Sử dụng đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu phát triển của trung tâm giáo dục thường xuyên huyện mường ảng, tỉnh điện biên

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI
----

ĐỖ THỊ THỦY

SỬ DỤNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN ĐÁP ỨNG YÊU CẦU PHÁT TRIỂN
TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƢỜNG XUYÊN HUYỆN MƢỜNG ẢNG
TỈNH ĐIỆN BIÊN TRONG GIAI ĐOẠN MỚI

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
MÃ SỐ: 60.14.01.14
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS NGUYỄN VŨ BÍCH HIỀN

HÀ NỘI, 2017
1


ẢM ƠN
Để hoàn thành luậ

ả

ửi lời cả

ản lý giáo dục, Phòn S
Đ S
bả ;

Đại h

ờ

ận tình giảng dạy, cung cấp những ki n thức, kỹ
ớng dẫ

ả

ậ

ả

ứ

ớ

Nguyễ Vũ Bí

ền -

ờ

ậ

ớng dẫ

S

ng viên,

ậ
ạ S
thành ph Đ

B

ồng chí lãn

Trung tâm Giáo dụ
thu c huy

ạo H i Khuy n h c các cấp, CBQL các

ờng xuyên trong tỉ

M ờng Ả

ề

ồ

ạ

ứ

ứ
ữ
ồ

Đ n Biên, Trung tâm Dạy nghề

ạ
ụ

M

Đ

ạ

ới m t vấ

ề còn khá mớ

ả ấ

ậ

ỉ ả

.

Xin trân trọng cảm ơn!
t n 6 n m 2017
ả

Đỗ Thị Thủy

2

ậ


CÁC TỪ VIẾT TẮT
Viết là

Đọc là

BTTHPT

Bổ túc trung học phổ thông

BTVH

Bổ túc văn hóa

CBQL

Cán bộ quản lý

CSVC

Cơ sở vật chất

CSTĐ

Chiến sĩ thi đua

X

Điểm trung bình

GV

Giáo viên

GDTX

Giáo dục thường xuyên

GD & ĐT

Giáo dục và đào tạo

HĐND

Hội đồng nhân dân

HV

Học viên

HTNV

Hoàn thành nhiệm vụ

LĐTT

Lao động tiên tiến

TB

Trung bình

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

UBND

Ủy ban nhân dân

3


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 5
1. Lý do chọn đề tài ...................................................................................................5
2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................. 6
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu.....................................................................6
4. Giả thuyết nghiên cứu ........................................................................................... 6
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................................ 7
6. Phƣơng pháp nghiên cứu ...................................................................................... 7
7. Giới hạn của đề tài nghiên cứu ............................................................................9
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ SỬ DỤNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở TRUNG

TÂM GIÁO DỤC THƢỜNG XUYÊN ĐÁP ỨNG YÊU CẦU PHÁT TRIỂN
TRUNG TÂM TRONG GIAI ĐOẠN MỚI .............................................................. 10
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ............................................................................10
1.1.1 Nghiên cứu ở nước ngoài .............................................................................10
1.1.2 Nghiên cứu ở trong nước .............................................................................12
1.2. Quản lý nhân sự và vấn đề sử dụng đội ngũ GV trong các cơ sở giáo dục..........14
1.2.1 Các khái niệm .............................................................................................. 14
1.2.2 Nội dung của quản lý nhân sự......................................................................16
1.2.3. Sử dụng giáo viên là nội dung cơ bản của quản lý nhân sự trong cơ sở giáo
dục ......................................................................................................................... 17
1.3. Trung tâm Giáo dục Thƣờng xuyên và yêu cầu phát triển trong giai đoạn
mới ............................................................................................................................ 23
1.3.1. Trung tâm Giáo dục thường xuyên trong hệ thống giáo dục quốc dân Việt
Nam ....................................................................................................................... 23
1.3.2. Vai trò quản lý của giám đốc Trung tâm Giáo dục thường xuyên .............25
1.3.3. Đặc điểm nhân sự ở Trung tâm Giáo dục thường xuyên. ........................... 25
1.3.4. Chủ trương của Đảng nhà nước trong giai đoạn mới đối với các Trung tâm
giáo dục thường xuyên. ......................................................................................... 27
1.3.5. Yêu cầu đặt ra đối với đội ngũ GV Trung tâm giáo dục thường xuyên
trong giai đoạn mới ............................................................................................... 29
1.4. Sử dụng đội ngũ GV đáp ứng yêu cầu phát triển trung tâm GDTX trong
giai đoạn mới............................................................................................................30

1


1.4.1. Tuyển dụng giáo viên .................................................................................30
1.4.2. Bố trí sử dụng đội ngũ giáo viên .................................................................31
1.4.3. Đánh giá đội ngũ giáo viên .........................................................................32
1.4.4. Đề bạt và thuyên chuyển giáo viên ............................................................. 32

1.4.5. Sử dụng đội ngũ trong mối quan hệ với bồi dưỡng và tạo môi trường làm
việc cho giáo viên .................................................................................................33
1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng tới sử dụng đội ngũ GV ở Trung tâm Giáo dục
Thƣờng xuyên ..........................................................................................................35
1.5.1 Những yếu tố chủ quan ................................................................................35
1.5.2. Những yếu tố khách quan ...........................................................................36
Chƣơng 2:THỰC TRẠNG SỬ DỤNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TẠI TRUNG TÂM
GIÁO DỤC THƢỜNG XUYÊN HUYỆN MƢỜNG ẢNG TỈNH ĐIỆN BIÊN .........37
2.1. Vài nét về Trung tâm giáo dục thƣờng xuyên huyện Mƣờng Ảng, tỉnh Điện
Biên ........................................................................................................................... 38
2.1.1. Đặc điểm địa bàn ........................................................................................ 38
2.1.2.Quá trình thành lập Trung tâm GDTX huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên39
2.2. Thực trạng đội ngũ GV so với yêu cầu phát triển trung tâm trong giai
đoạn mới ................................................................................................................... 45
2.2.1 Số lượng .......................................................................................................45
2.2.2 Chất lượng ....................................................................................................46
2.2.3 Cơ cấu ..........................................................................................................48
2.3 Thực trạng sử dụng đội ngũ GV đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn mới ở
Trung tâm giáo dục thƣờng xuyên huyện Mƣờng Ảng, tỉnh Điện Biên ............51
2.3.1 Thực trạng tuyển dụng .................................................................................51
2.3.2 Thực trạng bố trí, sử dụng............................................................................53
2.3.3 Thực trạng đánh giá năng lực của đội ngũ GV ............................................55
2.3.4. Thực trạng đề bạt, thuyên chuyển giáo viên ...............................................56
2.3.5 Thực trạng tác động của công tác bồi dưỡng và tạo môi trường làm việc đến
sử dụng đội ngũ GV. ............................................................................................. 58
2.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến sử dụng đội ngũ GV ở trung tâm
GDTX huyện Mƣờng Ảng tỉnh Điện Biên ............................................................ 61

