MỘT SỐ KINH NGHIỆM TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GÓC
CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI TRONG TRƯỜNG MẦM NON LƯƠNG
NỘI, HUYỆN BÁ THƯỚC, TỈNH THANH HÓA.
I. Mở đầu.
1.1. Lý do chọn đề tài.
Tâm hồn trẻ thơ rất nhạy cảm với thế giới xung quanh vì thế giới xung quanh
chứa đựng bao điều mới lạ hấp dẫn gây sự tò mò đối với trẻ, trẻ dễ bị lôi cuốn với
các đồ chơi hấp dẫn, nhiều màu sắc, ngộ nghĩnh, dễ chơi .....
Trong trường mầm non “Hoạt động chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ em lứa
tuổi mẫu giáo” [1]. trong đó hoạt động góc là một trong những phương tiện phát
triển toàn diện cho trẻ về đức, trí, thể, mĩ, lao động....Trẻ đến trường không chỉ
được chăm sóc, học tập mà còn được vui chơi vì với trẻ : học mà chơi, chơi bằng
học, qua chơi trẻ lĩnh hội được những kiến thức cũng như được chia sẻ kinh nghiệm
cho bạn chơi, trẻ giàu vốn từ hơn, sống tình cảm hơn, thân thiện hơn với mọi người
xung quanh.
Đối với trẻ vui chơi với bạn, với các loại đồ chơi là nhu cầu không thể thiếu
đối với cuộc sống của trẻ, tuy nhiên không phải trường nào, phụ huynh nào cũng
quan tâm và có đủ kinh phí để đầu tư cho việc bổ sung đồ dùng, đồ chơi cho các
cháu. Là một giáo viên được phân công phụ trách lớp 5 – 6 tuổi tôi luôn suy nghĩ
làm thế nào để thỏa mãn hoạt động vui chơi cho trẻ.Ở trường mầm non muốn trẻ
phát triển tốt thì cô giáo phải là người thực hiện tốt được nhiệm vụ chăm sóc nuôi
dưỡng giáo dục của mình, luôn linh động, sáng tạo giúp trẻ lĩnh hội kiến thức thông
qua chơi là một phương pháp hiệu quả và nhẹ nhàng nhất đối với trẻ. Với bất cứ
hoạt động nào người giáo viên cũng phải đưa ra được mục đích của mình như cần
dạy cho trẻ gì trong trò chơi này? Hay chơi cái gì? Chơi như thế nào? Chơi bằng cái
gì?, để rèn luyện các kĩ năng đơn lẻ, hiẻu biết về thế giới xung quanh để khi vào
1
hoạt động có chủ đích trẻ chỉ tổng hợp các kĩ năng đã biết, đã được trải nghiệm để
áp dụng vào thực tiễn phục vụ cho việc phát triển tư duy, nhận thức của trẻ
Chính vì lẽ đó đồ chơi càng phong phú, đa dạng bao nhiêu thì càng kích
thích sự tò mò, ham hiểu biết, thích khám phá và chinh phục cái mới kích thích
hứng thú và ham muốn của trẻ bấy nhiêu, Mà thực tiễn đồ dùng, đồ chơi của lớp tôi
lại không phong phú để cho trẻ chơi.
Trẻ em tham gia vào xã hội của người lớn theo cách riêng của chúng, trẻ tự
đóng vai một vị trí của người lớn trong xã hội mà chúng biết như: Ông, bà, bố, mẹ,
anh, chj, chú công an, bác sỹ hay cô giáo...Chúng thể hiện hoặc tái tạo lại những lời
nói, hành động, cử chỉ, điệu bộ của từng nhân vật mà mình được đảm nhận, trẻ tái
tạo lại một xã hội thu nhỏ, từ đó chúng ta thấy trẻ quan sát công việc của người lớn
rất tỉ mỉ và khi thể hiện cũng thể hiện được cả tình cảm nhân vật trong vai chơi...
Ví dụ: Trẻ đóng vai Bác sỹ thì khi thấy bệnh nhân đến bác sỹ niềm nở chào
hỏi bệnh nhân và khi tiêm thì vừa tiêm vừa động viên một tay xoa nhẹ để giúp bệnh
nhân đỡ đau.....
Như vậy: trong hoạt động góc trẻ ngoài việc phát triển tư duy sáng tạo tư duy
lô gíc, phát triển ngôn ngữ, tình cảm, kĩ năng xã hội, vận động thì trẻ còn học được
cách hợp tác, trao đổi, thương lượng, thân thiện, phát triển tư duy tưởng tượng, ghi
nhớ, mở rộng hơn trong mỗi quan hệ qua lại giữa trẻ.
