Nghign ciiu
Gia (Jinh va G i 6 i
So 4 - 2 0 1 4
Giao due l01 thanh pho Hd Chi Minh qua mgt cuoc khao sat
Pham Thj Thuy
Hoc vi^n Hanh chinh Qufic gia co s& thSnh ph5 H6 Chi Minh
Tom tat: Bai vie't du6i day dUa tren ket qua cua mot nghien cflu
thpc nghiem dUpc thUc hien tai 1 phudng thupc quan npi thanh
va 1 huyen ngoai thanh thanh pho' Ho Chi Minh nam 2012
nhdm danh gia mflc dp quan tam ciia cac bac cha me de'n viec
giao due ky nang so'ng cho tre em trong giai doan hien nay.
Nghien cflu nay da tie'n hanh khao sat tren tong so' mau la 467
cha me va phdng va'n sau 60 trUdng hpp vdi mong muo'n tim hieu
viec dUa them npi dung ky nang song vao viec giao due tre, dac
biet la tre tfl 0 den 6 tuoi, dang dien ra the nao? Cac bac cha me
thpc hanh dieu do ra sao? Viec thUc hanh do cd gi gid'ng va khac
nhau gifla cac nhom xa hpi? Tfl dd bai viet dua ra kie'n nghi, giai
phap nhdm cai thi§n dieu kien giao due, tao cho tre nang lflc
tam ly xa hoi co the iing pho vdi nhflng yeu cau va thach thflc
mdi nay sinh tfl cupc sd'ng hang ngay.
TH khoa: Giao due; Ky nang sd'ng; Tre em; Tre tiJf 0 den 6 tuoi.
1. Gidi thieu nghien cuiu
Giao due gia dinh d Viet Nam Ifl xfla dl'n nay vdn ludn dupc coi trpng.
Tuy nhifin, d mdi giai doan lich sfl khac nhau cdng vific nay ciing cd
nhung ddi thay nhdi dinh. Trudc day, vific gido due tre d nha cung nhfl d
trudng chii ylu dua tren nen tang cua 4 gia tri ldn la dflc, tri. thi, my. Thdi
Pham Thi Thuy
119
gian gdn day, ngudi ta da dua them mdt gia tri vdi tu each la mot npi dung
quan trpng trong giao due con tre - dd la giao due ky nang sdng.
Viec dfla ndi dung giao due ky nang sd'ng cho tre khdng phai la mdt
dilu ngdu nhiin. Nhu chung ta diu bifi't, cudc sdng hifin dai vdi su phat
triln ciia cdng nghifip, su tifi'n bd cua khoa hpc ky thuai, cung nhu su tdc
ddng ciia nin kinh t l thi trudng, cua loan cdu hda va hpi nhap qud'c tfi'. ddi
sdng xa hdi biln ddi nhanh din mflc nlu khdng cd su chuan bi con ngudi
se khdng kip thich fltig. Trudc tinh hinh dd, cac nha giao due thi gidi da
Cling lim each giao due de tao cho tre nang Iuc iam Iy xa hdi. nham flng
phd vdi nhimg ylu cdu va thach thflc mdi, nay sinh tfl cudc sd'ng hang
ngay. Dd la giao due ky nang sd'ng nhdm giup tre biln nhan ihflc thanh
hanh ddng, nghia la tre khdng chi hilu bilt ma cdn phai lam dupc dilu
minh hilu.
Vay, vific dua ihfim ndi dung ky nang sdng vao vific giao due tre, dac bifit
la Ire tfl 0 dfi'n 6 tudi, dang diln ra the nao? Cac bac cha me thuc hanh dilu
dd ra sao? Vile thuc hanh dd cd gi gidng va khac nhau gifla cac nhdm xa
hdi? Dua vao cudc nghiin cun thuc nghiem xa hdi dupc ihuc hien d thanh
phd Hd Chi Minh, bai vil'l hy vpng se ira ldi phan nao cdc cau hdi tren.