2

2.5. Đánh giá thực trạng sử dụng đội ngũ GV đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn
mới ở Trung tâm GDTX huyện Mƣờng Ảng, tỉnh Điện Biên. ........................... 65
2.5.1.Ưu điểm và hạn chế ..................................................................................... 65
2.5.1.1. Ưu điểm....................................................................................................64
2.5.1.2. Những mặt hạn chế .................................................................................. 66
2.5.2. Các nguyên nhân thành công và hạn chế trong sử dụng đội ngũ giáo viên ở
Trung tâm GDTX Mường Ảng, tỉnh Điện Biên. .................................................. 66
Chƣơng 3: BIỆN PHÁP SỬ DỤNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN ĐÁP ỨNG YÊU
CẦU PHÁT TRIỂN TRONG GIAI ĐOẠN MỚI Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC
THƢỜNG XUYÊN HUYỆN MƢỜNG ẢNG, TỈNH ĐIỆN BIÊN .......................... 69
3.1. Chiến lƣợc phát triển các trung tâm giáo dục thƣờng xuyên cấp huyện,
tỉnh Điện Biên đến năm 2020 .................................................................................69
3.2. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ..................................................................70
3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ .............................................................. 70
3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn, khả thi ................................................70
3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học ............................................................. 71
3.3. Biện pháp sử dụng đội ngũ GV ở Trung tâm GDTX huyện Mƣờng Ảng,
tỉnh Điện Biên đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn mới ..........................................71
3.3.1. Tăng cường nhận thức về vai trò, nhiệm vụ, chức năng của trung tâm
GDTX cấp huyện trong giai đoạn mới cho cán bộ GV. .......................................71
3.3.2 Bồi dưỡng giáo viên theo hướng một giáo viên nhiều nhiệm vụ để đáp ứng
yêu cầu giai đoạn mới ........................................................................................... 73
3.3.3. Chỉ đạo xây dựng vị trí việc làm, làm cơ sở cho công tác tuyển dụng, bố
trí, sử dụng và đánh giá GV .................................................................................. 76
3.3.4. Đề bạt, thuyên chuyển giáo viên theo hướng một giáo viên nhiều nhiệm vụ
đáp ứng yêu cầu phát triển trung tâm....................................................................79
3.3.5 Xây dựng môi trường làm việc hợp tác hướng tới hiệu quả ........................ 82
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp .....................................................................84
3.5. Khảo nghiệm tính cần thiết, tính khả thi của các biện pháp ............................. 84

3.5.1. Tính cần thiết của các biện pháp quản lý sử dụng GV Trung tâm GDTX
huyện Mường Ảng – Điện Biên đáp ứng nhu cầu trong giai đoạn mới ...............85

3


3.5.2. Tính khả thi của các biện pháp sử dụng đội ngũ GV đáp ứng nhu cầu
trong giai đoạn mới tại Trung tâm GDTX huyện huyện Mường Ảng, tỉnh Điện
Biên ....................................................................................................................... 88
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .............................................................................91
1. Kết luận .................................................................................................................91
2. Khuyến nghị ..........................................................................................................92
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................94
PHỤ LỤC ..................................................................................................................... 98

4


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Một trong những điều quan trọng nhất đối với một người lãnh đạo là nghệ
thuật sử dụng con người. Bởi vì phải có con người tốt thì công việc mới thực
hiện có hiệu qủa và một tổ chức muốn Sử dụng phải phát huy tối đa năng lực
của mỗi cá nhân trong tổ chức mình. Có thể thấy rõ điều đó qua tấm gương của
Hồ Chí Minh trong nghệ thuật dùng người. Thuật dùng người của Bác Hồ thể
hiện thái độ trọng thị, tầm nhìn minh triết, lòng nhân ái bao la và tư tưởng đại
đoàn kết cao cả. 70 năm đã trôi qua, những bài học của Hồ Chí Minh về trọng
dụng nhân tài vẫn còn nguyên giá trị tới ngày nay. Hồ Chí Minh từng nói
„„Người có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó. Nhưng ngược lại có tài
mà không có đức thì vô dụng. Đảng và Bác Hồ đã quan tâm đến nhân tố con

người và coi rằng đây là nhân tố quyết định, nên đã đề ra chủ trương lựa chọn
người có đức, có tài để tham gia bộ máy Nhà nước trong lúc chính quyền còn
non trẻ...
Trong nhà trường, sử dụng đội ngũ GV một cách hiệu quả giúp nâng cao
chất lượng dạy học. GV là nhân tố quyết định đến chất lượng. Tuyển dụng GV
có phẩm chất năng lực tốt, đánh giá, phân công hợp lý, giúp đỡ động viên thúc
đẩy họ làm việc là nhiệm vụ quan trọng của người lãnh đạo nhà trường
Trong hệ thống giáo dục quốc dân Việt Nam, Giáo dục thường xuyên có
vai trò rất quan trọng. Giáo dục thường xuyên là một hình thức giáo dục giúp
mọi người vừa học vừa làm, trong giai đoạn mới với phương châm học thường
xuyên và học suốt đời nhằm hoàn thiện nhân cách, mở rộng hiểu biết, nâng cao
trình độ học vấn, chuyên môn nghiệp vụ để cải thiện chất lượng cuộc sống, tìm
việc làm và thích nghi với đời sống xã hội.
Để thực hiện được nhiệm vụ công tác giáo dục thường xuyên một cách tốt
nhất cần quan tâm đến vấn đề sử dụng đội ngũ GV một cách hợp lý hiệu quả.
Sử dụng đội ngũ liên quan đến vấn đề bố trí phân công, phân nhiệm sao cho phù
hợp với năng lực của đội ngũ và đòi hỏi của tổ chức trong những bối cảnh nhất
định. Việc phân công đúng người đúng việc giao nhiệm vụ có tính thách thức
5


