Bài 11 đặc trưng sinh lí của âm

BÀI 11:

ĐẶC TRƯNG SINH LÍ CỦA ÂM


.

I.
Độ cao: .
,
1. Khái niệm: Cảm giác về sự trầm bổng của âm gọi
là độ cao của âm



I.
Độ cao:
1. Khái niệm: Cảm giác về sự trầm bổng của âm gọi là độ
cao của âm
2. Bản chất:
to gắn
liền
-Độ cao của âm là một đặc Độ
trưng
sinh
lí với
củađặc
âm gắn liền
trưng vật lí nào của âm ?
với tần số âm
-Tần số thấp  độ cao của âm thấp ( âm trầm)

-Tần số tăng độ cao của âm tăng ( âm bổng)
* Lưu ý: không
tăngHz
gấp
f1 ( 800thể
Hznói
) =tần
2.f2số( 400
) đôi thì độ to của
âm tăng gấp đôi
Độ cao âm ( f1 ) ≠ 2 lần Độ cao âm ( f2 )


II. Độ to:
1. Khái niệm:
Cảm giác nghe âm “to” hay “nhỏ” gọi là độ to của âm
2. Bản chất:
Độ to của âm là một đặc trưng sinh lí của âm gắn liền với
mức cường độ âm
* Lưu ý: không thể lấy mức cường độ âm L làm số đo độ
to của âm được ( vì khi đo L ta không loại trừ khả năng
có siêu âm và hạ âm )
Tại sao khi ta xoay Volume trong máy thu
thanh để tăng âm thì ta nghe âm to hơn ?


.
III. Âm sắc
1. Khái niệm:
• cảm giác về sắc thái khác nhau của âm do các nguồn âm

khác nhau phát ra gọi là âm sắc
• Âm sắc là một đặc trưng sinh lí của âm, giúp ta phân
biệt các nguồn âm khác nhau phát ra. Âm sắc có liên
quan mật thiết với đồ thị dao động âm
2. Bản chất:
- Là một đặc trưng sinh lí của âm
- Giúp phân biệt âm do các nguồn khác nhau phát ra


=> Vậy, 3 đặc trưng sinh lí của âm là: độ cao, độ to
và âm sắc
3. Ví dụ:
•Ta dễ dàng phân biệt được âm do đàn ghi ta, đàn
violon hay kèn sacxo khi phát ra nốt la cùng một lúc,
do chúng có âm sắc khác nhau


II. Âm sắc

x

Đồ thị dao động âm của sáo

t

x

t
Đồ thị dao động âm của kèn sacxô

III. Âm sắc
1. Khái niệm:
cảm giác về sắc thái khác nhau của âm do các nguồn âm
khác nhau phát ra gọi là âm sắc
2. Bản chất:
- Là một đặc trưng sinh lí của âm
- Giúp phân biệt âm do các nguồn khác nhau phát ra
- Âm sắc có liên quan mật thiết với đồ thị dao động âm
Âm sắc liên quan đến đại
- Lưu ý:Cùng một âm, đồ thị dao động âm khác nhau
lượng vật lí nào của âm ?
nhưng tần số thì như nhau
Cơ chế hoạt động của đàn oocgan: Trong đàn oocgan có những
mạch điện tạo ra dao động điện từ có đồ thị dao động giống hệt
đồ thị dao động âm của các nhạc cụ. Khi đưa các dao động điện
từ đó ra loa thì nó phát ra âm giống như các nhạc cụ đó.


Củng cố:
Cho các đại lượng sau: đồ thị dao động âm, độ cao, mức
cường độ âm, âm sắc, độ to, tần số.
Câu 1: Hãy chọn các đặc trưng sinh lí của âm?
âm sắc, độ to, độ cao
Câu 2: Hãy sắp xếp các đại lượng trên theo mối liên hệ
tương ứng giữa các đặc trưng vật lí và đặc trưng sinh lí
của âm?
Đặc trưng vật lí
Đặc trưng sinh lí
Đồ thị dao động âm

Âm sắc
Mức cường độ âm
Độ to
Tần số
Độ cao


Câu 3 : Độ cao của âm là :
A. Một đặc trưng vật lí của âm
B.
B. Một
Một đặc
đặc trưng
trưng sinh
sinh lílí của
của âm
âm
C. Vừa là đặc trưng vật lí của âm, vừa là đặc
trưng sinh lí của âm
D. Là tần số của âm


Câu 4 : Độ to của âm gắn liền với :
A.Cường độ âm
B.Biên độ dao động của âm
C.Mức cường độ âm
D.Tần số âm