Hoạt động góc trong trường mầm non có giá trị lớn và trở thành phương tiện
hữu hiệu để giáo dục trẻ phát triển một cách toàn diện nhân cách trẻ, nhận thức
được vai trò và trách nhiệm của bản thân về vẫn đề này tôi luôn trăn trở tìm các
biện pháp để tỏ chức tốt hoạt động vui chơi cho trẻ. Vì vậy tôi đã mạnh dạn chọn
đề tài: “ Một số kinh nghiệm tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi
trường mầm non Lương Nội, huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa.”, để nói lên
kinh nghiệm thưc hiện nhiệm vụ tại đơn vị của bản thân.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
2
Hoạt động góc là hoạt động được nhiều trẻ hứng thú tham gia nhất. Thông
qua hoạt động góc có thể giúp trẻ tái tạo lại những gì trẻ nhận biết được trong cuộc
sống, không những vậy trẻ biết được cuộc sống quanh mình có nhiều điều mới lạ,
trẻ thích khám phá tìm hiểu xem ở đó có gì và như thế nào, nhất là trẻ được hoạt
động tái tạo lại cuộc sống hiện thực của đời sống. Hoạt động góc có một đặc trưng
rất riêng vì hoạt đồng chơi của trẻ không phải là thật, mà là giả vờ, nhưng sự giả vờ
ấy mang tính chất rất thật. Trẻ có thể giả vờ làm cô giáo, làm bác sỹ, làm chú công
nhân xây dựng nhưng lại diễn lại cảnh thật xung quanh trẻ những cô việc của mọi
người đã làm. sự liên kết giữa các nhóm chơi được nảy sinh và “xã hội trẻ em”
được hình thành trong hoạt động góc. Thông qua hoạt động này trẻ có thể phát triển
toàn bộ kỹ năng của từng lĩnh vực phát triển như: Thể chất, nhận thức, ngôn ngữ,
quan hệ tình cảm và thẩm mỹ, bởi có nhiều góc chơi về nhiều lĩnh vực khác nhau
như góc tạo hình, âm nhạc, xây dựng, thiên nhiên, sách, phân vai bác sỹ, cô nuôi,
bán hàng…
Qua hoạt động góc trẻ thỏa mãn nhu cầu hoạt động, nhu cầu tìm hiểu khám
phá của trẻ, tạo cho trẻ sự nhanh nhẹn và thích ứng với môi trường tự nhiên đồng
thời trẻ tự tin, mạnh dạn trong cuộc sống. Đặc biệt là trẻ mẫu giáo 5 tuổi chúng ta
càng phải quan tâm hơn và giúp trẻ phát triển theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi,
chuẩn bị một hành trang cho trẻ bước vào lớp một vững vàng hơn.
1. 3. Đối tượng nghiên cứu:.
Một số kinh nghiệm tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi
trường mầm non xã Lương Nội - huyện Bá Thước - tỉnh Thanh Hóa.
1. 4. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết: Đọc và sử dụng các tài
liệu, sách báo, tạp chí giáo dục mầm non, mạng Internet có liên quan đến đề tài.
Phương pháp khảo sát thực tiễn: Khảo sát các hoạt động của trẻ trong lớp để
nhận biết về khả năng tiếp thu, nhận thức và giáo tiếp của trẻ.
3
Phương pháp thu thập thông tin: Trao đổi với đồng nghiệp, với phụ huynh của
trẻ để nắm bắt về đặc điểm tâm sinh lý của trẻ và hoàn cảnh gia đình, điều kiện
khách quan để từ đó cô giáo có những biện pháp phù hợp hiệu quả.
Phạm vi thực hành: Tổ chức các hoạt động vui chơi bằng nhiều hình thức
khác nhau, trẻ được tham gia hoạt động trải nghiệm nhiều
Phương pháp toán học: Thống kê số liệu
4
II. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm:
2.1. Cở sở lí luận.
Đối với giáo dục mẫu giáo, phương pháp giáo dục phải tạo điều kiện cho
trẻ được trải nghiệm, tìm tòi, khám phá môi trường xung quanh dưới nhiều hình
thức đa dạng, đáp ứng nhu cầu, hứng thú của trẻ theo phương châm “Chơi mà học,
học bằng chơi”. Chú trọng đổi mới tổ chức môi trường giáo dục nhằm kích thích
và tạo cơ hội cho trẻ tích cực khám phá, thử nghiệm và sáng tạo ở các khu vực hoạt
động một cách vui vẻ. Kết hợp hài hoà giữa giáo dục trẻ trong nhóm bạn với giáo
dục cá nhân, chú ý đặc điểm riêng của từng trẻ để có phương pháp giáo dục phù
hợp. Tổ chức hợp lí các hình thức hoạt động cá nhân, theo nhóm nhỏ và cả lớp, phù
hợp với độ tuổi của nhóm /lớp, với khả năng của từng trẻ, với nhu cầu và hứng thú
của trẻ và với điều kiện thực tế. [1]
Đặc biệt với hoạt động góc giúp trẻ từ chỗ không biết, chưa biết rõ đến nắm
được mục đích của nội dung làm giàu vốn kinh nghiệm tăng thêm sự hiểu biết và
phát triển nhận thức cho trẻ. Khi tổ chức hoạt động góc giáo viên phải “Tận dụng
các nguồn nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để trẻ khám phá, đặc biệt là nguồn
nguyên liệu tự nhiên và phế liệu”[2]. Hoạt động góc giúp trẻ phát triển khả năng
giao lưu, tình cảm của trẻ được hình thành qua mối quan hệ giữa con người và lao
động, giữa trẻ và gia đình, tình cảm đó được thể hiện một cánh chân thành qua các
trò chơi như: Gia đình, Bán hàng, Xây dựng…Thông qua hoạt dộng góc trẻ tạo
được: "Quan hệ giữa cô và trẻ, người lớn, với trẻ phải thể hiện tình cảm yêu
thương, thái độ tôn trọng, tin tưởng trẻ, tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ những suy nghĩ,
tâm tư nguyện vọng của mình. Tạo điều kiện cho trẻ giao tiếp và thể hiện sự quan
tâm của mình đối với mọi người, đối với sự vật hiện tượng gần gũi xung quanh".[2]
Thông qua hoạt động chơi còn giúp trẻ có lòng dũng cảm, cương quyết, có
tính phấn đấu, vui vẻ. Khi chơi xong trẻ tích cực học tập mang lại những giá trị tinh
5
thần tốt cho sức khoẻ. Khi chơi trẻ được thực hiện những động tác tự nhiên với đồ
dùng, đồ chơi và có ý thức giữ gìn đồ chơi ở các góc.
