B GIÁO DO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
------------------
VÕ THỊ NGỌC THANH
CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN SỰ GẮN KẾT VỚI TỔ CHỨC
CỦA CÔNG CHỨC CẤP CƠ SỞ TẠI THÀNH PHỐ BẾN TRE
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP. Hồ Chí Minh – Năm 2017
B GIÁO DO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
------------------
VÕ THỊ NGỌC THANH
CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN SỰ GẮN KẾT VỚI TỔ CHỨC
CỦA CÔNG CHỨC CẤP CƠ SỞ TẠI THÀNH PHỐ BẾN TRE
Chuyên ngành:
Quản lý công
Mã số:
60340403
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. ĐINH CÔNG KHẢI
TP. Hồ Chí Minh – Năm 2017
i
LỜI CAM ĐOAN
tài này là công trình nghiên cu ca b
c công b trên bt k n thông tin nào. Mi s hoàn thành
tài nghiên cu này c c, các thông tin trích dn trong tài
nghiên cu này c chn gc.
Tác giả
Võ Thị Ngọc Thanh
ii
LỜI CẢM ƠN
hoàn thành lui
ng dn, h tr tôi trong su tài;
Ngoài ra, tôi xin chân thành ci hc Kinh t TP.HCM, Vin
i hc và toàn th Quý Thy cô ca Khoa Quc và Quý
Thng dc Qun lý
nhng kin thc b ích cho tôi trong suc tp ti UEH.
t c bn bè lp Cao hc Qun lý Công
Khóa 1, ct c ng nghip ta bàn thành ph
B tr tài này.
Và sau cùng, tôi xin chân thành c dng viên,
tôi hoàn thành lu
Trân trng c
Tác giả luận văn
Võ Thị Ngọc Thanh
iii
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC HÌNH VẼ
TÓM TẮT
I THIU ................................................................................................. 1
1.1.
t v ...............................................................................................1
1.2.
Mc tiêu và câu hi nghiên cu ..............................................................3
1.3.
ng và phm vi nghiên cu ..........................................................4
1.4.
u ........................................................................5
1.5.
B cc lu ......................................................................................5
LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU ..............................6
2.1.
Các khái nim liên quan .........................................................................6
............................................................................6
...................................................................................6
.......................................................................11
.......................................................................12
2.2.
Tng quan các nghiên cc ..........................................................13
................................................13
.................................................16
2.3.
Mô hình nghiên c xut .................................................................16
P NGHIÊN CU............................................................. 20
3.1.
p cn ...........................................................................20
3.2.
c nghiên cu.............................................................20
3.3.
Thit k bng hi và thc hin kho sát ...............................................22
3.4.
lý và phân tích s liu ...............................................22
.....................................................................................22
iv
.........................................................23
................................................23
3.4.4.
............................................................23
T QU NGHIÊN CU ........................................................................ 25
4.1.
Kt qu thng kê mô t v thông tin mu kho sát ..............................25
4.2.
Kt qu ki tin c ....................................................31
4.3.
Kt qu xp hng các yu t .................................................................33
..........................34
......36
..................................37
4.4.
............................................................................38
4.5.
Phân tích các yu t n s gn bó vi t chc .....................41
T LUN VÀ KHUYN NGH ........................................................... 43
5.1.
Kt lun .................................................................................................43
5.2.
Khuyn ngh .........................................................................................44
5.3.
