV đã
được Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra trong thư gửi các cán bộ, các thầy giáo, cô
giáo, công nhân viên, HS nhân dịp bắt đầu năm học mới ngày 16 tháng 10
năm 1968 rằng: “Giáo dục nhằm đào tạo những người kế tục sự nghiệp cách
mạng to lớn của Đảng và nhân dân, do đó các ngành các cấp Đảng, chính
quyền địa phương phải thực sự quan tâm đến sự nghiệp này, phải chăm sóc
nhà trường về mọi mặt, đẩy sự nghiệp giáo dục của ta những bước bồi dưỡng
mới” [15, tr 5], “Cán bộ và giáo dục phải tiến bộ cho kịp thời đại mới làm
được nhiệm vụ, chớ tự túc tự mãn cho là giỏi rồi thì dừng lại” [15, tr.9].
Kể từ sau cách mạng tháng Tám thành công và các cuộc cải cách giáo
dục năm 1950, 1956, 1979 và trong những năm “Đổi mới” nhiều công trình
nghiên cứu đã để lại những bài học quý giá về xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ
GV như: Nguyễn Thị Phương Hoa "Con đường nâng cao chất lượng cải cách
các cơ sở đào tạo GV" (2002); Đinh Quang Báo "Giải pháp đổi mới phương
thức đào tạo nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ GV" (2005) ; Đặng Quốc

Bảo, Đỗ Quốc Anh, Đinh Thị Kim Thoa "Cẩm nang nâng cao năng lực và
phẩm chất đội ngũ GV" (2007); Nguyễn Hữu Châu, Nguyễn Văn Cường, Trần
Bá Hoành, Nguyễn Bá Kim, Lâm Quang Thiệp "Đổi mới nội dung đào tạo


8

GV TCCN theo chương trình CĐ sư phạm mới" (2009); Bùi Văn Quân,
Nguyễn Ngọc Cầu "Một số cách tiếp cận trong nghiên cứu và bồi dưỡng đội
ngũ GV" (2010) v.v… Các công trình này nghiên cứu bồi dưỡng đội ngũ theo
3 hướng:
+ Thứ nhất là: Nghiên cứu bồi dưỡng đội ngũ GV dưới góc độ bồi
dưỡng nguồn nhân lực;
+ Thứ hai là: Nâng cao chất lượng đội ngũ GV đáp ứng yêu cầu đổi
mới giáo dục;
+ Thứ ba là: Nghiên cứu đề xuất hệ thống các giải pháp xây dựng bồi
dưỡng đội ngũ GV trong thời kỳ CNH, HĐH đất nước.
Tuy nhiên các công trình kể trên hầu hết vẫn còn để lại khoảng trống
nghiên cứu về quản lý đội ngũ GV trong nền kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa, về chính sách tuyển dụng, sử dụng và về vai trò, vị trí mới của
đội ngũ GV trong tiến trình bồi dưỡng nhà trường Việt Nam trong thời kỳ hội
nhập quốc tế và xu thế toàn cầu hóa.
Cũng đã có nhiều luận văn thạc sỹ quản lý giáo dục đã nghiên cứu, đưa
ra những biện pháp về bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo ở các trường. Các công
trình nghiên cứu đó đã đề cập nhiều khía cạnh khác nhau của vấn đề bồi
dưỡng đội ngũ nhà giáo. Tuy nhiên, tuỳ từng giai đoạn, từng điều kiện, hoàn
cảnh cụ thể của các nhà trường, thì việc vận dụng lý luận và các giải pháp bồi
dưỡng sẽ có sự khác nhau ở mỗi trường.
Ví dụ như: Luận văn thạc sỹ của tác giả Lê Đình Huấn, ĐH Sư phạm
Thành phố Hồ Chí Minh “Thực trạng công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng

đội ngũ GV trường CĐ Sư phạm Bình Phước ”(2010); Luận văn thạc sỹ của
tác giả Trần Hùng Lượng “Những giải pháp bồi dưỡng GV trong các trường
dạy nghề” (1996); Luận văn thạc sỹ của tác giả Nguyễn Xuân Hường “Một số
giải pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV trường Trung học Phòng


9

không” (2002); Luận văn thạc sỹ của tác giả Vũ Văn Hoa “Biện pháp quản lý
hoạt động bồi dưỡng GV tiếng Anh ở trường trung học phổ thông tỉnh Quảng
Ninh” (2010); Luận văn thạc sỹ của tác giả Lê Duy Sinh “Thực trạng và biện
pháp quản lý đội ngũ GV ở trường Trung cấp Kỹ thuật Hải quân” (2011);
Luận văn thạc sỹ của tác giả Nguyễn Chí Thanh “Quản lý hoạt động bồi
dưỡng đội ngũ GV trung học phổ thông huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình”
(2012); Luận văn thạc sỹ của tác giả Nguyễn Thị Lệ Hằng “Quản lý hoạt
động bồi dưỡng đội ngũ GV chủ nhiệm ở trường phổ thông dân tộc nội trú
tỉnh Phú Thọ” (2012)…
Về quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV các trường TCCN có các
công trình như: Luận văn thạc sỹ của tác giả Hồng Ngọc Long “Nghiên cứu
một số giải pháp bồi dưỡng đội ngũ GV nhằm nâng cao chất lượng đào tạo
của trường Văn hóa 1 thuộc Bộ Công an” (1998); Luận văn thạc sỹ của tác
giả Đỗ Ngọc Mỹ “Một số giải pháp bồi dưỡng đội ngũ GV trường Trung học
Kỹ thuật Lý Tự Trọng” (2002); Luận văn thạc sỹ của tác giả Trương Quang
Tùng, nghiên cứu giải pháp “Quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV
trường Trung cấp Kỹ thuật Hải quân hiện nay” (2011); Luận văn thạc sỹ của
tác giả Trần Việt Hưng “Quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV ở trường
Trung cấp nghề Giao thông Vận Tải” (2012).
Ở Học viện Chính trị Quân sự cũng đã có một số công trình khoa học
nghiên cứu về vấn đề quản lý xây dựng và phát triển đội ngũ nhà giáo, tiêu
biểu như: Công trình khoa học “Những vấn đề cơ bản của quá trình đổi mới