động viên, khuyến khích hỗ trợ và tạo điều kiện môi trường thuận lợi cho nhân
viên sẽ phát huy tối đa năng lực làm việc của đội ngũ GV
Trung tâm Giáo dục thường xuyên huyện Mường Ảng đã được giao số
cán bộ GV theo Quyết định phê duyệt của tỉnh. Trong bối cảnh mới của xu
hướng kết nối Giáo dục thường xuyên với giáo dục hướng nghiệp và dạy nghề
vấn đề đặt ra là làm thế nào để sử dụng dụng đội ngũ đó hiệu quả phân công lao
động và phát huy các điểm mạnh của các cá nhân nhằm thực hiện tốt các chức
năng nhiệm vụ quan trọng mới của Trung tâm
Một trong những thành tố có tính chất quyết định trong việc nâng cao hiệu

quả hoạt động của Trung tâm GDTX huyện Mường Ảng trong giai đoạn mới đó
là sử dụng đội ngũ như thế nào cho hợp lý vì vậy tôi chọn đề tài: "Sử dụn đội
n ũ GV đ p ứng yêu cầu phát triển Trung tâm Giáo dụ
huyện Mường Ảng – tỉnh Đ ện B ên tron

hường xuyên

a đoạn mới ” làm luận văn tốt

nghiệp thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục .
2. Mục đích nghiên cứu
Thông qua nghiên cứu lý luận và khảo sát thực tiễn, đề tài đề xuất các
biện pháp quản lý sử dụng đội ngũ GV ở Trung tâm GDTX huyện Mường Ảng Điện Biên đáp ứng nhu cầu trong giai đoạn mới.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quản lý nhân sự. Sử dụng đội ngũ GV trong cơ sở giáo dục
3.2. Đố tượng nghiên cứu
Sử dụng đội ngũ GV đáp ứng yêu cầu phát triển của Trung tâm giáo dục
thường xuyên trong giai đoạn mới.
4. Giả thuyết nghiên cứu
Từ khi thành lập Trung tâm đến nay, việc chỉ đạo thực hiện và quản lý các
hoạt động tại Trung tâm GDTX huyện Mường Ảng - Điện Biên đã có kết quả
đáng ghi nhận, tuy nhiên trong giai đoạn mới vẫn còn nhiều hạn chế bất cập,
chưa khai thác và phát huy hết tiềm năng của đội ngũ nhân sự trong Trung tâm
Vì vậy thông qua việc nghiên cứu và áp dụng các biện pháp quản lý đội ngũ giáo
6


viên như sử dụng một người nhiều nhiệm vụ, xây dựng vị trí việc làm, làm cơ sở
cho công tác tuyển dụng, bố trí, sử dụng và đánh giá giáo viên ... sẽ phát huy tốt

hơn chất lượng đội ngũ của Trung tâm giúp Trung tâm hoạt động hiệu quả và đa
dạng hơn trong bối cảnh mới.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Xây dựng cơ sở lý luận về quản lý hoạt động Sử dụng đội ngũ giáo
viên đáp ứng nhu cầu trong giai đoạn mới ở Trung tâm Giáo dục thường xuyên.
5.2. Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động đội ngũ và Sử dụng
đội ngũ GV của Trung tâm GDTX huyện Mường Ảng - Điện Biên đáp ứng nhu
cầu trong giai đoạn mới
5.3. Đề xuất các biện pháp hoạt động Sử dụng đội ngũ giáo viên ở Trung
tâm GDTX huyện Mường Ảng - Điện Biên đáp ứng yêu cầu phát triển của trung
tâm trong giai đoạn mới.
6. Phƣơng pháp nghiên cứu
Để giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu nêu trên, tác giả sử dụng phối hợp
các phương pháp nghiên cứu sau:
6.1. Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu lý luận
Sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp, hệ thống hoá, khái quát
hoá lý thuyết từ các nguồn tài liệu về quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ và sử
dụng đội ngũ, trong giai đoạn mới và các tài liệu có liên quan đến đề tài.
6.2. Nhóm các phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn
6.2.1. Phƣơng pháp điều tra bằng phiếu hỏi
* Mục đích sử dụng:
- Nhằm khảo sát thực trạng sử dụng đội ngũ GV tại trung tâm GDTX
huyện Mường Ảng
- Nhằm trưng cầu ý kiến về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp
được đề xuất trong quá trình nghiên cứu
* Cách thực hiện:
- Xây dựng các phiếu điều tra dành cho các đối tượng cần khảo sát (GV
và CBQL). Trong phiếu bao gồm hệ thống các câu hỏi rõ ràng, logic tương ứng
7

những nội dung cần khai thác thông tin phục vụ cho quá trình nghiên cứu
- Hệ thống phiếu được phát trực tiếp cho đối tượng cần trưng cầu ý kiến,
được giữ bí mật các thông tin đã trả lời trong phiếu
6.2.2. Phƣơng pháp phỏng vấn
* Mục đích sử dụng:
- Nhằm thu thập thêm những thông tin cụ thể, chi tiết liên quan đến quá
trình khảo sát thực trạng sử dụng đội ngũ GV tại trung tâm
* Cách thực hiện:
- Tiến hành phỏng vấn một số CBQL và GV về các nội dung liên quan
đến công tác sử dụng đội ngũ GV tại trung tâm GDTX hiện nay
- Các câu hỏi phỏng vấn được sắp xếp theo trình tự hợp lý, khai thác
những thông tin sâu hơn từ đối tượng được phỏng vấn
6.2.3. Phƣơng pháp phân tích và tổng kết kinh nghiệm thực tiễn
* Mục đích sử dụng:
- Nhằm tổng hợp và khái quát những kinh nghiệm thực tiễn về công tác sử
dụng đội ngũ GV tại trung tâm GDTX huyện Mường Ảng cũng như những
thành công và hạn chế của công tác này ở các trung tâm GDTX khác trên địa
bàn tỉnh Điện Biên. Từ đó có được những đánh giá chính xác về việc sử dụng
đội ngũ GV trong giai đoạn phát triển mới
* Cách thực hiện:
- Tiến hành nghiên cứu tài liệu, văn bản, hồ sơ lưu trữ về quá trình sử
dụng đội ngũ GV tại trung tâm GDTX huyện mường Ảng kể từ khi bắt đầu
thành lập cho đến nay
- Phân tích tài liệu có liên quan đến việc sử dụng đội ngũ GV tại trung tâm
GDTX huyện Mường Ảng và các trung tâm GDTX khác trên địa bàn tỉnh. Tổng
kết lại và rút ra những đánh giá cần thiết cho công tác sư dụng đội ngũ GV của
trung tâm trong giai đoạn hiện nay
6.2.4.Phƣơng pháp chuyên gia
* Mục đích sử dụng:

- Nhằm tham khảo ý kiến của các chuyên gia có uy tín về vấn đề mà tác
8


giả nghiên cứu còn đang băn khoăn, cần sự định hướng
* Cách thực hiện:
- Có thể tiến hành phỏng vấn trực tiếp hoặc gián tiếp, sử dụng phiếu hỏi
đã được thiết kế để tham khảo ý kiến của các chuyên gia hoạt động trong lĩnh
vực giáo dục, những người đứng đầu của các cơ sở giáo dục
- Tổng hợp lại các ý kiến của chuyên gia. Có thể thực hiện phương pháp
này trong suốt quá trình tác giả nghiên cứu, hoàn thiện luận văn.
6.3. Nhóm các phƣơng pháp thống kê toán học
* Mục đích sử dụng:
- Nhằm xử lý kết quả trong các phiếu điều tra, đưa số liệu về số liệu tinh
để thuận lợi cho quá trình phân tích, lí giải của tác giả về vấn đề nghiên cứu
* Cách thực hiện:
- Sử dụng các phần mềm thống kê toán học như Excel, SPSS để thống kê
và tính các giá trị như: trung bình cộng, tỉ lệ %...
7. Giới hạn của đề tài nghiên cứu
7.1. Giới hạn nội dung
Luận văn nghiên cứu về sử dụng đội ngũ GV trong lý luận về quản lý
nhân sự với của thể quản lý chính là người Giám đốc Trung tâm đáp ứng yêu
cầu của Trung tâm GDTX huyện Mường Ảng - Điện Biên trong giai đoạn mới.
7.2. Giới hạn đố tượng khảo sát: cán bộ quản lý các trung tâm GDTX
trong tỉnh; Cán bộ, GV trong trung tâm GDTX huyện Mường Ảng; GV THPT
trên địa bàn huyện. Cụ thể:
Đối tượng khảo sát

Số lượng

Cán bộ quản lý tại các TTGDTX trong tỉnh

25

Cán bộ ở TTGDTX huyện Mường Ảng

6

GV ở TTGDTX huyện Mường Ảng

11

GV THPT trên địa bàn huyện Mường Ảng

11

Tổng số

53

9


7.3 Giới hạn thời gian khảo sát: Số liệu trong đề tài được khảo sát và thu
thập từ năm 2013-2016
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ SỬ DỤNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở
TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƢỜNG XUYÊN ĐÁP ỨNG YÊU CẦU
PHÁT TRIỂN TRUNG TÂM TRONG GIAI ĐOẠN MỚI
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1 Nghiên cứu ở nƣớc ngoài

Hầu hết các quốc gia trên thế giới đều coi hoạt động bồi dưỡng và sử
dụng đội ngũ GV là vấn đề cơ bản trong giáo dục. Việc tạo mọi điều kiện để mọi
người có cơ hội học tập, học tập thường xuyên, học tập suốt đời để kịp thời bổ
sung kiến thức và đổi mới phương pháp giảng dạy để phù hợp với sự phát triển
kinh tế - xã hội là phương châm hành động của các cấp quản lý giáo dục.
Hội nghị UNESCO tổ chức tại NêPan vào năm 1998 về tổ chức quản lý
nhà trường đã khẳng định: Xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ GV là vấn đề cơ bản
trong phát triển giáo dục.
Đại đa số các trường sư phạm ở Úc, New Zeland, Canada … đã thành lập
các cơ sở chuyên bồi dưỡng GV để tạo điều kiện thuận lợi cho GV tham gia học
tập nhằm không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Tại Nhật Bản, việc bồi dưỡng và đào tạo lại cho đội ngũ GV, cán bộ quản
lý giáo dục là nhiệm vụ bắt buộc đối với người lao động sư phạm. Tùy theo thực
tế của từng đơn vị, từng cá nhân mà cấp quản lý giáo dục đề ra các phương thức
bồi dưỡng khác nhau trong một phạm vi theo yêu cầu nhất định. Cụ thể là mỗi
cơ sở giáo dục cử từ 3 đến 5 GV được đào tạo lại một lần theo chuyên môn mới
và tập trung nhiều vào đổi mới phương pháp dạy học.
Tại Thái Lan, từ năm 1998 việc bồi dưỡng GV được tiến hành ở các trung
tâm học tập cộng đồng nhằm thực hiện giáo dục cơ bản, huấn luyện kỹ năng
nghề nghiệp và thông tin tư vấn cho mọi người dân trong xã hội.
Tại Liên Xô (cũ) các nhà nghiên cứu quản lý giáo dục như:
M.I.Kônđacốp, P.V. Khuđominxki…đã rất quan tâm tới việc nâng cao chất
lượng dạy học thông qua các biện pháp quản lý có hiệu quả. Muốn nâng cao
10


chất lượng dạy học phải có đội ngũ GV có năng lực chuyên môn. Họ cho rằng
kết quả toàn bộ hoạt động của nhà trường phụ thuộc rất nhiều việc sử dụng hiệu
quả đội ngũ GV Quan điểm về nhân sự của các nhà quản lý (như: nhân viên có
đáng được tín nhiệm không, họ có thích làm việc không, họ có khả năng sáng

tạo không …) rất quan trọng. Điều này có tác động trực tiếp lên các quyết định
nhân sự như nên tuyển dụng ai?... Mặt khác quan điểm về con người của các nhà
quản lý sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến bầu không khí tâm lý của tập thể, đến hiệu
quả làm việc của mỗi cá nhân và của nhà trường
Nghiên cứu quản lý nhân sự giúp các nhà quản lý nắm được cách giao
tiếp có hiệu quả với người khác, biết tìm ra ngôn ngữ chung với cấp dưới, nhạy
cảm hơn, biết đánh giá cấp dưới một cách tốt nhất, biết cách lôi cuốn cấp dưới
say mê với công việc… và tránh được những sai lầm trong việc tuyển chọn và
sử dụng lao động, tạo được bầu không khí tốt đẹp trong tập thể, nâng cao chất
lượng công việc, nâng cao hiệu quả của nhà trường. Nhà tương lai học nổi tiếng
người Mỹ Alvin Toffler cho rằng trên thế giới có ba loại sức mạnh: sức mạnh
của bạo lực, sức mạnh của của cải và sức mạnh của tri thức.
Sức mạnh của bạo lực thể hiện ở sức mạnh hùng hậu của vũ khí, của
những đội quân đông đảo được trang bị, huấn luyện tốt… đã phát huy tác dụng
trong suốt nhiều thế kỷ của lịch sử nhân loại… Nhưng ngày nay nó đã ít phát
huy tác dụng. Bởi bạo lực sẽ được đáp lại bằng bạo lực. Hiện nay con người đã
có trong tay những sức mạnh cần thiết đủ để ngăn chặn bạo lực phát triển.
Sức mạnh thứ hai thể hiện ở những khối tiền của to lớn có thể mua được
tất cả những công ty đồ sộ, hay những hầm mỏ, những nguồn tài nguyên thiên
nhiên qúy hiếm. Nhưng sự mua bán này chỉ có ý nghĩa khi nó được sử dụng
có hiệu quả cao, mà muốn thực hiện được điều này thì phải cần đến tri thức
khoa học kỹ thuật.
Ông kết luận: “Về lâu dài, máy móc của công ty không còn là quan
trọng, cái quan trọng thực sự là năng lực nghiệp vụ, năng lực tổ chức các cấp
nghiệp vụ và những sáng kiến ẩn dấu trong vỏ não của các nhân viên công ty”
11


[24, tr. 48].