Cudc nghifin cflu thuc nghifim dupe tiln hanh d phudng 14 quan Gd
Vdp vd xa Trung Chdnh, huyfin Hdc Mdn, thanh phd Hd Chi Minh vao
thdng 5, 6/2012. Hdc Mdn la mdi huyfin ngoai Ihanh va xa Trung Chdnh
Id mdt xa nghIo, da sd dan cd trinh dd hpc van thdp. Gd Vap la quan ndi
thdnh, so vdi huyfin Hdc Mdn, kinh ticua Gd Vdp khd hem, trinh dd hpc
vdn ciia ngudi dan cung cao hem.
Cudc nghifin cflu da tifi'n hanh dieu tra bang bang hdi tren long sd mdu
la 467 cha me Ihudc hai dia ban Gd Vdp (225), Hdc mdn (242) va phdng
vdn sau 60 trudng hpp. Ddi tupng tham gia khao sat la cac bac cha me
(358 nfl, 109 nam) cd con lfl 0-6 tudi, tap trung nhilu nhat irong dd tudi
20- 40 tudi (chilm de'n 91,9%). Trinh dd hpc vdn cua cac cha me: cap Irung
hpc phd thdng (THPT) chilm 57.2%; cao ddng/dai hpc (CD/DH) la 28.7%;
nhdm cd trinh dd trfin dai hpc chi cd 2,4%, khi phan lich dupc gdp lai thanh
2 nhdm trinh dd hpc vdn Id THFT trd xud'ng va CD/DH trd len. Tai dia ban
nghifin cflu, cdc hd gia dinh cd mflc sdng irung binh chiem 78,2%, chi cd
4,7% cd mflc sdng kha va cd ldi 17.1% lu cho d mflc sd'ng ngheo.
2. Burc tranh chung ve giao due ky nang song cho tre tir 0 den 6 tuoi
tren dja ban nghien curu
Ky nang .sdng la ndi dung giao due ngay cang dupe quan tam va dua
vdo giao due tre lfl khi cdn nhd. Sd lieu dieu tra cho tha'y 76.8% cha me
dupc hdi chpn day ky nang .sd'ng cho tre lfl 0- 6 tudi. chi sau giao due dao
120
Nghien ciiu Gia dinh va Gidi. Quyen 24, so 4, tr.118-127
Bieu 1. Cac noi dung giao duc can thiet
Giao due khac
12,1
^ ^ H
^ ^ ^ H 76.8
Giao duc Iham my
^ ^ ^ ^ ^ ^ B i ^ ^ ^ ^ ^
161,7
Gi30 duc the chat
^ ^ H B ^ ^ ^ ^ ^ H ^ ^ M
Giao due ky n^ng song
Giao
thLiC ^ ^ ^ ^ ^ ^ • ^ ^ • ^ ^ • • i ^ ^ ^ ^ l ^ H 73.
duc dao 60c ^^^^^^I^^^^^^H^^^H^^^^^^^^H
dflc (94%i) va giao due thi chat (81,1%) (Bieu 1).
Trong nhung ky nang sdng dupc cha me chpn day nhilu nhdt, xfi'p theo
thfl tu tfl cao xud'ng thdp thi ky nang sd'ng tu lap va ky nSng giao ti^p dupc
chpn day nhilu nhdt va ky nang bai it dupc chu y nhdt (Bieu 2).
Nhin chung, cdn mdt khoang each giua nhan thflc va hanh ddng thuc
l l lrong giao due mdi sd ky nang. Diln hinh Id day con hpc bai, mot ky
nang sd'ng quan trpng, 41,0% cha me thay cdn nhung chi cd 26,6% cha me
dua con di hpc boi.
Giao due gidi tinh va day con each phdng iranh xam hai tinh due cung
la mdt trong nhung ndi dung quan trpng trong giao due ky nang sdng cho
tre ma nghiin cflu nay quan iam. Tuy rihiln, day la vdn d l tuong dd'i khd
Bieu 2. NhQng ky nang cdn dupc giao due cho tre tfl 0-6 tudi
0
10
20
30
40
50
P h a m Thi Thuy
181
khan ddi vdi nhan thflc cua tre d dd tudi tfl 0 din 6. Tra ldi phong vdn sau,
mdt phu huynh cho bill: 'Tor khdng biel phdi dgy con ve gido diic gidi
tinh tit mdy ludi. Bdy gid ngn xdm hgi nhieu qud, ldi rd't lo cho con gdi tdi"
(Nfl, 35t, cdng nhan, Hdc Mdn). Cd ihl vi thi nfin nhilu cha me eho rdng
chua qua cdn ihifi't giao due each phdng tranh xam hai tinh due cho U-e d
dd tudi nay. Tuy nhifin do mdt sd han chi cua nghifin cflu nen d ndi dung
nay bdi vilt khdng str dung sd lifiu dinh Iupng ma chi tham khao cac dfl
lieu dinh linh.