và nâng cao chất lượng công tác huấn luyện giáo dục”(1982), trong công
trình này các tác giả cho rằng, bồi dưỡng đội ngũ GV có chất lượng cao, đủ về
số lượng là một trong những vấn đề cơ bản để nâng cao chất lượng huấn
luyện, giáo dục. Công trình khoa học: “Nâng cao chất lượng đào tạo đội ngũ
GV khoa học xã hội nhân văn trong quân đội giai đoạn hiện nay” (2005) do


10

PGS.TS Đặng Đức Thắng chủ biên đã khẳng định vị trí, vai trò đội ngũ nhà
giáo; đồng thời xây dựng một hệ thống tiêu chí đánh giá cũng như đưa ra hệ
thống các giải pháp nhằm xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ GV khoa học xã hội
nhân văn ở các nhà trường quân đội hiện nay. Công trình khoa học “Chuẩn
hóa chất lượng đội ngũ nhà giáo quân đội” do PGS.TS Trần Đình Tuấn chủ
nhiệm, đề tài đã xác định cấu trúc “nhân cách của nhà giáo quân đội bao gồm
các phẩm chất nhân cách của người chỉ huy và các phẩm chất nhân cách của
nhà sư phạm” từ đó xác định rằng khi phối hợp hoạt động quân sự và hoạt
động sư phạm “sẽ tạo ra loại hình hoạt động mới” là hoạt động sư phạm quân
sự, làm nảy sinh những nét tính cách mới, những phẩm chất mới chứa đựng
cả bản chất của người chỉ huy, cả đạo đức, phong cách của nhà sư phạm. Trên
cơ sở đó tác giả đã xác định một số biện pháp chuẩn hóa chất lượng đội ngũ
nhà giáo quân đội cho phù hợp với tình hình mới.
Từ sự khái quát những nghiên cứu liên quan trực tiếp đến quản lý hoạt
động bồi dưỡng đội ngũ GV ở trường TCCN chúng tôi rút ra một số kết luận
như sau:
+ Một là, những tư tưởng, những nghiên cứu đều cho rằng hoạt động
bồi dưỡng đội ngũ GV và quản lý hoạt động bồi dưỡng GV giữ vai trò quan
trọng, là giải pháp có hiệu quả nhất để nâng cao chất lượng GD&ĐT, phát huy
vai trò điều khiển, tổ chức hoạt động dạy - học của người GV gắn với vị trí
trung tâm của người học trong quá trình dạy - học hiện nay.

+ Hai là, muốn nâng cao chất lượng GD&ĐT phải tích cực quản lý hoạt
động bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo theo hướng chuẩn hoá, nâng cao chất lượng,
đảm bảo đủ số lượng, đồng bộ về cơ cấu. Đặc biệt, chú trọng nâng cao bản
lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, lương tâm nghề nghiệp và trình độ
chuyên môn của nhà giáo, đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp giáo


11

dục đào tạo, nhất là trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nước.
+ Ba là, mỗi công trình nghiên cứu đều đi sâu vào những vấn đề cụ thể
riêng, căn cứ vào tình hình, đặc điểm, nhiệm vụ của địa phương, nhà trường
mà các tác giả đề xuất hệ thống giải pháp với mong muốn công trình có
những đóng góp nhất định trong xây dựng, hoàn thiện đội ngũ GV, GV đáp
ứng yêu cầu GD&ĐT của cơ sở nói riêng và sự nghiệp GD&ĐT của đất nước
nói chung.
Như vậy, các công trình trên đã đề cập đến vấn đề quản lý hoạt động
bồi dưỡng đội ngũ GV ở các góc độ khác nhau nhưng đến nay vẫn chưa có
công trình nào nghiên cứu một cách sâu sắc, toàn diện, có hệ thống về bồi
dưỡng đội ngũ GV ở một nhà trường TCCN cụ thể. Vì vậy, đề tài nghiên cứu
về quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV ở trường trung cấp Kinh tế - Kỹ
thuật Thương mại là một vấn đề có ý nghĩa lý luận và thực tiễn cấp thiết.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở làm rõ một số vấn đề lý luận và thực tiễn quản lý bồi dưỡng
đội ngũ GV tại trường trung cấp; đề xuất một hệ thống các biện pháp quản lý
hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV phù hợp với giai đoạn hiện nay; từ đó góp
phần nâng cao chất lượng đội ngũ GV tại trường trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật
Thương mại.

* Nhiệm vụ nghiên cứu
Làm rõ những vấn đề lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ
GV tại các trường TCCN hiện nay.
Khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV
ở trường trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật Thương mại hiện nay.
Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV ở trường
trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật Thương mại hiện nay.