Giải thưởng Nobel về kinh tế năm 1992 được trao cho GS.TS Gary
Backer bởi công trình khoa học mang tính lý thuyết về “Vốn con người” (The
Human capital). Theo ông, nếu đầu tư chi tiền lâu dài vào một cá nhân hay
một nhóm thì có thể nâng cao được năng lực hoạt động của đối tượng. Ông đề
nghị là: “C c côn ty nên tín to n p ân c a ợp lý c o c m lo sức khỏe,
nân cao trìn đ n ười lao đ n để đạt n n suất cao nhất. Chi phí cho giáo
dục – đ o tạo c m lo sức khỏe nhân viên phả được xem n ư m t hình thức
đầu tư…”[17, tr. 10].
1.1.2 Nghiên cứu ở trong nƣớc
Vấn đề phát triển giáo dục và nâng cao chất lượng đội ngũ GV đã được
Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra trong thư gửi các cán bộ, các thầy giáo, cô giáo,
công nhân viên, HS, sinh viên nhân dịp bắt đầu năm học mới ngày 16 tháng 10
năm 1968 rằng: “Giáo dục nhằm đ o tạo nhữn n ười kế tục sự nghiệp cách
mạng to lớn của Đản v n ân dân do đó các ngành các cấp Đảng, chính
quyền địa p ươn p ải thực sự quan tâm đến sự nghiệp này, phả c m sóc n
trường về mọi mặt đẩy sự nghiệp giáo dục của ta nhữn bước phát triển mớ ”
[22, tr. 12].
Bác Hồ đã dạy: Mọi việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hoặc
kém. Đó là chân lý. Nghị quyết hội nghị trung ương 3 khoá VIII tiếp tục khẳng
định "… Cán b là nhân tố quyết định thành bại của cách mạng, gắn liền với
vận mệnh của Đảng, của đất nước và chế đ , là khâu then chốt trong xây dựng
Đản ” [12, tr. 46]. Có thể nói, công tác cán bộ, nguồn lực con người là mặt
quan trọng hàng đầu của một tổ chức, vì thế, việc quản lý nhân sự là yếu tố
quyết định đến hiệu quả, hiệu lực của tổ chức.
Trong mỗi tổ chức giáo dục, mỗi nhà trường, nhân sự chủ yếu là đội
ngũ GV. Đây là lực lượng nòng cốt có vai trò vô cùng quan trọng, ảnh hưởng
lớn đến chất lượng giáo dục.
Ở nước ta, trong các quan điểm chỉ đạo phá triển GD & ĐT của Đảng,
của Nhà nước và của ngành giáo dục đều rất coi trọng vai trò, vị trí của đội
12

ngũ GV. Họ chính là những người quyết định trực tiếp chất lượng của giáo
dục. Vì vậy, việc xây dựng, phá triển đội ngũ GV được coi là một trong hai
giải pháp trọng tâm của chiến lược phát triển GD&ĐT Việt Nam năm 20012010.
Yếu tố con người giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong sự phát triển của
một quốc gia nói chung và của một tổ chức, một nhà trường nói riêng. Trong
Đại hội Đảng IX chúng ta đã xác định: “Con n ười vừa là mục tiêu, vừa là
đ ng lực t úc đẩy sự phát triển kinh tế - xã h ”, cho nên việc nghiên cứu về
công tác quản lý con người, quản lý nhân sự là rất cần thiết đối với các cán
bộ quản lý giáo dục.
Nhiệm vụ của ngành Giáo dục là đào tạo lực lượng lao động có phẩm
chất tốt, có trình độ văn hóa, kỹ thuật, có tay nghề… phục vụ công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước. Vì vậy nhà trường cần phải có đội ngũ GV đủ về
số lượng, đạt chuẩn về chất lượng để đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu
của sự phá triển kinh tế - xã hội.
Nghị Quyết 05/2005 NQ-CP của Chính phủ (ban hành ngày 18/4/2005) về
đẩy mạnh công tác xã hội hoá giáo dục đã chỉ đạo: “…chuyển phần lớn hoạt
đ ng giáo dục san cơ c ế cung ứng dịch vụ”[41, tr. 23]. Sự chuyển đổi này đã
đặt ra cho nhà trường muốn phát triển và cạnh tranh có hiệu quả, buộc phải cải
thiện tổ chức, trong đó yếu tố con người là quyết định. Việc tìm đúng người phù
hợp để giao đúng việc nhằm khai thác tốt tiềm năng của họ và đem lại hiệu quả
cao cho đơn vị sẽ tạo lợi thế cạnh tranh cho mỗi cơ sở giáo dục trong điều kiện
đa dạng hóa các loại trường.
Tuy nhiên, cho đến nay vẫn còn ít những công trình nghiên cứu về sử
dụng đội ngũ GV ở các trung tâm GDTX cho hiệu quả, đặc biệt khi thực hiện
sáp nhập trung tâm thì chưa có nhiều công trình quan tâm. Bởi vậy giải pháp sử
dụng đội ngũ hiện tại một cách hiệu quả là vấn đề có tính mới, có tính thực tiễn
đáp ứng được mong mỏi của đội ngũ cũng như cách lựa chọn tối ưu đối với
người quản lý.

13


Để đáp ứng yêu cầu của các Trung tâm cấp huyện trong giai đoạn mới,
sau khi sáp nhập Trung tâm dạy nghề với TTGDTX cấp huyện, cần có những
nghiên cứu về sử dụng đội ngũ GV giảng dạy tại các Trung tâm GDTX. Với
mục tiêu nghiên cứu giải pháp mỗi GV dạy tại các Trung tâm GDTX theo
hướng một người thực hiện nhiều nhiệm vụ đặc biệt là những nghiên cứu về đội
ngũ giáo viên giảng dạy tại các TTGDTX làm thêm nhiều chức năng như tư vấn
tuyển sinh, hướng nghiệp dạy nghề, công tác dân vận…nhất là đội ngũ GV của
các TTGDTX các huyện trong tỉnh để đáp ứng yêu cầu của các Trung tâm cấp
huyện trong giai đoạn mới sau khi sáp nhập Trung tâm dạy nghề với TTGDTX
cấp huyện
1.2. Quản lý nhân sự và vấn đề sử dụng đội ngũ giáo viên trong các cơ sở
giáo dục
1.2.1 Các khái niệm
* Quản lý:
Theo Đặng Quốc Bảo: Quản lý là sự coi sóc, giữ gìn, duy trì hệ thống ở
trạng thái ổn định. Lý bao gồm sự sửa sang, sắp xếp, đổi mới, đưa hệ thống vào
thế phát triển. Nếu người đứng đầu tổ chức chỉ lo việc “quản”thì tổ chức dễ trì
trệ, suy thoái. Ngược lại, nếu chỉ quan tâm đến việc “lý”thì sự phát triển của tổ
chức không bền vững. "[3, tr. 13].
Theo Trần Kiểm thì quan niệm: “Quản lý là sự tác động của chủ thể quản
lý trong việc huy động, phát huy, kết hợp, sử dụng, điều chỉnh, điều phối các
nguồn lực (nhân lực, vật lực, tài lực) trong và ngoài tổ chức (chủ yếu là nội lực)
một cách tói ưu nhằm đạt mục đích của tổ chức với hiểu quả cao nhất”[31,tr.
32].
Tóm lại, có thể khái quát: quản lý là nhữn t c đ ng có chủ đíc

có định

ướng của chủ thể quản lý đến đố tượng quản lý trong m t tổ chức nhằm bảo
đảm cho sự vận đ ng, phát triển của hệ thống phù hợp với quy luật khách quan,
sử dụng và khai thác có hiệu quả các tiềm n n c c cơ
14