2.2. Thực trạng của vẫn đề.
2.2.1. Thuận lợi:
Trường mầm non Lương Nội có một khuôn viên rộng rãi, xanh, sạch ,đẹp,
thân thiện, có đủ phòng học, có các loại đồ chơi ngoài trời theo quy định. Nhà
trường đã ưu tiên phòng học và các đồ dùng theo yêu cầu tối thiểu cho lớp mẫu
giáo 5 – 6 tuổi
Trẻ đã được làm quen với hoạt động góc ở lớp 4- 5 tuổi. Trẻ tương đối đồng
đều về thể lực và trí tuệ. Trẻ luôn thích tìm hiểu, khám phá.... Trẻ khỏe mạnh,
nhanh nhẹn, ngoan ngoãn
Giáo viên đã tự làm đồ dùng đồ chơi từ nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để
phục vụ cho việc dạy và học.
Bản thân có trình độ trên chuẩn và ham học hỏi, nhiệt tình trong mọi hoạt
động.
2.2.2. Khó khăn:
Là một trường thuộc vùng sâu của huyện miền núi nên đời sống nhân dân rất
nghèo,việc đầu tư cho con em đến trường còn hạn chế.
Đồ dùng, đồ chơi có tương đối đầy đủ theo danh mục nhưng chưa đồng bộ,
chưa đa dạng, chưa phong phú.
Đồ dùng tự làm chưa thẩm mỹ, độ bền chưa cao và còn nghèo nànTrẻ chưa
mạnh dạn trong giao tiếp cũng như trong vui chơi, hoặc khi chơi chỉ đảm nhận
một vai chơi từ đầu đến cuối, chưa biết tạo tình huống trong khi chơi,chơi chưa
thoải mái.
Cách sắp xếp đồ dùng đồ chơi, nguyên học liệu chưa khoa học,chưa theo
hướng mở để hấp dẫn, thuận tiện cho trẻ chơi.
6
Một số giáo viên chưa thực sự quan tâm đến việc tổ chức cho trẻ chơi và
nhập vai chơi cùng trẻ, chưa hiểu làm đồ dùng phục vụ cho mục đích gì? Làm
cho góc nào?. Chưa biết cách tạo tình huống để trẻ giao lưu hoặc đổi vai chơi
sau một khoảng thời gian nhất định.
Phương pháp tổ chức của một số giáo viên còn cứng nhắc, chưa linh hoạt mềm
dẻo để lôi cuốn trẻ vào vai chơi, chưa để trẻ tự nhận vai mình thích, chưa tôn trọng
trẻ, chưa quan tâm đến trẻ cá biệt. Có giáo viên chỉ cho trẻ lấy đồ chơi ở các góc
chơi ra tự chơi tự do chứ không hướng dẫn trẻ chơi.Vì vậy dẫn đến kết quả trên trẻ
chưa cao.
Đa số phụ huynh ở lớp lớn đều là thành phần lao động chưa quan tâm đến việc
học của con em mình, chưa hiểu hết công việc hằng ngày của cô giáo , hằng ngày
con em mình được học những gì? Chơi gì?.... Chưa huy động được sự tham gia
của cha mẹ trẻ trong việc đóng góp, làm đồ dùng, đồ chơi
Trẻ thích chơi những đồ chơi hiện đại nhưng trường chưa trang bị được
Giáo viên chưa động viên, khuyến khích kịp thời còn để trẻ tự chơi nhiều.
Nhiều trẻ chưa biết sử dụng ngôn ngữ của vai chơi, trong khi chơi còn nói
tiếng dân tộc, chưa mạnh dạn đổi vai chơi khi có nhu cầu, chơi ở góc nào thì cứ
chơi ở góc đó mãi hết tuần này đến tuần khác…
Giáo viên chưa tận dụng mọi cơ hội để phát huy tính tích cực cho trẻ, chưa
khơi gợi để phát triển nội dung chơi cho trẻ để giúp trẻ không bị nhàm chán.