12

4. Khách thể, đối tượng, phạm vi nghiên cứu
* Khách thể nghiên cứu
Hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV ở trường trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật
Thương mại hiện nay.
* Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV ở trường trung cấp Kinh tế Kỹ thuật Thương mại hiện nay.
* Phạm vi nghiên cứu
Khảo sát lấy số liệu về công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ
GV của trường trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật Thương mại giai đoạn 2010 2014.
Nghiên cứu, đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng nhằm
nâng cao chất lượng đội ngũ GV tại trường trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật
Thương mại hiện nay.
5. Giả thuyết khoa học
Chất lượng hoạt động bồi dưỡng cán bộ, nhân viên trường trung cấp
Kinh tế - Kỹ thuật Thương mại hiện nay phụ thuộc vào sự tác động tổng hợp
của nhiều yếu tố; trong đó, quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV giữ vai
trò nòng cốt. Nếu làm rõ nội dung cơ bản của quản lý hoạt động bồi dưỡng
đội ngũ GV, hiểu rõ thực trạng đội ngũ GV, trên cơ sở đó xác lập kế hoạch, tổ
chức hợp lý lực lượng tiến hành việc bồi dưỡng đội ngũ GV thì hoạt động bồi

dưỡng Gv sẽ được quản lý tốt và tạo điều kiện nâng cao trình độ mọi mặt cho
GV, đáp ứng được đòi hỏi thực tiễn hoạt động của trường trung cấp Kinh tế Kỹ thuật Thương mại trong giai đoạn hiện nay.
6. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
* Phương pháp luận


13

Đề tài được nghiên cứu dựa trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện
chứng của chủ nghĩa Mác - Lênin, quán triệt quan điểm đường lối chỉ đạo của
Đảng Cộng sản Việt Nam về giáo dục, quản lý giáo dục, phát triển khoa học
và công nghệ; các tài liệu của trường trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật Thương
mại về GD&ĐT và bồi dưỡng đội ngũ GV. Đồng thời, tác giả vận dụng các
quan điểm hệ thống - cấu trúc, lôgíc - lịch sử và quan điểm thực tiễn để phân
tích, đánh giá, xem xét các vấn đề nghiên cứu.
* Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu lý luận
Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa và khái quát hóa các văn bản, tài liệu
thể hiện quan điểm, đường lối chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của
Nhà nước, quan điểm của Chủ nghĩa Mác Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh về
chính sách nhà giáo – GV và các công trình nghiên cứu khoa học, báo cáo
khoa học về quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV ở các trường Trung cấp
để hình thành cơ sở lý luận của đề tài.
Nghiên cứu các tài liệu lưu trữ, báo cáo tổng kết công tác quản lý hoạt
động bồi dưỡng đội ngũ GV qua các năm của nhà trường.
Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Điều tra bằng hệ thống phiếu hỏi đối tượng là CBQL và GV, nhằm tìm
hiểu và đánh giá sơ bộ về hoạt động quản lý bồi dưỡng đội ngũ GV ở trường
trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật Thương mại hiện nay.
Phỏng vấn: Chuyên gia, BGH, các phòng, khoa, bộ môn của nhà

trường nhằm tìm hiểu sâu hơn về hoạt động quản lý bồi dưỡng đội ngũ GV ở
nhà trường hiện nay.
Thảo luận nhóm, tổ chuyên môn của GV: nhằm tìm hiểu thêm về hoạt
động quản lý bồi dưỡng đội ngũ GV tại nhà trường hiện nay.


14

Phương pháp thống kê toán học: Xử lý và phân tích các số liệu, kết quả
điều tra, đồng thời xác định mức độ tin cậy của việc điều tra và kết quả
nghiên cứu.
7. Ý nghĩa của luận văn
Luận văn làm bổ sung và phong phú thêm cơ sở lý luận về Quản lý
hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV ở trường TCCN.
Luận văn góp phần làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực trạng của vấn đề
quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV ở trường trung cấp Kinh tế - Kỹ
thuật Thương mại hiện nay.
Luận văn đề xuất một số biện pháp nhằm quản lý hoạt động bồi dưỡng
đội ngũ GV ở trường trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật Thương mại để đáp ứng với
nhu cầu bồi dưỡng nhà trường trong giai đoạn hiện nay.
8. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu; kết luận và kiến nghị; tài liệu tham khảo; phụ lục;
luận văn được trình bày 3 chương, 10 tiết.


15

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG
ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƯỜNG TRUNG CẤP CHUYÊN NGHIỆP

1.1. Một số khái niệm cơ bản
1.1.1. Khái niệm giáo viên và đội ngũ giáo viên
* Giáo viên
Có nhiều định nghĩa khác nhau về GV: Từ điển tiếng Việt: "GV là
người dạy học ở bậc phổ thông hoặc tương đương." [34]
Theo Điều 70 - Luật giáo dục 2005: “Nhà giáo là người làm nhiệm vụ
giảng dạy, giáo dục trong nhà trường hoặc cơ sở giáo dục đào tạo khác...
Nhà giáo giảng dạy ở cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục
nghề nghiệp gọi là GV; ở cơ sở giáo dục ĐH gọi là GV ”. [31]
* Đội ngũ giáo viên
Theo từ điển tiếng Việt thì “Đội ngũ là tập hợp gồm một số đông người
cùng chức năng hoặc nghề nghiệp thành một lực lượng” [34], chẳng hạn như:
Đội ngũ trí thức trẻ, đội ngũ nhà giáo...
Vậy có thể hiểu "Đội ngũ GV là tập hợp các nhà giáo làm nhiệm vụ
giảng dạy và nghiên cứu khoa học ở các cơ sở giáo dục phổ thông, các cơ sở
giáo dục nghề nghiệp..."; họ gắn kết với nhau bằng hệ thống mục tiêu giáo
dục; cùng trực tiếp giảng dạy, giáo dục HS, cùng chịu sự ràng buộc của những
quy tắc có tính chất hành chính của ngành giáo dục và nhà nước.
Đội ngũ GV là những người có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sư
phạm nhất định, thông qua việc dạy học truyền thụ cho HS ý thức vươn lên,
tinh thần tự học, lòng khát khao tri thức mà rèn luyện, trưởng thành, gợi mở
cho HS tinh thần sáng tạo, khám phá những cái mới trên nền tảng kiến thức
cơ bản, phong phú của nhân loại. Đây là đội ngũ trí thức quý báu của dân tộc


