ÔN TẬP SƠ LƯỢC HÓA HOC LỚP 8

ÔN TẬP HÓA HỌC LỚP 8( PHẦN I: HÓA ĐẠI CƯƠNG)
I.Các khái niệm hóa học cơ bản:
1) Hóa học: là khoa học nghiên cứu về chất, những biến đổi của chất,
ứng dụng.
2) Môn hóa học: là một môn học bổ ích, giúp ta tìm hiểu về chất, quá
trình biến đổi của chất và ứng dụng của nó.
3) Sơ đồ mối quan hệ giữa khái niệm:



PHƯƠNG
TRÌNH
HÓA
HỌC
4) Bài tập: cách viết sau chỉ những ý gì
- Na: KHHH của nguyên tố natri, một nguyên tử natri, CTHH của
đơn chất kim loại natri( nguyên tử đại diện chất).
- Cl: KHHH của nguyên tố clo, 1 nguyên tử clo.
- Cl
2
: CTHH của đơn chất phi kim clo, 1 phân tử clo.
- 2Cl: 2 nguyên tử clo.
- 3Cl
3
: 3 phân tử clo( có 6 nguyên tử clo trong 3 nguyên tử clo).
- NaCl: CTHH của hợp chất muối ăn, 1 phân tử muối ăn.
VÔ
CƠ
PHI
KIM
HỮU

CƠ
KIM
LOẠI
KÍ
HIỆU
HÓA
HỌC
VẬT
THỂ
CHẤT
CHẤT
MỚI
ĐƠN
CHẤT
NGUYÊN
TỐ HÓA
HỌC
PHÂN
TỬ
HỢP
CHẤT
NGUYÊN
TỬ
CÔNG
THỨC
HÓA
HỌC
- 4NaCl: 4 phân tử muối ăn,(4 nguyên tử natri và 4 nguyên tử clo
trong 4 phân tử muối ăn).
*Hệ số . chỉ số = số nguyên tử của một nguyên tố.

II. Công thức hóa học và tính theo công thức hóa học:
1)Công thức hóa học: dùng để biểu diễn ngắn gọn chất.
a) Công thức hóa học của đơn chất:
- Đơn chất rắn:( Công thức hóa học chính là kí hiệu hóa học)
VD: K, Na, Ag, Ba, Ca, Mg, Cu, Zn, Fe, Al, …C, S, P, …
- Đơn chất thể khí:( Công thức hóa học là kí hiệu hóa học thường có
ghi kèm chỉ số 2).
VD: H
2
, Cl
2
, O
2
, N
2
, …O
3
( Khí ozôn).
b) Công thức hóa học của hợp chất:
- Muốn viết đúng công thức hóa học của hợp chất cần ghi nhớ: tên
nguyên tố hóa học, kí hiệu hóa học, nhóm nguyên tử, hóa trị nhóm
nguyên tử, vận dụng được quy tắc hóa trị.
- Oxit( M
x
O
y
): gồm kí hiệu của oxi kèm theo chỉ số y và kí hiệu của
một nguyên tố M( có hóa trị n) kèm theo chỉ số x.
- Axit: gồm một hay nhiều nguyên tử hiđro và gốc axit.
- Bazơ( M(OH)

n
): gồm một nguyên tử kim loại( M) và một hay nhiều
nhóm hiđroxit(- OH).
-Muối: gồm kim loại và gốc axit.
2) Tính theo công thức hóa học:
- Tính phân tử khối:
( Khối lượng 1 phân tử)
- Tính khối lượng Mol:
( Khối lượng N= 6.10
23
phân tử)
- Tính thành phần phần trăm khối lượng của các nguyên tốtrong
một công thức hóa học:
VD: Tính thành phần phần trăm khối lượng nguyên tố trong các hợp
chất sau:
a) SO
3
.
b) Al
2
(SO
4
)
3
.
Giải
3.16.100%
a) %O = = 60%
80
12.16.100%

b) %O = = 56,14%
342
Vậy %O của SO
3
nhiều hơn %O của Al
2
(SO
4
)
2
.
- Lập công thức hóa học hợp chất khi biết thành phần phần
trăm của khối lượng của mỗi nguyên tố và khối lượng Mol của
chất
III. Phương trình hóa học và tính theo phương trình hóa học
1) Phương trình hóa học: dùng để biểu diễn ngắn gọn một phản ứng
hóa học, được xây dựng từ công thức hóa học, dựa trên cơ sở định
luật bảo toàn khối lượng.
VD: Lập phương trình hóa học phot pho cháy trong oxi
4P + 5O
2
 2P
2
O
5
2)Tính theo phương trình hóa học:
- Hệ số trên phương trình là số mol chất( n).
- Tính toán trên phương trình.
- Mối quan hệ giữa các đại lượng số mol( n). Khối lượng( m), thể
tích khí( V).

