GIÁO án TÍCH hợp SINH học 6 bài SINH sản SINH DƯỠNG tự NHIÊN

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.81 MB, 25 trang )

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ môn sinh học 6

Trường: THCS Đại Hùng
GV: Nguyễn Thanh Loan

KIỂM TRA BÀI CŨ

Câu 1: Kể tên các cơ quan sinh dưỡng của cây có hoa và nêu chức năng của từng cơ quan
đó?

2. Em hãy nối giữa bộ phận và chức năng ?
HOA, QUẢ, HẠT

RỄ, THÂN, LÁ

DINH DƯỠNG

SINH SẢN

Đặt vấn đề

HOA, QUẢ, HẠT

DINH DƯỠNG

RỄ, THÂN, LÁ

SINH SẢN

Có khi nào rễ, thân, lá cũng làm nhiệm vụ sinh sản
không?

Nếu có, chúng sẽ sinh sản như thế nào, trong điều kiện
nào ?

TIẾT31
Baøi
26

INH SẢN SINH DƯỠNG TỰ NH
1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá, ở một số cây có hoa.

Chồi

• Mỗi mấu thân đều có chồi và rễ . Mỗi mấu thân như vậy sẽ trở thành

Chồi

Chồi

cây mới được vì có đủ chồi và rễ.

* Củ gừng để nơi ẩm có thể trở thành cây mới được vì có đủ chồi và rễ.

•Củ khoai lang để nơi đất ẩm có thể trở thành cây mới được vì có đủ
chồi và rễ .

•Lá thuốc bỏng rơi xuống đất ẩm có thể tạo thành cây mới được vì nó có đủ

chồi và rễ .

• Củ khoai tây để nơi ẩm có thể tạo thành cây mới được vì có đủ rễ và
chồi.

Rễ

RÔ

Hình 26.1: Cây rau má bò trên đất ẩm.

Củ khoai tây để nơi ẩm

Hình
26.4:
Lá Củ
thuốc
bỏngđể
rơiởxuống
nơi ẩm
Hình
26.2:
gừng
nơi ẩm.

•Củ khoai tây để nơi ẩm có thể tạo thành cây mới được không? Vì sao?
Rễ
? Củ gừng để ở nơi ẩm có thể tạo thành
Lá thuốc
rơi xuống

nơi ẩm có thể tạo
Hình 26.3: Củ ?khoai
lang bỏng
để ở nơi
ẩm
những
được
Vìẩm
saoở? mỗi mấu thân
? Cây
raucây
mámới
khi bò
trênkhông?
mặt đất

•

thành cây mới được không ? Vì sao ?

có hiện tượng gì? Mỗi mấu thân như vậy tách ra có thể

? Củ
langkhông?
để nơiVì
đất
thành
câykhoai
mới được
saoẩm

? có thể tạo thành
cây mới được không ? Vì sao?

TIẾT31
Baøi
26

INH SẢN SINH DƯỠNG TỰ NH
Chồi

1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá, ở một số cây có hoa.

• Mỗi mấu thân đều có chồi và rễ . Mỗi mấu thân như vậy sẽ trở
thành cây mới được vì có đủ chồi và rễ.
RÔ
* Củ gừng để nơi ẩm có thể trở thành cây mới được vì có đủ chồi và rễ.
Chồi

•Củ khoai lang để nơi đất ẩm có thể trở thành cây mới được vì
có đủ chồi và rễ .

•Lá thuốc bỏng rơi xuống đất ẩm có thể tạo thành cây mới được vì

RÔ

nó có đủ chồi và rễ .

• Củ khoai tây để nơi ẩm có thể tạo thành cây mới được vì có

Chồi

đủ rễ và chồi.

RÔ

TIẾT31
Baøi
26

INH SẢN SINH DƯỠNG TỰ NH
1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá, ở một số cây có hoa.

Cây rau má

Quan sát các hình trên, hoàn thành phiếu học tập sau:

Tên cây

Sự tạo thành cây mới

ST

Mọc từ phần nào

Phần đó thuộc loại cơ

Trong điều kiện

T

của cây?

quan nào?

nào?

Vậy sựCủtạo
thành cây mới
gừng
từ rễ thân lá ở một số cây
Thân bò
1

Rau má

2

Gừng

3

Khoai lang

4

Lá thuốc bỏng

Thân rễ

Rễ củ

Cơ quan sinh dưỡng

Cơ quan sinh dưỡng

Cơ quan sinh

Củ khoai
có hoa cần điều
kiệnlang
gì?