16

trong sự nghiệp đào tạo nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài để nước ta có thể
“sánh vai với các cường quốc năm châu”.
Đội ngũ GV là nhân tố quyết định chất lượng GD&ĐT và được xã hội

tôn vinh. Do vậy, GV phải có phẩm chất đạo đức tốt, có sức khoẻ và có đầy
đủ năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, năng lực phát triển nghề
nghiệp, nghiên cứu khoa học theo quy định chuẩn GV của từng cấp độ
đào tạo.
1.1.2. Khái niệm bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
* Bồi dưỡng
Theo Từ điển tiếng Việt: "Bồi duỡng là làm cho tăng thêm năng lực
hoặc phẩm chất". [34]
Còn theo UNESCO định nghĩa: “Bồi dưỡng với ý nghĩa nâng cao nghề
nghiệp. Quá trình này chỉ diễn ra khi cá nhân và tổ chức có nhu cầu nâng
cao kiến thức hoặc kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ của bản thân nhằm đáp
ứng nhu cầu lao động nghề nghiệp”. [25]
Từ quan niệm trên, ta thấy:
- Chủ thể bồi dưỡng là những người đã được đào tạo và có trình độ
chuyên môn nhất định.
- Bồi dưỡng thực chất là quá trình bổ sung tri thức, kỹ năng để nâng
cao trình độ trong lĩnh vực hoạt động chuyên môn nào đó nhằm đáp ứng yêu
cầu mới của chuyên môn nghiệp vụ.
- Mục đích bồi dưỡng nhằm nâng cao phẩm chất và năng lực chuyên
môn để người lao động có cơ hội củng cố, mở mang nâng cao hệ thống kiến
thức, kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ có sẵn nhằm nâng cao chất lượng và
hiệu quả công việc đang làm.
Bồi dưỡng thực chất là bổ sung, bồi đắp những thiếu hụt về tri thức,
cập nhật cái mới trên cơ sở “nuôi dưỡng” những cái đã có để mở mang, làm


17

cho chúng phát triển thêm, có giá trị làm tăng hệ thống những tri thức, kỹ
năng, nghiệp vụ, làm giàu vốn hiểu biết, nâng cao hiệu quả lao động. Chính vì

thế bồi dưỡng còn được gọi là đào tạo lại.
Theo xu hướng phát triển giáo dục là: “Giáo dục thường xuyên, họ tập
suốt đời” thì việc đào tạo, bồi dưỡng và đào tạo lại là quá trình thống nhất.
Bồi dưỡng và đào tạo là sự tiếp nối quá trình đào tạo. Bồi dưỡng và đào tạo
lại tạo ra tiền đề về tiêu chuẩn cho quá trình đào tạo chính quy ở bậc cao hơn
về trình độ chuyên môn trong lĩnh vực cụ thể.
Tóm lại, khái niệm "bồi dưỡng" thường chỉ cho hoạt động dạy học
nhằm bổ sung, bồi đắp thêm kiến thức, kỹ năng cho cả người dạy và người
học. Xét về mặt thời gian thì đào tạo thường có thời gian dài hơn, nếu có bằng
cấp thì bằng cấp chứng nhận về mặt trình độ, còn bồi dưỡng có thời gian ngắn
và có thể có giấy chứng nhận đã học xong khoá bồi dưỡng. Tuy nhiên khái
niệm đào tạo và bồi dưỡng chỉ là tương đối.
Xét một cách khác, bồi dưỡng được xác định như một quá trình làm
biến đổi hành vi, thái độ con người một cách có hệ thống thông qua việc học
tập. Việc học tập nảy sinh trong quá trình tự học, giảng dạy, giáo dục và quá
trình lĩnh hội kinh nghiệm từ sách vở.
* Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
Bồi dưỡng đội ngũ GV là một nội dung trong công tác quản lý nhà
trường của hiệu trưởng, đồng thời cũng là nội dung quản lý của các cấp quản
lý giáo dục.
Chủ thể của hoạt động bồi dưỡng là đội ngũ GV, những người đã được
đào tạo để có một trình độ chuyên môn nhất định.
Bồi dưỡng đội ngũ GV thực chất là quá trình bổ sung tri thức, kỹ năng
để nâng cao trình độ chuyên môn, phẩm chất nhà giáo, năng lực dạy học và
giáo dục.