Hn ch c tài .................................................................................46
TÀI LIU THAM KHO ................................................................................................ 47
PH LC ....................................................................................................................... 53
v
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bng 2.1 Tng h lý thuy xut ..............................................19
Bng 4.2 Ki tin ct công vic .........................31
Bng 4.3 Ki tin c t ch ........................................31
Bng 4.4 Ki tin cng làm vic .......................31
Bng 4.5 Ki tin cn, phát trin bn thân ........32
Bng 4.6 Ki tin ct qu .............................32
Bng 4.7 Ki tin ci qun lý ...............32
Bng 4.8 Ki tin cng lc .........................................33
Bng 4.9 Kt qu xp hng 13 yu t có ch s RII thp nht ...............................33
Bng 4.10 Nhóm yt qu công vic có RII thp ........35
Bng 4.11 Nhóm yn, phát trin ngh nghip có RII
thp .........................................................................................................................36
Bng 4.12 Nhóm yu liên quan vai trò co, qun lý có RII thp ..37
Bng 4.13 Kt qu a các nhóm nhân t ng
lc làm vic ............................................................................................................38
Bng 4.14 Kt qu chy hin các yu t ng lc làm vic
.................................................................................................................................38
Bng 4.15 Kt qu ng l làm vic và s gn kt vi t
chc ........................................................................................................................42
vi
DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 2.1 Mô hình nghiên c xut ....................................................................17
c trin khai nghiên cu .....................................................20
Hình 4.1 S ng tham gia tr li phân theo v trí công tác ...........................25
Hình 4.2 S ng tham gia tr l tui ......................................26
Hình 4.3 S ng tham gia tr li phân theo kinh nghip công tác ...............27
Hình 4.4 S ng tham gia tr l ...................28
Hình 4.5 S ng tham gia tr li phân theo thu nhp/tháng ......................... 30
Hình 4.6 Kt qu kho sát v nhu ci công vic trong t chc ...............40
Hình 4.7 Kt qu kho sát v thng ghi nhn ca t chc .................40
Hình 4.8 Kt qu kho sát v vai trò ca nh cuc sng so vi cng hin .....41
vii
TÓM TẮT
tài nghiên c ng ca các yu t lên s gn kt vi t chc ca
công chc chính quyn c (cng, xã) ti thành ph Bn Tre áp dng
ng hi kho sát, kt hp phng vc kim
nh bng kt qu ch khng
nh mi quan h.
Kt qu nghiên cu cho thy 05 nhóm yu t ng lc làm vic
ca công chc chính quyn c ti thành ph Bn s
gn kt vi t chc bao gm: tính cht công vic phân công; s t ch trong
công vi ng h tr, chia s n, phát trin ngh
nghip; h tht qu công vic và vài trò h tr, chia s, truyt ca
o, qun lý.
Kt qu phân tích ch s m quan trng cho thy, yu t v h thng
n và vai trò co, qut
ng lc ci công chc. Tuy nhiên, kt qu hi quy cho thy vi d
liu thu thp thì ch có 02 trong 06 yu t m
tính cht công vic và vai trò ci qun lý.
Gii pháp trong ngn h ng lc và s gn kt vi t chc là
tp trung nâng cao vài trò co, qun lý. Sp xp và cu trúc li b máy
làm vic c nhm gim thiu tình trng phân công nhim v trái chuyên môn
và kiêm nhim quá nhiu công ving làm vic và các trang thit b quan
trc quan tâm nhng hiu qu gii quyt công vic.
1
CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU
1.1. Đặt vấn đề
n cp c s (gm cng, xã) là cp chính quyn có s ng
ng nht Vit Nam vi tng c
quyn cng, xã chim khou ni gic và các t
chi dic trong vic thc hin nhim v qun
lý các v kinh t, xã h trc tip trin khai các ch
i dân, và lng nghe trc tip ting nói, phn ánh ca các t chc, cá nhân
a bàn v tt c các v kinh t, xã hc
ban hành dù có tu công tác tric thc
hin tt (trii dân không tip cc ch
sá t qu và mc tiêu c
c. Hay chic li, ting nói và phn nh ca các t chi
c ghi nh và chuyn tin các cp chính quyn
không sát vi nhu cu và
nguyn vng ci dân. y, hiu qu hong ca chính quyn
c là rt quan tri vi s phát trin cc.
Thc tin cho thy, man trt qu hong
ca cp chính quy trong th vng. Ví d t
qu u tra v xã hi hc cho thy t l s chính quy c
hin tt nhim v qun lý các v kinh t xã hi trên a bàn là rt thi
50%), c th: xây dng quy hoch, k hoch phát tria bàn (48,6%); cung
ng các dch v giáo dc, y tu kii dân tham
gia gii quyt các v xã hi (46,7%); x lý kp thi các v xã hi
(44,8%).1Có nhi lý gii cho kt qu chc
1
Nguyn Th a chính quyi vi qun lý phát trin xã hi, Tp chí t chc
c. Truy cp ta ch:
/>hat_trien_xa_hoi
2
b máy chính quyn c p, tính liên kt gi
cao, phn ng ca chính quyn c còn chc các v
Xét v yu t c cc còn hn ch, nhn thc
v vai trò và trách nhim ca công chc vi cn n thiu tn
tâm vi công vic, ch vi công chc c rt thp (so vi công
chc cp tnh hay cp huyi mt bng chung ca xã hi) dn
tình trng công chc ri khc sang khu v
máy chính quyn c ng b xáo trn.
