Văn hóa giao thông của sinh viên trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn hiện nay

Đề tài: Văn hóa giao thông của sinh viên trường đại học Khoa học

Xã hội và Nhân văn hiên nay- nghiên cứu trường hợp khóa 59 khoa
Xã hội học.

PHẦN 1. PHẦN MỞ ĐẦU
1.

Lí do nghiên cứu đề tài.

Trong những năm gần đây, an toàn giao thông đang là vấn đề lớn được cả xã
hội quan tâm. Đi khắp nẻo đường, câu khẩu ngữ “An toàn giao thông là hạnh phúc
cho mọi nhà” như lời nhắc nhở, cũng là lời cảnh báo với những người tham gia
giao thông, hãy chấp hành luật giao thông để đem lại an toàn cho chính mình, cho
gia đình mình và cho xã hội.
Thực tế, tai nạn giao thông đang diễn ra từng ngày từng giờ, chúng ta có thể dễ
dàng bắt gặp trên các mặt báo hay chương trình thời sự hàng ngày những tin tức về
các vụ tai nạn giao thông thường xuyên được cập nhật. Mỗi ngày trôi qua là có
không biết bao nhiêu sinh mạng bị đe dọa bởi tai nạn giao thông? Tai nạn giao
thông có thể đến với bất kì ai mà không phân biệt tuổi tác, nghề nghiệp hay địa vị
xã hội. Theo thông kê của Cục cảnh sát giao thông năm 2015 đường bộ xảy ra
22.326 vụ tại nạn, làm chết 8.435 người, bị thương 20.815 người. So với năm 2014
thì số liệu này đã có sự giảm bớt, tuy nhiên vẫn có thể thấy được tình hình tai nạn
giao thông mà ở đây là giao thông đường bộ ở nước ta vẫn đang diễn ra hết sức
đáng quan ngại.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tai nạn giao thông, bao gồm: cơ sở hạ tầng
giao thông còn kém, phương tiện giao thông không đảm bảo điều kiện an toàn (quá
hạn, quá cũ, xe tự tạo),…Tuy nhiên nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng tai
nạn giao thông ở Việt Nam tăng cao hơn hẳn so với các nước trên thế giới đó là ý
thức người tham gia giao thông còn quá kém.

( Nguồn: Tình hình tai nạn giao thông năm 2015)
Từ bảng số liệu trên, ta có thể nhận thấy rõ ràng nguyên nhân gây ra tai nạn
giao thông đường bộ nói riêng phần lớn là do ý thức chấp hành luật giao thông
đường bộ của người tham gia giao thông chưa tốt dẫn đến hậu quả không mong
muốn. Chính vì vậy, việc xây dựng một nếp văn hóa lành mạnh khi tham gia giao
thông góp phần quan trọng trong việc giảm thiểu những thiệt hại không đáng có.
Học sinh, sinh viên là một bộ phận quan trọng có vai trò to lớn trong công cuộc
xây dựng đất nước cũng như trong xây dựng văn hóa giao thông lành mạnh. Đây là
lực lượng đi đầu trong mọi sự đổi thay của nước nhà trong đó có việc góp phần
hình thành và xây dựng một văn hóa giao thông lành mạnh. Tuy nhiên, khi nhìn
vào thực trạng hiện nay chúng ta có thể thấy cách thực hiện của một bộ phận sinh
viên, thanh niên có “văn hóa giao thông” hay không: điều khiển xe mô tô phóng
nhanh, vượt ẩu, chở quá số người quy định, đi vào đường cấm, đường ngược chiều
gây cản trở giao thông; không có đăng ký, biển số, giấy phép lái xe,… Một số sinh
viên còn đi xe mô tô, đi xe đạp điện không đội mũ bảo hiểm, dùng ô khi điều
khiển xe đạp, xe máy... Khi tan trường, sinh viên “tụm năm, tụm ba”, dừng đỗ xe


dưới lòng đường; đi xe đạp dàn hàng ba, hàng bốn hay đi xe máy, thậm chí kẹp ba,
kẹp bốn, lạng lách, đánh võng.Vừa điểu khiển phương tiện giao thông vừa nghe
điện thoại… Thậm chí khi có sự va quẹt thì thoái thác trách nhiệm, chưa cần biết
người va quẹt có bị sao không đã văng những câu chửi…
Vì vậy, tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “ Văn hóa giao thông của sinh viên
trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn hiên nay- nghiên cứu trường hợp
khóa 59 khoa Xã hội học” để tìm hiểu xem thực trạng về vấn đề chấp hành luật
giao thông và các cách thức ứng xử của các khách thể ở đây là các sinh viên khoa
Xã hội như thế nào khi tham gia giao thông.
2. Đối tượng nghiên cứu, khách thể nghiên cứu.
- Đối tượng nghiên cứu: văn hóa ứng xử của sinh viên trường đại học Khoa học