18

Như vậy: Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là bổ sung những kiến thức còn

thiếu hụt hoặc đã lạc hậu, cập nhật thêm những tri thức mới về lĩnh vực của
khoa học giáo dục nhằm nâng cao trình độ mọi mặt cho đội ngũ GV để đáp
ứng những yêu cầu ngày càng cao của sự phát triển giáo dục.
Bồi dưỡng đội ngũ GV còn được xem là quá trình đào tạo lại, đổi mới,
cập nhật kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp, các thuật ngữ này thể hiện tinh thần
đào tạo liên tục trước và trong khi làm việc. Quá trình này gồm các thành tố
cơ bản như sau:
+ Mục tiêu bồi dưỡng: Mục tiêu bồi dưỡng đội ngũ GV nhằm nâng cao,
hoàn thiện trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ cho GV và được xem là
việc đào tạo lại, đổi mới, cập nhật kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp. Bất kỳ loại
hình bồi dưỡng nào đều không ngoài mục tiêu là nâng cao trình độ hiện có
của mỗi GV, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu của xã hội.
Tùy đối tượng, hoàn cảnh và yêu cầu đặt ra mà công tác bồi dưỡng đội ngũ
GV nhằm thực hiện các mục tiêu sau:
- Bồi dưỡng để chuẩn hóa trình độ được đào tạo (bồi dưỡng chuẩn hóa)
- Bồi dưỡng để cập nhật kiến thức (bồi dưỡng thường xuyên).
- Bồi dưỡng để dạy theo chương trình (bồi dưỡng theo dự án).
- Bồi dưỡng để tiếp tục nâng cao trình độ chuyên môn sau chuẩn về đào tạo.
- Bồi dưỡng đội ngũ GV nhằm bổ sung những thiếu hụt về tri thức trên
cơ sở nuôi dưỡng những tri thức cũ còn phù hợp với yêu cầu mới, điều chỉnh,
sửa đổi những tri thức đã bị lạc hậu nhằm nâng cao trình độ chuyên môn để
tiếp tục công tác tốt hơn.
+ Nội dung bồi dưỡng: Trong quá trình bồi dưỡng đội ngũ GV cần phải
được bồi dưỡng chuyên sâu về nghiệp vụ, trình độ chuyên môn, phương pháp
giảng dạy, phương pháp kiếm tra, đánh giá HS, đạo đức chính trị, học tập theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, bồi dưỡng nâng cao trình độ tin học, ngoại
ngữ… để từ đó đáp ứng được các công việc chủ yếu sau đây:


19

- Truyền đạt những chân lý khoa học của môn học.
- Hỗ trợ và tạo điều kiện để HS học hỏi kiến thức, hình thành kỹ năng
thực hành các môn được học.
- Phát huy tính chuyên nghiệp và lòng nhiệt tình trong giảng dạy môn học.
- Góp phần vận hành và quản lý tốt một bộ môn.
- Nâng cao trình độ về chính trị, chuyên môn và quản lý giáo dục để
đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục.
- Nắm vững mục tiêu đổi mới chương trình, theo tinh thần NQ
40/QH10 của Quốc hội, Chỉ thị 14/2001/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ và
Chỉ thị 40-CT/TW của Ban bí thư về xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ
nhà giáo và CBQL giáo dục.
- Tích luỹ kiến thức, hiểu và nắm vững được những điểm mới trong
chương trình, tài liệu, nâng cao năng lực sư phạm, nắm vững yêu cầu đổi mới
phương pháp dạy học, có ý thức vận dụng phương pháp dạy học tích cực để
thực hiện tốt yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học trong nhà trường.
+ Phương pháp bồi dưỡng: Cần đổi mới cách thức học tập bồi dưỡng
theo hướng tích cực tương tác, thiết thực, hiệu quả. Coi trọng tự học, tự bồi
dưỡng kết hợp với trao đổi, thảo luận, giải đáp thắc mắc trên cơ sở mỗi người
đều có tài liệu học tập, kết hợp bồi dưỡng về nội dung và phương pháp dạy
học, sử dụng thiết bị dạy học.
Phương pháp bồi dưỡng cần phù hợp với nội dung, đảm bảo yêu cầu
nghiêm túc, hấp dẫn, thiết thực hiệu quả. Ngoài việc tổ chức nghe giảng, cần
phát triển các hình thức: thảo luận, đối thoại, thực hành thao giảng, tham quan
thực tế, thực hành soạn bài, sử dụng các thiết bị dạy học, thiết kế kiếm tra,
đánh giá theo hướng đổi mới.
Chú trọng hơn tới hình thưc học tập theo tổ, nhóm chuyên môn.


20

Tổ chức quản lý tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ GV theo đơn vị
nhà trường.
+ Hình thức bồi dưỡng: Tạo điều kiện để sử dụng các loại hình bồi
dưỡng, tuy nhiên tập trung chủ yếu các hình thức bồi dưỡng sau:
- Bồi dưỡng thông qua các lớp tập huấn.
- Bồi dưỡng thông qua sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn.
- Bồi dưỡng thông qua việc tự học của cán bộ GV
- Tự học, tự nghiên cứu tài liệu là hình thức bồi dưỡng chính và kết hợp
với các hình thức học tập khác trên cơ sở tài liệu và sự hỗ trợ của hướng dẫn
viên, các cá nhân, nhóm đồng nghiệp.
- Bồi dưỡng từ xa qua các phương tiện thông tin đại chúng, vô tuyến
truyền hình, đài phát thanh, các hình thức bổ trợ của băng hình, băng tiếng.
1.1.3. Khái niệm quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ giáo viên ở
trường trung cấp chuyên nghiệp
Từ khi loài người xuất hiện, đã có sự phân công lao động, đồng thời
xuất hiện một dạng lao động có tính đặc thù nhằm điều khiển các hoạt động
lao động theo một yêu cầu nhất định, theo một mục đích nhất định. Dạng lao
động đặc thù ấy gọi là quản lý. Mặc dù có nhiều quan niệm khác nhau về
quản lý nhưng có thể nhận thấy điểm chung của quản lý mà các khái niệm đã
đề cập là:
- Hoạt động quản lý được tiến hành trong một tổ chức hay một nhóm xã
hội.
- Hoạt động quản lý là những tác động có tính hướng đích.
- Hoạt động quản lý là những tác động phối hợp giữa cá nhân nhằm
thực hiện mục tiêu của tổ chức.