Đất ẩm

Đất ẩm

dưỡng
Cơ quan sinh dưỡng

Lá

Đất ẩm

Đất ẩm

Lá thuốc bỏng

Rau má nhân sâm của người nghèo
Rau má có tác dụng giúp cho cơ xương chắc khỏe, da mịn màng. Giúp mau liền
sẹo các vết bỏng, vết thương, chống xơ cứng tổ chức, chống lão hóa, giải độc gan,
an thần, chống stress…
(Theo báo sức khỏe và đời sống số 411)

Rau má – rau của mẹ
(theo y nguyên)

Đương nhiên, không ai lạ lùng gì loài rau quen thuộc ấy. Từ quê đến phố, từ sang đến hèn, cấm có ai không
xài rau má. Dân dã thì chế món ăn theo cơm bữa: luộc chấm mắm, nấu canh…. Điệu đàng hơn thì xay, vắt,
ép lấy nước pha đường, ướp lạnh làm sinh tố, giải khát. Nước rau má làm món giải khát trong mùa nắng thì
tuyệt; vừa ngon mát, vừa bổ khỏe. Theo nghiên cứu của các nhà dinh dưỡng học, rau má có tính bổ dưỡng
cao, chứa nhiều vitamin, khoáng chất tối cần thiết cho cơ thể. Thế nên, trong Đông y, người ta thường dùng
rau má (phối hợp cùng đậu hoặc mè đen) chế thành thuốc bổ cho người già, trẻ em và người ốm mới dậy.

Rau má – rau của mẹ
(theo y nguyên)

Không chỉ dừng ở công dụng thực phẩm, rau má còn là một vị thuốc. Chuyện này thì cả kinh
nghiệm dân gian lẫn y lý chính qui đều thừa nhận. Dân gian dùng rau má như món thuốc thanh
nhiệt, giải độc và chữa các bệnh ngoài da thường hay phát do cái nóng mùa hè. Y lý chính qui thì
rộng đường hơn: xem rau má như vị thuốc dưỡng âm, chống lão hóa, tăng cường hệ miễn dịch cho
cơ thể nói chung. Cụ thể hơn, rất nhiều bài thuốc Đông y chữa bệnh thấp khớp, huyết áp, sốt xuất
huyết, lợi tiểu nhuận trường v.v… có sử dụng vị rau má.

Vào thời thực dân xâm lược và thống trị Việt Nam, chúng tổ chức làm đường xe lửa để vận chuyển các

khoáng vật ra Cảng mang về nước. Khi làm đường tàu đến đất Hoằng Hoá ( thuộc Tỉnh Thanh Hóa) thì bị
người dân Thanh Hoá lên kế hoạch để tổ chức phá bỏ đường ray nhằm ngăn không cho chúng vận chuyển
khoáng sản về nước. Thấy đường tàu mãi không làm xong, Quan Pháp mới hỏi quan huyện Hoằng Hoá là
tại sao lại để dân chúng phá đường tàu mà không xử phạt? Quan huyện Hoằng Hoá cũng là người yêu nước,
mới nói rằng: "Thưa quan, dân chúng con khổ quá không có gì ăn nên phải ăn rau má, mà rau má trên
đường tàu là non và ngon nhất, dân con không cố ý phá đâu ạ"

Kĩ thuật trồng rau má trong thùng xốp
Bước 1: Làm đất kỹ, tơi xốp, bón lót vôi nông nghiệp rồi phơi ải ít nhất từ 7-10 ngày trước khi trồng để diệt mầm bệnh: ấu
trùng, nhộng, nấm…
Bước 2: Hoà nấm tricohderma vào nước rồi phun vào đất trước khi trồng để diệt trừ mầm mống bệnh.
Bước 3: Bổ sung phân bón cho 1 thùng xốp (khoảng 30-50 kg đất): mỗi thùng khoảng 2 kg phân trùn quế hoặc phân chuồng
hoai mục: 3-5kg/thùng; phân cá ủ hoai. Nếu không có thì có thể thay bằng phân vi sinh, lượng dùng khoảng 2-5 kg/thùng.
Bước 4: Ngắt từng mắt rau má ra thành từng tép/ bụi nhỏ sau đó trồng với khoảng cách15 x 20 cm (3 đến 4 tép/bụi, tưới
nước 1 đến 2 lần/ngày vào mùa nắng).

Lưu ý: Mùa khô cần tưới nước thường xuyên. Rau má khá nhạy cảm với thời tiết, môi trường. Sương mù khiến cây vàng úa,
cần tưới rửa vào buổi sáng. Những cơn mưa đầu mùa dù lớn hay nhỏ cũng cần tưới nước, rửa axít và tránh môi trường thay
đổi đột ngột làm cây hư hỏng. Rau má thích hợp các loại phân vi sinh và phân chuồng.

