LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện đề tài “nâng cao hiệu quả chương trình phát thanh
tại Đài TT-TH Như Thanh”, tôi đã nhận được sự hướng dẫn nhiệt tình, chu đáo
của thầy giáo Phạm Quốc Đại - người hướng dẫn khoa học, sự góp ý thiết thực của
các thầy cô giáo thuộc khoa nhà nước và pháp luật, Trường Chính trị tỉnh Thanh
Hóa cũng như sự động viên khích lệ của người thân, bạn bè và đồng nghiệp. Nhân
dịp này, cho phép tôi bày tỏ lòng biết ơn chân thành nhất đến các thầy cô giáo và
những người thân đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành tốt tiểu luận này./.
Thanh hóa, tháng 3 năm 2017
Học viên
Tôn Hoàng Lan
1
MỤC LUC
Trang
A.
1. Đặc trưng và đặc điểm của báo phát thanh................................................................................4
1.1. Đặc trưng.............................................................................................................................4
1.2. Đặc điểm.............................................................................................................................6
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................19
.....................................11
2.2. Những hạn chế, yếu kém, nguyên nhân…………………………………..14
Phần III. Giải pháp…………………………………………………………….15
C. KIẾN NGHỊ VÀ KẾT LUẬN……………………………………………...17
1. Kiến nghị……………………………………………………………………17
2. kết luận……………………………………………………………………...18
TÀI LIỆU THAM KHẢO……………………………………………………..20
A. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Trong các phương tiện truyền thông đại chúng, phát thanh là phương tiện
thông tin giải trí được nhiều người ưa thích, là một loại hình báo chí ra đời sớm nhất
và thu hút được lượng công chúng tương đối lớn bởi các lợi thế như: ngắn gọn, nóng
hổi, thân mật, tiện lợi. Với đặc trưng là chuyển tải thông tin qua phương tiện duy
nhất là âm thanh, thính giả không mất nhiều thời gian khi tiếp cận với loại hình báo
chí này. Họ có thể vừa làm việc như đi chợ nấu cơm, chơi thể thao… Vì vậy báo
phát thanh đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu của nhiều thình giả Việt
Nam.
2
1.2.Báo phát thanh cũng như các loại hình báo chí khác ngày càng đổi mới cả
về nội dung và hình thức để làm nên các chương trình phát thanh sống động, phù
hợp với xu thế của thời đại, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của nền báo chí
Việt Nam. Trong hệ thống thông tin đại chúng của nước ta hiện nay thì phát thanh
và truyền hình đang thực sự phát huy hiệu quả, nó mang tính phổ cập truyền bá đại
chúng rất nhanh chóng kịp thời. Vì tiện ích lớn lao đó nên " báo nói" đang được
Đảng và Nhà nước xây dựng có hệ thống từ Trung ương đến các địa phương.
1.3. Trên thực tế phát thanh địa phương có những đóng góp cho địa phương
rất đáng kể mà không ai phủ nhận. Bởi lẽ, cấp huyện là một đơn vị hành chính được
coi là có tầm quan trọng trong hệ thống quốc gia. Ở cấp này tờ báo duy nhất là đài
phát thanh huyện được hình thành và hoạt động. Hiện nay nó đang là " tờ báo nói"
của huyện ủy và UBND cấp huyện, góp phần rất lớn vào sự nghiệp xây dựng và
phát triển địa phương -Nó thực sự là người bạn gần gũi với thính giả nghe đài trong
huyện. Thực tế phát thanh địa phương đến nay vẫn còn nhiều vấn đề bất cập cần
bàn.
Xuất phát từ những lý do nêu trên nên tôi chọn đề tài: “Nâng cao hiệu quả
chương trình phát thanh tại Đài truyền thanh, truyền hình Như Thanh” làm đề
tài tiểu luận cuối khóa Trung cấp Lý luận chính trị - Hành chính tại chức của mình.
2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích của tiểu luận là nghiên cứu, khảo sát, tìm hiểu, góp phần làm rõ vị
trí, vai trò của phát thanh, truyền thanh đối với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân
địa phương. Thông qua nhận thức về lý luận của phát thanh, qua khảo sát thực tế
chất lượng chương trình phát thanh của Đài truyền thanh truyền hình Như Thanh.
Những thành công và những hạn chế của các chương trình.
Những đề xuất giải pháp, góp phần nâng cao chất lượng chương trình phát
thanh của Đài truyền thanh -Truyền hình Như Thanh trong thời gian tới.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
3
Chủ yếu tập trung vào nghên cứu các yếu tố để có được một chương trình phát
thanh có chất lượng và thưc trạng chất lượng của chương trình phát thanh của Đài
truyền thanh- Truyền hình Như Thanh. Trong đó đối tượng nghiên cứu chính là các
chương trình thời sự trên sóng phát thanh của Đài truyền thanh Như Thanh.
Phạm vi nghiên cứu là các chương trình thời sự trên sóng phát thanh của Đài
truyền thanh Như Thanh trong thời gian từ năm 2015 đến nay.
B. NỘI DUNG
Phần I. Cơ sở lý luận:
1. Đặc trưng và đặc điểm của báo phát thanh
1.1. Đặc trưng
Báo phát thanh là một loại hình báo chí mà đặc trưng cơ bản nhất của nó là dùng
thế giới âm thanh phong phú, sinh động bao gồm lới nói, tiếng động, âm nhạc để
chuyển tải thông điệp nhờ sử dụng kỹ thuật sóng điện từ và hệ thống loa truyền
thanh, tác động vào thính giác của công chúng. Vì vật, báo phát thanh có những ưu
thế đặc biệt so với các loại hình báo chí khác:
4
Thứ nhất, đối tượng tác động của phát thanh rộng rãi nhất, người nghe không đòi
hỏi phải biết chữ, miễn là có khả năng nghe và hiểu được ngôn ngữ lời nói được
truyền tải trên sóng phát thanh.
