Sáng kiến kinh nghiệm THPT

Phát huy tính tích cực của học sinh trong luyện tập chạy bền
_________________________________________________________________________
Phần I:
Phần mở đầu
1 Lý do chọn đề tài:
Năm học 2007- 2008 là năm học thứ hai thực hiện giảng dạy chơng trình theo SGK mới.
Trong bối cảnh hiện nay ngành giáo dục và đào tạo đang nỗ lực đổi mới phơng pháp dạy học
theo hớng phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh trong hoạt động học tập
nhằm phù hợp với xu thế của thời đại. Vấn đề này đã đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với giáo viên
là phải đổi mới cách dạy: Giáo viên chỉ là ngời hớng dẫn chỉ đạo điều khiển học sinh đi tìm
kiến thức mới, vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn. Chính vì vậy học sinh phải là ngời tự
giác, chủ động, tìm tòi, phát hiện các kiến thức mới một cách linh hoạt, sáng tạo vào thực tiễn
cuộc sống thông qua sự dẫn dắt điều khiển của giáo viên trong tiết dạy. Do vậy việc lựa chọn
phơng pháp dạy học sao cho phù hợp với kiểu bài và phát huy đợc sự yêu thích môn học đối
với học sinh là một vấn đề rất quan trọng, đó cũng là một thủ thuật s phạm của ngời giáo
viên. Nhận thức đợc điều đó tôi đa ra một vài kinh nghiệm về Phát huy tính tích cựu của học
sinh trong luyện tập chạy bền mà tôi đã áp dụng và theo dõi nhiều năm tại trờng nơi tôi
đang công tác.
a. Cơ sở lý luận:
Luật Giáo dục năm 2005 (Điều 5) đã quy định : "Phơng pháp giáo dục phải phát huy tính tích
cực, tự giác, chủ động, t duy sáng tạo của ngời học ; bồi dỡng cho ngời học năng lực tự học ,
khả năng thực hành, lòng say mê học tập và ý chí vơn lên".
Với mục tiêu giáo dục phổ thông là "giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí
tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và
sáng tạo, hình thành nhân cách con ngời Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng t cách và trách
nhiệm công dân ; chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động,
tham gia xây dựng và bảo vệ tổ quốc" . Chơng trình giáo dục phổ thông ban hành kèm theo
Quyết định số 16/2006/QĐ-BGD ĐT ngày 5/5/2006 của Bộ trởng Bộ Giáo dục và Đào tạo
cũng đã nêu : "Phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh ; phù hợp
với đặc trng môn học, đặc điểm đối tợng học sinh, điều kiện của từng lớp học ; bồi dỡng cho
học sinh phơng pháp tự học, khả năng hợp tác ; rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào

thực tiễn ; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú và trách nhiệm học tập của học
sinh".
_____________________________________________________________
GV:Lã văn Đông ________________________Trờng THPT Cẩm Khê
1
Phát huy tính tích cực của học sinh trong luyện tập chạy bền
_________________________________________________________________________
- Hiện nay do yêu cầu đổi mới của phơng pháp GD và yêu cầu học tập mà đòi hỏi học sinh
phải có thể lực để tiếp thu tốt các bài học trên lớp và nâng cao sức đề kháng .
- Để giờ dạy đạt hiểu quả cao giáo viên cần nắm vững tâm lý của học sinh.
- Cần tìm hiểu rõ thể trạng của từng học sinh để đa ra những phơng pháp luyện tập cho học
sinh phù hợp.
- Học sinh THPT cơ thể các em phát triển với tốc độ rất nhanh cả về hình thái, tổ chất thể lực
cũng nh chức phận của các hệ cơ quan trong cơ thể. Lúc này TDTT, dinh dỡng có tác dụng
cực kỳ quan trọng đến việc phát triển toàn diện cơ thể.
- Giáo viên cần tìm hiểu và học tập những phơng pháp luyện tập tiên tiến để áp dụng trong
giờ dạy.
- Đặc biệt chạy bền là nội dung luyện tập tơng đối đơn điệu mà lại đòi hỏi ngời học phải
vận động nhiều làm học sinh dề nhàm chán và đôi lúc không đảm bảo lợng vận động cần thiết
để phát triển sức bền.
b. Cơ sở thực tiễn:
- Với giáo viên:
. Việc áp dụng các phơng pháp luyện tập chạy bền còn chậm.
. Việc học tập thêm các phơng pháp mới còn hạn chế.
- Với học sinh:
. Đa số các em còn coi nhẹ,ngại luyện tập đặc biệt là môn chạy bền.
. ở lứa tuổi này cơ thể các em nhu cầu một lợng vận động cao
một yêu cầu mang tính chất sinh học - bởi vì vận động sẽ giúp cho quá trình trao đổi chất
trong đo dặc biệt là quá trình đồng hóa diễn ra trong cơ thể nhanh hơn, mạnh hơn, mà đó
chính là cơ sở để các em phát triển.