để đạt được mục tiêu


đã x c định bằng cách vận dụng các hoạt đ ng kế hoạch hoá, tổ chức, chỉ đạo,
kiểm tra.
* Quản lý nhân sự
Quản lý nhân sự trong nhà trường là hoạt động gồm tuyển chọn, sử dụng,
phát triển, động viên, tạo những điều kiện thuận lợi để các cá nhân và nhóm hoạt
động có hiệu quả nhằm đạt được mục tiêu của tổ chức cao nhất và sự bất mãn ít
nhất của cán bộ, GV, công nhân viên trong nhà trường.
Quản lý nhân sự tập trung vào việc khai thác và sử dụng nguồn nhân lực
của một tổ chức hay một công ty một cách hợp lý và hiệu quả. Quản lý nhân
sự có thể áp dụng cho mọi lĩnh vực, trong sản xuất kinh doanh và trong mọi tổ
chức
* Quản lý giáo dục
Theo Trần Kiểm thì quản lý giáo dục được hiểu là: những tác động tự giác
của chủ thể quản lý đến tất cả các mắt xích của hệ thống, nhằm thực hiện có chất
lượng và hiệu quả mục tiêu phát triển giáo dục, đào tạo thế hệ trẻ mà xã hội đặt
ra cho các ngành giáo dục. Quản lý giáo dục là sự tác động liên tục, có tổ chức,
có hướng đích của chủ thể quản lý lên hệ thống giáo dục nhằm tạo ra tính trồi
của hệ thống; sử dụng một cách tối ưu các tiềm năng, các cơ hội của hệ thống
nhằm đưa hệ thống đến mục tiêu một cách tốt nhất trong điều kiện đảm bảo sự
cân bằng với môi trường bên ngoài luôn luôn biến động”. [31, tr. 33].

* Đội ngũ GV
Đội ngũ GV là tập hợp những GV thành một lực lượng có tổ chức, có
chung một lí tưởng, một mục đích, nhiệm vụ đó là thực hiện mục tiêu đã đề ra
cho lực lượng, tổ chức mình. Họ cùng làm theo một kế hoạch thống nhất và gắn
bó với nhau thông qua lợi ích về vật chất và tinh thần trong khuôn khổ qui định
của pháp luật, nội quy, quy định của đơn vị, của ngành. Đội ngũ GV là lực
lượng quyết định nhất đối chất lượng giáo dục và đào tạo của mỗi nhà trường.
* Sử dụng đội ngũ GV
Sử dụng đội ngũ GV là tổng thể các hình thức, phương pháp, chính sách
và biện pháp nhằm hoàn thiện và nâng cao chất lượng cho đội ngũ đó nhằm đạt
15


được mục đích đủ số lượng theo tỷ lệ quy định, phù hợp về cơ cấu, đạt chuẩn về
trình độ đào tạo, có đủ phẩm chất về năng lực chuyên môn cũng như nghiệp vụ
sư phạm.
1.2.2 Nội dung của quản lý nhân sự
Quản lý nhân sự đối với một người thủ trưởng là một trong những chức
năng của người quản lý cần làm tốt các nhiệm vụ: hoạch định nhu cầu nhân sự,
tuyển dụng nhân sự, đào tạo nhân sự, bố trí sử dụng nhân sự, đánh giá nhân sự,
đề bạt thuyên chuyển
Trang bị và nâng cao một số kỹ năng cơ bản về quản lý nhân sự như kỹ
năng lập kế hoạch về nhân sự, phân tích công việc, tuyển dụng nhân sự, kỹ
năng tổ chức hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ, kỹ năng đánh giá cán bộ,
GV, nhân viên trong nhà trường.
Trên cơ sở lý luận và thực tế quản lý, các nhà quản lý nhận thức được vị
trí, tầm quan trọng của quản lý nhân sự, có thái độ tích cực đổi mới, cái tiến
hoạt động quản lý nhân sự trong nhà trường ngày càng tốt hơn nhằm đạt được
mục tiêu quản lý. Cụ thể:
- Thiết kế và đưa ra các mục tiêu về nguồn nhân lực trong một kế hoạch

tổng thể của cơ sở GD
- Chỉ rõ sự đóng góp của công tác quản lý nhân sự đối với các mục tiêu

của cơ sở GD
- Thiết kế và phân tích công việc; Phân công lao động trong cơ sở GD
- Thiết kế, gợi ý và thực hiện các biện pháp, chính sách lao động để nâng

cao năng suất lao động, thoả mãn yêu cầu công việc đem lại hiệu quả cao
- Giúp cho các cán bộ quản lý chức năng khác (tổ trưởng, trưởng các bộ

phận…) nhận thức được trách nhiệm của họ trong việc quản lý nhân sự ở
chính bộ phận của mình
- Cung cấp các công cụ và các phương tiện, trang thiết bị dạy học cần

thiết tạo một môi trường làm việc thuận lợi phù hợp với sự phát triển của GV
và các lực lượng lao động khác
16


- Thiết kế ra các thủ tục cần thiết cho công tác tuyển dụng, lựa chọn, sử

dụng và đề bạt, phát triển và trả lương cho cán bộ, GV, nhân viên trong nhà
trường. Đảm bảo rằng các thủ tục này cũng được sử dụng trong đánh giá kết
quả công việc
- Phối hợp với các tổ chức đoàn thể (Công Đoàn, thanh niên…) để

khuyến khích tính sáng tạo của người lao động. Quan tâm đến các lợi ích cá
nhân của người lao động, quan tâm đến công tác đào tạo và phát triển, công
tác truyền đạt thông tin, phân phối lợi ích cho người lao động, và việc giải

quyết các vấn đề tranh chấp của người lao động
- Giúp cho người lao động hiểu rõ các chính sách quản lý và và nâng cao

hiểu biết của người lao động đối với công tác quản lý
- Giúp đỡ các cá nhân người lao động giải quyết các vấn đề tác động