Giáo viên chưa tôn trọng sở thích, hứng thú của trẻ mà còn áp đặt trẻ vào
những trò chơi, vai chơi theo kịch bản định sẵn…
Cách tuyên truyền với phụ huynh chưa thực sự thuyết phục
Năm học 2016- 2017 được Ban Giám Hiệu phân công chủ nhiệm lớp 5 - 6 tuổi
A2, tôi tiến hành khảo sát trước khi áp dụng các biên phâp
TT
Nội dung khảo sát
Tổng
Kết quả
7
số
trẻ
1
2
3
4
5
6
Trẻ hứng thú tham gia hoạt động góc
Trẻ có kĩ năng chơi
Trẻ thể hiện được vai chơi thành thạo
Trẻ biết sử dụng ngôn ngữ vai chơi
Trẻ biết tự đổi vai chơi khi có nhu cầu
Trẻ biết điều hành hợp tác trong khi
7
chơi
Trẻ biết tự tạo tình huống để liên kết
góc chơi
19
T-K
Số %
TB
Số %
CĐ
Số %
trẻ
10
7
7
12
5
53
37
37
64
26
trẻ
7
5
5
5
5
37
26
26
26
26
trẻ
2 10
7 37
7 37
2 10
9 48
9
48
6
31
4
21
5
26
5
26
9
48
Qua bảng khảo sát ban đầu cho thấy kết quả trên trẻ chưa cao vì mới đầu
năm nên trẻ chưa có kĩ năng chơi, một số trẻ đang còn nhút nhát trong khi chơi, trẻ
chưa biết đổi vai chơi đang còn chơi một cách thụ động nhiều, chưa thực sự thể
hiện được vai chơi một cách thành thạo, phần đa trẻ chưa tạo được tình huống chơi
mà còn phụ thuộc vào cô.
Từ kết quả ban đầu tôi đã đưa ra một số biện pháp để áp dụng để cải thiện và
nâng cao kĩ năng chơi cho trẻ được tốt hơn.
2.3. Các biện pháp thực hiện:
2.3.1. Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động góc ngay từ đầu năm học.
Căn cứ kế hoạch nhà trường, kế hoạch chuyên môn tôi xây dựng kế hoạch
hoạt động vui chơi phù hợp với nhóm lớp của mình theo 10 chủ đề trong năm. Khi
lập kế hoạch tôi luôn phải đảm bảo để từng trẻ trong lớp được hỗ trợ để phát triển
và chú trọng đến các mục tiêu và kết quả mong đợi với việc hoạt động của trẻ, điều
quan trọng là đảm bảo vật liệu và đồ dùng đủ cho các góc hoạt động, kế hoạch
phải phù hợp với khả năng của từng trẻ.
8
Trong mỗi lần lập kế họach chủ đề nhánh tôi thường chú ý hơn về hoạt động
góc. Tôi xây dựng các góc chơi làm sao để có mối quan hệ giữa các góc chơi với
nhau trong một chủ đề.
VD: ở chủ đề “Trường mầm non” tôi xây dựng kế hoạch hoạt động góc cho
lớp mình như sau:
Góc chơi
Góc phân
vai
Nội dung chơi
+Trò chơi: Cô Giáo ; Cửa hàng tạp hóa.
Học liệu
- Sách. Một số đồ
+ Cô giáo: Cô giáo đón trẻ, dạy trẻ hát, xem
dùng bán hàng
sách.
+ Cửa hàng tạp hóa: Bán đồ dùng học tập
(phấn, bảng, sách, bút…) ; Bán thực phẩm
(rau, củ, quả…)
Góc xây
Xây khuân viên trường, lớp học mầm non.
- Gạch, cây xanh,
dựng
các kiểu nhà
Góc học tập Xem tranh ảnh, truyện, sách, báo về trường - Tranh ảnh, sách về
- sách
Góc nghệ
thuật
mầm non.
Tạo hình: Tô, Vẽ, Xé dán trường Mầm Non.
trường mầm non
- Vở, sáp màu, giấy
Âm nhạc: Hát, múa những bài hát về trường
màu cho trẻ tạo hình
Mầm Non.
- Một số đồ dùng
+ Bài hat: Trường chúng cháu là trường Mầm âm nhạc
Non. Cô giáo; Em đi mẫu giáo……
Góc
nhiên
thiên Quan sát, tưới cây, lau lá cây cảnh của lớp Gáo, nước, chậu,
học..
giẻ lau cho trẻ
Tương tự với từng chủ đề việc lựa chọn nội dung thực hiện cho phù hợp với
sự hứng thú của trẻ và làm sao để trẻ được thực hiện theo hệ thống kiến thức lô gic,
biết phối hợp giữa các thành viên trong cùng một nhóm chơi. Sự hợp tác giữa nhiều
người trong một nhóm người này với một nhóm người khác là một đặc trưng của
9
xã hội loài người. Bởi vậy để tiến hành một hoạt động nhằm mô phỏng lại đời sống
xã hội bắt buộc phải có nhiều trẻ cùng tham gia, cùng hoạt động với nhau. Để thực
hiện tốt việc phối hợp giữa các thành viên trong nhóm chơi thì trong khi lập kế
hoạch chủ đề nhánh, tôi chia nhỏ các nội dung để phân bổ vào các nhánh cho phù
hợp, tránh sự nhàm chán của trẻ.
2.3.2. Bố trí, xắp xếp không gian, tạo môi trường an toàn cho trẻ
hoạt động góc.
Là giáo viên chúng ta đều biết trẻ lứa tuổi mầm non trẻ rất ham học hỏi thích
hoạt động với đồ vật, việc tạo môi trường hoạt động góc cho trẻ sẽ đem lại kết quả
giáo dục tốt nhất cho trẻ. Trẻ được học, được hoạt động trong môi trường thân thiện
lành mạnh và an toàn . Các đồ dùng đều gần gũi thân thiện, an toàn với trẻ, từ đó sẽ
phát triển một cách toàn diện cả về nhân cách và trí tuệ.
Trang trí điểm nhấn ở các góc để nổi bật được yêu cầu đặc trưng của các góc.