Thứ hai, thông điệp trên sóng phát thanh có thể len lỏi vào mọi tầng lớp dân cư ở
khắp nơi, đặc biệt là đối với các dân tộc ít người chỉ có tiếng nói mà chưa có văn tự.
Thứ ba, do chuyển tải thông điệp nhờ sóng điện từ cho nên báo phát thanh có
tính tức thì và tính toả khắp. Tức là ngay lập tức, thông điệp có thể tác động đến
hàng triệu người trên cả nước hoặc khắp hành tinh, vượt qua mọi biên giới quốc gia,
lãnh thổ.
Thứ tư, cơ chế tác động linh hoạt, khả năng tiếp nhận mọi nơi, mọi lúc, tiện lợi
cho người nghe, đặc biệt với nhóm công chúng phụ nữ và các nước nghèo, vùng
sâu, vùng xa.
Thứ năm, chưa một loại hình báo chí nào lại rẻ tiền như báo phát thanh, điều này
đặc biệt có lợi cho các nước và công chúng dân cư nghèo.
Thứ sáu, là kênh truyền thông sinh động, hấp dẫn cho mọi đối tượng, lứa tuổi,
mọi vùng miền nhờ việc sử dụng thế giới âm thanh, báo phát thanh có thể tạo dựng
nên bức tranh sống động về cuộc sống hôm nay và cả về diện mạo, chiều sâu trong
ký ức con người, kích thích mạnh mẽ trí tưởng tượng của người nghe.
So với báo in, phát thanh có thế mạnh của sự nhanh nhạy, linh hoạt và phương
thức thông tin sinh động bằng lời nói, còn so với truyền hình, phát thanh vẫn là loại
hình báo chí chiếm ưu thế trong việc đưa tin tức nhanh nhất, kịp thời nhất giúp thính
giả tiếp cận sớm với những sự việc, sự kiện xảy ra hàng ngày, hàng giờ trong cuộc
sống xung quanh. Với khả năng truyền đạt ngay tức khắc những sự kiện xảy ra, cho
đến nay phát thanh vận luôn giữ được vai trò là loại hình báo chí có khả năng thông
tin thời sự nhanh nhất, nhạy bén nhất. Người ta đã đưa ra một so sánh đầy hình ảnh:
Khi một sự kiện xảy ra, phát thanh đưa tin, truyền hình diễn tả và báo in phân tích,
diễn giải. Điều đó cho thấy, nhanh chóng tức thời là một yếu tố quan trọng có thể
giúp cho phát thanh cạnh tranh với các loại hình báo chí khác trong bối cảnh của đời
sống báo chí hiện đại.
5
1.2. Đặc điểm
Trong tương quan so sánh với những loại hình báo chí khác, phát thanh có những
đặc điểm cơ bản được thể hiện qua các yếu tố sau đây:
Toả sóng rộng khắp: là sự quảng bá nhờ phủ sóng điện từ trên phạm vi rộng lớn
với tốc độ tương đương tốc độ của ánh sáng (xấp xỉ 300.000 km/s). Có thể nói phát
thanh không có giới hạn về khoảng cách, vì thế nó mang tính xã hội hoá rất cao.
Thông tin được xã hội hoá cũng sẽ có khả năng tạo ra hành động mang tính xã hội
lớn.
Thông tin nhanh, tiếp cận đồng thời: Thông tin được truyền qua sóng điện từ và
hệ thống truyền thanh có thể rút ngắn mọi khoảng cách ở phạm vi toàn cầu. Trong
một số trường hợp như tường thuật trực tiếp, cầu truyền thanh…phát thanh có thể
ngay lập tức thông báo cho công chúng biết được về sự kiện ở chính thời điểm mà
nó đang diễn ra.
Khác với báo in, hàng triệu thính giả phát thanh đồng thời được lắng nghe thông
tin ở cùng một thời điểm. Có lẽ đây chính là điều khiến cho Lênin, từ cách đây gần
một thế kỷ đã nhận xét: “Phát thanh là cuộc mít tinh của hàng triệu quần chúng”.
Thông tin phụ thuộc vào quy luật thời gian: Trong khi đọc báo, người đọc có thể
chủ động xem những tác phẩm mà mình quan tâm ở bất cứ trạng thái nào. Còn thính
giả phát thanh bị phụ thuộc hoàn toàn vào quy luật của quá trình thông tin radio.
Những tin tức phát thanh luôn được chuyển tải theo chiều tuyến tính, họ phải nghe
chương trình một cách tuần tự từ đầu đến cuối một cách hoàn toàn bị động.
Sống động, riêng tư, thân mật: Đối với phát thanh, công chúng được nghe thông
tin qua giọng đọc. Nghĩa là thông tin được truyền đến với họ thông qua giọng nói
của những con người cụ thể nên gắn liền với những yếu tố của kỹ năng nói như: cao
độ, cường độ và đặc điểm là tiết tấu, ngữ điệu. Giọng nói tự nó đã có sức thuyết
phục bởi tính chất sôi động và có thể tạo ra sự hấp dẫn, lôi kéo thính giả đến với
chương trình. Điều đó đòi hỏi những người thực hiện chương trình phát thanh phải
lựa chọn cách nói sao cho thật riêng tư, thân mật như đang nói với từng người.