Xã hội và Nhân văn khi tham gia giao thông đường bộ.
- Khách thể nghiên cứu: sinh viên khóa 59 khoa Xã hội học tại trường đại học
Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội.( bao gồm cả sinh viên chuyên ngành Xã hội
học và sinh viên chuyên ngành Công tác xã hội)
3. Phạm vi nghiên cứu.
- Phạm vi về thời gian: nghiên cứu từ 01/12 tới 15/12.
- Phạm vi về không gian: tiến hành nghiên cứu tại trường đại học Khoa học Xã
hội và Nhân văn Hà Nội và khu vực kí túc xá Mễ Trì.
- Phạm vi về nội dung: nghiên cứu về văn hóa ứng xử của sinh viên trường đại
học Khoa học Xã hội và Nhân văn khi tham gia giao thông.
4. Câu hỏi nghiên cứu.
- Thực trạng chấp hành luật giao thông khi tham gia giao thông của sinh viên
khóa 59 khoa Xã hội học trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội
hiện nay như thế nào?
- Sinh viên khóa 59 khoa Xã hội học trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân
văn có hành vi ứng xử như thế nào đối với các tình huống thường gặp khi tham gia
giao thông?


5. Giả thuyết nghiên cứu.
- Hầu hết các sinh viên khóa 59 khoa Xã hội học đều chấp hành tốt các quy
định đã được đưa ra khi tham gia giao thông: đi đúng làn đường quy định, đội mũ
bảo hiểm khi đi xe máy,….
- Còn nhiều sinh viên chưa có cách ứng xử tốt, còn bàng quan khi gặp các tình
huống khi tham gia giao thông như: chưa chủ động đưa người già, trẻ em qua
đường; lấn làn, đi lên vỉa hè khi tắc đường,…
6. Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp phân tích tài liệu: phân tích các văn bản pháp luật về giao
thông, các bài báo, các nghiên cứu liên quan đến vấn đề văn hóa ứng xử của người
tham gia giao thông nói chung và của sinh viên nói riêng khi tham gia giao thông.

- Phương pháp điều tra bảng hỏi: tiến hành phát bảng hỏi cho các khách thể là
sinh viên khóa 59 khoa Xã hội học: bao gồm cả sinh viên chuyên ngành Xã hội học
và Công tác xã hội. Tiến hành phát bảng hỏi trên ứng dụng Google drive và thu về
được 63 phiếu. Trong đó, có 58 người trả lời phiếu hỏi là nữ và 5 người là nam.
Trong bảng hỏi kết hợp sử dụng câu hỏi thang đo( thang đó từ 1 đến 5, thang đo
càng cao thì mức độ tán thành càng lớn) và câu hỏi trắc nghiệm lựa chọn. Trong số
63 người trả lời thì có 45 người là sinh viên chuyên ngành Xã hội học và 18 người
là sinh viên chuyên ngành Công tác xã hội.

PHẦN 2: PHẦN NỘI DUNG.
I.

Các khái niệm công cụ.
1.

Khái niệm văn hóa.
- Văn hoá là một hệ thống hữu cơ của các giá trị vật chất và tinh
thần do con người sáng tạo và tích luỹ qua quá trình hoạt động
thực tiễn, trong sự tương tác với môi trường tự nhiên và xã hội của
mình.
( Trần Ngọc Thêm)
+ Văn hóa thường được hiểu theo hai ý nghĩa:


-

2.

Theo nghĩa hẹp, văn hoá được giới hạn theo chiều sâu hoặc theo
chiều rộng, theo không gian hoặc theo thời gian…

Theo nghĩa rộng, văn hoá thường được xem là bao gồm tất cả
những gì do con người sáng tạo ra.
Xã hội học văn hóa:
Xã hội học là khoa học về các quy luật và tính quy luật xã hội
chung, và đặc thù của sự phát triển và vận hành của hệ thống xã
hội xác định về mặt lịch sử; là khoa học về các cơ chế tác động và
các hình thức biểu hiện của các quy luật đó trong các hoạt động
của cá nhân, các nhóm xã hội, các giai cấp và các dân tộc.
Xã hội học tiếp cận văn hóa theo lối tiếp cận giáo dục, do đó văn
hóa được hiểu là những khuôn mẫu hành vi và sự định hướng giá
trị, được con người tiếp thu từ rất sớm, nó là cái dùng để kiểm soát
suy nghĩ và hành động của con người, tạo cho con người có đựơc
sự an toàn được sống chung (Max Weber).

Khái niệm văn hóa giao thông.
-

“ Văn hoá giao thông là tự giác chấp hành trật tự an toàn giao
thông, ngăn chặn các hành vi gây nguy hiểm cho người tham gia
giao thông, tôn trọng, nhường nhịn người khác, tận tình giúp đỡ
người tham gia giao thông gặp hoạn nạn, giúp đỡ người tàn tật, trẻ
em, người cao tuổi để hướng tới một xã hội giao thông an toàn,
thân thiện”.
(Theo báo Văn hoá)

-

“ Văn hoá giao thông hiểu theo nghĩa hẹp là cách ứng xử có văn
hoá của mọi người khi tham gia giao thông. Đó chính là sự tôn
trọng và chấp hành nghiêm chỉnh luật lệ giao thông, có trách

nhiệm với bản thân và cộng đồng, biết nhường nhịn và giúp đỡ
người khác, có thái độ ứng xử văn minh, lịch sự khi xảy ra va
chạm...
(Theo TS. Nguyễn Thị Hồng)