Ví dụ: Góc xây dựng trang trí hình ảnh bác thợ xây ,góc phân vai : Hình ảnh bác
đầu bếp, góc bác sĩ : Hình ảnh bác sĩ đang khám bệnh cho em bé, góc nghệ thuật:
Hình ảnh bạn nhỏ đang cầm micro hát…
Sắp xếp đồ chơi, đồ dùng, học liệu ở những nơi trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ dùng, dễ
cất. Không cất đồ chơi vào tủ để trưng bày, vào túi để cất cho mới. Không treo trên
cao, dán lên tường quá tầm với của trẻ. Không xếp chồng chất đồ chơi lên nhau.
Hướng dẫn trẻ phân loại đồ chơi, đồ dùng theo góc hoạt động, đưa ra qui định
chỗ để nhất định, thường xuyên cho trẻ xếp đúng nơi quy định sau khi trẻ hoạt
động chơi xong.
Tạo ranh giới góc hoạt động rõ ràng bằng đồ chơi hoặc vật dụng an toàn
(giá, kệ, hoa, cây, gạch nhựa, thảm…) để trẻ di chuyển dễ dàng, không cản trở
nhau. Sau mỗi chủ đề cần thay đổi cách bố trí và hoạt động ở các góc để tạo cảm
giác mới lạ và hấp dẫn đối với trẻ. Thường xuyên vệ sinh sắp xếp các giá góc, đồ
dùng, đồ chơi gọn gàng sạch sẽ.
10
Trong lớp tôi dành một khoảng không gian rộng để bố trí các góc đủ cho trẻ
hoạt động được tất cả các góc như: Xây dựng, góc phân vai( bán hàng, nghệ thuật,
gia đình, học tập) góc thiên nhiên…
Góc khám phá khoa học ở ngoài hiên chơi
Cửa
Góc xây dựng
Cửa
Góc
nghệ
thuật
Góc
phân
vai
Góc học tập, sách
Cửa
Cửa
Để trẻ tham gia các hoạt động tích cực hơn, Cô giáo gần gũi thân thiện với trẻ,
luôn yêu thương trẻ, trẻ đoàn kết cùng nhau học, cùng nhau chơi và chia sẻ cho
nhau đồ chơi. Từ đó trẻ thích được học được chơi hơn tạo nên thành công cho các
hoạt động.
Ví dụ :Với góc sách truyện: Cô và trẻ cùng nhau ngồi trò chuyện về một bức
tranh ,sau đó cả nhóm sẽ cùng vẽ một bức tranh theo chủ đề cô đưa ra.
2.3.3: Sắp sếp đồ dùng nguyên học liệu theo hướng mở
Tôi trang trí các góc thể hiện được nội dung của góc chơi phù hợp với chủ đề
đang thực hiện, tạo mọi điều kiện để co và trẻ cùng hoạt động.
Bố trí các góc hợp lý trong không gian của lớp học như góc ồn ào không gần
góc tĩnh, không gây ảnh hưởng khi tổ chức hoạt động góc ở các lớp phải phù hợp
với điều kiện cơ sở vật chất như: diện tích phòng học, đồ dùng, đồ chơi trong lớp,
và bố trí các góc hợp lý.
Ví dụ: Góc xây dựng và góc phân vai ở gần nhau và xa góc sách. Góc xây dựng
tránh lối đi lại, góc thiên nhiên ở ngoài hiên, góc học tập cách xa góc nghệ thuật...
Các góc có khoảng rộng, cách nhau hợp lý để bảo đảm an toàn và vận động
của trẻ. Tạo ranh giới giữa các góc hoạt động, ranh giới ở các góc không che tầm
11
nhìn của trẻ và không cản việc quan sát của giáo viên. Thay đổi vị trí các góc sau
mỗi chủ đề để tạo cảm giác mới lạ, kích thích sự thu hút của trẻ vào các góc chơi.
Ví dụ : Khi thực hiện chủ đề “Gia đình” góc sách có thể đặt tên : “ Thư viện
của gia đình bé” nhưng khi sang chủ đề “ thế giới động vật” góc sách có thể đặt
tên :“ Thư viện của Ong nâu” .
Sắp xếp đồ chơi ngăn nắp nhưng không khó tìm, sắp xếp những đồ chơi yêu
thích của trẻ bên ngoài ở vị trí ưu tiên.
Các khu vực hoạt động bố trí phù hợp, linh hoạt (có thể bố trí cố định hoặc
có thể di chuyển), mang tính mở, tạo điều kiện dễ dàng cho trẻ tự lựa chọn và sử
dụng đồ vật, đồ chơi, tham gia hoạt động và thuận lợi cho sự quan sát của giáo viên.
Ở góc này ngoài phần cô trang trí cho góc, có một phần mở trống để trẻ
tham gia hoạt động. Khi trẻ tham gia hoạt động ở góc này trẻ sẽ tạo ra sản phẩm
của trẻ. Góc mở sẽ gồm có sản phẩm của cô và sản phẩm của trẻ, chủ yếu sẽ là sản
phẩm của trẻ. Các vật liệu dùng để hoạt động góc đều là sản phẩm thân thiện với
trẻ. Từ sự hướng dẫn của cô trẻ sẽ tạo ra sản phẩm. Như vậy việc xây dựng góc mở
sẽ giúp trẻ tích cực tham gia hoạt động, kích thích tư duy, sáng tạo từ đó sẽ phát
triển trí tuệ cho trẻ.