Thành ph Bn Tre là mô th loi 3 trc gm 17
v hành chính c (bao g ng 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, Phú
, Phú Tân và các x, M Thn
Thnh, Phú Nhun, M Thành). Thc tin hong tng, xã ca Thành
ph Bo thy tình tra c trên. Tuy
nhiên, thc trng trên không phi là tt c, vn có nhng hong rt hiu
qu, i công chc có tinh thn và trách nhim rt cao, làm vic nhit tình
và say mê vi công vic phân công. Vio nên s khác bit? Vic
t chc b (gi c cho là thng
nhau tt c y s khác bin t yu t i
mà c th ng lc làm vic, hay cao ng lc phng s nhân dân ca
công chc. V là làm th ng và thúc ng lc l
trong mi công chc u t ng lc làm vi
gn kt ca công chc vi chính quyn c.
Các nghiên cc v ng lc làm ving công chc
c thc hin khá nhic Hùng (2012), Hoàng Th Hng
Ln (2015), Nguyn Ngc Thng (2016), Nguyn Th Bích
cu v ng lc phng s nh
n Th ng (2016), Nguyn Minh Thm (2016),
Trn Th Thúy Anh (2016), Nguyn Th Uyên Tú (2016). Hu ht các nghiên cu
u tng lng lc phng s ca công chc cp
3
c cp tnh, thành ph, trong khi các nghiên cu v ng lc ca công
chc c là rt hn ch.
Các nghiên cc ngoài v ng lc làm ving lc phng s
c thc hin rt nhiu. Tiêu biu là s i ca mt lot các thuyt v tng
lt nhu cu ca Maslow, Thuyt ERG ca Alderfer, Thuyt hai nhân t
ca Herzberg, Thuyt k vng ca Vroom, Thuyt công bng c
t nhiu các nghiên cu v phát tri ng lc làm vic nh
nghiên cu ca Clack (1960), Landy và Guion (1970), Kaufman và Fetters (1980),
n khong nha th k c thì các nghiên cu v
ng lc phng s mi tiêu biu ca Perry và Wise (1990),
Moon (2000), Moynihan (2007), Paarlberg và ctg (2008), Perry và ctg (2010), Kim
c ngoài tng lc làm
vic khu vng lc phng s các t ch
ch yu là hoàn thi
T nhng bi cnh v thc tin hong ca các t chc chính quyn cp
và thc trng các nghiên cu v ng lc làm ving lc phng s c
c, vic cn thit có mt nghiên cu v ng lc ca công chc
n s gn kt ca công chc vi chính quyn c là cn thic
bit là tìm hiu bn cht ca các yu t ng lc gn kt ca công
chc vi t chc chính quyn c. Kt qu nghiên c xut các
chính sách liên quan nhm thúc ng lc làm vi
gn kt ci công chn kt vi các giá tr cng mà
chính quyn c t nh thc hi tài:
làm lut nghic Qun lý Công.
1.2. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu
Mc tiêu sau cùng ca nghiên c n các gii pháp, chính sách
ng lc gn ki công chc vi t chc chính quyn
4
c ti Bn Tre nói riêng và bài hc cho c t s
mc tiêu c th cc:
Xác nh các yu t tác ng n ng lc làm vic ca công chc nói chung
và các yu t tác ng n s gn kt ca công chc chính quyn c
i vi các giá tr mà t chc công mang li cho cng ng, xã hi.
nh các nguyên nhân quan trng làm gim s gn kt ca công chc
c v t chc.
xut các chính sách phù hp giúp gia t ng lc và s gn kt ca
công chc vi t chc chính quyn c.
c các m tài tin hành tr li 03 câu hi
nghiên c
1.3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Ch th nghiên cu: ng lc làm vic và các yu t tác ng n ng lc
làm vic bin s gn kt ca công chc vi t chc chính quyn
c.
Khách th nghiên cu: cán b ang làm vic hoc ngh vic ti các c quan
cp phng, xã ti thành ph Bn Tre.
Phm vi không gian: các phng, xã ti thành ph Bn Tre.
Phm vi th tài nghiên cu da vào d liu iu tra, d liu s cp
c kho sát kt hp phng vn sâu.
5
1.4. Phƣơng pháp nghiên cứu
Mc tiêu c tài không phi là tìm kim và khám phá thêm các nhân t mi
ng lc làm vic và s gn bó ca công chc mà ch yu là tìm hiu
bn cht ca các yu t ng lc ca công chc chính quyn c
s. Do vy, tác gi s dng o sát kt hp phng vi sâu
v làm rõ v nghiên cu. Bng hi
c thit k các yu t ng lc ca công chc tng
hp t các nghiên c u ch i vi ging viên,
chuyên gia liên quan.
