ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG NÂNG
CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC, NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA BỘ
MÔN ĐỊA LÍ TRƯỜNG CĐSP HÀ NỘI
ThS. Lê Trường Thanh
CĐSP Hà Nội
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Vai trò của công nghệ thông tin trong đời sống và trong giáo dục
Ngày nay, công nghệ thông tin (CNTT) có vai trò rất lớn trong mọi lĩnh
vực của đời sống xã hội. Có thể nói không có một xã hội phát triển nào mà
không có ứng dụng của CNTT. Đối với Việt Nam, một nước đang phát triển,
việc tránh nguy cơ tụt hậu so với thế giới là một nhiệm vụ quan trọng của toàn
xã hội, trong đó giáo dục đóng vai trò then chốt. Việc phát triển giáo dục hiện
nay lại không thể tách rời việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông.
Điều này đã được xác định rõ ràng trong Nghị quyết TW2 khoá VIII là: “Đổi
mới phương pháp giáo dục, đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn
luyện thành nếp tư duy sáng tạo cho người học. Từng bước áp dụng những
phương pháp tiên tiến và phương tiện hiện đại vào quá trình dạy học, đảm bảo
điều kiện và thời gian cho việc tự học, tự nghiên cứu của học sinh, sinh viên.
Phát triển mạnh mẽ phong trào tự học, tự đào tạo thường xuyên và rộng khắp
trong toàn dân, nhất là thanh niên.”
Hiện nay công nghệ thông tin và truyền thông (Information and
communication technology – ICT) đã ảnh hưởng sâu sắc đến đào tạo nói
chung, đến đổi mới nội dung, phương pháp dạy học ở các trường Cao đẳng và
Đại học nói riêng. Nhờ có ICT, giáo dục đã có thể thực hiện các tiêu chí mới
đó là:
- Học mọi nơi
- Học mọi lúc
- Học suốt đời
1
- Dạy cho mọi người và với mọi trình độ tiếp thu khác nhau
- Đổi mới cách dạy, cách học, vai trò của thày và trò.
Chỉ thị 29/2001/CT – BGD&ĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã nêu rõ:
“Đổi mới giáo dục và đào tạo, CNTT có tác dụng mạnh mẽ, làm thay đổi nội
dung, phương pháp, phương thức dạy và học. CNTT là phương tiện để tiến tới
một xã hội học tập. Mặt khác, giáo dục và đào tạo đóng vai trò quan trọng bậc
nhất thúc đẩy sự phát triển của CNTT”
2. Thực trạng việc sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy
học ở trường CĐSP Hà Nội
Ứng dụng ICT trong dạy và học là một nhiệm vụ quan trọng và cần
thiết đối với hệ thống các trường Đại học và Cao đẳng. Việc ứng dụng ICT
trong dạy học ở trường CĐSP Hà Nội góp phần đào tạo giáo viên có chất
lượng cho bậc THCS của Thủ đô.
Hiện nay, trường CĐSP Hà Nội đã trang bị được những thiết bị CNTT
hiện đại gồm: 2 phòng học chuẩn đa chức năng, 50 máy tính nối mạng Internet
thuộc Trung tâm hỗ trợ dạy học. Đây là một thuận lợi rất lớn cho việc ứng
dụng ICT trong đào tạo của nhà trường nói chung và dạy học bộ môn địa lý
nói riêng
II. ỨNG DỤNG ICT TRONG DẠY VÀ HỌC ĐỊA LÝ Ở TRƯỜNG CĐSP
HÀ NỘI
Trường CĐSP Hà Nội là cơ sở đào tạo giáo viên THCS chủ yếu cho
ngành giáo dục Thủ đô. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về chất lượng giáo
dục, trong nhiều năm trở lại đây nhà trường đã thực hiện đổi mới nội dung,
phương pháp đào tạo nhằm cung cấp cho xã hội những giáo viên THCS có
chất lượng cao.
ICT với công nghệ multimedia, Internet, đĩa CD đã và đang làm thay
đổi mạnh mẽ cách dạy và học với phương châm:
- Học tập suốt đời thay vì học để thi cử trong một giai đoạn
2
- Học để nâng cao trí tuệ, nâng cao chất lượng cuộc sống hơn là học
để thi cử lấy bằng cấp.
- Tích cực hóa quá trình dạy và học của giáo viên và sinh viên thông
qua việc làm cụ thể thay vì lí luận nhiều.
- Làm cho người học hứng thú, hưng phấn hơn, hiệu quả hơn, hiểu bài
nhanh hơn, tiếp nhận và lưu giữ thông tin nhiều hơn.
- Tạo ra các tình huống học tập khác nhau, biết cách khai thác các
nguồn tài nguyên thông tin phong phú trên Internet.
- Vận dụng linh hoạt việc áp dụng ICT vào từng hoàn cảnh, không áp
dụng một cách máy móc, cứng nhắc.