6
Sử dụng âm thanh tổng hợp (bao gồm lời nói, tiếng động, âm nhạc): Công chúng
của báo phát thanh là rộng lớn và đa dạng, đó là quần thể dân cư không phân biệt
trình độ học vấn. Mọi đối tượng (chỉ trừ người điếc) đều có thể tiếp nhận thông tin
qua radio. Âm thanh không bị phụ thuộc vào hình ảnh và chữ in nên có nhiều thuận
lợi trong khai thác, sử dụng. Âm thanh có thể kích thích trí tưởng tượng, gây không
khí và gợi lên những tâm trạng. Bởi lẽ đó, nếu xét riêng trong sự so sánh với truyền
hình, báo phát thanh nổi lên ở đặc điểm quan trọng nhất đó là việc sử dụng âm thanh
tổng hợp bao gồm lời nói, tiếng động, âm nhạc tác động vào thính giác. Như vậy,
đây không phải là phương thức tác động duy nhất mà còn là đặc trưng cơ bản của
báo phát thanh trong tương quan so sánh với các loại hình báo chí khác.
2. Vai trò của chương trình phát thanh trong đời sống hiện đại
Trong thực tế cuộc sống có những lúc chúng ta không thể sử dụng, xem được
các chương trình của truyền hình, vì bận nhiều công việc này, công việc khác. Nếu
muốn xem chương trình truyền hình để biết các thông tin đã và đang xảy ra trong
cuộc sống hàng ngày thì phải dừng công việc để vào xem tivi. Ngược lại không phải
ngừng công việc mà người ta cũng có thể nghe, tiếp nhận được những thông tin qua
radio hết sức thoải mái và tiện lợi. Trong mỗi chúng ta chỉ cần có một chiếc radio
nhỏ gọn dù ở bất cứ nơi đâu trong lúc đang lái xe, đi xe đạp, xe buýt, vừa cày bừa và
cả những người khiếm thị...cũng đều có thể nghe, tiếp nhận được những thông tin
quan trọng đã và đang xảy ra.
Có thể khẳng định rằng thông tin phát thanh qua radio đã giữ được vai trò là
người đồng hành hữu ích trong cuộc sống của chúng ta, nó đã giúp cho con người
trong các thập kỷ qua luôn giữ được mối liên hệ với thế giới, những biến đổi sâu sắc
của cuộc sống, trong và ngoài nước công chúng luôn luôn coi chiếc radio là người
bạn tri âm và không phân biệt lứa tuổi giới tình, nghề nghiệp và đẳng cấp. Bởi vì
sức hấp dẫn của phát thanh không những nhận thông tin ở bất cứ điều kiện công
việc nào trong cuộc sống, đồng thời thể hiện sự tiện lợi, rẻ tiền, để sử dụng, ít hạn
chế về không gian, kỹ thuật đơn giản, chất lượng âm thanh hiện đại.
7
Trong công cuộc đổi mới hôm nay, hệ thống phát thanh từ trung ương đến địa
phương đã không ngừng đổi mới, phát triển lên một tầm cao mới, đóng góp vào sự
nghiệp phát triển của đất nước.
3. Phương thức tác động của chương trình phát thanh
3.1. Chuyển tải thông tin qua radio
Đây chính là sự chuyển tải thông tin và truyền đạt ý tưởng, cảm xúc sao cho
người nghe radio có thể coi đó là cảm xúc và những ý tưởng của chính mình. Những
thông tin có hiệu quả được chuyển tải trên sóng phát thanh nó còn phụ thuộc vào
một số yếu tố cơ bản đó là: Nội dung của chương trình, thông tin muốn truyền đến
cho người nghe một thông điệp gì? Nội dung thông điệp đó được chuyển tải như thế
nào? Từ đó các đối tượng tiếp nhận thông tin coi đó là những vấn đề bức thiết cần
quan tâm và là một sự đòi hỏi lớn về nhu cầu nắm bắt thông tin. Quá trình trên đã
tạo nên mối quan hệ tương tác qua lại giữa người đưa ra các thông tin và người nhận
thông tin, cũng chính từ đây sóng phát thanh được chuyển tải qua radio đã là thực sự
là cầu nối, là những người bạn tri âm của phát thanh. Đó cũng chính là một quá trình
tương tác để đi đến sự hiểu biết, chuyển tải ý tưởng, tình cảm bằng cách sử dụng các
ngôn từ nâng cao kiến thức, mở rộng hiểu biết và điều chỉnh hành vi của cuộc sống.
3.2. Để xây dựng chương trình có chất lượng
Muốn đạt được những yêu cầu trên chính là quá trình xây dựng nâng cao chất
lượng chương trình phát thanh, thì mới thu hút được sự chú ý của người nghe, cần
phải làm cho các đối tượng tiếp nhận thông tin hiểu được ý nghĩa của những thông
điệp được phát ra. Mặt khác phát thanh được sử dụng kỹ thuật sóng điện tử và hệ
thống truyền thanh truyền đi những âm thanh, trực tiếp tác động vào thính giác của
đối tượng tiếp nhận thông tin, thường xuyên tìm tòi sáng tạo sự sinh động, kỳ diệu
của âm nhạc, tiếng động, lời nói mà công chúng không thể nhìn thấy bằng mắt các
diễn biến của từng thông điệp, từng bản tin.