Kt qu x lý thng kê mô t nh các yu t quan trn
ng lc ca công chc sau kh tác gi tin hành phng vn, trao
i sâu vng liên quan. Các khuyn ngh và chính sách
xut là da trên kt qu phân tích tng hp ca tài, góp ý ca chuyên gia
c xem xét tính kh thi khi áp dng thc tin ti chính quyn c ca
thành ph Bt trong khuôn kh chung ca pháp lut Vit Nam.
1.5. Bố cục luận văn
Lu cc g
tài, mc tiêu và câu hi nghiên cm liên quan
n ch nghiên cc kho các tài lic liên quan, t
xut mô hình nghiên cng hp c th ca lunh
bày c th c trin khai nghiên cp.
Các kt qu c th ca lu Và sau cùng là mt
s kt lun, khuyn ngh
6
CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU
2.1.Các khái niệm liên quan
Ti Vit Nam, lut t chc chính quynh h
thng cp qun lý hành chính bao gm 04 cc t chc theo ngch dc
bao gnh - thành ph, qun - huyn
c là mt cách gi khác ca chính quyn cp xã.2
Nu xét theo quan h quyn lc thì chính quyn cp xã bao gng
và th trc gi chung là chính quyn c) có quyn lc thp
nhlng. S quan trng là bp chính quyn
c thi hu ht các ch c, là
cp chính quyn cu ni gic và nhân dân, là cp chính quyn gn dân
nht vi l o nht vi tng c các loi, trong
ng là chính quyn xã.
Vi vai trò quan trm vi nghiên cu c
tài này. Ti b chính quyn c bao gm tng c v
ng (bao g ng 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, Phú
xã (bao g, M
Thn Thnh, Phú Nhun, M Thành).
Ðng lc là mt trong nhng ch nghiên cu ng xuyên nht trong
nghiên cu hành vi t chc và do vy có rt nhiu khái nim khác nhau v ng lc
làm vic. McShane và Glinow (2005) phát bing lc làm vi cn các
lc bên trong ca mng n ng, và
m kiên trì ca hành vi t nguyng lc là quá trình
hiu , ng và s kiên trì ca mt cá nhân trong n lc ng
n mng, mii lao ng lc làm vic s
2
Quc hi khóa 13, (2015), Lut t chc chính quy 77/2015/QH13 ban hành ngày 19 tháng
7
sn sàng b ra mt phn n lc trong mt khong thi gian n mt mc
tiêu. Hay theo Bùi Anh Tun và Phng lc là nhng
nhân t bên trong kích thích con i n lc làm viiu kin cho phép to
ra ng sut, hiu qu, biu hin ca ngng lc là s sn sàng n lc, say
mê làm vic nht mc tiêu ca t ch ca bi lao ðng.
Theo Robbins and Judge (2013), có nhiu khái ning
lc làm vic xoay quanh 03 yu t ng
(direction) và s kiên trì (persistance). Cng là ch mc n lc làm vic chm
ch ca mt cá nhân. Tuy nhiên, s n lc cao có th s không dn n hiu qu công
vic tng ng nu nhng n lc ó không c dn dt bi nh hng úng. Cui
cùng, ng lc là có xu hng kiên trì, tc cá nhân có ng lc s gn bó vi nhim
v, t chc mt thi gian dài t c mc tiêng s gn
kt ci vi t chc là ng lc làm vip
trung vào 02 yu t quan trng là s ng (vai trò co, qun lý)
và s kiên trì (vai trò ca ving lc và các yu t ng khác (môi
ng làm vic, quan h ng nghip, tính cht công vi
Sjoberg và Lind (1994, trích trong Bjorklund, 2011) ã nh nghng lc
làm vic là s sn lòng làm vic (willingness to work), và c o lng bi 12
thang o.
Mt t chc không th c hiu qu và phát trin nu không duy trì và
tng lc cho mng. Vi vai trò to ly, vic xem xét
các yu t ng lc làm vi c tp trung rt sm t Th k
c. Tiêu biu là s i ca hàng lot các thuyt v tng lc làm viêc, c
th bao gm:
u tiên là thuyt nhu cu c
of Needs Theory) vi gi nh mi con u tn ti trong mình mt h thng
gm 05 cp bc nhu cu: nhu cu sinh lý, nhu cu an toàn, nhu cu xã hi, nhu cu
c tôn trng, nhu cc th hi i luôn có khuynh
c tha mãn nhu cu cy, nu mung viên mt ai
8
ó, cn phi hiu c nhu cu hin nay ca h tp trung cung cp các nhu cu
mó hoc mn.