21

Tóm lại, có thể hiểu: Quản lý là sự tác động, có chủ đích của chủ thể
quản lý đến đối tượng quản lý nhằm khai thác và sử dụng tối đa các tiềm năng
của cá nhân cũng như của tổ chức để đạt được mục tiêu đã đề ra.
Hiện nay, ở nước ta đối tượng của quản lý nói chung và quản lý giáo
dục nói riêng là rất đa dạng. Đối tượng quản lý trước hết bao gồm các hệ
thống KT - XH và sự vận hành của các hệ thống; các tổ chức, cơ quan đơn vị
và hoạt động của chúng; con người và các hoạt động của con người; các
nguồn lực vật chất và phi vật chất; các quá trình phát triển tự nhiên, xã hội,
kinh tế, khoa học, kỹ thuật và công nghệ. Trong phạm vi nhà trường, phạm vi
các đối tượng quản lý bao gồm: hoạt động dạy học, hoạt động giáo dục, hoạt
động nghiên cứu khoa học, hoạt động quản lý trường học. Trong phạm vi của
luận văn, tác giả đi tìm hiểu một trong những hoạt động đó là: quản lý hoạt
động bồi dưỡng đội ngũ GV trong nhà trường TCCN.
Trong công tác quản lý nhà trường ở trường TCCN hiện nay, thì quản
lý bồi dưỡng đội ngũ GV là một trong những nhiệm vụ trọng tâm. Bởi vì,
trong hoạt động dạy học – giáo dục thì người dạy đóng vai trò quan trọng.
Hơn nữa, ngày nay là thời đại của khoa học công nghệ - thông tin dẫn đến nền
kinh tế thay đổi với tốc độ nhanh, yêu cầu giáo dục phải thay đổi để đáp ứng
nhu cầu của nền kinh tế-xã hội. Mục tiêu, chương trình, nội dung giáo dục
thay đổi, buộc GV phải cập nhật kiến thức mới, nội dung, chương trình mới.
Vì vậy muốn quản lý hoạt động của GV đạt hiệu quả cao thì phải thường
xuyên quan tâm công tác bồi dưỡng.
Tuy nhiên, hiện nay có nhiều quan điểm về quản lý hoạt động bồi
dưỡng đội ngũ GV khác nhau cụ thể là:
+ Quan điểm lấy cá nhân GV làm trung tâm. Đây là quan điểm được
nhiều tác giả đề cập đến. Chẳng hạn J.G Gar, Muller và nhiều tác giả khác đều
coi GV là nguồn lực quan trọng nhất trong việc duy trì và nâng cao chất lượng


22

đào tạo của nhà trường. Tất cả các quan điểm này đều thiên về vai trò trọng
tâm của người GV trong công tác quản lý bồi dưỡng đội ngũ hay nói cách
khác là trọng tâm của công tác bồi dưỡng đội ngũ GV là tạo ra sự chuyển biến
tích cực của cá nhân GV dựa trên những nhu cầu của họ. Tuy nhiên thực tế
cho thấy rằng nếu chỉ tuyệt đối hoá vai trò của GV mà thiếu sự cân nhắc sự
phát triển của nhà trường thì rất khó thực hiện các mục tiêu giáo dục. Bởi
không phải lúc nào nhu cầu được bồi dưỡng của GV cũng đồng hành cùng
mục tiêu phát triển của nhà trường. Chính vì vậy muốn đạt được hiệu quả
trong việc bồi dưỡng đội ngũ GV thì còn và cần phải chú trọng đến nhu cầu
và kế hoạch của nhà trường.
+ Quan điểm bồi dưỡng đội ngũ GV là nhiệm vụ trọng yếu của nhà
trường. Đại diện cho quan điểm này có Piper (1993) “Bồi dưỡng đội ngũ GV
là công cụ mạnh nhất cho công tác phát triển nhà trường. Nó tập trung các
biện pháp nhằm đạt được các mục tiêu trong tương lai và gắn chặt với việc lập
kế hoạch chiến lược”[6]. Quan điểm này đề cao sự phát triển của nhà trường
thông qua mục tiêu nhưng nếu không tính đến các yếu tố khác như văn hoá,
nhu cầu động cơ, mong muốn được bồi dưỡng của GV thì thì việc phát triển
đội ngũ GV mang tính gượng ép, không phát huy được tính năng động, tích
cực, sáng tạo của đội ngũ GV.
+ Quan điểm bồi dưỡng đội ngũ GV kết hợp với cá nhân GV với nhà
trường. Đây là quan điểm có sự kết hợp hài hòa giữa nhu cầu cá nhân (GV
với nhu cầu của tổ chức (nhà trường) trong việc bồi dưỡng đội ngũ GV. Quan
điểm này đánh giá vai trò của GV và nhà trường ngang nhau trong sự hợp tác
cộng đồng trách nhiệm cho công tác bồi dưỡng đội ngũ. Các tác giả Piper và
Glatter đã đúc kết: “Bồi dưỡng đội ngũ GV là một nỗ lực mang tính chất
thường xuyên nhằm hoà hợp các lợi ích, mong muốn và các đòi hỏi mà đội
ngũ GV đã cân nhắc kỹ để tiếp tục phát triển sự nghiệp của mình trên cơ sở có