Vì vậy việc xây dựng nâng cao chất lượng chương trình để thể hiện qua dọng
đọc của phát thanh viên càng ngắn gọn thì sẽ giúp công chúng dễ hiểu, dễ nhớ, đặc
biệt là không dùng các từ ngữ cao siêu xa thực tế, sẽ làm cho công chúng, người
8
nghe vất vả suy luận, suy đoán khó hiểu. Những từ ngữ, âm thanh của phát thanh
phải đạt tới đỉnh cao làm gợi nên vô số các loại hình ảnh vật chất cụ thể, sống động
được thoát ra trong ý tưởng của người nghe về những tính cách nhân vật, sự kiện rõ
ràng qua phát thanh.
Phần II. Thực trạng:
1. Đặc điểm tình hình:
Đài truyền thanh truyền hình (TT-TH) Như Thanh, được thành lập năm 1972,
trực thuộc Uỷ ban nhân dân huyện Như Thanh, trụ sở chính đặt tại khối 04, thị trấn
Như Thanh, huyện Như Thanh, tỉnh Thanh Hoá. Những năm qua, Đài truyền thanh
truyền hình Như Thanh đã góp phần không nhỏ vào sự phát triển của huyện trong
việc tuyên truyền đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà
nước, đáp ứng nhu cầu thông tin, nâng cao sự hiểu biết của người dân trong toàn
huyện. Đó là nền móng cho sự hình thành, phát triển sự nghiệp phát thanh - truyền
hình của huyện nhà.
Đài truyền than truyền hình Như Thanh là cơ quan ngôn luận của Đảng bộ,
chính quyền và nhân dân huyện Như Thanh, là phương tiện quan trọng để tuyên
truyền các chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, của
tỉnh, của huyện tới mọi người dân trong huyện; là công cụ sắc bén phục vụ công tác
chỉ đạo, điều hành của Huyện ủy – HĐND- UBND huyện đối với cơ sở trên tất cả
các lĩnh vực: Kinh tế - Chính trịnh - Văn hóa – Xã hội - An ninh quốc phòng. Đồng
thời là diễn đàn của nhân dân; phản ánh tâm tư nguyện vọng chính đáng và ý chí của
các tầng lớp cán bộ, đảng viên và nhân dân trong huyện. Là cầu nối giữa các cấp ủy
Đảng, Chính quyền và nhân dân trong huyện. Cụ thể được quy định theo Quyết định
1895/QĐ-UBND tỉnh ngày 06/06/2013 của UBND tình Thanh Hóa. Được đánh giá là
đơn vị lá cớ đầu của ngành Phát thanh truyền hình tỉnh Thanh Hóa.
Với tổng số 10 cán bộ công nhân viên chức lao động, trong đó: 2 người có
trình độ Thạc sĩ; 6 người có trình độ đại học, 1 người có trình độ cao đẳng, 1 người
có trình độ trung cấp.Với 6 cán bộ viên chức, 01 người hợp đồng UBND huyện ký
03 hợp đồng do đài ký (01 bảo vệ) được phân công như sau: 01 Trưởng đài, 01 phó
9
đài, 4 phóng viên kiêm biên tập viên, phát thanh viên, 1 kỹ thuật viên vận hành máy,
02 kỹ thuật vi tính kiêm quay phim, dựng chương trình, 01 bảo vệ, không có nhân
viên hành chính (đang phải kiêm nhiệm).
Việc đầu tư cơ sở vật chất và con người là điều cấn thiết để cán bộ Đài hoàn
thành tốt nhiệm vụ chuyên môn, phát triển sự nghiệp. Hiện nay, Đài có một máy
phát hình công suất 100w, một máy phát sóng có công suất 300w, có 2 máy camera
kỹ thuật số, 1 máy tascam, một máy LD, một bộ mixo và một bộ dựng hình phi
tuyến.
Ngoài việc đầu tư trang thiết bị phát sóng, Đài truyền thanh truyền hình Như
Thanh còn có đầy đủ thiết bị phục vụ sản xuất các chương trình phát thanh - truyền
hình. Ngoài tiếp âm Đài tiếng nói Việt Nam, truyền hình Việt Nam (TNVN, THVN),
chương trình phát thanh của Đài phát thanh truyền hình Thanh Hoá, thì mỗi tuần Đài
truyền thanh truyền hình Như Thanh sản xuất 4 chương trình phát thanh, 3 chương
trình truyền hình. Ngoài ra, Đài còn thực hiện truyền thanh trực tiếp các hoạt động
chính trị, xã hội lớn của huyện như các kỳ họp HĐND, các cuộc tiếp xúc cử tri với
đại biểu Quốc hội…
Đến nay, huyện Như Thanh có 70% số dân đã được phủ sóng truyền hình,
100% số dân được phủ sóng phát thanh Đài huyện. Tuy cơ sở vật chất, kỹ thuật còn
nhiều hạn chế nhưng đội ngũ cán bộ của đài đã có nhiều cố gắng, khắc phục khó
khăn hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, góp phần động viên, cổ vũ
nhân dân lao động sản xuất, thúc đẩy kinh tế của huyện phát triển bền vững.
2. Đánh giá thực trạng :
2.1. Những kết quả đạt được:
Mỗi tuần, Đài TT-TH Như Thanh sản xuất 4 chuơng trình phát thanh với thời
lượng 15 phút/ chương trình. Thời gian phát sóng: Buổi sáng 5h30- 5h50; buổi chiều
từ: 17h30- 17h50 phút (Phát lại chương trình phát thanh buổi sáng) . Mỗi chương
trình phát thanh của Đài TT-TH Như Thanh được kết cấu như sau:
- Nhạc hiệu
10
- Lời xướng: Đây là Đài truyền thanh Như Thanh
- Giới thiệu chương trình
- Phần tin
- Nhạc cắt
- Phóng sự, bài, gương người tốt việc tốt
- Bài hát
- Chuyên mục, tiểu mục (Nông thôn mới; Đảng trong cuộc sống).