đến tinh thần và hiệu quả làm việc trong nhà trường
Tóm lại, việc phân công và sử dụng tốt người lao động là điều kiện quan
trọng để lãnh đạo có hiệu quả. Trong chức trách của người lãnh đạo có thể liệt
kê rất nhiều nhưng điều quan trọng nhất là mục tiêu mà người lãnh đạo
hướng tới là dùng người. Mục tiêu là tiền đề của việc dùng người, còn dùng
người đảm bảo cho việc thực hiện mục tiêu đã định ra.
Khi phân công công việc cho từng thành viên trong đơn vị, người lãnh
đạo cần căn cứ vào hệ thống các Luật, các văn bản như Thông tư , Nghị định,
luật giáo dục, vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo những nguyên tắc và yêu
cầu của việc phân công để đạt được mục tiêu của nhà trường đồng thời quan
tâm đến nguyện vọng của cá nhân.
1.2.3. Sử dụng giáo viên là nội dung cơ bản của quản lý nhân sự trong cơ
sở giáo dục
1.2.3.1. Chức năng của sử dụng đội ngũ
* Phân tích môi trường quản lý
Phân tích môi trường quản lý là cơ sở cho việc xác định mục tiêu, chiến
lược của cơ sở GD nói chung và hoạch định nguồn nhân sự nói riêng.
17


Mục tiêu là đích mà các cơ sở phấn đấu để đạt đến. Các mục tiêu ngắn
hạn đúng đắn là điểm cốt lõi xác định sự thành công hay thất bại của một
chiến lược. Các mục tiêu ngắn hạn có thể xem như nền tảng, hay viên gạch để
từ đó các mục tiêu chiến lược được thực hiện. Từ mục tiêu chiến lược chung

của cơ sở GD sẽ có những mục tiêu chiến lược bộ phận như mục tiêu chất
lượng sử dụng đội ngũ, mục tiêu nhân sự; mục tiêu xây dựng cơ sở vật chất,
trang thiết bị dạy học…
Khi lập kế hoạch nhân sự, các nhà quản lý phải xem xét những điều kiện
của môi trường bên ngoài (vĩ mô), và môi trường bên trong nhà trường (vi
mô).
Môi trường bên ngoài tuy nằm ngoài tầm kiểm soát của cơ sở GD nhưng
có ảnh hưởng lớn đến mục tiêu và chiến lược của cơ sở GD. Môi trường bên
ngoài có rất nhiều yếu tố như: tình hình tế kinh tế của đất nước, đặc biệt tình
hình kinh tế của địa phương ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của nhà
trường. Các chế độ chính sách của Đảng, nhà nước và của ngành giáo dục. Sự
phát triển của khoa học-công nghệ, yếu tố văn hóa – xã hội, điều kiện tự
nhiên, các loại trường học cùng đóng trên địa bàn, điều kiện của học sinh và
phụ huynh học sinh.
Môi trường bên trong bao gồm tất cả các yếu tố và hệ thống bên trong
của nhà trường gọi là môi trường nội bộ hoặc môi trường kiểm soát được như:
đội ngũ cán bộ, GV, công nhân viên số lượng và trình độ chuyên môn tay
nghề; nề nếp, truyền thống, bầu không khí văn hóa của nhà trường, cơ sở vật
chất, khả năng tài chính…
* Phân tí h đ nh

độ n ũ

Phân tích đánh giá thực trạng tài nguyên nhân sự là xác định điểm mạnh,
điểm yếu, thời cơ và thách thức về đội ngũ của nhà trường. Cần phân tích một
số mặt như:
- Số lượng cán bộ, GV, nhân viên.
- Trình độ đào tạo.

18

- Chất lượng đội ngũ: kỹ năng, kinh nghiệm nghề nghiệp, khả năng hoàn

thành nhiệm vụ và các phẩm chất cá nhân như mức độ nhiệt tình, sự tận tâm,
sáng kiến trong công việc…
- Cơ cấu đội ngũ.
- Cơ cấu tổ chức: loại hình tổ chức, phân công chức năng, quyền hạn giữa

các bộ phận trong cơ sở GD
- Các chính sách tuyển dụng, đào tạo - bồi dưỡng, khen thưởng, kỷ luật…

* Dự báo nhu cầu độ n ũ
Sau khi đánh giá xong những khả năng hiện có, nhà quản lý tiến hành dự
báo nhu cầu sử dụng đội ngũ tương lai dựa trên những yếu tố:
- Khối lượng công việc sẽ thực hiện của cơ sở GD.
- Sự thay đổi về chương trình, nội dung, phương pháp dạy học, thiết bị dạy

học,công nghệ kỹ thuật…
- Sự thay đổi về tổ chức, cơ cấu của cơ sở GD
- Tỷ lệ thuyên chuyển, nghỉ hưu, nghỉ việc, thai sản…
- Khả năng tài chính để thu hút nhân lực chất lượng cao trên thị trường.

* Lập kế hoạch sử dụn độ n ũ
Sau khi thực hiện các công việc trên, nhà quản lý tiến hành lập kế hoạch
nhân sự cho cơ sở GD. Để giải quyết tốt vấn đề nhân sự, một vấn đề khá phức
tạp, đòi hỏi các nhà quản lý phải có nhiều phương án, kế hoạch để từ đó có
thể lựa chọn các phương án tối ưu. Nghiên cứu và xây dựng phương án là sự
tìm tòi và sáng tạo của các nhà quản lý. Sự tìm tòi, nghiên cứu càng công phu,
càng sáng tạo, càng khoa học bao nhiêu thì càng có khả năng xây dựng được

nhiều phương án hoạch định đúng đắn và hiệu quả bấy nhiêu.
Khi các kế hoạch càng lớn, càng quan trọng thì việc tìm kiếm và xây
dựng càng nhiều phương án nhân sự càng tốt. Các nhà quản lý không nên vội
vàng hoặc đại khái, qua loa trong khâu xây dựng phương án.
Trong công tác lập kế hoạch nhân sự vai trò của người lãnh đạo là hết
sức quan trọng. Những yêu cầu cơ bản đối với người lãnh đạo trong công tác
19


