Thông tin học 4

bµi gi¶ng th«ng tin häc
bµi gi¶ng th«ng tin häc
ch­¬ng 4
ch­¬ng 4
l­u tr÷ vµ t×m kiÕm th«ng tin
l­u tr÷ vµ t×m kiÕm th«ng tin
PGS.TS. §oµn Phan T©n
Th¸ng 2 - 2004

1. nguyên tắc lưu trữ thông tin
1. nguyên tắc lưu trữ thông tin

Giả sử D là tập hợp các tài liệu:
D={1,2,3,4,5,6,7,8}
1,2,3,... là các số hiệu của tài liệu, nó là đặc trưng hình
thức của tài liệu

T là tập hợp các chủ đề của tài liệu:
T={A,B,C,D,E,F,G,H}
Các từ khoá A=cây lúa, B=hoa màu, C=sâu bệnh, D=đất phèn
E= cây ngô, F=thuỷ lợi,G=kỹ thuật trồng trọt, H=chăn nuôi,
là đặc trưng nội dung của tài liệu

Giữa D và T xác định quan hệ hai ngôi R:
iRx nếu Tài liệu i nói về chủ đề x

Quan hệ này xác định tập con R của tích Đề
các D*T. Quan hệ này có thể biểu diễn bằng
một ma trận, gọi là ma trận tư liệu

ma trËn t­ liÖu
ma trËn t­ liÖu
T
D
A B C D E F G H
1 + + +
2 + + + +
3 + + + +
4 + + +
5 + + +
6 + +
7 + + + + +
8 + + + +

ma trận tư liệu thể hiện hai nguyên tắc lưu trữ
ma trận tư liệu thể hiện hai nguyên tắc lưu trữ
thông tin
thông tin

Lưu trữ theo tài liệu:

Cắt ma trận theo chiều ngang: mỗi TL ứng với một
phiếu nêu lên những chủ đề của TL

TL 1 ứng với t
1
={A,C,G}

TL 2 ứng với t
2

={B,D,E,H}

....

Lưu trữ theo nội dung chủ đề của tài liệu:

Cắt ma trận theo chiều dọc: mỗi TK ứng với một
phiếu ghi số hiệu của tất cả những TL có nội dung
đề cập tới chủ đề đó

Chủ đề A ứng với d
A
={1,3,5,8}

Chủ đề B ứng với d
B
={2,4,5,7,8}

....
Đây chính là các bản chỉ mục
của TL, ghi trên phiếu hay biểu
ghi mô tả thư mục của TL, ở
mục Từ khoá
Đây chính là các bản chỉ mục
của TL, ghi trên phiếu hay biểu
ghi mô tả thư mục của TL, ở
mục Từ khoá
Đây chính là các bảng đảo của
TL. Chúng lập thành bộ phiếu
đảo (phiếu lỗ soi, phiếu uniterm,

biểu ghi trong tệp đảo của CSDL
thư mục)
Đây chính là các bảng đảo của
TL. Chúng lập thành bộ phiếu
đảo (phiếu lỗ soi, phiếu uniterm,
biểu ghi trong tệp đảo của CSDL
thư mục)

các phương tiện lưu trữ thông tin
các phương tiện lưu trữ thông tin

Phương tiện lưu trữ thông tin truyền thống:

Các bộ phiếu mục lục:

Mục lục tác giả

Mục lục chủ đề

Mục lục địa lý

Mục lục thời gian

Mục lục xếp kho,...

Phương tiện lưu trữ thông tin bán tự đông:

Phiếu lỗ mép

Phiếu lỗ soi

Phương tiện lưu trữ thông tin tự động hoá:

Các biểu ghi trong các tệp dữ liệu của CSDL thư mục

Tệp chủ

Tệp đảo