Kĩ thuật trồng khoai tây
Bước 1: Thúc củ lên mầm.
Đặt các củ khoai tây giống vào một chiếc khay, để ở nơi thoáng mát.
Khi củ lên mầm dài 2-3 cm đem đi trồng.
Bước 2: Trồng khoai tây trong chậu/thùng to
- Tạo các lỗ thoát nước cho chậu/thùng dùng để trồng cây.
- Đổ đất hữu cơ đầy 1/3 thùng. Đặt khoảng 4 - 5 củ khoai giống lên bề mặt đất, hướng các mầm lên trên. Phủ một lớp phân
bón hữu cơ khoảng 15 cm bên trên và tưới nước.

Bước 3: Đổ thêm đất và thêm phân hữu cơ xung quanh các cây trong chậu khi chúng
lớn cho đến khi đầy thùng.

Bước 4: Tưới nước thường xuyên
Khi cây khoai tây lớn, um tùm lá và phát triển củ cần nhiều nước để tạo ra một vụ
thu hoạch tốt.
Tươi nước cho các chậu khoai tây thường xuyên và không bao giờ để chúng bị khô.

Bước 5: Thu hoạch
Thời điểm cây ra hoa là chúng đã sẵn sàng để bạn thu hoạch.
Rỡ các cây bằng tay hoặc xẻng rồi đổ toàn bộ đất trong thùng ra, gom các củ
khoai giống lại.

Cây thuốc quanh ta

TÁC DỤNG ÍT AI BIẾT VỀ CÂY CỎ GÀ
Khi nhắc đên cỏ gà chúng ta thường đau đầu để tìm cách nhổ bỏ hết chúng ra khỏi vườn. Nhưng chưa
nhổ được mấy hôm thì nó đã lại mọc đầy vườn do nó có thân ngầm dưới đất. Nhưng khi biết công dụng
sau của cỏ gà thì chúng ta hãy rửa sạch phơi khô chúng mà dùng dần nhé.
Công dụng: chữa các bệnh nhiễm trùng và sốt rét; 2. Các trường hợp rối loạn tiết niệu, viêm thận và bàng
quang, vàng da, sỏi thận, sỏi gan, sỏi mật; 3. Thấp khớp, thống phong; 4. Phụ nữ kinh nguyệt không đều;
5. Trẻ em sốt cao, tiểu ít hay bí đái; 6. Viêm mô tế bào, rắn cắn.

Cách dùng: Cỏ gà có thể dùng dưới dạng thuốc sắc hay thuốc hãm. Có khi dùng toàn cây hay thân rễ
sắc uống lấy 20g cho vào 1 lít nước sắc kỹ, ngày uống 2 chén, liên tục trong 3-4 ngày. Nếu hãm uống,
dùng 20g rễ hãm 1 phút trong 1 lít nước đun sôi, loại bỏ nước này, bóc vỏ thân rễ đi rồi lại cho vào 1

lít nước khác đun sôi trong 10 phút, có thể thêm 1 nắm Cam thảo. 1 nắm Bạc hà, 1 quả Chanh, mỗi
ngày uống 2 chén. Có thể dùng dịch tươi. Ðể trị rắn cắn, dùng thân rễ nhai nuốt nước, lấy bã đắp vào
chỗ bị cắn

Những bài thuốc hay từ cây lá bỏng:
- Chữa bỏng nhẹ: Lá bỏng một lượng đủ dùng, rửa sạch bằng nước muối loãng, để ráo, cho thêm 1 chút muối rồi giã nát.
Dùng nước cốt bôi lên hoặc đắp cả bã lẫn nước lên vết bỏng.
- Chữa viêm họng: Lấy 10 lá bỏng rửa sạch. Sáng lấy 4 lá, chiều 4 lá, tối 2 lá nhai kỹ, ngậm 1 lúc rồi nuốt cả bã trong vòng 3
-5 ngày là khỏi.
- Trị thương: Đắp lá bỏng giã nhuyễn lên vết thương, cứ sau 3 giờ lại thay bằng lượt lá khác.
- Chữa nhức đầu: Đun lá bỏng trong lò vi sóng hoặc trên bếp lửa vài giây cho lá bỏng nóng lên và mềm ra. Sau đó đắp lên
trán khi lá vẫn còn đang nóng.
- Giảm đau lưng, đau xương khớp: Làm nóng và mềm lá bỏng theo cách trên, đắp lá bỏng lên vùng bị đau khi còn nóng.
Nếu cần di chuyển thì có thể dùng khăn quấn lá bỏng xung quanh vùng bị đau để giữ ấm trong ngày.
- Chữa mất ngủ: Chiều và tối ăn mỗi lần 8 lá bỏng sẽ giúp giấc ngủ sâu và ngon hơn.

Gừng cây thuốc quanh nhà
Qua phân tích hiện đại có trên 400 hoạt chất trong của gừng. Đó là chất nhựa, tinh dầu,
khoáng chất và vitamin… Gừng có tác dụng chống viêm, giảm đau, hạ sốt, chống nôn,
nhất là cho phụ nữ có thai mà không độc, chống xay tàu xe, giữ ấm thân thể….
(Theo báo sức khỏe và đời sống số 411)

TIẾT31
Baøi
26

INH SẢN SINH DƯỠNG TỰ NH

1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá, ở một số cây có hoa.