VD: Góc học tập tôi trang trí các chữ cái đã học trong chủ đề rồi cho trẻ
quan sát còn thiếu chữ nào thì trẻ trang trí bổ sung .
2.3.4: Rèn luyện kĩ năng chơi và tổ chức cho trẻ chơi ở các góc
Khi tổ chức cho trẻ chơi ở các góc giáo viên quan sát, định hướng, chỉ giúp
đỡ khi cần thiết,, nếu xuất hiện thì xuất hiện bằng một vai chơi, nhập vai chơi cùng
trẻ để đưa ra những yêu cầu một cách khéo léo, nhẹ nhàng để trẻ cảm nhận không
phải là cô giáo mà là bạn chơi.
Gợi ý cho trẻ các tình huống có thể để trẻ phát triển nội dung chơi trong các
góc chơi.
12
Ví dụ: Xây công viên xanh: Sau khi xây dựng được hàng rào và các khu vực
thì giáo viên có thể hỏi trẻ: Công viên của chún ta đã xanh chưa? Làm thế nào để
công viên có nhiều bóng mát? Thì lúc đó trẻ sẽ nảy sinh ý định trồng cây xanhvà
phải đi mua giống ở cửa hàng giống cây trồng…
Hay trong quá trình chơi ở góc xây dựng mà trẻ không muốn nhập vai một
thợ phụ mà cứ muốn làm thợ cả thì cô gợi ý cách giao tiếp, thỏa thuận để trẻ tự đổi
vai chơi cho nhau.
Ví dụ: Bác ơi! Hôm nay bác xây công trình và điều khiến công việc rất tốt,
nhưng bây giờ bác có thể đóng vai một người tài xế giỏi để chở vật liệu thì tốt biết
mấy…
Trước khi tổ chức cho trẻ chơi giáo viên cần tạo cảm giác thoải mái, hào
hứng cho trẻ bằng một trò chơi vận động theo chủ đề, sau đó giới thiệu những trò
chơi của các góc, cho trẻ nhận vai chơi rồi giáo viên giao nhiệm vụ cho các góc
chơi, trong quá trình chơi giáo viên động viên, khuyến khích kịp thời, giúp đỡ khi
cần thiết
Nhận xét sau khi chơi: Giáo viên đến từng góc để nhận xét và cho trẻ cất dọn
đồ dùng vào nơi quy định.
2.3.5. Xác định chủ đề cho hoạt động khuyến khích trẻ nhận vai chơi
Để một giờ hoạt động góc đạt kết quả tốt đầu tiên giới thiệu bài lôi cuốn hấp
dẫn trẻ. Cô giới thiệu chủ đề chơi, gợi ý góc chơi để trẻ lựa chọn và cô là người
chốt lại vấn đề.
Ví dụ: Cô cho trẻ đi tham quan sau đó trò chuyện với trẻ về chủ đề và cô gới
thiệu: Hôm nay cô có rất nhiều góc chơi: Góc xây dựng, góc bán hàng….và chủ đề
chơi của chúng ta hôm nay là : Tổ chức sinh nhật cho bạn búp bê.
Bạn nào thích chơi ở góc bán hàng? Bạn nào thích chơi góc nấu ăn? Bạn nào
thích chơi ở góc xây dựng? ….Sau đó cô hướng trẻ vào chủ đề chơi chính.
Sau khi thỏa thuận cô cho trẻ về góc chơi của mình và cô hướng trẻ thỏa thuận
vai chơi trong góc chơi của mình.
13
Ví dụ: ở góc xây dựng cô hướng trẻ tự thoả thuận.
Các bác đã phân vai chơi chưa? Tôi thấy bác H rất nhanh nhẹn, bác chở
nguyên vật liệu để xây dựng cho nhanh nhé. Còn bác A khéo tay, bác làm thiết kế
và thiết kế thật đẹp nhé!… Sau đó để trẻ tự thỏa thuận.
Cô nắm bắt được ý tưởng chơi của trẻ, trẻ hoạt động như thế nào? Có phù hợp
với vai chơi đó không, trẻ đã biết phối hợp các vai trong nhóm và thể hiện ý đồ
chơi chung chưa?
Ví dụ: ở góc nấu ăn: Cô quan sát trẻ hoạt động như thế nào?
Khi trẻ nhận vai nấu các món ăn , cô xem trẻ biết nấu các món ăn chưa trẻ
có phối hợp giao lưu giữa người nấu, người phụ không?Cô đến và chơi cùng trẻ :
Hôm nay các bác nấu món gì đấy? Cơm thì nấu như thế nào?Ai nhặt rau?
Cô quan sát nắm bắt góc nào trẻ chơi chưa hứng thú, số lượng trẻ chơi ít nhất
để cô tìm hiểu nguyên nhân tại sao để giúp trẻ chơi hứng thú hơn bằng cách đưa ra
phương pháp khắc phục.
Ví dụ: ở góc phân vai trẻ chơi chưa hứng thú, số lượng ít cô quan sát, tìm
hiểu nguyên nhân do trẻ chưa biết cách chơi, hay đồ chơi ít không phong phú, đẹp
mắt… từ đó khắc phục giúp trẻ chơi hứng thú hơn.
Cho trẻ nhận vai chơi, giáo viên giao nhiệm vụ cho tổ trưởng ,tổ trưởng sẽ là
người định hướng bàn bạc cách chơi, quản lý bạn chơi, biết giới thiệu về nội dung
chơi của góc mình phụ trách.