Thuyt hai yu t ã c Herzberg (1959) cho rng, mi quan h gia
i lao ng và công vic là yu t b vi công vic mi là yu t
quynh thành bt cuc kho sát v các yu t n
c công nghip. Kt qu cho thy có 02 nhóm yu t
hình thành. Nhóm th nht là các nhân t ng viên (có liên quan n tính cht
công vic) bao gm các yu t ni ti ca cá nhân, thng c cp khi ngi
lao ng cm thy tha mãn nh: s phát trin, trách nhim, công vic hng thú, s
công nhn và thng tin. Nu mun ng viên nhân viên trong công vic, nhà qun
tr nên nhn mnh n nhng nhân t liên quan n công vic hay n kt qu ca
công vic. Nhóm th hai bao gm các nhân t duy trì (có liên quan n môi trng
công vic) bao gm các yu t ngoi ti, ngi lao ng thng lit kê khi cm thy
bt mãn nh: quan h vi ng nghip, lng, iu kin làm vic, quan h vi
ngi giám sát, chính sách qun tr. Nhà qun tr tìm cách loi b nhng nhân t
gây nên s bt mãn ch có th mang li cho nhân viên s an tâm, ch không có
ngha là ã to nên s tha mãn có ng lc làm vic.
Thuyt X và Thuyt Y ca trên 2 gi nh
gm: (i) Nng v vic, có khuynh ng ln tránh.
Do vy, phi s dng hình pht ð n mc tiêu (Thuyt X); (ii) Ni lao
ng xem công viiu t nhiên phi làm, vì th s c gng kim soát hành vi
ca mình n mc tiêu (Thuy tin rng các gi nh
ca Thuyt Y hp lý h các gi thuyt ca Thuyt X. Vì vy, ông
xu phi cho nng tham gia vào vic ra quynh, giao cho h công
vi òi hi trách nhim và thách thc, to mi quan h tt gia các thành viên
trong nhóm nu mun tng lc trong công vic ca i lao ðng.
Thuyt k vng (Expectancy Theory) c nêu ra vào nm 1964 bi V. H.
Room vi ng ý rng ng lc ngi lao ng t n mc tiêu xut phát t k
9
vng vào vic s t c kt qu nht nh và tính hp dn ca kt qu ó vi cá
nhâng.
Adams nêu ra thuyt công b m 1965, v ip rng mi
ng s xem xét nhng gì h nhn c t t chc (mc ,
, s khen ng) ng vi nhng gì h b ra (n lc, kinh nghim, trình
hc vn) so vi t l ng ca mt ngng nghip trong hoc ngoài
t chc, bn bè). Nu t l ca h n, h s cm thy h thn và ngc li h
s thy bt công. H qu tt yu là s to ng l i và các phn ng có
th xy ra mng cm thy có s không công bi
các n lc ca bn thân, i nhn thc ca bMô hình công bng mà
m 03 thành t là công bng phân phi (cm nhn v kt qu
nhc), công bng quy trình (cm nhn v s t qu) và công bng
m nhn v s ghi nhn ca t chc).
Thuyt ERG c c xây d sp xp li các
cp nhu cu ci quan m khác. Ông cho rng con ngi cùng
mt lúc theo ui vic tha mãn ba nhu cu c bn: nhu cu tn ti, nhu cu quan
h giao tip và nhu cu phát trin ch không phi ch i tng nhu cu tng
thu này cho thy, trong bt k th ng
ng thì ít ra là phm bo các nhu cu ti thiu các mc thp
(nhu c tn tng thi tu ki tha mãn nhu cu xã hi (quan h
vng nghiu phát trin (s i
o)
Thuyt lp mc tiêu (Goal-Setting Theory) ca Locke và Latham (1994) ã
a ra quan im cho rng làm vic theo mt mc tiêu ã t ra s giúp ng viên
ngi lao ng trong công vic. Mun áp dng mô hình này thành công cn chú ý
các c tính sau ca nhân viên: Mc tiêu d chp nhn (mc tiêu phù hp vi
chuyên môn hoc cho ngi lao ng tham gia vào quá trình xác nh mc tiêu);
Mc tiêu có tính thách thc kích thích nhu cu thành tích hay nhu cu phát trin
ca nhân viên (song mc tiêu ó phi có kh nng t c); và mt s im lu ý
10
khác: tính c th, có th o lng c, có th t c, hng n kt qu và có
thi gian c th hoàn thành.
N thuyt lp mc tiêu ng ý rng mc tiêu hay mích ca cá nhân s
ng hành vi c ng thì thuyt cng c (Reinforcement theory
motivation) c Komaki và cng s (1996) nêu ra li có quan c li. Theo
do môi ng gây ra và chu s u khin bi các tác nhân cng c
ch không ph thuc vào trc, mc tiêu.