- Thông tin quảng cáo
-
Chào kết.
Sau khi nghiên cứu thực tế, Đài Truyền thanh truyền hình Như Thanh xác
định: Với một Đài cấp huyện chỉ nên xây dựng mỗi chương trình phát thanh
(CTPT) là 15 phút bao gồm: 12,5- 13 phút thời sự và 1,5- 2 phút nhạc hiệu, nhạc
cắt. Việc bố trí thời lượng như vậy là phù hợp với tâm lý của người nghe Đài qua ra
đi ô, hoặc nghe qua hệ thống loa phóng thanh của các Đài Truyền thanh cơ sở. Bởi
hiện nay, thời lượng mỗi CTPT hàng ngày của các Đài Truyền thanh cơ sở thường từ
10- 15 phút; thậm chí kéo dài tới 20- 30 phút trở lên, khi có nhiều nội dung cần
tuyên truyền. Nếu thời lượng phát thanh của Đài huyện kéo dài tới 30 phút thì sẽ rất
khó cho việc tiếp sóng của Đài Truyền thanh cơ sở và gây áp lực tâm lý cho người
nghe Đài.
Vấn đề quan trọng là giảm thời lượng, nhưng phải tăng số lượng, cao chất
lượng các CTPT. Từ năm 2015, Đài truyền thanh truyền hình Như Thanh quán triệt,
hướng dẫn phóng viên, biên tập nhiệm vụ cụ thể về viết tin, bài, biên tập CTPT.
Thời lượng mỗi tin phát thanh chỉ nên đánh máy trên ½ trang giấy A4, sự kiện quan
trọng thì mới kéo dài tới 2/3, hoặc 1 trang giấy A4; thời lượng mỗi bài phát thanh từ
3,5- 4 phút, sự kiện quan trọng đặc biệt thì thời lượng tăng thêm, nhưng không quá
5- 6 phút. Thời lượng mỗi tin, bài được cắt giảm như vậy là phù hợp với tâm lý của
bạn nghe Đài, vừa có điều kiện để truyền tải được nhiều nội dung thông tin trong
mỗi CTPT. Các phóng viên, biên tập của Đài khi viết và khi biên tập tin, bài phát
thanh đều chú trọng viết câu ngắn gọn, đơn nghĩa, dễ đọc, dễ hiểu, dễ nghe, dễ nhớ.
11
Mỗi CTPT của Đài huyện truyền tải được 7- 9 tin và 01 bài,( gương, phóng sự…)
phản ánh các lĩnh vực kinh tế, xã hội, an ninh- quốc phòng, xây dựng Đảng…
Việc lập, duyệt, ghi âm, phát sóng các CTPT hằng ngày, hàng tuần được quy
định nghiêm ngặt về thời gian, cụ thể: CTPT của ngày hôm sau, thì từ ngày hôm
trước liền kề phải hoàn thiện việc lập xong lúc 3h00- 3h30, duyệt xong từ 16h30,
trong trường hợp lãnh đạo, hoặc phóng viên, biên tập đều đi công tác, vắng mặt cơ
quan, thì việc lập và duyệt CTPT được phép chậm lại, nhưng vẫn phải duyệt xong
vào cuối giờ chiều cùng ngày. Việc ghi âm phải hoàn thiện lúc 15h- 16h. Sau khi ghi
âm hoàn thiện CTPT, lãnh đạo Đài nghe lại, kiểm duyệt lần cuối rồi mới chính thức
phát sóng. Các CTPT của Đài huyện đều được ghi âm qua máy vi tính, nên chất
lượng âm thanh đựơc nâng cao, khắc phục được một số tạp âm, tiếng rú, tiếng rè.
Người trực máy phát sóng, tiếp sóng, nếu mở máy phát sóng muộn giờ, hoặc
không mở máy phát sóng, hoặc không tiếp sóng sẽ bị xem xét xử lý kỷ luật bằng
nhiều hình thức: Cảnh cáo, phê bình, hạ điểm thi đua, chấm dứt hợp động lao động
(Nếu là lao động hợp đồng). v.v
Ngoài ra, để nâng cao chất lượng các CTPT, Đài Truyền thanh truyền hình
Như Thanh căn cứ vào nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, an ninh- quốc phòng, xây
dựng Đảng của huyện, bám sát tình hình thực tiễn để xây dựng kế hoạch tuyên
truyền theo từng quý, từng tháng, từng tuần; phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng
phóng viên, biên tập và kỹ thuật viên, phát thanh viên.
Cùng với việc cải tiến công tác biên tập, nâng cao chất lượng tin, bài trong
các CTPT, Đài Truyền thanh truyền hình Như Thanh còn tích cực phối hợp với các
cơ quan, đơn vị duy trì và không ngừng nâng cao chất lượng các chuyên mục, tiểu
mục phát thanh: Xây dựng Đảng; Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh; Xây dựng nông thôn mới; Pháp luật và đời sống; An ninh trật tự - An toàn
giao thông; cải cách hành chính, đơn vị kiểu mẫu, Phụ nữ Như Thanh chung tay xây
dựng nông thôn mới; Thanh niên Như Thanh học tập và làm theo Bác; Người tốt
việc tốt; Mục bạn hỏi luật gia trả lời…. Các Chuyên mục, tiểu mục được phát xen kẽ
12
trong các chương trình phát thanh hằng ngày của Đài; thời lượng của mỗi chuyên
mục 5- 7 phút, tiểu mục 3-5 phút.