n.M n.22,4

- Các định luật áp dụng: định luật bảo toàn khối lượng, định luật
Avogađro( định luật về thể tích Mol của chất khí).
- Các dạng bài toán tính theo phương trình hóa học:
o Dạng 1: đề bài cho lượng chất của một chất tham gia hay
một chất tạo thành( bài 4 trang 94, bài 4+ 5 trang 109, 4+ 5
trang 113, bài 4 trang 117).
o Dạng 2: đề cho lương của hai chất tham gia( bài 4 trang 84,
bài 6 trang 109, bài 5 trang 117, bài 5 trang 132).
o Dạng 3: chất tham gia có lẫn tạp chất( chất tham gia không
tinh khiết có lẫn tạp chất)( bài 5 trang 84, bài 3 trang 87).
o Dạng 4: biện luận qua nhiều phương trình hóa học( bài 6
trang 94, bài 8 trang 101).
o Dạng 5: độ tan ( S) và nồng độ dung dịch( C
M
, C%)( bài 5
trang 142, bài 1 7 trang 145 146, bài 1 6 trang 151).
IV. Hệ thống hóa kiến thức cơ bản cần nhớ chương trình HK II
hóa học lớp 8.
BẢNG 1: Phân loại oxi, hiđro, nước.
Oxi( O
2
) Hiđro( H
2
) Nước( H
2
O)
Công thức hóa

học O
2
H
2
H
2
O
Phân tử khối
32 2 18
m
M
V
22,4
Tính chất vật
lý
Khí oxi là một
chất khí không
màu, không mùi,
ít tan trong
nước, nặng hơn
không khí 1,1
lần, hóa lỏng ở
- 183
o
C, oxi hóa
lỏng có màu
xanh nhạt.
Khí hiđro là một
chất khí không
màu, không mùi,

không vị, nhẹ
nhất trong các
chất khí, tan rất
ít trong nước.
Nước là chất
lỏng không
màu, không
mùi, không vị,
sôi ở 100
o
C,
hòa tan được
nhiều chất rắn,
lỏng, khí.
Tính chất hóa
học
Khí oxi là một
đơn chất phi kim
rất hoạt động,
đặc biệt ở nhiệt
độ cao, dễ dàng
tham gia phản
ứng hóa học với
nhiều phi kim,
nhiều kim loại
và hợp chất.
Trong các hợp
chất hóa học,
nguyên tố oxi có
hóa trị II.

Khí hiđro có
tính khử, ở nhiệt
độ thích hợp,
hiđro không chỉ
kết hợp đươc với
đơn chất oxi, mà
nó còn có thể kết
hợp với nguyên
tố oxi trong một
số oxit kim loại.
Các phản ứng
này đều tỏa
nhiều nhiệt.
Nước tác dụng
với một số kim
loại ở nhiệt độ
thường( như
Na, K, Ca, …)
Tạo thành bazơ
và hiđro; tác
dụng với một
số oxit bazơ
tạo ra bazơ như
NaOH, KOH,
Ca( OH)
2
; tác
dụng với nhiều
oxit axit tạo ra
axit.

Ứng dụng Khí oxi cần cho
sự hô hấp của
người và động
vật, cần để đốt
nhiên liệu trong
sản xuất và đời
sống.
Khí hiđro có rất
nhiều ứng dụng,
chủ yếu là do
tính chất rất nhẹ,
do tính khử và
khi cháy tỏa
nhiều nhiệt.
Nước hòa tan
nhiều chất dinh
dưỡng cần thiết
cho cơ thể,
nước cũng
tham gia vào
nhiều quá trình
hóa học quan
trọng trong cơ
thể người và
động vật, nước
cần thiết cho
đời sống hàng
ngày, sản xuất,
…
Điều chế:

-Trong phòng
thí nghiệm
Khí oxi được
điều chế bằng
Khí hiđro được
điều chế bằng
Cho hai lần thể
tích khí hiđro
hóa hợp với
-Trong công
nghiệp
cách đun nóng
những hợp chất
giàu oxi và dễ bị
phân hủy ở nhiệt
độ cao như
KMnO
4
và
KClO
3
.
Khí oxi được
điều chế từ
không khí( hóa
lỏng không khí ở
nhiệt độ thấp và
áp suất cao, sau
đó cho không
khí lỏng bay hơi.

Trước hết thu
được khí nitơ ở
-196
o
C, sau đó là
khí oxi ở
-183
o
C) hoặc từ
nước ( điện phân
nước trong các
bình điện phân,
sẽ thu được hai
chất khí riêng
biệt là oxi và
hiđro.
cách cho axit
( HCl hoặc
H
2
SO
4
loãng) tác
dụng với kim
loại kẽm( hoặc
sắt, nhôm).
Khí hiđro được
điều chế bằng
cách điện phân
nước hoặc dùng

than khử oxi của
H
2
O trong lò khí
than hoặc điều
chế H
2
từ khí tự
nhiên, khí dầu
mỏ.

một phần khí
oxi.
BẢNG 2: Phân loại loại phản ứng.
Loại phản ứng Khái niệm
Phản ứng hóa hợp Là phản ứng hóa học trong đó một
chất mới được sinh ra từ hai hay
nhiều chất ban đầu.
Phản ứng phân hủy Là phản ứng hóa học trong đó một
chất sinh ra hai hay nhiều chất
mới.
Phản ứng oxi hóa – khử Là phản ứng hóa học trong đó xảy
ra đồng thời sự oxi hóa và sự khử.
Phản ứng thế Là phản ứng hóa học giữa đơn
chất và hợp chất, trong đó nguyên
tử của đơn chất thay thế nguyên tử
của một nguyên tố khác trong hợp
chất.