Nhìn chung, mi thuyt ra nhng lun c khác nhau. Tuy vy, nhìn
chung các thuyu cho thy có nhng m chung nht có th to ng lc
làm vic cho ngýi lao ng nh: nhu cu ca cá nhân (có th là nhu cu vt cht
hoc nhu cu v mt tinh thn), mc tiêu cá nhân, s phân công công viánh giá
kt qu công vic, phn ng khuyn khích hay hình pht ng vi kt qu
và hiu qu trong công vic, môi ng làm vic (quan h tác v ng
nghip, lãnh ðo), hng tin. Mt cách trc quan có th phân chia các yu t
t ng lc thà b n các yu t vt cht
(ng, tr cp, ging cho thành tích xut sn
các yu t phi vt cht (tình trng công vic, s ghi nhánh giá ca t chc,
iu kin làm vic, s an toàn trong công vic, c y quyn ca t chc, trách
nhim vi công vic, cm nhn mình là mt thành phn ca t chc, quan h trong
công vic) (Anyim và ctg, 2012).
Kt lun rút ra t vic xem xét các thuyt nhu cu trên cho thng lc
làm vic vi mi cá nhân là khác nhau cho các ng khác nhau, trong mi thi
im khác nhang khác nhau.
Nghiên cu ca Mann (2006) cho thy, nhân viên trong khu vc công mun
t n các kt qu khác bit và có tm nh hng nht nh n công chúng, hay
nói cách khác h mun t c các giá tr cho xã hi hn là các khuyn khích vt
cht. Hu ht các nghiên cu u ch ra rng, ng lc i vi nhân viên trong t
chc công là các khuyn khích bên trong hn là khuyn khích bên ngoài nh lng
và các khon ph cp (Wright, 2007). Nghiên cu ca Buelens và Broeck (2007) ã
11
ch ra rng nhân viên trong khu vc t mun làm vic trong mt môi trng có tính
h tr hn và thích cuc sng công bng hn.
ng lc phng s công (Public Service Motivation gi tt là PSM) c
nêu lên u tiên vào nm 1982 bi Rainey. Tuy nhiên, khái nim v PSM sau này
gn lin vi tên tui ca Perry và Wise (1990) trong bài vit The Motivational
Base of Public Service tm dch là Nn tng ng lc trong khu vc công. Theo
ó, ng lc phng s công là khuynh hng mt cá nhân phn ng li các ng c
bt ngun ch yu hoc duy nht t cá ng phc v và t chc công. Ba
nhóm ng c ph bin ca ngi lao ng trong khu vc công bao gm: (i) ng
c duy lý (rational), tc ngi lao ng khi tham gia vào t chc công vì mun
tham gia vào các quy trình hình thành chính sách, chng trình có liên quan n cá
nhân ca h hay vì ng h cho mt nhóm li ích nào ó; (ii) ng c chun tc
(norm-based) , tng khao khát c phc v các li ích cng ng,
tinh thn trách nhim và lòng trung thành vi t nc, thích s bình ng trong xã
hi; và (iii) ng c duy c ng cho rng, các công
vic h làm óng vai trò quan trng i vi toàn xã hi hay ng c xut phát t
tm lòng nhân t, bác ái.
Các nghiên cu v PSM sau ó ngày càng phát trin nhanh chóng, tiêu biu
là nghiên cu ca Perry (1996) o lng s hin din ca PSM vi 40 thang o
khác nhau và c ng dng trong công tác qun lý các t chc công.
Tuy vy, nghiên cu v ng PSM ca Perry (1996) sau này ã b phê
phán mnh m v các mc hi bc m hóa khác nhau gia các cc
bit là s khác bin t n (c chn làm mu cho các
nghiên cu v u tiên bi Perry). Tiêu biu là nghiên cu ca SangMoo Kim
và Vandenabeele (2010). Sau này, chính SangMook Kim và cng s ã rút
gn còn 33 câu hi vi 6 nhóm yu t t t Perry (1996) và c tin
hành ng PSM ti 12 quc gia khác nhau. Kt qu cho thy ch có 4 nhóm yu
t m: (i) mong mun tham gia vào các dch v công; (ii) s gn
12
kt vi các giá tr công; (iii) lòng trc vi nhng ngi có hoàn cnh khó
n và (iv) s hy sinh ca bn thân. Kt qu t kt qu ca
Perry (1996) v các nhóm yu t ng ch ng kê.
i 04 khía cnh khác nhau: (i) mong mun tham
gia vào các dch v công, (ii) tính cam kt vi các giá tr công, (iii) s hy sinh bn
thân, và (iv) tm lòng t bi và s trc n.