-

“ Văn hoá giao thông cần được hiểu là: sự ứng xử một cách
có ý thức và có trách nhiệm của mọi thành viên trong xã hội khi


tham gia giao thông hoặc tham gia vào những hoạt động có liên
quan đến giao thông để tạo lập nên một môi trường giao thông an
toàn, văn minh, thân thiện và hiệu quả”. Khái niệm của TS. Phạm
Ngọc Trung đã nhấn mạnh đến sự ứng xử một cách có ý thức và
có trách nhiệm của mọi người trên bình diện xã hội chứ không
phải chỉ nói đến ý thức tự giác của người trực tiếp tham gia giao
thông. Khái niệm này phản ánh được tính tự giác mang tính cá
nhân và tính xã hội mang tính cộng đồng, đó là hai yêu cầu cơ bản
tạo nên hành vi ứng xử có văn hoá của người tham gia giao thông.
(Theo TS. Phạm Ngọc Trung)
Theo GS.VS Hồ Sĩ Vịnh: “ Văn hoá giao thông là một thành
tố của lối sống đô thị, của văn hoá thẩm mỹ, là gương mặt của đô
thị. Khi ta nói người Hà Nội văn minh thanh lịch, hiện đại thì tín
hiệu đầu tiên gây ấn tượng mạnh đối với khách công vụ hay khách
du lịch là Văn hoá giao thông”.
(Theo GS.VS Hồ Sĩ Vịnh)
 Trong bài nghiên cứu này, tôi sử dụng khái niệm Văn hóa
giao thông của báo Văn hóa.
 Văn hóa giao thông được thực hiện thông qua hai yếu tố:

• Tính pháp lí khi tham gia giao thông:
Văn hóa giao thông chính là phải chấp hành đúng,
gương mẫu và tự giác đối với Luật Giao thông đường
bộ. Theo đó, các hành vi ứng xử trước hết phải đặt ý
thức tự giác lên hàng đầu, tiếp đến là thực hiện đúng
luật định, gương mẫu và tôn trọng những người liên
quan, bảo đảm an toàn tài sản, an toàn công cộng và
trật tự công cộng.
• Tính cộng đồng khi tham gia giao thông:
Bên cạnh việc tuân thủ nghiêm túc luật giao thông,
người tham gia giao thông một cách văn hóa còn cần
có tính cộng đồng. Tính cộng đồng chính là việc xử
sự, là mối quan hệ giữa con người với con người khi
tham gia giao thông.
Khái niệm luật giao thông.
-

3.


-

II.

Giao thông là việc đi lại, vận chuyển bằng phương tiện từ nơi này
đến nơi khác,
( Từ điển Tiếng Việt, tr 214)

Lí thuyết áp dụng.
Lí thuyết hành động xã hội- Max Weber.

Một trong những khái niệm quan trọng nhất của xã hội học Weber là
khái niệm hành động xã hội (Social action). Quan niệm của Weber cho
thấy hành động xã hội là đối tượng nghiên cứu của xã hội học. Weber là
người đã đưa “ý nghĩa” trở thành một khái niệm cơ bản trong “xã hội
học thấu hiểu của mình. Ông sử dụng khái niệm ý nghĩa để làm rõ tính
đặc thù của hành động con người. Theo ông, để hiểu một hành động nào
đó với tính cách là hành động xã hội, thì nhà xã hội học cần phân tích cái
ý nghĩa chủ quan trong đó mà các chủ thể hành động đã chia sẻ với
nhau.
Weber đã chỉ ra sự khác nhau giữa hành động xã hội khác và những
hành vi, khác của con người. Nói tới hành động xã hội là nói tới việc chủ
thể gắn cho hành vi của mình một ý nghĩa chủ quan nào đó và có sự ảnh
hưởng đến hành vi của người khác. Chính vì vậy mà không phải hành
động nào cũng là hành động xã hội (hành động giống nhau giữa các cá
nhân trong một đám đông, hành động bắt chước,..).
Thuyết hành động xã hội của M.Weber phân biệt rõ bốn loại hành
động xã hội như sau:
- Hành động duy lý – công cụ: là hành động được thực hiện với sự cân
nhắc, tính toán, lựa chọn tỉ mỉ, cụ thể để đạt đươc hiệu quả cao nhất.
- Hành động duy lý giá trị: là hành động được thực hiện vì bản thân
hành động (mục đích tự thân).
- Hành động cảm tính (xúc cảm): Là hành động do các trạng thái cảm
xúc hoặc tình cảm bột phát gây ra mà không có sự cân nhắc, xem xét,
phân tích,…
- Hành động theo truyền thống: Là hành động tuân thủ theo thói quen,
nghi lễ, phong tục, tập quán đã được truyền lại từ đời này sang đời khác.




Áp dụng lí thuyết vào vấn đề nghiên cứu.