Bám sát nhiệm vụ trọng tâm của huyện, định hướng tuyên truyền của Ban
tuyên giáo, hướng dẫn của Sở Thông Tin truyền thông, Đài truyền thanh truyền hình
Như Thanh đã tuyên truyền các sự kiện chính trị và hoạt động của các cấp, các
ngành, các địa phương trong huyện. Mỗi năm Đài TT-TH Như Thanh đã sản xuất
được hơn 1000 tin, bài phát thanh, với gần 200 chương trình phát thanh gốc; sản
xuất được hơn 800 tin truyền hình với 114 chương trình truyền hình gốc và 130
chuyên mục, tiểu mục, phóng sự tổng hợp. Các CTPT, tin và phóng sự Truyền hình
ngày càng được nâng cao hơn về chất lượng, phục vụ kịp thời, có hiệu quả nhiệm vụ
chính trị của Huyện uỷ, Ủy ban nhân dân huyện Như Thanh, đón nhận được sự hoan
nghênh, cổ vũ nồng nhiệt của các tầng lớp nhân dân trong huyện. Đặc biệt năm
2016, Đài TT-TH Như Thanh tích cực tham gia cộng tác với các Báo, Đài tỉnh và
được Báo, Đài tỉnh đánh giá là đơn vị có số lượng tin bài cộng tác nhiều nhất trong
27 đài huyện; tham gia liên hoan phát thanh truyền hình toàn tỉnh, Đài đã đạt 2 giải
nhì phóng sự phát thanh và một giải 3 phóng sự truyền hình. Được Đài PT-TH
Thanh Hóa đánh giá cao.
2.2. Những hạn chế, yếu kém,nguyên nhân:
2.2.1 Những hạn chế, yếu kém:
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, chương trình phát thanh hàng ngày tại
Đài TT-TH Như Thanh vẫn còn một số hạn chế yếu kém, đó là:
- Việc xây dựng chương trình phát thanh hằng ngày còn đơn điệu, sơ sài thể
loại bình luận còn quá ít. Tính đối tượng của tuyên truyền còn hạn chế. Có một số
chương trình nhiều tin, bài viết còn khô khan, viết dài dòng, kỹ thuật viên xử lý
tiếng động kém dẫn đến tiếng ồn khó nghe, nhạc cắt, nhạc xen chưa phù hợp.
- Hiện nay, Đài TT-TH Như Thanh, cán bộ kiêm nhiệm một lúc nhiều công
việc chất lượng chương trình chưa thực sự hiệu quả cao.
13
- Trong các chương trình phát thanh hàng ngày: chủ yếu đưa tin hội nghị khô
cứng, chưa mạnh dạn đi sâu viết những bài phản ánh, điều tra, ít sử dụng phỏng vấn,
dẫn tại hiện trường.
- Chương trình được xây dựng trên kết cấu có sẵn
- Chương trình còn dư thời lượng, tin tức thiếu phải lấy từ báo in.
- Câu văn hoặc diễn đạt bài viết chưa ngắn gọn cụ thể.
2.2.2 Nguyên nhân của hạn chế, yếu kém
Những hạn chế, yếu kém nêu trên là do có những nguyên nhân chủ quan và
khách quan, trong đó nguyên nhân chủ quan là chủ yếu.
2.2.2.1. Nguyên nhân khách quan
Thực tế hiện nay tại Đài TT-TH Như Thanh, cơ sở vật chất thiếu thốn, nghèo
nàn, thiết bị thu thanh chưa đạt chuẩn, máy phát thanh đã cũ ảnh hưởng không nhỏ
tới chất lượng chương trình phát thanh; Các loại nhạc hiệu, nhạc đệm, nhạc cắt, nhạc
xen chất lượng không cai nên không đồng bộ chất lượng về mức độ cao thấp giữa
phát thanh viên với tiếng nhạc; Chế dộ bồi dưỡng cho cán bộ công nhân viên chưa
được cải thiện so với công việc đã làm. Đặc biệt với những phóng viên thường phải
đi cơ sở nắm bắt tình hình, phản ánh thông tin về đài. Nhất là thời gian đi tác nghiệp
ngoài giờ, hoặc ngày lễ, ngày tết…
2.2.2.2 Nguyên nhân chủ quan
- Một số cán bộ phóng viên chưa thực sự chủ động trong việc tìm kiếm và
viết tin bài. Do đó số lượng tin còn ít, dẫn đến thiếu chương trình phát thanh hàng
ngày.
- Việc viết tin bài của một số phóng viên còn mang tính chất đối phó, chưa
trau truốt và chưa đổi mới sáng tạo
- Ban biên tập chưa thật sự sát sao với chương trình phát thanh hằng ngày của
Đài
14
- Một số phóng viên còn trông chờ ỉ lại vào sự phân công theo lịch công tác,
giấy mời cơ sở.
Phần III. Giải pháp:
Qua phân tích những thực trạng nêu trên tại Đài TT-TH Như Thanh bản thân
tôi là một cán bộ đang công tác tại Đài TT-TH Như Thanh đã rất trăn trở làm sao để
khắc phục được những hạn chế nêu trên, từ những trăn trở đó bản thân tôi đã mạnh
dạn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả chương trình phát thanh tại
Đài Như Thanh như sau:
* Thứ nhất là, Không ngừng đầu tư nâng cao chất lượng để sóng tốt, thu rõ,
khỏe nhằm chuyển tải chương trình phát thanh hiệu quả hơn.