Ví dụ: Cô đến góc Xây dựng hỏi:
- Hôm nay các bác xây dựng công trình gì?
- Ai là bác kỹ sư trưởng?
- Ai là bác thợ xây?
2.3.6: Tuyên truyền đến các bậc phụ huynh về ý nghĩa và tầm quan
trọng của hoạt động vui chơi
Để giáo dục trẻ tốt hơn cần có sự phối hợp đồng bộ gia đình nhà trường cần
chung tay góp sức tạo mọi điều kiện tốt nhất cho trẻ học tập và vui chơi.
Để hoạt động chơi của trẻ được hoàn hảo thì cần phải có đồ chơi. Nhưng thư
viện đồ chơi này lấy từ đâu, tôi luôn trăn trở suy nghĩ làm sao để có nhiều đồ chơi
14
trong các góc chơi của trẻ. Tôi xin ý kiến chỉ đạo của Ban Giám Hiệu cho phép huy
động các bậc phụ huynh trẻ đóng góp nguyên vật liệu phế thải sẵn có ở địa phương
để làm đồ chơi cho trẻ. Mỗi một chủ đề tôi mời phụ huynh đến dự một buổi hoạt
động góc do tôi tổ chức. Các nguyên học liệu cho các con hoạt động chủ yếu là
những nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương dễ tìm chủ yếu là các vật thật như:
Rau ,đậu,lạc, ngô, gạo,các loại củ quả .....Phụ huynh rất nhiệt tình tham gia .
VD: Đồ chơi nấu ăn: Cô cùng trẻ cắt vụn những miếng len cũ bỏ đi, xốp của
các hộp ti vi, nồi cơm điện… Tương tự với những đồ chơi khác cô và trẻ cùng làm
như đoàn tàu, búp bê, giường của búp bê,….
Như vậy bằng nguyên vật liệu gần gũi với trẻ ta đã tạo ra những sản phẩm rất
thân thiện hữu ích đối với trẻ. Từ đó sẽ kích thích được tính tò mò thu hút trẻ tham
gia vào các góc chơi
Khi tham gia hoạt động này phụ huynh rất vui và biết con em mình hàng ngày
được học và được chơi khi đến lớp, và qua đó phụ huynh cũng đã hiểu hàng ngày
trẻ đã để ý và tái tạo lại những công việc cũng như cách ứng xử trong giao tiếp
hàng ngày của người lớn như thế nào. Từ đó các bậc phụ huynh đã có những nhìn
nhận về cách giáo dục của chính mình cho con trẻ. Càng hiểu hơn về tầm quan
trọng của hoạt động vui chơi đặc biệt là hoạt động góc.
Mặt khác tôi xây dựng một hoạt động góc mẫu mời phụ huynh tham dự để
phụ huynh thấy được tầm quan trọng của hoạt động vui chơi đối với trẻ.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
Cụ thể sau khi thực hiện các biện pháp tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng
hoạt động góc cho trẻ 5 tuổi kết quả như sau
T
T
Nội dung khảo sát
Tổng
số
trẻ
19
Kết quả
T-K
Số %
TB
Số %
CĐ
Số %
trẻ
trẻ
trẻ
15
1
2
3
4
5
6
Trẻ hứng thú tham gia hoạt động góc
Trẻ có kĩ năng chơi
Trẻ thể hiện được vai chơi thành thạo
Trẻ biết sử dụng ngôn ngữ vai chơi
Trẻ biết tự đổi vai chơi khi có nhu cầu
Trẻ biết điều hành hợp tác trong khi
7
chơi
Trẻ biết tự tạo tình huống để liên kết
góc chơi
12
10
12
14
8
63
53
63
74
42
7
7
6
5
8
37
37
32
26
42
0
2
1
0
3
0
10
5
0
16
10
53
8
42
1
5
9
48
8
42
2
10
Qua số liệu bảng khảo sát đầu năm và cuối năm cho ta thấy sau khi áp dụng
những biện pháp nghiên cứu vào quá trình tổ chức hoạt động cho trẻ. Số cháu chưa
đạt giảm rỏ rệt, số chát đạt tăng lên khá cao.
Điều quan trọng hơn là học sinh lớp tôi phụ trách mạnh dạn hơn trong giao tiếp
trong hoạt động vui chơi . Trong hoạt động học tập trẻ cũng hăng say phát biểu ý
kiến, bày tỏ quan điểm, chính kiến của mình.
Phụ huynh tích cực hơn trong việc đóng góp các nguyên học liệu sẵn có ở địa
phương. Sự phối hợp giữa Giáo viên và phụ huynh ngày càng khăng khít và đã
cùng quan điểm trong cách giáo dục và cách quan tâm trẻ khi trẻ ở nhà. Đa số phụ
huynh hiểu được tầm quan trọng của việc” Học bằng chơi,chơi mà học” của các
cháu lứa tuổi mầm non
Nhìn vào bản khảo sát trên chứng tỏ rằng qua một năm thực hiện hoạt động
góc ở lớp tôi có mức chuyển biến rõ rệt.
Mức độ hứng thú của trẻ trong khi chơi tăng lên rõ rệt, quan hệ giao tiếp khi
chơi: hầu hết trẻ đều giao tiếp tích cực không còn trẻ không biết giao tiếp, trẻ đã
biết chơi hợp tác cùng bạn không còn tình trạng tranh giành nhau đồ chơi, không
khí lớp trở nên vui vẻ và đoàn kết với các bạn trong khi chơi và chơi một cách tích
cực.