Mọi hành động của con người đều có động cơ và mục đích cụ thể.
Ở đây, mọi hành động của sinh viên khi tham gia giao thông cũng
có động cơ và mục đích riêng. Vì vậy, trong đề tài này, lí thuyết
hành động của Max Weber để giải thích nguyên nhân cũng như
mục đích của những hành động khi tham gia giao thông của sinh
viên khóa 59 khoa Xã hội học.

Kết quả nghiên cứu

II.
1.

Thực trạng chấp hành luật giao thông của sinh viên
trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn hiện nay.

Văn hoa giao thông trước hết được thể hiện qua việc chấp hành luật
khi tham gia giao thông của người dân.
Theo thống kê của Cục Cảnh sát giao thông năm 2015 cả nước
xảy ra 22.827 vụ, làm chết 8.727 người, bị thương 21.069 người. Qua
thống kê, phân tích tổng số các vụ TNGT xảy ra trong năm 2015 cho
thấy các lỗi vi phạm TTATGT chủ yếu dẫn đến TNGT là: đi không
đúng làn đường, phần đường quy định chiếm tỉ lệ cao (26%), chạy
quá tốc độ (9%), chuyển hướng không đúng quy định (9%), ngoài ra
các lỗi không nhường đường, vượt xe, sử dụng rượu bia chiếm tỉ lệ
đáng kể.
Như vậy, có thể thấy, văn hóa giao thông về mặt pháp lí của
người dân khi tham gia giao thông chưa cao là nguyên nhân chính

dẫn đến việc xảy ra những tai nạn đang tiếc.
Đối với trường hợp sinh viên khoa Xã hội học trường đại học
Khoa học Xã hội và Nhân văn sau khi nghiên cứu, nhìn chung ý thức
chấp hành luật giao thông của các sinh viên khá tốt.
Dưới đây là một số bảng số liệu mà tôi đã tập hợp lại sau khi
nghiên cứu.
Biểu đồ 1: Biểu đồ về mức độ chấp hành luật khi tham gia giao
thông của sinh viên khóa 59 khoa Xã hội học.
Đơn vị: %


Đối với câu hỏi về mức độ chấp hành luật giao thông thì có 15
trong tổng số 63 người trả lời bảng hỏi chọn mức thang đo 5 tức là
mức tuyệt đối chấp hành, chiếm 23,8%. Và ở các mức độ thấp hơn
lần lượt là: mức thang đo 4 chiếm tỉ lệ nhiều nhất: 60% tương đương
với 36 người. Tiếp theo là ở cấp độ 3, có 7 người trong tổng số khách
thể được hỏi lựa chọn đáp án này chiếm 12%. Không có khách thể
nào lựa chọn cấp độ thứ 2 và chỉ có hai đối tượng lựa chọn cấp độ 1cấp độ thấp nhất( ở cấp độ này- khách thể gần như không chấp hành
luật khi tham gia giao thông).
Qua biểu đồ tổng kết được sau khi khảo sát, có thể thấy rằng sinh
viên khóa 59 khoa Xã hội học có ý thức chấp hành luật giao thông
khá cao. Tuy nhiên, đa số các khách thể chấp hành luật khi tham gia
giao thông ở cấp độ 4 tức là khi tham gia giao thông họ vẫn có một số
rất ít những hành vi phạm luật.
Để biết cụ thể hơn về việc chấp hành luật khi tham gia giao thôn
của các sinh viên khóa 59 khoa Xã hội học như thế nào, tôi tiếp tục
sử dụng các câu hỏi lựa chọn: Có/ Không để khỏa sát. Kết quả thu
được sau khi khảo sát được tổng hợp lại trong các bảng dưới đây:

Bảng 2: Bảng số liệu về việc chấp hành luật khi tham gia giao

thông của sinh viên khóa 59 khoa Xã hội học.
Đơn vị: Người


Bảng 3: Bảng số liệu về việc chấp hành luật khi tham gia giao
thông của sinh viên khóa 59 khoa Xã hội học.
Đơn vị: Người

Qua hai bảng số liệu trên, ta có thể thấy các khách thể khi tham
gia hầu hết đều tuân thủ các quy định, luật đã được đưa ra. Khi tham
gia giao thông, mọi người đều dừng xe trước vạch khi có đèn đỏ, đi
đúng làn đường quy định, đi đúng tốc độ quy định, không tham gia
giao thông khi đã uống rượu bia hoặc đồ uống chứa cồn khác, đội mũ
bảo hiểm khi đi xe máy, chở đúng số người quy định, làm theo chỉ
dẫn trên các biển báo giao thông, sử dụng cầu/hầm cho người đi bộ.
Trong đó vẫn còn một số khách thể không tuân theo các quy định
trên, tuy nhiên chỉ chiếm số lượng nhỏ trong tổng số các khách
thể( chỉ chiếm từ 1,6%- 4,8% số người được hỏi).
Quy định có số lượng người vi phạm nhiều nhất là việc sử dụng
cầu/hầm đi bộ để qua đường( có tới 9 người chiếm 14,3%). Thực tế
cũng cho thấy, nhiều bạn sinh viên trường đại học Khoa học Xã hội
và Nhân văn và trường đại học Khoa học tự nhiên cũng như các
trường khác đều phổ biến hiện tượng không sử dụng cầu đi bộ để qua
đường khi đi bộ mà hầu hết đều đi ngang qua lòng đường mặc dù có
cầu/hầm đi bộ ngay tại cổng trường.
Bởi vì số lượng nam trả lời bảng hỏi chỉ có 5 trong tổng số 63 nên
tôi không tiến hành so sánh sự tương quan giữa giới tính tới việc chấp
hành luật khi tham gia giao thông.