- Duy trì phát triển mạng lưới cộng tác viên coi như là một công cụ thông tin
trực tiếp cho đài.
- Củng cố xây dựng hệ thống truyền thanh cơ sở, có nguyên tắc, đồng thời tạo
điều kiện về vật chất cũng như tinh thần của đài cơ sở.Chỉ đạo các xã thực hiện theo
đúng quy trình của lãnh đạo huyện, hướng dẫn đài xã thực hiện đúng chế độ chính
sách đối với người làm công tác đài cơ sở.
* Thứ hai là, về biên tập chương trình:
- Cần có sự đổi mới nội dung phát thanh hàng tuần, hàng tháng, xây dựng
chuyên mục mới. Đồng thời tích cực nâng cao trình độ, bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên
môn cho đội ngũ phóng viên, biên tập viên, các cộng tác viên tích cực của đài qua
các lớp đào tạo chuyên ngành của trung ương, địa phương hoặc trường đào tạo
chuyên ngành báo chí.
* Thứ ba là, về nội dung chương trình phát thanh.
- Tăng cường thông tin sự kiện, hiện tượng có chất lượng (tăng cả về số và
lượng).
- Tích cực thu nhanh những ý kiến đóng góp của cơ sở và những cuộc trao đổi
của phóng viên về sản xuất và giáo dục.
15
- Duy trì một chương trình phát thanh có hai phát thanh viên nam và nữ, cách
thể hiện nhập tâm của phát thanh viên với tác giả và tác phẩm sao cho nhuần
nhuyễn, tạo cảm xúc cho người nghe.
- Tăng cường đội ngũ phóng viên xuống cơ sở, nắm bắt thông tin, nhất là ở
các xã xa trung tâm, phản ánh nhiều từ thực tế của nhân dân hơn nữa.
- Giao ban định kỳ hàng tuần, phân công chuyên môn, chuyên nhiệm trên các
mặt phản ánh vấn đề trong xã hội theo từng khối , ngành, đơn vị.
- Trong thu thanh cần có chuyên môn hóa về công việc, đảm bảo chất lượng thu
thanh. Phát thanh viên chỉ là người thể hiện chương trình phát thanh qua giọng đọc,
không phải là người điều chỉnh máy móc thu thanh.
- Trang thiết bị cho đội ngũ phóng viên làm tin như máy ghi âm, phấn đấu mỗi
người có một máy và có thể là cả phương tiện giao thông.
- Phát thanh viên phải có chất giọng, thể hiện tin bài phong phú đa dạng nên
cẩn thận khi dùng những từ có âm giống nhau như: “Trợ lực, trở lực, nhàm, nhằm,
nhầm, phát, phất”.... Tránh lập âm làm cho người nghe rối trí. Cần diễn đạt rõ ràng,
đọc như nói, viết rõ chính xác, giải thích rõ khái niệm cấu trúc phức tạp, liên kết với
nhiều mệnh đề, những thành ngữ không được giải thích thường gây ra nhầm lẫn,
những câu quá dài, nên ngắt ra thành 2 hoặc 3 câu ngắn.
C. KIẾN NGHỊ VÀ KẾT LUẬN
1.Kiến nghị
Qua quá trình nghiên cứu những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả chương
trình phát thanh, xuất phát từ thực trạng của Đài TT-TH Như Thanh bản thân mạnh
dạn kiến nghị một số nội dung như sau:
Một là, cần phải tiếp tục đầu tư trang thiết bị và tăng chương trình phát thanh
trực tiếp, đề cao công nghệ mới sản xuất chương trình phát thanh truyền thống ghi
băng từ để phát sóng, từ đó sẻ thu hút mọi người làm việc một cách sôi nổi và mới
thu hút sự quan tâm lắng nghe của bạn nge đài. Đây cũng chính là chìa khoá mở ra
một vị thế mới cho phát thanh, từ đó từng bước khẳng định mình. Đối với những
16
người tác nghiệp trong ê kíp làm chương trình phát thanh cần phải được lãnh đạo
thường xuyên quan tâm, động viên, khuyến khích, khen thưởng kịp thời.
Hai là, cần tổ chức sắp xếp lại phòng phát thanh, trong có đội ngũ phóng viên
chuyên trách phát thanh, đồng thời giao chỉ tiêu tin bài phát thanh và có các chế độ
chính sách cao hơn truyền hình, như nguồn kinh phí nhận bút cho phóng viên cần
được ưu tiên. Thường xuyên chăm lo nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ
phóng viên, biên tập và kỷ thuật viên, nâng cao hiểu biết về đường lối chính sách
của Đảng, pháp luật của nhà nước, đối với công tác báo chí.
Ba là, hiện nay ở đài TT-TH Như Thanh do điều kiện ngân sách còn hạn hẹp,
trang thiết bị còn đang thiếu thốn, máy móc thì đã cũ nhưng vẫn phải sử dụng, chất
lượng âm thanh có khi bị méo mó, ngắt khúc, khi to khi nhỏ hoặc bị sôi. Để khắc
phục vần đề này đài TT-TH Như Thanh cần phải đầu tư mới lại trang thiết bị để sản
xuất chương trình phát thanh, có như thế thì chương trình phát thanh mới có chất
lượng và hiệu quả cao.
