Thay vinh chi dinh sieu am tim thai

CHỈ ĐỊNH SIÊU ÂM TIM THAI
(Indications for fetal
echocardiography)
PGS.TS.Phạm Nguyễn Vinh

1


Chỉ định siêu âm tim thai

Các điểm chính trong chỉ định SAT thai



Tần suất TBS: 4-11/1000 trẻ ra đời còn sống
Ba yếu tố nguy cơ của tim bẩm sinh:




Từ mẹ
Từ gia đình
Từ chính thai nhi

TL: Allan L, Hornberger L, Sharland G. Texbook of Fetal Cardiology GreenWich Medical Media 2000, 1st ed; p. 47-53
2


Chỉ định siêu âm tim thai

Chỉ định SAT thai/ YTNC từ mẹ



Bệnh chuyển hoá/ mẹ:





Tiếp xúc với chất gây dị tật/ mẹ






ĐTĐ
Phenylketonuria
Thuốc
Nhiễm virus

Tự kháng thể (ở mẹ (Maternal auto antibodies)
Mẹ có BTBS tần suất TBS con 2- 22%



Kênh nhĩ thất: 11-22%
Hẹp eo ĐMC : 6-10%

TL: Allan L, Hornberger L, Sharland G. Texbook of Fetal Cardiology GreenWich Medical Media 2000, 1st ed; p. 47-53
3

Chỉ định siêu âm tim thai

Các yếu tố nguy cơ từ mẹ (1)


ĐTĐ:





Tăng nguy cơ TBS 3-5 lần
Tất cả mẹ ĐTĐ cần siêu âm tim thai (tháng 4-5 /
thai kỳ)

Phenylketonuria:



14% TBS/thai
Thường gặp tổn thương thân-chóp (cono-truncal
lesions): 4 Fallot, nghẽn thất trái, TLT

4


Chỉ định siêu âm tim thai

Các yếu tố nguy cơ từ mẹ (2)







Thuốc hoặc virus (6-8 tuần đầu/thai kỳ)
Rượu
Thuốc chống động kinh: valproic acid,
epanuric, lithium TD: TLT, Ebstein (lithium)
Rubella virus: còn ống động mạch
Panovirus, coxsackie virus: BCT dãn nở

5


Chỉ định siêu âm tim thai

Các yếu tố nguy cơ từ mẹ (3)


Tự kháng thể/ Mẹ:






Anti- Ro, anti- La (Lupus ban đỏ, hội chứng
Sjogren)
Blốc nhĩ thất, bệnh cơ tim hạn chế (endocardial
fibroelastosis)
Phụ nữ bệnh chất keo: 1-6% TBS/thai

TL: Allan L, Hornberger L, Sharland G. Texbook of Fetal Cardiology GreenWich Medical Media 2000,
1st ed; p. 47-53

6


Chỉ định siêu âm tim thai

Chỉ định SAT thai/ yếu tố nguy cơ từ gia
đình




Con hoặc thai trước có BTBS
Cha bị BTBS
Bệnh sử rối loạn gene (TD: các hội chứng
Noonan, Marfan, Holt-Oram, DiGeorge/
velocardiofacial, William)

TL: Allan L, Hornberger L, Sharland G. Texbook of Fetal Cardiology GreenWich Medical Media 2000, 1st ed; p. 47-53
7

Chỉ định siêu âm tim thai

Các yếu tố nguy cơ từ gia đình


Con hoặc thai trước có BTBS:






Nguy cơ 2%: con kế tiếp
Nguy cơ 10%: 2 con trước có BTBS
Thường cùng loại BTBS (75%)

Rối loạn 1 gene đơn độc




Microdeletion chromosome 22 tổn thương thân
chóp (4 Fallot, thân chung động mạch, đứt đoạn
ĐMC)
Các hội chứng Noonan, Marfan…

TL: Allan L, Hornberger L, Sharland G. Texbook of Fetal Cardiology GreenWich Medical Media 2000, 1st ed; p. 47-53
8

Chỉ định siêu âm tim thai

Chỉ định SAT thai/ yếu tố nguy cơ từ thai






Fetal hydrops: tràn dịch nhiều hơn 1 vị trí (cổ
màng bụng màng chướng, màng phổi, màng
tim, dưới da)
Dị tật thai ngoài tim
Loạn nhịp tim
Nghi ngờ BTBS khi siêu âm sản khoa

TL: Allan L, Hornberger L, Sharland G. Texbook of Fetal Cardiology GreenWich Medical Media 2000, 1st ed; p. 47-53
9


Chỉ định siêu âm tim thai

Các yếu tố nguy cơ từ thai (1)


Tràn dịch đa mạc thai (Fetal hydrops):



25% có BTBS

Thường gặp :TLT, giảm sản thất trái, hẹp eo
ĐMC, bệnh cơ tim

10


Chỉ định siêu âm tim thai

Các yếu tố nguy cơ từ thai (2)


Dị tật thai ngoài tim:








Omphalocele (rốn lồi, umbilical hernia) : 30% BTBS
Thoát vị cơ hoành : 10% BTBS
Không lỗ ruột non (duodenal atresia): kênh nhĩ thất
Phù gáy (nuchal edema): ≥ 3mm tuần 10-12 thai kỳ
Động mạch rốn đơn độc
Dò thực quản – khí quản: 4 Fallot, TLT
Cystic hygroma:



Phù gáy tạo vách
Thường có : h/c Turner, hẹp eo ĐMC

TL: Allan L, Hornberger L, Sharland G. Texbook of Fetal Cardiology GreenWich Medical Media 2000, 1st ed; p. 47-53
11


Chỉ định siêu âm tim thai

Tuổi thai kỳ/ SAT thai




Có thể: từ tuần lễ 9/ thai kỳ
Khảo sát hoàn toàn tim: tuần lễ 18/ thai kỳ
Thai phụ béo: tuần lễ 20/thai kỳ

12