Trong phm vi và mc tiêu ca nghiên cu này là phân tích các yu t tác
n s gn kt vi t chc ca công chc chính quyn c. Do vy, tác
gi ch tp trung xem xét khía cu tiên ca PSM là s mong mun tham gia
vào các dch v i công chc cm nhc các giá tr mang li
t dch v mà h ng lc làm vic s c nâng
lên, t n kt ca h vi t chc và công vic hin ti nhi
Theo Meyer và ctg (1993) Tính gn kt vi t chc c nh ngha là: mt
trng thái c trng cho mi quan h ca nhân viên vi t chc và có ý ngha i
vi các quyt nh tip tc gn bó hay ri khi t chc.
Tng quan các khái nim v ng lc làm ving lc phng s cho thy,
s gn kt ca mt cá nhân vi t chc nói chung hay vi công vic ca cá nhân
ng nói riêng ph thuc rt ln vào s ng lc
làm vic.
c 02 mc tiêu này, các nhà qun tr c u khía cnh
khác nhau theo khuyn cáo t các thuyt v tng lc bao gm: (i) tìm hiu và
ng nhu cn cht cá
nhân ca chn các yu t ng viên
ng lc hay la chn các yu t ng lc làm vic
m ca Herzberg (1959); (iv) xem xét k vng và kt qu i lao
ng nh c theo Vroom (1964) hay Adams (1965); (v) xem xét vai trò ca
o trong vic to c c mc tiêu theo Locke và Latham
ng t ng làm vic.
13
Các nghiên cu g ng lc phng s ng là công
chc trong khu vc công b sung các khía cnh khác mà các nhà qun tr cn quan
u t v quan h vng nghin và các giá tr to
ra t công ving yu t quan trng lc
làm vic ca công chc.
Rõ ràng, s gn kt vi t chc là mt t hp ca rt nhiu các khía cnh khác
nhau và không th tách ri các yu t tng lc. Ving có gn kt
vi t ch hoàn thành nhim v m hiu qu nht hay không ph thuc vào
rt nhiu các yu t ng. S gn kt ch ng lc ci lao
ng. Yu t nào quan trng nht giúp duy trì và nuôi
ng lc ng còn ph thuc vào tng, trong t
vc, khu vc làm vic khác nhau. Do vy, vi c
quan trng ca các yu t này là rt quan tr cho các nhà qun tr
ra các bin pháp, chính sách phù hng.
2.2.Tổng quan các nghiên cứu trƣớc
Hackman & Oldham (1974), cho rng c im và tính cht ca công vic là
nhân t quan trng nh hng ti ng viên nhân viên. Hackman và
Oldham (1980) cho rng bn thân công vic có nhng c trng thit yu ca nó.
Nhng c trng ó có th s làm cho bn thân công vic ó tn ti mt ng lc
ni ti và ngi lao ng s c kích thích tng nng sut làm vic tùy theo bn
thân mi vic.
Nghiên cu ca Kenneth S. Kovach (1987) ã a ra mô hình mi yu t
ng viên nhân viên bao gm: (i) Công vic thú v, (ii) c công nhn y
công vic ã làm, (iii) S t ch trong công vic, (iv) Công vic n nh: th hin
công vic n nh, nhân viên không phi lo lng n vic gi vic làm, (v) Lng
cao, (vi) S thng tin và phát trin ngh nghip, (vii) iu kin làm vic tt, (viii)
S gn bó ca cp trên vi nhân viên, (ix) X lý k lut khéo léo t nh, và (x) S
giúp ca cp trêo, qun lý trc tip).
14
Nghiên cu ca Janet Lian Chew (2004) cho rng ng viên nhân viên ph
thuc vào hành vi lãnh o, quan h ni làm vic, vn hóa và cu trúc công ty, môi
trng làm vic.
Castle và cng s (2006) trong mt nghiên cu v hài lòng ca
các nhân viên y t c khe ti nhà bang Pennsylvania cho thy các yu
t n s gn bó vi t chc bao gm gm tính cách ca khách hàng,
tin lng tin trong t chc.
Bakker và cng s (2008) trong mt nghiên cu v các nhân t ng
n s gn bó ca i trong công vic cho thy các yu t v vt cht, tinh
thn, giá tr và mc tiêu s khuyn khích nhân viên y t có tâm lý thoi mái tham
gia vào công vic.