III.

KẾT LUẬN: Qua quá trình nghiên cứu và việc phân tích
các số liệu thu được, có thể thấy rằng các sinh viên khóa 59
khoa Xã hội học hầu hết đều nhận thức được tầm quan
trong của việc chấp hành nghiêm chỉnh luật khi tham gia
giao thông. Các khách thể hầu hết đều chấp hành nghiêm
chỉnh các quy định khi tham gia giao thông: không phóng
nhanh vượt ẩu, không uống rượu bia khi tham gia giao
thông, không vượt đèn đỏ,…

Thực trạng các phương thức ứng xử của sinh viên trường
đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn đối với các tình
huống thường gặp khi tham gia giao thông.
Bên cạnh việc tuân thủ nghiêm túc luật giao thông, người tham
gia giao thông một cách văn hóa còn cần có tính cộng đồng. Tính
cộng đồng chính là việc xử sự, là mối quan hệ giữa con người với con
người khi tham gia giao thông.
Điều này thể hiện qua việc không chen lấn, việc cứu giúp người
khác bị rủi ro khi tham gia giao thông, như cấp cứu người bị nạn, chủ
động đưa người già, yếu, trẻ nhỏ qua đường; cùng với cảnh sát giao
thông phê bình, ngăn chặn hành vi sai phạm của người khác; thấy các
sự cố về đường sá, phương tiện, phải kịp thời báo hiệu, thông báo cho
nơi liên quan, để kịp thời ngăn chặn xử lý.
Tính cộng đồng khi tham gia giao thông sẽ giúp giảm thiểu tình
trạng tắc đường do ai cũng muốn đi nhanh muốn chen lấn, giúp ngăn
chặn những vụ việc va chạm, tranh cãi hoặc thậm chí đánh lộn không
đáng có trên đường cũng như chấm dứt tình trạng vô cảm trước nỗi

đau và rủi ro của người khác. Nó cũng không chỉ thể hiện cho mọi
người thấy bạn là người văn minh lịch sự như thế nào mà thông qua
hình ảnh đó còn góp phần quảng bá hình ảnh con người Việt Nam
đến với bạn bè quốc tế.
Tuy nhiên, người tham gia giao thông ở Việt Nam ngày nay trong
đó có các bạn trẻ vẫn còn nhiều người chưa có một cách ứng xử đẹp


đối với các tình huống thường gặp khi tham gia giao thông. Nhiều
người có hành vi luồn lách, đi lên vỉa hè hay nhấn còi ầm ĩ khi tắc
đường,…; hay khi va chạm với người khác khi tham gia giao thông
thì lập tức mắng chửi nhau dù chưa biết ai đúng ai sai; có người bang
quan đối với người gặp nạn thậm chí còn quay lại video để đăng lên
Facebook thu hút sự chú ý thay vì gọi cứu thương hay cảnh sát,…
Vì vậy, để tìm hiểu xem các sinh viên khóa 59 khoa Xã hội học
có những hành vi ứng xử như thế nào đói với các tình huống giao
thông tôi đã đưa ra một số các tình huống giao thông thường gặp
cũng với đó là các đáp án lựa chọn tương ứng. Sauk hi khảo sát, các
số liệu thu về được tổng hợp thành các bảng dưới đây:
Bảng 4: Cách thức ứng xử khi đối với các tình huống giao thông
của sinh viên khóa 59 khoa Xã hội học.
Đơn vị: Người
Theo bảng số liệu trên thì chỉ có tình huống nhường đường cho
xe công vụ, xe cấp cứu là được đồng thuận nhiều nhất. Có tới 62 trên
63 người đồng ý sẽ nhường đường cho các loại xe này và chỉ có 1
người trả lời là không. Tiếp đến là việc nhường đường cho người đi
bộ tại nơi quy định, có 54 trả lời là có và 9 người trả lời là không. Có
46 người chủ động đưa người già và trẻ em qua đường và 17 người
còn lại thì trả lời là không. Vẫn có nhiều người tỏ ra e ngại việc nhắc
nhở hoặc không quan tâm tới việc chấp hành luật giao thông của

những người xung quanh. Khi được hỏi “ Bạn có lên tiếng nhắc nhở
khi thấy người xung quanh không chấp hành luật giao thông hay
không?” thì có 36 người trả lời là có và có tới 27 người trả lời là
không.
Bảng 5: Bảng số liệu thống kê các hình thức ứng xử khi gặp tắc
đường trong khi đang điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
Đơn vị: Người