Em có biết?

2. Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên của cây

Trong tầng phát sinh (tầng sinh trụ ) nằm giữa mạch
rây và mạch gỗ của thân, rễ, lá của nhiều cây có những
tế bào có khả năng phân chia mạnh. Những tế bào này
trong điều kiện thích hợp (đủ độ ẩm) thì phân chia và
nhân lên nhanh chóng hình thành nên thể khởi nguyên
của rễ và chồi rồi dần dần phát triển thành rễ và chồi
mới .

TIẾT31
Baøi
26

INH SẢN SINH DƯỠNG TỰ NH
1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá, ở một số cây có hoa.
2. Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên của cây

BÀI
BÀITẬP
TẬP
Xem lại bảng ở phần thảo luận , hãy chọn từ thích hợp trong số các từ:

sinh dưỡng , rễ củ, độ ẩm, thân bò, lá, thân rễ điền vào chỗ trống trong câu dưới đây để có khái niệm đơn giản về sinh sản sinh
dưỡng tự nhiên:

sinh dưỡng
(1)

Từ các phần khác nhau của cơ quan …….….......... ở một số cây như: ....…..., ........., ………, …....., có
củ
thân (2)
bò
(4)
(5)
thân(3)
rễ …….. Khảrễnăng
lá cây mới từ các cơ quan
thể phát triển thành cây mới,
trong
điều kiện
có
tạo thành

……………..được gọi là sinh sản sinh dưỡng tự nhiên.

độ
(6)ẩm
(7)
sinh dưỡng

TIẾT31
Bài
26

INH SẢN SINH DƯỠNG TỰ NH
1. Sự tạo thành cây mới từ rễ, thân, lá, ở một số cây có hoa.

Lấy ví dụ về một vài cây có thể sinh sản sinh dưỡng tự nhiên?

- Một số cây trong điều kiện đất ẩm có khả năng tạo
được cây mới từ các cơ quan sinh dưỡng.

2. Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên của cây

- Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên là hiện tượng hình thành
cá thể mới từ một phần của cơ quan sinh dưỡng( rễ ,
thân , lá ).

Cỏ tranh

Cỏ nước mặn

- Sau
khi thu
mn khoai
lang,
kh«ng
Hãy
quan
sátho¹ch,
củ khoai
tây và
chokhoai

biếtt©y
khoai
tâybÞ
Cho biết sự giống và khác nhau
về
khả
năng
tạo
cây
C©y phong lan
mäc mÇmCây
ta chuối
ph¶i lµm nh thÕ nµo ®Ĩ b¶o qu¶n?
sinh
sản
bằng
1/Tại sao trong thực tế tiêugì?
diệt cỏ dại lại rất khó khăn? Theo em cần có biện

mới giữa khoai tây và khoai lang ?

pháp gì để tiêu diệt cỏ dại mà khơng gây ảnh hưởng xấu cho mơi trường?

Ph¶i b¶o
qu¶n
n¬ita
kh«
r¸o.đào hết toàn bộ
- -Muốn
diệt

cỏëdại
phải
phần thân rễ ngầm ở dưới đất thì mới diệt
Cđ nghƯ
hết cỏC©y
dại.tre
Diệt cỏ thì phải diệt
tận gốc.

TIẾT31
Baøi
26

INH SẢN SINH DƯỠNG TỰ NH

TIT31
Baứi
26

INH SN SINH DNG T NH
Chọn ý trả lời đúng nhất trong các câu sau:
Cõu 1: Sinh sn sinh dng l gỡ?
a. Cõy mi c mc lờn t ht
b. Cõy mi c to thnh t thõn cõy cú hoa.
c.c Cõy mi c to thnh t mt phn c quan sinh dng( r, thõn, lỏ) cõy m.

Cõu 2: Cõy cú kh nng sinh sn sinh dng bng thõn bũ l:
a

a. Cõy rau mung
b. Cõy su ho
c. Cõy mng ti
d. cõy rau ngút

Cõu 3: Mun tiờu dit c gu tn gc cn:
a. Ct sỏt mt t
b.b o ly ht thõn r
c. Phun thuc lm chỏy lỏ

TIẾT31
Bài
26

INH SẢN SINH DƯỠNG TỰ NH
* Đánh dấu (X) vào câu trả lời đúng nhất
1/ Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên là quá trình
thành cây mới từ bộ phận nào?
a. Từ rễ cây
b. Từ thân cây
c. Từ lá cây
d. Từ
X rễ, thân và lá cây
2/ Kết quả của sinh sản sinh dưỡng là:
X

a. Cây non rất giống với cây mẹ
b. Cây non khác biệt với cây mẹ