Từ cách thức tổ chức hoạt động góc một cách có hiệu quả và tạo môi trường
hoạt động phong phú đã giúp trẻ chủ động, tích cực trong việc nêu ý tưởng và hoạt
động trải nghiệm, biết chia sẻ, trao đổi, hợp tác trong hoạt động.
16
III. Kết luận, kiến nghị.
3.1. Kết luận:
Với kết quả trên kinh nghiệm tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi
là rất quan trọng. Bởi thông qua hoạt động góc, trẻ có thể học được cách sống, cách
giao tiếp với mọi người, nhiều góc chơi khác nhau. Kỷ năng sống của trẻ được hình
thành và phát triển thông qua hoạt động vui chơi ở góc.
Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy tôi luôn nêu cao tinh thần phải luôn
năng động, sáng tạo, thích ứng nhanh với chương trình và đặc biệt là phải
có phương pháp, hình thức mới, mạnh dạn ứng dụng công nghệ thông tin trong việc
tổ chức hoạt động góc và hướng trẻ tới góc chơi phù hợp với từng cá nhân trẻ,
thể hiện sự yêu thương gắn bó của người lớn, tạo cho trẻ có niềm vui khi chơi, tích
cực hoạt động, được trải nghiệm, tìm tòi, khám phá môi trường xung quanh dưới
17
nhiều hình thức, đáp ứng nhu cầu, hứng thú của trẻ và đáp ứng mục tiêu phát triển
của giáo dục mầm non.
Khi lập kế hoạch cho hoạt động góc cần lựa chọn những nội dung mới lạ
cuốn hút trẻ vào góc chơi để khám phá. Đồng thời phải lựa chọn phân bố các góc
chơi phù hợp với số lượng thành viên trong nhóm lớp, không chọn nhiều góc chơi
quá cũng không ít quá.
Chú trọng đổi mới tổ chức môi trường giáo dục bên ngoài góc chơi nhằm kích
thích và tạo cơ hội cho trẻ tích cực khám phá thử nghiệm và sáng tạo ở các khu vực
hoạt động một cách vui vẻ. Kết hợp giữa giáo dục trẻ trong nhóm bạn với giáo dục
cá nhân, chú ý đến từng đặc điểm riêng của từng trẻ để có phương pháp giáo dục
phù hợp.
3.2. Kiến nghị
Từ thực tế giảng dạy lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi A2 ở trường mầm non tôi mạnh
dạn đưa ra vài đề xuất:
Với nhà trường: Tham mưu với ủy ban nhân dân xã, với cộng đồng xã hội
đầu tư cơ sở vật chất, đồ dùng dạy học phong phú để tổ chức tốt hoạt động góc cho
trẻ.
Xây dựng nhiều giờ dạy thực hành mẫu để giáo viên trong trường tham gia
học hỏi kinh nghiệm và đổi mới phương pháp tổ chức các hoạt động cho trẻ.
Khuyến khích giáo viên tăng cường làm đồ dùng phục vụ cho hoạt động góc, đồ
dùng đẹp, hấp dẫn, hứng thú và lôi cuốn trẻ hoạt động tích cực.
Cần bổ sung thêm tài liệu tham khảo cho chị em giáo viên ngiên cứu để nâng
cao trình độ chuyên môn.
Đối với phòng Giáo dục và Đào tạo: Nên tổ chức cho chị em giáo viên các
trường mầm non được đi tham quan học hỏi kinh nghiệm ở các trường bạn, huyện
bạn để áp dụng vào công tác chăm sóc nuôi dưỡng và giáo dục trẻ mầm non huyện
nhà tốt hơn.
18
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ mà tôi đã thực hiện đưa lại hiệu quả trong
quá trình dạy học, song thời gian áp dụng giảng dạy ở lớp, phạm vi nghiên cứu chỉ
ở một lớp 5 - 6 tuổi trường mầm non nên bài tập nghiên cứu không sao tránh khỏi
những thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của hội đồng khoa học
để bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Lương Nội, ngày 20 tháng 5 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, không sao chép nội dung của người
khác.
NGƯỜI VIẾT
Bùi Thị Liên
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1.Thông tư 17/2009/TT- BGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo
dục và Đào tạo)
2. Bồi dưỡng thường xuyên. MN1 – D: Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm
trung tâm
DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH
GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP
CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Bùi Thị Liên
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên - Trường Mầm non Lương Nội
TT
Tên đề tài SKKN
Cấp đánh Kết quả
giá xếp loại đánh giá
Năm học đánh
giá xếp loại
19
1.
xếp loại
(A, B,
hoặc C)
Phòng
GD&ĐT Bá
Thước
C
2013 - 2014
Phòng
GD&ĐT Bá
Thước
A
2016 - 2017
Một số biện pháp cho trẻ 5 – 6
tuổi làm quen tác phẩm văn
học tại trường mầm non Lương
Nội, Bá Thước, Thanh Hóa”.
2.
(Phòng, Sở,
Tỉnh...)
Một số kinh nghiệm tổ chức
hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo
5 – 6 tuổi trường mầm non
Lương Nội, huyện Bá Thước,
tỉnh Thanh Hóa.
XÂY DỰNG TRƯỜNG MẦM
M
20