Cufic khao sat cho thdy cd nhirng khac bifit gifla cac nhom cha me trong
quan niem cung nhfl hanh ddng thuc l l ciia hp khi day con ky nang sdng.
Gidi tinh, fl-inh dd hpc vdn, dia ban sinh sdng, mflc sdng gia dinh diu la
nhflng ye'u id cd nhiJng anh hudng nhal dinh dl'n nhan thflc va thuc tigiao
due ky nang sdng cho con cua cac bac cha me.
2.1. Tuong quan giii'a nhdm nam (cha) va nhom nii' (me)
Sd lieu bang 1 cho thdy ylu td gidi ti'nh cd anh hudng nhilu din nhan
thflc va thuc llgiao due ky nang sdng cho tre. Trudc hfi't cd thi nhan tha'y.
dtdl ca mpi ky nang sdng cu thi, ngudi me cd xu hudng de cao. quan iam
vd true tifi'p day con cao ban ngudi cha va su khac bill the hiln irin khia
canh nhan thflc rd hon la tren thuc tfi'.
Dac dilm cua tre dudi 6 ludi
dupc phu giup cha me/ngudi ldn
bie't phu giflp cha me hoac be tu
tu lhu xl'p dd chai mdi khi choi
la ihich bdi chudc ngudi Idn va rdt thich
lam vile. Bang viec lap cho tre thdi quen
sdp xip dd dac ciia minh. dpn dep tu dd,
xong, v.v. cha me .se giflp tap cho tre rdi
Bang 1. Nhan thflc va (hire te thuc hicn cac kf nang giao due cho tre
tfl 0-6 tudi, chia theo gidi tinh ngufli tra idi (NTL)
Nhan thttc ve ky nUng giao due
(N=467)
Noi dung giao djc
Nam
Nil
(N=10KI
(N=151{)
Thuc le v^ ky ndng giao due
l.\=467)
Miity
Nam
Nu
nyhiJ
(N=l(19)
(N=35K)
thimg ke
94.4
**
Daycachgiaiilifipvi'timiiinjjirrn
KK,0
yi,1
*•
Duy cim d t h phiinij tranh tai nan
Day um Mmg lit lap
75,9
K7,(l
Si,6
iSfly uim liim viai. nhil
5X1
Day am -hiei (juan sji, dai Cilu lim, suy
,
75,1
67.(1
n^iedu tni It'll
Duy nm quanly cam xut
50.9
61.5
Diiyi:
35.2
42 7
MiJc y ngliTa ih6ng k c : * P<0.l ** P<0.05 * * • P<0.001
***
MiJLy
njihid
ihoin; ke
K9.II
y5.3
92.7
9i,l
77,1
77,9
55,0
6K,4
**
**
122 Nghien cflu Gia dinh va Gidi. Quyen 24, so 4, tr.118-127
nhilu dflc tinh, nhieu kiln thflc va ky nang ldng ghep. Sd' lieu bang 1 eho
tha'y cd su khac bill dang ke giua nhdm cha va me trong vific day con Iam
vific nha, ngudi me quan tam han ngudi cha, ca trong nhan thflc (75,1% so
vdi 53,7%) va trfin thflc tfi'(68,4% so vdi 55%). Dieu nay hoan loan phfl hpp
vdi thuc tiphan cdng lao ddng trong gia dinh hifin nay khi lrong con va lam
vific nha vdn do ngudi vp dam nhifim chi'nh. "Mgi viec trong nhd Id tdi Idm
Id chinh, anh dy dl tdi ngdy. het cdng viec Igi nhgu. May dita con gdi Idn
tdi tap cho chdu ldm viec nhd tif be nen chdu cimg giiip loi difoc /ihieu viec
nhu trdng em, quel nhd, rita bdt... " (Nfl, 37 tudi, ndi Irp, Hdc Mdn).