23

tính đến các yêu cầu của nhà trường nơi họ công tác” [6]. Tuy nhiên không
phải lúc nào nhu cầu của hai bên cũng hoà hợp, chính vì vậy người quản lý
cần giữ vai trò chủ động trong việc tổ chức, điều khiển hoạt động bồi dưỡng
đội ngũ, nhằm xây dựng đưa ra kế hoạch, chiến lược bồi dưỡng đội ngũ GV
phù hợp với tình hình thực tiễn của nhà trường.
Như vậy, mỗi quan điểm đều có những điểm tích cực, điểm hạn chế
riêng. Vấn đề đặt ra là mỗi nhà trường TCCN cần xem xét vận dụng trên cơ
sở thực trạng của tổ chức để có bước đi thích hợp, sao cho đội ngũ GV khi
tiếp cận nhu cầu nhà trường đều thấy có nhu cầu bồi dưỡng của mình trong
đó, tạo cho họ sự hứng thú, say mê và yên tâm với nghề nghiệp.
Từ những quan điểm đã trình bày ở trên, có thể khẳng định: Quản lý
hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV ở trường TCCN là hệ thống các tác động
có ý thức của chủ thể quản lý trong nhà trường TCCN đến đối tượng quản lý
là đội ngũ GV TCCN, nhằm tổ chức, điều khiển quá trình bổ sung, bồi đắp
thêm kiến thức, kỹ năng cho đội ngũ GV, đáp ứng yêu cầu thay đổi hoặc nâng
cao chất lượng lao động nghề nghiệp của họ.
Tóm lại, bồi dưỡng đội ngũ GV ở các trường TCCN là phạm trù chỉ sự
tăng tiến, chuyển biến theo chiều hướng tích cực của đội ngũ GV trong việc
hoàn thành mục tiêu giáo dục - đào tạo của trường TCCN. Xét đến cùng quản
lý hoạt động bồi dưỡng còn là việc chuẩn bị lực lượng để đáp ứng sự phát
triển của nhà trường. Trong sự chuẩn bị lực lượng phải chú ý toàn diện các
yếu tố về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, thái độ, trách nhiệm của mỗi GV
đối với nhà trường. Sự quan tâm chăm lo đến việc bồi dưỡng đội ngũ GV
trong các nhà trường TCCN là nhiệm vụ trung tâm, ưu tiên hàng đầu trong
chiến lược phát triển toàn diện của mỗi nhà trường.
Về mục tiêu quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV ở trường TCCN
phải nhằm vào những mục tiêu cơ bản là:

24

- Chăm lo đội ngũ để đội ngũ đó vững vàng về trình độ, có thái độ nghề
nghiệp tốt, tận tuỵ với nghề, đảm bảo chất lượng về mọi mặt để đội ngũ GV
thực hiện tốt nhất, có hiệu quả nhất chương trình, kế hoạch đào tạo và những
mục tiêu chung của nhà trường TCCN.
- Phải làm cho đội ngũ GV ở trường TCCN luôn có đủ điều kiện, có
khả năng sáng tạo trong việc thực hiện tốt nhất những mục tiêu của nhà
trường đồng thời tìm thấy lợi ích cá nhân trong mục tiêu phát triển của tổ
chức nhà trường.
Về nội dung quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV ở trường TCCN
cần phải làm bao gồm: việc bồi dưỡng toàn diện của người GV, nhà giáo
giảng dạy ở trường TCCN với tư cách là con người, là thành viên trong cộng
đồng nhà trường, là nhà chuyên môn, nhà khoa học trong hoạt động sư phạm
về giáo dục. Bên cạnh đó quản lý bồi dưỡng đội ngũ là phải làm tốt công tác
xây dựng được kế hoạch bồi dưỡng nâng cao trình độ thường xuyên liên tục.
Về chủ thể của quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV ở trường
TCCN được xác định đó là Hiệu trưởng với vai trò là người lãnh đạo cao nhất
trong một nhà trường có trách nhiệm tổ chức, chỉ đạo và tiến hành kiểm tra
đánh giá kết quả bồi dưỡng đội ngũ giáo viên trong nhà trường. Bên cạnh đó
là đội ngũ CBQL trong nhà trường như trưởng khoa, trưởng bộ phận, trưởng
bộ môn có trách nhiệm rà soát đội ngũ GV và lập kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ
GV mà mình phụ trách và trình kế hoạch đó với Hiệu trưởng nhà trường phê
duyệt. Đồng thời, đứng trên góc độ cá nhân mỗi GV cần là một chủ thể để
quản lý chính bản thân họ, để từ đó có thể có những cách thức biến bồi dưỡng
thành tự bồi dưỡng.
Về khách thể quản lý được xác định là đội ngũ GV của nhà trường
TCCN, họ là những người có nhu cầu được bồi dưỡng và nhận thức được