- Tài liệu hớng dẫn gần nh không có.
- Đặc biệt tình trạng học sinh không đáp ứng đợc yêu cầu về thể lực ngày càng tăng do ý thức
yếu kém của các em trong luyện tập ở trờng cũng nh ở nhà.
Nhận thức đợc điều đó tôi đa ra một vài kinh nghiệm về Phát huy tính tích cựu của học sinh
trong luyện tập chạy bền
2 .mục đích nghiên cứu:
- Việc phát huy tính tích cựu của học sinh trong luyện tập chạy bền sẽ làm tăng hiệu quả rất
lớn trong việc rèn luyện thể lực của học sinh, giúp các em hoàn thành mục tiêu GDTC bậc
học THPT là:
_____________________________________________________________
GV:Lã văn Đông ________________________Trờng THPT Cẩm Khê
2
Phát huy tính tích cực của học sinh trong luyện tập chạy bền
_________________________________________________________________________
. Biết đợc một số kiến thức, kỹ năng cơ bản để tập luyện gìn giữ sức khoẻ và nâng cao
thể lực.
. Góp phần rèn luyện nếp sống lành mạnh, nhanh nhẹn, khéo léo, thói quen tự giác tập
luyện TDTT, gìn giữ vệ sinh.phòng chống các thói quen xấu:hút thuốc lá uống rợu.
. Có sự tăng tiến về thể lực, đạt tiêu chuẩn RLTT và thể hiện bản thân về TDTT.
. Biết vận dụng vào thực tế.
.Phát hiện và bồi dỡng những học sinh cố năng khiếu để đào tạo vận động viên& hớng
học sinh học tiếp vào các trờng chuyên nghành TDTT.
3 đóng góp về mặt thực tiễn
- Chạy bền là nội dung rèn luyện sức bền cho học sinh THPT , luyện tập chạy bền sẽ giúp
học sinh phát triển một cách toàn diện cả về thể chất và tinh thần. Trên thực tế học sinh luôn
rất e ngại phải luyện tập chạy bền, đến kỳ kiểm tra lại cố quá sức nên cũng dễ xảy ra hiện t-
ợng quá mệt thậm chí choáng ngất do đặc thù của bộ môn, vì thế vấn đề cần giải quyết là phải
làm sao để cho học sinh có hứng thú và ham thích, biết cách luyện tập chạy bền. Học sinh
không chỉ có ý thức luyện tập ở trờng mà còn có ý thức luyện tập ở nhà. Qua nghiên cứu và
áp dụng các phơng pháp phát huy tính tích cực của học sinh trong luyện tập chạy bền vào

giảng dạy ở các tiết học tôi đã thu nhận đợc một số kết quả: học sinh đã tích cực luyện tập,
thể lực của các em đã dần đợc nâng cao, nhìn chung các em không còn tâm lý sợ hãi khi phải
luyện tập chạy bền, thành tích trong từng cự li chạy bền của các em đợc nâng lên, kết quả rèn
luyện đã có tiến bộ rõ rệt.
Phần II:
một vài kinh nghiệm về
Phát huy tính tích cực của học sinh trong
luyện tập chạy bền
1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu:
- " Tính tích cực là một hiện tợng S phạm, biểu hiện ở sự gắng sức cao về nhiều mặt trong
hoạt động học tập" (L.V. Relrova, 1975). Học tập là một trờng hợp riêng của sự nhân thức,
"Một sự nhận thức đã đợc làm cho dễ dàng đi và đợc thực hiện dới sự chỉ đạo của giáo viên"
( P.V. Erđơniev, 1974). Vì vậy nói tới tích cực học tập, thực chất là nói tới tính tích cực nhận
thức.
- Tính tích cực của học sinh là hoạt động nhận thức của học sinh đặc trng trong việc học tập,
nghị lực trong quá trình luyện tập, tính tích cực của học sinh là quá trình phát hiện tìm hiểu,
_____________________________________________________________
GV:Lã văn Đông ________________________Trờng THPT Cẩm Khê
3
Phát huy tính tích cực của học sinh trong luyện tập chạy bền
_________________________________________________________________________
giải quyết nhiệm vụ nhận thức dới sự tổ chức, hớng dẫn của giáo viên, sự chủ động trong học
tập và thể hiện qua việc tham gia các hoạt động TDTT.
- Để có thể dạy học theo phơng pháp tích cực hoá ngời học đối với môn học thể dục đơng
nhiên rất cần có sân tập và phơng tiện tập luyện tốt hơn hiện nay và đó là chính là phơng tiên
dạy học của ngời giáo viên thể dục, tuy nhiên đây là một vấn đề cần khắc phục.
- Sức bền là một trong những tố chất quan trọng của con ngời nhất là trong giai đoạn phát
triển toàn diện của các em.
- Từ nhiều năm nay thể lực của học sinh luôn là một vấn đề trăn trở của các giáo viên dạy Thể
dục trong trờng THPT, việc các em học sinh có thể lực yếu kém không chỉ làm ảnh hởng đến