Ddi vdi ndi dung giao due gidi linh, thuc l l c h o thay ngudi cha rat ngai
dl cap dfi'n chii dl giao due gidi tinh ndi chung va van di xam hai tinh due
ndi rieng vdi con. Mpt ngudi cha khi dupc hdi vl khd khan khi day con da
tam su: "Khd khdn Idn nhd't cita tdi la dgy con ve vd'n de gidi linh. Tdi nggt
ldm, dgc bdo ciing biel Id dgo ndy nhieu Ire' bi yeu rdu xanh tdn cdng
nhung Idi khdng bie't phdi iwi vdi con gdi tdi nhif the'ndo" (Nam, 40 ludi,
cdng chflc, Gd Vap). Ngudi me thudng la ngudi true til'p cham sdc con,
danh nhilu thdi gian lo cho con ngay lfl nhd nfin hp chu y dfi'n nhung nguy
ca tilm an va riii ro ma con cd Ihl gap phai. Mac dfl vay, phdng va'n ngudi
dan cho thdy vdn cdn cd khoang each kha rd giua nhan thflc vl su cdn thiei
va hanh dpng thuc tfi'khi day ky nang nay cho tre ngay d ngudi me . Ngudi
me cung gap nhflng khd khan lucfng lu nhu ngudi cha: "^/;/ tdi biel be ndo
bi xdm hgi tdi rd'i lo cho con gdi Idi. Nhitng tdi chita bidt phdi bdo ve chdu
bdng cdch ndo. dgy chdu sao ddy nita" (Nfl, 35 tudi, budn ban, Hdc Mdn).
Vi vay, ngudi cha va ngudi me hien nay rat cdn dupc irang bi nhflng kiln
Ihflc va phuang phap giao due gidi tinh nhdm giup tre tranh xa cdc nguy
ea bi xam hai.
Vdi ndi dung day con .sd'ng tu lap, ky nang dupc cac cha me quan iam
va day dd nhieu nhat, ngudi me quan tam han cha ca ve mat nhan thflc Idn
trfin thflc te, mac du ly lfi chenh lech giua cha va me la khdng nhilu.
O cdc ndi dung day con each giao til'p. day con bill quan sat, dat cau
hdi, suy nghi cau tra ldi va day eon quan ly cam xflc, cd su khac bill gifla
cha va me. tuy nhifin su khac bill chi thfi hien chii ylu trong nhan thflc,
me quan tam han cha, cdn irfin thuc le su khac bill khdng rd rdng.
Ngoai ra, cd the nhan tha'y rdng trong tdt ea cac ndi dung cdn giao due
thi chi ed ndi dung giao due cac ky nang bai va ky nang phdng iranh tai
nan khdng cho thdy cd mdi quan hi ro rang nao vdi dac difi'm gidi tinh.
Khdng cd su khac biet dang ke nao gifla nhdm cha va nhdm me ca trong
nhan ihflc va trfin ihuc te'.
Nhin chung lai, cudc khao sdt trfin thuc dia da cho thdy trong vific gido
diac mpi ky nang sdng cho tre thi su quan tam va hdnh ddng ihuc tfi'cua
P h a m Tlii Thiiy
Bang 2. Nhan thurc va thuc le thuc hien cac ky nang giao due cho tre
tir 0-6 tool chia theo hoc va'n ciia ngirdi tra loi
Nhan thu'c v.c k y
(.N'=4fi7|
Ngi dunig giao due
Day cm Ming IU lap
Ojy rath Eiaii liep vi'ft imni n^u>'(i
Dayton I'aeh phiMig Iranh lai nan
Day am liun vift nhd
Day am hiel quan lal. dai L-au ho
'•
hUy nghi enu ira li'fi
Day eon ijuan ly oam x
Day eon hot hd
Trung hiv
phci ihfmg
iro iLUnny
(N=32l)
n a n g giao d u c
CD/DH
tnf lin
(N=I4.5)
f\K2
91.1
91.7
S1.4
74.5
.i9,5
73.1
.=ifi,l
65.5
5.3.tt
92.5
y2.2
79.M
?<5.2
Miicy
nsihTii
ihrtnc
kc
^*
*
'**
Thucleveki nang giao iJue
(N=467l
Trung hoc
pho ihimg Int
xtiins
(N=^22)
CD/DH
mt Icr
1N=I45)
92.2
90.1
75.K
6.1,(1
972
•MJ
X2.1
7(1.1
49.1
64,1
4l.y
23.fi
5S.6
:>.ii
Miity
n^hla
Ihong kc
,*
**
i l
Miic y ngliTa ihring ke: * P
nhdm nam (cha) ludn cd ty lfi ihdp han nhdm nu (me).