Ngày nay, giao thông ở các thành phố lớn như Hà Nội rất hay xảy
ra tình trạng tắc đường đặc biệt là vào thời điểm buổi sáng và buổi
chiều khi người dân đi học, đi làm và khi tan tầm về nhà. Tình trạng
này xảy ra là do sự quá tải khi cùng moọt lúc có nhiều phương tiện
giao thông lưu thông. Ngoài ra, tắc đường còn là do sự thiếu ý thức
của người tham gia giao thông như: luồn lách lấn làn để có thể di
chuyển nhanh hơn, điều này lại gây ảnh hưởng tới làn đường bên
cạnh làm cho tình trạng tắc đường trở nên nghiêm trọng hơn. Hay
việc lấn lên vỉa hè của người đi bộ hoặc bấm cói ầm ĩ gây ảnh hưởng
tới người đi bộ và người xung quanh. Người đi bộ bị lấn chiếm vỉa hè
làm cho họ phải chen xuống cả lòng đường để di chuyển càng làm
cho không gian di chuyển của xe cộ trở nên chật hẹp hơn.
Đối với câu hỏi về vấn đề này, tôi sử dụng câu hỏi nhiều lựa
chọn: “ Bạn sẽ làm gì khi xảy ra tắc đường trong khi đang điều khiển
phương tiện lưu thông trên đường?”. Trong tổng số 63 người trả lời
thì có tới 49 người chọn phương án “ Dừng xe và chờ”, có 1 người “
Nhấn còi xe liên tục biểu hiện sự bất mãn”, còn lại hai đáp án lựa
chin là “ Cố gắng luồn lách đi lên phía trên” và “ Đi lên vỉa hè” đều
có số người lựa chọn như nhau 10 người.
Như vậy, có thể thấy vẫn còn khá nhiều sinh viên vẫn chưa có
cách ứng xử phù hợp trong trường hợp này. Có tời 20 người lựa chọn

việc luồn lách hoặc đi lên vỉa hè, điều này càng làm cho việc tắc
đường trở nên nghiêm trọng hơn và đây là một hình ảnh không đẹp
của người tham gia giao thông.
Bảng 6: Bảng số liệu thống kê về các hình thức ứng xử khi gặp
một vụ tai nạn giao thông trong khi đang lưu thông.
Đơn vị: Người

Hiện nay, việc bắt gặp các vụ tai nạn giao thông trong khi đang
lưu thông là một chuyện không hiếm gặp. Khi gặp phải tình huống
này, các đối tượng tham gia giao thông khác nhau thì sẽ có những
cách ứng xử khác nhau: không quan tâm, giúp gọi xe cứu thương hay


cảnh sát, có người chỉ dừng lại xem có chuyện gì xảy ra, thậm chí có
người còn quay lại để đăng lên facebook nhằm thu hút sự chú ý,..
Ở trong nghiên cứu này, tôi sử dụng câu hỏi trắc nghiêm nhiều
lựa chọn để tìm hiểu xem sinh viên khóa 59 khoa Xã hội học sẽ có
những hình thức ứng xử nào khi gặp phải trường hợp trên. Theo kết
quả thu được thì đáp án được lựa chọn nhiều nhất là “ Chuyện không
liên quan đến mình, đi tiếp” có tới 37 người, tiếp đến là 27 người
chọn phương án “ Dừng xe gọi xe cứu thương và cảnh sát giao thông
đến để giải quyết”, cuối cùng là phương án “ Dừng xa và ghé lại
xem” có 4 người chọn và không có ai chọn phương án “ Dừng lại và
quay video để đăng lên Facebook.
Qua kết quả nghiên cứu được, có thể thấy đa số các khách thể vẫn
còn khá bang quan đối với việc giúp đỡ người bị nạn khi tham gia
giao thông. Điều này có lẽ là do tâm lí ngại rắc rối hoặc lo sợ “ làm
ơn mắc oán” của mỗi người.
Bảng 7: Bảng số liệu thống kê đối với câu hỏi: “ Bạn sẽ làm gì
khi đang điều khiển phương tiện tham gia giao thông tới ngã tư

đường và đèn xanh chỉ còn vài giây không đủ thời gian cho bạn vượt
qua ngã tư?
Đơn vị: Người

Đối với câu hỏi: Bạn sẽ làm gì khi đang điều khiển phương tiện
tham gia giao thông tới ngã tư đường và đèn xanh chỉ còn vài giây
không đủ thời gian cho bạn vượt qua ngã tư?
Ở câu hỏi này, đáp án được lựa chọn nhiều nhất là : “ Cứ tiếp tục
đi bình thường, khi nào đèn đỏ thì dừng( không dừng ngay trước vạch
quy định)”. Phương án này có 30 người lựa chọn. Tiếp đến là phương
án: “ Dừng xe trước vạch quy định”, có 27 người lựa chọn. Và cuối
cùng là phương án: “ Tăng tốc đi thật nhanh” có 15 người lựa chọn.