Bakker & Demerouti (2008) trong mt nghiên cu v mô hình tính cam kt
vi công vic cho rng, s h tr t ng nghii qun lý, thông tin phn
hi, s t ch hi hc tp là các yu t tích cc liên quan ðn s gn bó vi
công vic.
Dollard và Bakker (2010) nghiên cu v ng cng làm vic,
ng tâm lý và s n s gn kt công vic nhn mnh tm quan trng
ca các nhân t u kin làm vic, ch và thi gian làm vic và vai trò ca
o, qui vi các nhân viên y t.
Cybulski (2014) trong mt nghiên cu v cách mng ca ngành nhân viên y
t cho rng, vai trò co và thù lao cng là nhng yu
t ng lc và s gn kt ca nhân viên.
Nhìn chung các nghiên cu t khu vc s
nghip cho thy ni lên các yu t ph bin s gn kt bao gm: tính
cha công viu kin làm vic, s t ch trong công viu
kin làm vii hc tp - n, s và phn hi t ng
nghio, mc tiêu công vic.
15
ng làm vic khác nhau gia khu vc
c công s dn s khác bit trong các yu t tng lc và s gn
kt ca nhân viên.
Moynihan và Pandey (2007) cho rng các t chc công không ch là p
ti to ra kt qu; chúng còn là các thit ch xã hó các cá nhân
tác và gây ng ln nhau t ng lc phng s ng.
Nghiên cu khác ca Paarlberg và ctg (2008) v chic áp dng lc
phng s công vào trong thc t cho thy có mt s yu t n hóa t chc có nh
ng lc phng s : tm quan trng v mt xã hi ca công
vi ng làm ving tính t ch; s tác vng nghip;
h thánh giá kt qu; phong cách ca ngo và phát
trin b
Wright và ctg (20 ra mi quan h ng t phong cách ca
o (truy t tm nhìn, giá tr ca dch v n vi
ng lc phng s công.
Suliman và Kathairi (2013) cho thy, tính công bng t i làm vic liên
n tâm lý và hng c s tha mãn vi công vic
và gn kt vi t chc.
Tng quan các nghiên cu v các yu t ng lc phng s
công cho thy hu ht các nghiên cu trong thi gian va qua vn
s hoàn thin ca các PSM. Mt s nghiên cu g vi
ng trong khu vc công ch yu tp trung vào các yu
t o (truyt tm nhìn và s mng ca t chc), các
yu t v ng làm vi ác ging nghi i hc tp và s
thng tin, h thng.
Tóm li, tng quan các công trình nghiên cc ngoài cho thy, các yu
t tng lc gia khu vc công và khu v s ng và tính cht
quan trng. Tuy nhiên, nhìn chung thì các yu t tng lc trong khu vc công
16
ch yu vn thuc nhóm các yu t tng lc trong khu vc rút
gn li.
Ti Vit Nam, các nghiên cu v ng lc làm vic bing lc
phng s ng trong khu vc công g t ít, ch yu là các
nghiên cu luc s.
Trng Ngc Hùng (2012), vi tài Gii pháp to ng lc cho cán b
công chc xã, phng thành ph à Nng nâng cao ng lc cho công
chc cn tp trung vào các v: tii hc tng làm vic.
Phan Th Hoàng Hà (2012), vi tài Gii pháp to ng lc thúc y cán
b công nhân viên chc trng i hc Quy Nh thng các v liên
quan n vic nâng cao ng lc thúc y ngi lao ng, phân tích thc trng
vàa ra các gii pháp nâng cao ng lc làm vic cho cán b trng i hc
Quy Nhn. tài phân tích sâu các yu t nh: ãi ng, ào to, ánh giá, thng
tin nhng cha cp n yu t lãnh o và môi trng làm vic.
Nghiên cu ca Hoàng Th Hng Lc (2014) v các yu t tng lc cho
cán b, công chc ti C y có 05 yu t ng lc làm
vic bao gm: s quan tâm c ng nghip, quan h xã hi, tính cht
công vic, yu t vt chi hc tn.
Nghiên cu ca Trn Th Thúy Anh (2016) v ng c chc
ng lc phng s công ca công chc ti Tin Giang cho thy các yu t cn
quan tâm bao gm s t ch, h tht qu
h
Nghiên cu ca Hunh Vn Khoa (2016) cho thng lc phng s công
ng tích cn s hài lòng trong công vic, s cam kt vi t chc và kt qu
công vic.
2.3.Mô hình nghiên cứu đề xuất
Da vào tng quan các nghiên cc, kt hp vi mc tiêu
nghiên cng nghiên cu là cán b công chc trong khu vc công, mô