25

những yêu cầu trong nhiệm vụ công tác cần phải thường xuyên bổ sung trình
độ chuyên môn, nghiệp vụ từ đó họ có nguyện vọng được bồi dưỡng.
Về kết quả của công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV ở
trường TCCN không những chỉ nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghề
nghiệp cho các nhà giáo mà còn cần phải quan tâm đến những nhu cầu thăng
tiến, những quyền lợi thiết thực để thực sự làm cho người GV gắn bó trung
thành và tận tuỵ với “Sự nghiệp trồng người”.
1.2. Các nội dung quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ giáo viên ở
trường trung cấp chuyên nghiệp
Hoạt động bồi dưỡng có bản chất là tổ chức hoạt động dạy học để bổ
sung và cập nhật các kiến thức, kỹ năng và thái độ cho người được bồi dưỡng
để họ vận dụng vào đổi mới các hoạt động mang tính nghề nghiệp của mình.
Như vậy hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV có các thành tố tương tự như hoạt
động dạy học. Như vậy, quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV bản chất là
quản lý quá trình dạy học diễn ra trong chu trình, khoá bồi dưỡng cụ thể.
Những nội dung cơ bản của quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ GV ở
trường TCCN là:
1.2.1. Quản lý thực hiện mục tiêu bồi dưỡng
Mục tiêu bồi dưỡng được hiểu là kết quả, là sản phẩm mong đợi của
quá trình bồi dưỡng. Quản lý thực hiện mục tiêu bồi dưỡng là quá trình thực
hiện những tác động của chủ thể quản lý đến các thành tố cấu thành quá trình
bồi dưỡng và thiết lập mối quan hệ, vận hành mối quan hệ của các thành tố đó
theo định hướng của mục tiêu bồi dưỡng đã xác định. Quản lý thực hiện mục
tiêu bồi dưỡng bao gồm việc thực hiện quản lý các mặt sau:
- Quản lý hoạt động khảo sát nhu cầu được trang bị các kiến thức và kỹ
năng cần được bổ sung cho đội ngũ GV sẽ tham gia các khoá bồi dưỡng.

26

- Quản lý hoạt động xây dựng mục tiêu, kế hoạch bồi dưỡng tổng thể
trong và gửi đến các khoa, phòng, bộ môn.
- Quản lý thực hiện mục tiêu bồi dưỡng trong kế hoạch chi tiết từ năm
học, kì học đến tuần học.
- Phổ biến mục tiêu bồi dưỡng tới các khoa, phòng, bộ môn.
- Tổ chức giám sát việc thực hiện mục tiêu bồi dưỡng để kịp thời điều
chỉnh cho hợp lí.
1.2.2. Quản lý thực hiện nội dung bồi dưỡng
Nội dung bồi dưỡng chính là hệ thống các kiến thức về chính trị xã hội,
về khoa học kỹ thuật, về tay nghề (kỹ năng, kỹ xảo), về thể lực và quốc phòng
mà người học cần phải được lĩnh hội để đạt được mục tiêu bồi dưỡng. Xét
theo cấu trúc của nội dung bồi dưỡng, quản lý nội dung bồi dưỡng là quá trình
hoạch định và triển khai trên thực tiễn những nội dung phục vụ cho mục tiêu
bồi dưỡng. Các nội dung này được xác định theo 2 nhóm chính như sau:
a. Nhóm nội dung chính trị xã hội: Gồm triết học, chính trị học, giáo
dục công dân, dân số, môi trường… góp phần chủ yếu vào việc giáo dục
phẩm chất đạo đức, thái độ cho HS.
b. Nhóm nội dung khoa học, Kỹ thuật, công nghệ: Thường được chia
thành các nội dung khoa học cơ bản, lý thuyết Kỹ thuật cơ sở, lý thuyết Kỹ thuật
chuyên môn, các nội dung thực hành, chủ yếu nhằm hình thành năng lực, đó là hệ
thống kiến thức, Kỹ năng, Kỹ xảo (chân tay, trí óc) chung và riêng.
Quản lý nội dung bồi dưỡng được tiến hành trong suốt quá trình dạy
học, thông qua việc quản lý hoạt động dạy và hoạt động học sao cho các kế
hoạch, nội dung chương trình bồi dưỡng được triển khai một cách đầy đủ,
đúng về nội dung và tiến độ thời gian nhằm đạt được các yêu cầu của mục

27

tiêu bồi dưỡng. Quản lý nội dung bồi dưỡng bao gồm việc thực hiện quản lý
các mặt sau:
- Quản lý việc cụ thể hoá nội dung bồi dưỡng kiến thức chuyên môn và
kỹ năng thực hành có trong chương trình bồi dưỡng vào giáo án dạy lý thuyết
và dạy thực hành nghề của đội ngũ GV giảng dạy các khoá bồi dưỡng.
- Quản lý việc cụ thể hoá nội dung bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm dạy
có trong chương trình bồi dưỡng vào giáo án dạy lý thuyết và dạy thực hành
nghề của đội ngũ GV giảng dạy các khoá bồi dưỡng.
- Quản lý việc cụ thể hoá nội dung bồi dưỡng năng lực nghiên cứu khoa
học có trong chương trình bồi dưỡng vào giáo án dạy lý thuyết và dạy thực
hành của đội ngũ GV giảng dạy các khoá bồi dưỡng.
1.2.3. Quản lý hoạt động đổi mới phương pháp bồi dưỡng
Việc đổi mới phương pháp bồi dưỡng góp phần vào việc thực hiện mục
tiêu bồi dưỡng, giúp hiệu quả của công tác bồi dưỡng được nâng lên, vì thế
quản lý hoạt động đổi mới phương pháp bồi dưỡng có ý nghĩa quan trọng
trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ GV. Quản lý hoạt động đổi mới
phương pháp bồi dưỡng bao gồm việc quản lý các mặt sau:
- Quản lý hoạt động quán triệt được yêu cầu về phương pháp giáo dục
trong Luật giáo dục, điều lệ trường TCCN cho đội ngũ GV.
- Quản lý hoạt động quán triệt được các yêu cầu về thực hiện phương
pháp dạy học trong Chuẩn GV TCCN.
- Quản lý hoạt động thống nhất được các phương pháp dạy học đã thể
hiện trong chương trình bồi dưỡng đối với đội ngũ GV.
- Quản lý hoạt động khuyến khích, theo dõi, giám sát và đánh giá việc GV
và học viên thực hiện các kỹ thuật dạy học tích cực trong quá trình dạy học.