- Làm tăng giá trị lượng thông tin, trao đổi thông tin nhanh hơn, trực
quan sinh động hơn và hiệu quả hơn.
1. Ứng dụng ICT trong đổi mới nội dung, chương trình đào tạo.
Hiện nay, việc ứng dụng ICT trong chương trình đào tạo của bộ môn
Địa lý - trường CĐSP Hà Nội nằm trong yêu cấu chung của nhà trường cúng
như các bộ môn khác. Tổ bộ môn Địa lý đã dành một số lượng thời gian cần
thiết để giới thiệu cho sinh viên, đặc biệt là những sinh viên năm thứ nhất làm
quen và sử dụng với các phần mềm ứng dụng Mapinfo, Encarta Encyclopedia
2004.
2. Ứng dụng ICT trong đổi mới phương pháp dạy học.
Các bài giảng của giáo viên được thiết kế và trình bày trên Powerpoint
có nội dung phong phú, sinh động với nhiều dạng thông tin (hình ảnh, âm
thanh, video clips…).
Giới thiệu và hướng dẫn sinh viên cách tiếp cận với các phần mềm ứng
dụng cụ thể để sinh viên có thể sử dụng một cách thành thạo trong việc thiết
kế, xây dựng một bài giảng, góp phần nâng cao kỹ năng nghề nghiệp sau này.
3. Hình thành kỹ năng sử dụng ICT cho sinh viên
Việc hình thành kỹ năng sử dụng CNTT trong dạy học địa lý cho sinh
viên là một nhiệm vụ chiến lược lâu dài, góp phần đổi mới phương pháp dạy
3
học địa lý ở trường THCS theo hướng tích cực lấy học sinh làm trung tâm.
Dưới đây là một số kỹ năng cụ thể
a. Kỹ năng khai thác đĩa CD Encarta Encyclopedia 2004
Đây là một chương trình phần mềm ứng dụng lưu trữ thông tin đa dạng,
trong đó có các thông tin của bộ môn địa lý. Sau khi cài đặt, sinh viên có thể
khai thác rât nhiều dạng thông tin từ bản đồ, hình ảnh, văn bản, video clip v.v.
b. Kỹ năng khai thác thông tin từ đĩa CD: Hệ thống lưới chiếu các
châu, Bản đồ Việt Nam, dữ liệu địa lý các tỉnh...
c. Kỹ năng sử dụng phần mềm Mapinfo.
Đây là phần mềm dùng để biên vẽ những bản đồ từ những dữ liệu có
sẵn. Nắm vững việc sử dụng phần mềm này sẽ dễ dàng giúp sinh viên biên tập
được những bản đồ thích hợp phục vụ công tác dạy học sau này.
d. Kỹ năng khai thác thông tin từ Internet
Internet là phương tiện truyền thông hiện đại và thông dụng nhất hiện
nay trên thế giới. Vì vậy việc sử dụng thành thạo Internet không những giúp
cho sinh viên tiếp cận được nhiều nguồn thông tin mà còn rèn cho sinh viên kỹ
năng sử dụng máy tính cá nhân, phục vụ cho công việc và cuộc sống.
e. Kỹ năng thiết kế và trình chiếu bài giảng địa lý bằng Microsoft
Powerpoint và các phần mềm ứng dụng khác.
III. KẾT LUẬN
Ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong việc nâng cao chất
lượng dạy và học địa lý tại trường CĐSP Hà Nội là một công việc quan trọng.
Tuy thời gian và cơ sở vật chất còn hạn chế, nhưng trong thời gian qua, tổ bộ
môn đã rất cố gắng trong việc hướng dấn sinh viên làm quen với CNTT và
ứng dụng chúng trong học tập cũng như rèn kỹ năng nghề nghiệp, góp phần
nhỏ cho sự phát triển của giáo dục Thủ đô.
Di chuyển tới:
Bai_gui_CDSP_HN_canh_hai_hung.doc
Bao cao hoi thao 2007_Hich.doc
4
Baocao_NguyenChiThanh.doc
baocao_thanh_HN.doc
BaocaoFlash_Thu_HUongcvan.doc
Hinh.doc
Hoi thao CNTT_khanh_Tuan.doc
Lego_Thuy_nga.doc
thach bao cao.doc
Tham_luan_GSP4[1].05__Thach_HY_.doc
Tham_luan_ve_phuong_phap_day_vat_li__
toan_quoc__1_07.doc
Thuy_vCLCTGD.doc
TT Bai gui CDSP HN_thanh_canh.doc
TTat_thu_VCL.doc
Ung dung CNTT trong dao tao
BDGV_bang.doc
Vinhbai viet ve do thi.doc
VKThuy.doc
Nguyen Thi Thanh Tam _ Vly.doc
Noi dung bao
cao_Do_Xuan_thanh_thai.doc
OpenWindows.doc
paper_for_HN_college_of_Teaching_Ha.do
c
phan mem tieu hoc.doc
S&
su dung maple trong day dstt_Hai.doc
Su dung Matcad_Hai.doc
5