2.2. Tuong quan giii'a cac nhom hpc van ciia cha me
Trinh dd hpc vdn ciia cha me cung la mdt yfi'u td quan trpng anh hudng
din vile giao due con cai.
Trinh dd hpc vdn cd mdi quan he chat che vdi mflc dp nhan thflc va kha
nang giao due tren ihuc llcua cha me trong cac ndi dung: day con hpc bPi.
day con quan sat va day con quan ly cam xuc. Cha me cd hpc vdn cao han
quan tam giao due con hem. Su khac bifit the hifin rd nhal d mat nhan thflc
d ndi dung day boi giua cha me cd irinh dd hpc van tfl CD/DH trd lln
(53.8%) so vdi cha me cd irinh dd THPT trd xudng (35.2%) (Bang 2).
Nhin vao bang sd lilu trin ta thdy hai nhdm cha me chia theo trinh dp
hpc vdn cd su luang ddng khi dat thfl tu uu liln cac ky nang sdng cdn thiet
cho con. Tuy nhifin, ca d nhan thflc ldn Irfin thuc te khoang each chfinh lech
d hdu hfi't cdc ndi dung giao due cdc ky nang sd'ng can ihifi't deu nghieng
vl phia nhdm cd irinh dp hpc vdn cao hon. Cac .so lieu dilu tra nay dem
lai niem lin rdng rdi day, khi trinh dd hpc vdn ciia cac bac cha me ire ngay
cang dupc nang cao thi vdn dl giao due ky nang sd'ng cho con tre ngay tfl
sdm cung ngay cang dupc coi trpng.
2..^. Tuong quan giura nhdm nong thdn va nhdm do thi
Ylu id dd thj va ndng thdn la ylu id cd thi anh hudng din vific giao
due con cdi. Quan Gd Vdp, khu vuc dd thi dang phat triln nhanh. cd uu
thi hon so vdi khu vuc huyfin Hdc Mdn vl kha nang va ea hdi tifi'p can cac
dich vu xa hdi. Khac bill vl Idi sd'ng giira hai khu vuc nay vdn cdn kha ro
124 Nghien cflu Gia dinh va Gi6i. Quyen 24, so 4, tr,118-127
net. Cu dan ndng thdn vilng nay cho den nay vdn con ldi sdng cdng ddng,
d ddy ngudi ta diu quen biet nhau, quan hfi la quan he hp hang hoac lang
gilng, xdm ngd, nen xa hdi ndng thdn tuong dd'i dn dinh, con ngudi tin
cay ldn nhau. Tre em ndng thdn lai sdm dupc lam quen va thich nghi vdi
mdi Irudng tu nhien. Trong khi dd, d dd thi, con ngudi sdng, lam vific va
quan he vdi nhau la theo chflc nang, il cd nhung mdi quan h i ho hang, lang
gilng gdn bd vdi nhau lau ddi. Ngoai ra, tre em dd thi ft cd dilu kien dl
lam quen va thich irng mdi mdi irudng lu nhifin.
Phong van ngudi dan d hai nPi phdn nao cho thay su khac bifit ve dilu
kifin, mdi Irudng sd'ng cua tre. 6 Hdc Mdn, Ire em dupc sdng lrong mdi
Irudng kha than thien: "Khu ddn cunhd tdi mgi ngudi sdng hda ddng. cd
ngd biel nhau he't, vi vdy cdc chdu cung cd nhieu bgn choi" (Nfl, 33 tudi,
cdng nhan, Hdc Mdn). Nhung d Gd Vdp, su khep kin trong cdng ddng dan
cu lai khie'n cha me lo ldng: "Con 7<5( ngodi gid hoc ve chd biel choi vdi
ai,bdme dildm hel, cita nhd chd bao gid ddm md ra nen cdc chdu nhubi
nhdi" (Nam, 41 tudi, budn bdn, Gd Vap).
vay lieu khoang each ve ldi sd'ng va khac bifit mdi trudng sd'ng cd anh
hudng de'n each day con cua cha me?