Qua các số liệu thu được, có thể thấy rằng trong số những người
trả lời câu hỏi có khá nhiều người nghiêm chỉnh luật giao thông về
việc dừng xe trước vạch khi có đèn đỏ. Khi sắp tới đèn đỏ, nhiều
người sẽ tang tốc thật nhanh để vượt qua bằng được hoặc là vẫn đi
với tốc độ bình thường tuy nhiên cũng không dừng trước vạch mà đi
được tới đâu hay tới đó. Chỉ có 27 người lựa chọn phương án tuân thủ
nghiêm chính quy định giao thông.
Bảng 8: Bảng số liệu thống kê các hình thức ứng xử khi xảy ra va
quẹt với phương tiện khác khi tham gia giao thông.
Đơn vị: Người

Trong trường hợp này, phần đa các bạn sinh viên khóa 59 khoa
Xã hội học đều lựa chọn phương án giải quyết là: “ Xuống xe và
kiểm tra xem bản thân và đối tượng có vấn đề gì không sau đó tiến
hành hòa giải”. Đây là một phương án tốt, thể hiện tính trách nhiệm
cao của các bạn sinh viên và nét đẹp văn hóa khi tham gia giao thông

của họ. Tiếp đến là hai phương án: “ Xuống xe để kiểm tra xem bản
thân và đối phương có thiệt hại gì không” và “ Nếu là lỗi của mình thì
xin lỗi, còn không thì thôi” đều có số lượng người trả lời lựa chọn
bằng nhau( 11 người ). Cuối cùng là phương án “ Xuống xe và kiểm
tra xem bản thân có vấn đề gì hay không” có số người lựa chọn là 4
người.
Bảng 9: Bảng thống kê các hình thức ứng xử khi không có sự có
mặt của cảnh sát giao thông.
Đơn vị: Người.

Trong khi tham gia giao thông, thực tế có rất nhiều ngừi chỉ tuân
thủ luật giao thông vì không muốn bị phạt tài chính, bị thu bằng lại
hay bị thu xe. Vì vậy, việc họ có chấp hành nghiêm chỉnh hay không


phụ thuộc khá nhiều vào việc soát của lực lượng cảnh sát giao thông.
Ở nhiều đoạn đường, khi không có sự kiểm tra của cảnh sát giao
thông, nhiều người không đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy, chở quá số
người quy định, hay đi ngược chiều, phóng nhanh vươt ẩu,…
Trong nghiên cứu này, tôi đã đưa ra tình huống khi không có sự
có mặt của cảnh sát giao thông thì liệu rằng các sinh viên khóa 59
khoa Xã hội học có chấp hành nghiêm chỉnh luật giao thông hay
không. Và kết quả thu được đã được tổng hợp lại như bảng trên:
Trong trường hợp này, có 56 sinh viên lựa chọn đáp án: “ Vẫn
tuân thủ luật giao thông như bình thường”, có 5 bạn chọn sẽ “ vượt
đèn đỏ” và có 2 bạn chọn “ đi ngược chiều, 2 bạn chọn “ đi lên vỉa
hè”.
Có thể thấy rằng, cho dù có sự kiểm soát của cảnh sát giao thông
hay không thì hầu hết các sinh viên khóa 59 khoa Xã hội học đều
chấp hành luật giao thông một cách nghiêm túc.



IV.

Qua việc phân tích số liệu, có thể thấy rằng, ý thức cộng
đồng khi tham gia giao thông của sinh viên khóa 59 khoa
Xã hội học trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
vẫn chưa cao. Nhiều bạn còn e ngại trong việc giúp đỡ
người già, trẻ nhỏ, người gặp nạn khi tham gia giao thông.

Kết luận.
Văn hóa giao thông của sinh viên khóa 59 khoa Xã hội học khá tốt ở
mặt pháp lí: sinh viên có ý thức chấp hành luật giao thông cao. Tuy
nhiên, còn nhiều sinh viên chứ có ý thức cộng đồng cao khi tham gia
giao thông, còn e ngại khi giúp đỡ người khác.
An toàn giao thông là hạnh phúc của mọi người, mọi nhà. Vì thế việc
xây dựng một nếp văn hóa lành mạnh khi tham gia giao thông là điều
rất cần thiết. Chúng ta, đặc biệt là thế hệ học sinh, sinh viên cần học
hỏi, tuyên truyền và thực hành những việc làm đẹp, có ý nghĩa khi
tham giap thông để góp phần mang lại hạnh phúc cho mọi người, mọi
nhà.


Danh mục tham khảo.

V.
1.

2.
3.

4.

5.

Lê Thị Anh, 26/09/2012, Văn hóa giao thông Việt Nam- Cái nhìn
toàn cảnh, Cổng thông tin Học viện báo chí và tuyên truyền, link truy
cập:
ngày truy cập: 06/12/2016.
Lê Ngọc Hùng, 2008, Lịch sử và Lí thuyết xã hội học, tr 197.
Hữu Phước- phòng tuyên truyền; Tình hình tai nạn giao thông năm
2015, Bộ công an- Cục cảnh sát giao thông, link truy cập:
ngày truy cập: 05/12/2016.
Văn hóa giao thông- Đôi điều cần suy nghẫm, 2015, Sinh viên đang
học, link truy cập: truy cập ngày: 05/12/2016.
Từ điển tiếng Việt, 2005.