việc phát triển thể chất mà còn ảnh hởng đến viêc học tập của các em ,phong trào tập luyện
của lớp việc cấp thiết là cần có sự thay đổi t duy trong việc hớng dẫn luyện tập và rèn luyện
thể lực cho học sinh.
* Kết luận:
Luyện tập thể lực ở trờng THPT là một vấn đề rất đợc chú ý, do đó việc cần phải có một sự
thay đổi trong viêc luyện tập thể lực cho học sinh THPT. Ngày trớc môn học chạy bền là một
chơng riêng biệt và chỉ đợc dạy trong một số tiết nhất định thì nay đã đợc thay đổi bằng cách
đa vào tất cả các tiết học trong suốt cả năm học từ đó mỗi giáo viên cần đa ra những phơng
pháp luyện tập sao cho phù hợp với học sinh, tạo cho học sinh ý thức phấn đấu và quyết tâm
cao khi luyện tập thể lực để tạo ra một sức bền cho cở thể có thể đáp ứng yêu cầu phát triển
toàn diện. Điều đó đã làm nảy sinh trong tôi ý nghĩ phải thay đổi t duy, ý thức của học sinh
trong việc rèn luyện thể lực và nêu ra một vài kinh nghiệm về Phát huy tính tích cựu của học
sinh trong luyện tập chạy bền
2. Nhiệm vụ nghiên cứu
* Nhiệm vụ lý luận:
- Thể lực của học sinh luôn là một vấn đề đợc đặc biệt quân tâm của giờ thể dục, là một tiêu
chí đánh giá xếp loại học sinh. Tuy nhiên trong giờ dạy thể lực luôn gặp những hạn chế:
. Học sinh cha nhận thức nâng cao thể lực cho mình.
. Học sinh lời luyện tập.
. Giáo viên cha cập nhật các phơng pháp luyện tập mới để tạo sự hứng thú luyện tập
của học sinh.
. Dụng cụ sân bãi luyện tập còn quá ít hoặc không phù hợp hay chất lợng kém.
_____________________________________________________________
GV:Lã văn Đông ________________________Trờng THPT Cẩm Khê
4
Phát huy tính tích cực của học sinh trong luyện tập chạy bền
_________________________________________________________________________
* Nhiệm vụ thực tiễn:
- Do điều kiện sân bãi không tốt, phạm vi hẹp.
- Thiết bị đồ dùng luyện tập còn thiếu.

- Học sinh cha biết cách áp dụng phơng pháp luyện tập và bài tập phù hợp với thể trạng cơ thể
mình.
VD: Khi sử dụng phiếu điều tra hứng thú học tập đầu năm thông qua việc chọn lựa môn
TDTT em a thích để luyện tập kết quả thu đợc nh sau:
Chạy bền: 5%
Cầu lông: 20%
Bóng đá: 40%
Bóng bàn: 10%
Bóng chuyền:25 %
Đa số các em chọn những môn luyện tập theo ý thích chủ quan của mình mà không để ý đến
thể trạng cơ thể cũng nh tố chất TT của mình. Một số em có thể trạng và thể lực yếu lại thích
các môn vận động mạnh nh: bóng đá, chạy bền, có em thấy bạn chọn thì mình cũng chọn hay
do các ban rủ tập cùng.
- Cũng có thể do giáo viên hớng dẫn học sinh cách chọn lựa môn TT phù hợp cho các em
cũng nh việc áp dụng phơng pháp, dung cụ luyện tập còn hạn chế dẫn đến các em không có
hứng thú luyện tập.
- Ngoài ra các em cha chú trọng đến quá trình khởi động và lợng vận động của mình.
- Có thể nói chất lợng thể lực của học sinh trong trờng là một vấn đề cần giải quyết không
chỉ có tôi mà những giáo viên đi trớc đều có thể cảm nhận đợc.
3.Nội dung
a. Yêu cầu phơng pháp:
- Qua một số vấn đề ta có thể thấy thực chất việc giảng dạy thờng xuyên bị thói quen nói dài,
giảng giải và làm mẫu quá sâu, quá kĩ trong khi thực chất không cần đến thế. Bây giờ ta phải
làm sao để đa ra các phơng pháp và hình thức có thể khác nhau, sao cho giờ học đạt hiểu quả
cao nhng phong phú nội dung hình thức tập luyện, đặc biệt để giờ học không quá căng thẳng
mà vui tơi, nhẹ nhàng, đạt hiểu quả cao về giáo dục, về rèn luyện sức khoẻ, thể lực học sinh.
- Phần lý thuyết : áp dụng phơng pháp đọc tài liệu để nghiên cứu và đổi mới phơng pháp dạy
học tích cực của học sinh.
- Nghiên cứu kỹ những tài liệu và SGK.
_____________________________________________________________

GV:Lã văn Đông ________________________Trờng THPT Cẩm Khê
5