hoạch định là: Làm việc có khoa học, có nguyên tắc và có kế hoạch; Quyết
đoán.; Dám chịu trách nhiệm; Có khả năng nhìn xa trông rộng; Có năng lực;
Đoàn kết, động viên và khơi dậy được trí tuệ, nhiệt tình, trách nhiệm của đội
ngũ cán bộ, GV, công nhân viên trong cơ sở GD.; Biết lắng nghe ý kiến của
người khác; Có bản lĩnh và kiến thức vững vàng về chuyên môn và nghiệp vụ
lập kế hoạch.
1.2.3.2. Vai trò của sử dụng đội ngũ
Người lãnh đạo làm nên sự nghiệp, thành công chính là nhờ ở chỗ biết
dùng người. Tuyển dụng được người tài, tìm được người phù hợp với công
việc là rất khó khăn, nhưng vấn đề quan trọng là người lãnh đạo phải sử dụng
nguồn nhân sự này như thế nào để phát huy tốt nhất khả năng của họ, giúp họ
thành công trong công việc mang lại hiệu quả tốt cho nhà trường.
Nghệ thuật dùng người là biết phân công, sắp xếp, sử dụng đúng người
vào đúng việc là phát huy được tối đa khả năng, mặt mạnh, sở trường của mỗi
người. Đó là việc phức tạp và khó nhất của người lãnh đạo, nó có quan hệ lớn
đến sự hưng, suy, thành, bại của nhà trường và sự nghiệp của người lãnh đạo.
Vì vậy, mỗi người lãnh đạo phải chủ động dồn tinh thần, sức lực vào việc
quản lý và sử dụng cán bộ dưới quyền.
Phân công và sử dụng tốt người lao động là điều kiện quan trọng để lãnh
đạo có hiệu quả. Trong chức trách của người lãnh đạo có thể liệt kê rất nhiều
nhưng điều quan trọng nhất là mục tiêu mà người lãnh đạo hướng tới là dùng

người. Mục tiêu là tiền đề của việc dùng người, còn dùng người đảm bảo cho
việc thực hiện mục tiêu đã định ra.
Trong thời đại ngày nay, sự cạnh tranh trên các lĩnh vực đang diễn ra
ngày càng quyết liệt, sự tồn tại và phát triển của cơ sở GD, của đơn vị, sự
thành công hay thất bại của người lãnh đạo, vấn đề then chốt vẫn là sự cạnh
tranh về nhân tài, chính sách thu hút người tài, biết dùng người của các nhà
lãnh đạo.
1.2.3.3 Nội dung của sử dụng đội ngũ
20


Đội ngũ GV là những người trực tiếp thực hiện quyết định đổi mới, nâng
cao chất lượng đào tạo nhằm cung cấp cho xã hội nguồn nhân lực có trình độ
khoa học kỹ thuật, tay nghề cao. Do vậy, đội ngũ GV là một trong những nguồn
lực quan trọng trong việc thực hiện tốt các nhiệm vụ của cơ sở giáo dục
Đội ngũ GV là những người trực tiếp thực hiện đổi mới chương trình,
sách giáo khoa, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra, đánh giá và
quyết định đổi mới, góp phần nâng cao chất lượng dạy học, giáo dục học sinh
trong các nhà trường. Nếu không chú trọng đến đội ngũ GV thì không thể nâng
cao chất lượng đào tạo của nhà trường và đáp ứng yêu cầu xã hội đặt ra.
Trong xu thế hội nhập hiện nay thì nhà trường chỉ có thể đáp ứng được
nhanh nhạy các yêu cầu đặt ra khi có đội ngũ GV đủ mạnh, luôn sẵn sàng thích
ứng, điều chỉnh một cách linh hoạt trong điều kiện mới; đó là sự phát triển của
khoa học - công nghệ, sự phát triển của kinh tế - xã hội, xu thế hội nhập, toàn
cầu hóa nền kinh tế tri thức.
Đội ngũ GV bằng năng lực, sự tận tâm với nghề nghiệp và khả năng thích
ứng cao, mới có thể đảm bảo cung cấp cho xã hội loại sản phẩm có giá trị nhất,
quyết định sự phát triển, đó là nguồn nhân lực được đào tạo, nguồn lực có hàm
lượng chất lượng chất xám cao.
Để có một đội ngũ GV mạnh trong nhà trường, đòi hỏi mỗi thầy giáo, cô

giáo phải có trình độ chuyên môn cao, có đạo đức trong sáng, có lương tâm và
trách nhiệm của nhà giáo. Do vậy, trong nhà trường, người hiệu trưởng phải có
kế hoạch sử dụng đội ngũ GV như: Lãnh đạo việc thu hút đội ngũ, tạo môi
trường học tập, lãnh đạo các hình thức học tập định kỳ, quá trình tự học, tự bồi
dưỡng, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học và tự bồi dưỡng. Có kế
hoạch hỗ trợ GV, đánh giá và khen thưởng đội ngũ GV để tạo ra động lực phấn
đấu trong môi trường sư phạm.
Sử dụng đội ngũ là việc tạo ra hiệu quả của mỗi thành viên và hiệu quả
chung của tổ chức đội ngũ gắn với việc không ngừng tăng lên về số lượng và
chất lượng của đội ngũ. Xây dựng đội ngũ GV là góp phần tạo ra một đội ngũ có
phẩm chất đạo đức tốt, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu để đảm nhận thực
21


hiện các hoạt động giáo dục, giảng dạy trong các nhà trường THPT một cách
toàn diện và có chất lượng.
Trong quá trình sử dụng đội ngũ GV một mặt có ý nghĩa là củng cố, kiện
toàn đội ngũ hiện có, mặt khác còn phải định hướng cho việc phát triển về số
lượng, về cơ cấu và nâng cao chất lượng cho đội ngũ GV trong giai đoạn trước
mắt cũng như lâu dài. Bên cạnh đó, việc sử dụng đội ngũ GV phải tạo ra một
môi trương liên nhân cách để phát triển nhân cách: nhân cách học sinh, nhân
cách GV, nhân cách người quản lý

Mô hình về Phát triển nguồn nhân lực của Leonard Nadle cho thấy sử
dụng đội ngũ có thể bao gồm các nội dung như: tuyển dụng, bố trí sử dụng, đánh
giá và đề bạt thuyên chuyển. Nghiên cứu này vận dụng mô hình của Leonard
Nadle để phân tích các nội dung sử dụng đội ngũ GV đáp ứng yêu cầu phát triển
trung tâm GDTX trong giai đoạn mới (mục 1.4) và tìm mối quan hệ của sử dụng
đội ngũ với đào tạo bồi dưỡng và tạo môi trường phát triển (mục 1.2.3.4).
1.2.3.4. Mối quan hệ của sử dụng đội ngũ với những nội dung khác của

quản lý nhân sự
Sử dụng đội ngũ và quản lý nhân sự về mặt lý luận có mối quan hệ mật
thiết với nhau. Sử dụng đội ngũ chính là khai thác phát huy năng lực của những
cá nhân cụ thể về bản chất chính là người quản lý đang thực hiện chức năng
quản lý đối với quản lý nhân sự. Sử dụng đội ngũ chính là hoạt động cụ thể của
người quản lý trong quá trình quản lý nhân sự
22