Bốn là: Hiện nay, cán bộ Đài Truyền thanh cấp huyện không được hưởng phụ
cấp công vụ, không được hưởng chế độ gì khác, trong khi thời gian, công sức dành
cho các công việc nhà nước vất vả không kém gì cán bộ, công chức các ngành, lĩnh
vực khác. Vì vậy, đề nghị Sở thông tin & Truyền thông, Đài Phát thanh - Truyền
hình Thanh Hóa nghiên cứu, có ý kiến tham mưu với Hội đồng nhân dân tỉnh và Uỷ
ban nhân tỉnh có cơ chế, chính sách, chế độ phụ cấp hỗ trợ cán bộ Đài Truyền thanh
cấp huyện.
2. Kết luận
Cùng với sự phát triển của tỉnh Thanh Hóa, sự phát triển của đài phát thanh
truyền hìnH Thanh Hóa, Đài truyền thanh truyền hình Như Thanh đã trở thành đài
phát thanh huyện Như Thanh.
Từ những ngày đầu mới thành lập mặc dù cơ sở vật chất còn nghèo nàn lạc
hậu, điều kiện làm việc còn thiếu thốn, đời sống còn nhiều khó khăn hầu hết anh chị
em trong đài say mê với nghề nghiệp, tự rèn luyện mình về mọi mặt, nâng cao tay
nghề giúp đỡ nhau hoàn thành nhiệm vụ được giao. Trong bất cứ cương vị nào ở bất
17
kỳ vị trí nào cán bộ viên chức, người lao động Đài TT-TH Như Thanh cũng đều
hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Dù ở mặt này hay mặt khác, lúc này hay lúc
khác nội dung chương trình đôi lúc còn thể hiện sự non kém, chất lượng sóng phát
thanh còn có những khiếm khuyết, nhưng đài phát thanh huyện Như Thanh chưa
một giây phút nào đi chệch đường lối chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước,
nội dung tuyên truyền của đài luôn bám sát nhiệm vụ chính trị mà Đảng bộ, chính
quyền huyện Như Thanh đã đề ra.
Trên con đường đổi mới Đài phát thanh huyện Như Thanh ngày càng trưởng
thành và phấn đấu để luôn luôn là vũ khí sắc bén trên mặt trận chính trị - tư tưởng,
kinh tế, khoa học - kỹ thuật, văn hóa - xã hội góp phần tích cực vào công cuộc xây
dựng và đổi mới của huyện Như Thanh.
Cũng từ đây đài phát thanh huyện còn là cầu nối giữa Đảng với dân, là diễn
đàn của nhân dân, thông qua Đài, nhân dân gửi gắm niềm tin, tâm tư nguyện vọng,
đóng góp ý kiến cho sự lãnh đạo của Đảng bộ và chính quyền huyện.
Nhìn lại chặng đường gần 50 năm qua trải qua biết bao thăng trầm, bao nhiêu
thay đổi, từ không đến có cho đến ngày hôm nay đài phát thanh huyện Như Thanh
đã có đủ bản lĩnh vững vàng về lý luận chính trị, chắc chắn về nghiệp vụ chuyên
môn cũng là nhờ được sự quan tâm chu đáo của ban lãnh đạo Đài phát thanh truyền
hình tỉnh Thanh Hóa, Sở Thông tin và truyền thông, Ban Tuyên giáo Huyện Như
Thanh…, sự quan tâm chỉ đạo của Huyện ủy, UBND huyện và sự kiên trì phấn đấu,
nỗ lực vươn lên của toàn thể cán bộ công nhân viên Đài.
Trên đây là toàn bộ nội dung của tiểu luận mà tôi đã nghiên cứu, vì thời gian và
điều kiện có hạn cũng như hạn chế của bản thân, nên quá trình viết tiểu luận không
thể không tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Do vậy tôi rất mong nhận được sự
giúp đỡ và góp ý chân tình của các thầy giáo, cô giáo để bản tiểu luận của tôi trở
thành cẩm nang trong quá trình công tác tại Đài TT-TH Như Thanh .
NGƯỜI LÀM TIỂU LUẬN
18
Lê Thị Ánh
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.Phân viện Báo chí Tuyên truyền & Đài Tiếng nói Việt Nam, Báo phát thanh, NXB
VHTT, Hà Nội-3/2002.
2. Hội nhà báo Việt Nam, Nghề nghiệp và công việc của nhà báo, Hà Nội, 1992.
3. Đức Dũng, Lý luận báo phát thanh, NXB Văn hoá-Thông tin, 2003.
4. Đức Dũng, Viết báo như thế nào, Nhà xuất bản văn hoá thông tin, 2002.
5. Nguyễn Văn Dũng, Nhà báo, bí quyết, kỹ năng nghề nghiệp, NXB LĐ, 1998
6. Makxim Kuznhéop Irop Sưkunop, Cách điều khiển cuộc phỏng vấn, NXB thông
tấn Hà Nội, 2004.
7. Đinh Văn Hường, Các thể loại thông tấn, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, 2006.
8. Đoàn Thanh Long, Nghiệp vụ phóng viên, biên tập viên đài phát thanh, NXB TT,
1992.
19
9. Nguyễn Đình Lương, Nghề báo nói, NXB VHTT, 1993.
10. Đài tiếng nói Việt Nam, 261 phương pháp đào tạo phát thanh viên và người dẫn
chương trình, 2005.
11. Hữu Thọ, Công việc người viết báo, Nxb Giáo dục, 1997.
12. Dương Xuân Sơn (chủ biên), Đinh Văn Hường, Trần Quang, Cơ sở lý luận báo
chí truyền thông, NXB VHTT Hà Nội, 1995.
13. V.V.Xmirnốp, Các thể loại báo chí phát thanh, NXB Thông tấn Hà Nội, 2004
20