Phụ lục.

VI.

Nội dung bảng hỏi khảo sát.
BẢNG KHẢO SÁT VỀ VĂN HÓA GIAO THÔNG CỦA CÁC SINH
VIÊN KHÓA 59 KHOA XÃ HỘI HỌC TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA
HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN.
Xin chào các bạn! Tôi là sinh viên khóa 59 khoa Xã hội học. Hiện nay,
tôi đang tiên hành một cuộc khảo sát về “văn hóa giao thông của sinh
viên khóa 59 khoa Xã hội học trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân
văn”. Cuộc khảo sát này nhằm phục vụ cho bài tiểu luận cuối kì. Rất
mong nhận được sự giúp đỡ của các bạn.

Xin cảm ơn!
Mức độ tuân thủ luật giao thông.

I.

Câu 1: Mức độ tuân thủ luật giao thông của bạn là: ( mức thang đo từ 1 đến 5,
trong đó 1 là mức thấp nhất và 5 là mức cao nhất.
o

1


o
o
o
o

2
3
4
5

Câu 2: Bạn có dừng xe trước vạch quy định khi có đèn đỏ không
a)
b)

Có
Không

Câu 3: Bạn có đi đứng làn đường quy định hay không?

a)
b)

Có
Không

Câu 4: Bạn có đi đúng tốc độ quy định hay không?
a)
b)

Có
Không

Câu 5: bạn có đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy hay không?
a)
b)

Có
Không

Câu 6: Bạn có tham gia giao thông khi đã uống rượu bia hoặc đồ uống có cồn khác
không?
a)
b)

Có
Không

Câu 7: Bạn có chở đúng số người quy định hay không?
a)

b)

Có
Không

Câu 8: bạn có chở đúng số người quy định khi tham gia giao thông hay không?
a)
b)

Có
Không


Câu 9: bạn có nhường đường cho người đi bộ ở nơi quy định hay không?
a)
b)

Có
Không

Câu 10: Bạn có chủ động đưa ngừơi già, trẻ nhỏ qua đường hay không?
a)
b)

Có
Không

Câu 11: bạn có sử dụng điển thoại di động khi tham gia giao thông hay không?
a)
b)

Có
Không

Câu 12: Bạn có nhường đường cho xe công vụ, xe cấp cứu,… hay không?
a)
b)

Có
Không

Câu 13: Bạn có lên tiếng nhắc nhở khi thấy ngừoi xung quanh không chấp hành
luật giao thông hay không?
a)
b)

Có
Không

Câu 14: Bạn có sử dụng cầu/ hầm cho người đi bộ khi đi bộ hay không?
a)
b)

Có
Không

Câu 15: bạn có đi ngược chiều hay không?
a)
b)

Có
Không

Câu 16: Bạn có làm theo các chỉ dẫn trên biển báo giao thông hay không?
a)
b)

Có
Không
II.

Câu hỏi tình huống.


Câu 1: Khi đang điều khiển phương tiện tham gia giao thông và gặp tắc đường
bạn sẽ:
a)
b)
c)
d)

Dừng xe và chờ.
Nhấn cói nhiều lần bày tỏ sự bất mãn.
Cố gắng luồn lách lên phía trên.
Đi lên vỉa hè.

Câu 2: Nếu gặp một vụ tại nạn giao thông khi đang đi trên đường, bạn sẽ:
a)
b)
c)

Dừng xe và ghé lại xem.
Dừng xe và quay lại video để đăng lên Facebook.
Dừng xe và gọi xe cứu thương, cảnh sát giao thông đến để giải quyết.

d)

Chuyện không liên quan đến mình, đi tiếp.

Câu 3: Nếu bạn điều khiển xe tới ngã tư đường và đèn xanh chỉ còn vài giây
không đủ thời gian để bạn vượt qua, bạn sẽ:
a)
b)
c)

Tăng tốc, đi thật nhanh.
Dừng xe trước vạch quy định.
Cứ đi tiếp, khi nào đèn đỏ thì dừng( không dừng trước vạch quy định).

Câu 4: Nếu khi tham gia giao thông, bạn không may xảy ra va chạm với người
khác, bạn sẽ:
Xuống xe và kiểm tra bản thân và đối phương có thiệt hại gì không.
Xuống xe và kiểm tra xem bản thân có thiết hại gì hay không.
Xuống xe và kiểm tra xem bản thân và đối phương có thiệt hại gì hay
không sau đó tiến hành hòa giải.
d) Nếu là lỗi của mình thì xin lỗi không thì thôi.
a)
b)
c)

Câu 5: Nếu trên đường bạn lưu thông không có cảnh sát giao thông bạn sẽ:
a)
b)
c)
d)
e)

Phóng nhành, vượt ẩu.
Vượt đèn đỏ.
Vẫn tuân thủ luật giao thông như bình thường.
Đi ngược chiều.
Đi lên vỉa hè.