Sd lifiu bang 3 cho thdy mdi irudng sd'ng cd tac ddng den nhan thflc cua
cha me Irpng viec giao due mdt sd ky nang sdng cho tre. Cha me d Gd Vdp
cd )/ thflc cao han cha me d Hdc Mdn vi su can thie't phai day dd con d cac
ndi dung: day con lam viec nha (74,7% so vdi 66,0%), day con bai (48,4%
so vdi 34.0%), day con each giao tiep (94,2% so vdi 90,0%), day con quan
sal (68,0% so vdi 59,8) va quan ly cam xue (63,1% so vdi 55,2%).
Bang 3. Nhan thflc va thuc te thuc hien cac ky nang giao due cho tre
tfl 0-6 tudi chia theo dia ban sinh sd'ng
Nhan thiire v« k.f nang giao duc
(N=467)
Noi dung giao due
Go Vap
(N= 2251
Hoc
Mftn
(N=24ll
Miity
nghTa
ke
Day con song iirlap
Day ciieh giao iiep vi'n moi ngm'ii
Day eon each phong iranh lai nan
Day con lam viee nha
Day Li>n biel quan sal (1^1 cJu hi')
suy nghT cau Ira U'ri
Day con quan 1;? tam \
Day con hoc hiti
94,2
94.2
K3,l
74,7
91,.3
90,0
77,6
66.(1
6K,ll
59 ,K
63,1
4K,4
55,2
.34,0
*
t*
*
*
'*
Miic y nghia tho'ng ke: * P<0.1 ** P<0.05 *** P<0.001
T h u c t e * ek¥ nang giao duc
(N=467)
Miicf
Gd V,i'p
Hik
nghTa
Ihitng
(N=225)
kg
93,«
92,0
93.x
90.9
7K,2
63,1
77,3
67,4
55,6
.52,1
50,2
44,2
25,2
2X,C1
Pham Thi Thuy
125
Tuy nhiin, trfin thuc tfi', yeu td dia ban sinh sd'ng khdng cd liidi liln he
vdi vific gido due cdc ky nang sdng cho tre. Hdu nhu khdng cd su khac bifit
cd y nghia gifla cha me d Gd Vdp va cha me d Hdc Mdn lrong giao due
con d tdt ca cac ky nang sdng. Dilu nay trai vdi du dodn ban ddu la ylu td
dd thi va ndng thdn cd thi anh hudng den viec giao due con cdi cua cac
cha me.
2.4. Tirong quan giura cac nhom mUrc song khac nhau
Mflc sdng gia dinh la mdi trong nhflng bie'n sd dupc quan tam trong
nghiin cflu thuc nghiim nay. Lieu vdn dl nhan ihflc va kha nang day cac
ky nang sdng cho con cd bi chi phdi bdi mflc sdng ciia gia dinh? Cha me
d cdc hd gia dinh ngheo cung thudng cd trinh dp hpc van thdp. vi vay lifiu
gdnh nang kinh t l cung v6i su han chi vi kiln thflc, phuang phap va
phflpng tifin giao due cd anh hudng dfi'n su quan tam, Idm han c h i vific gido
due ky nang sdng cho con cua hp?
Khdng nhu du doan, sd lilu bang 4 cho thdy mflc sdng gia dinh khdng
cd mdi lien he chat che nao vdi vific giao due con ky nang sdng. O hdu hit
cdc ndi dung gido due ky nang sdng ca vi mat nhan thflc ldn trong hanh
ddng Ihuc Ie hang ngdy, khdng cd su khac bifit cd ^ nghia gifla nhdm cd
mflc sdng irung binh trd Ifin va nhdm ngheo. Rifing vific day con hpc bai
trin thuc l l la cd md'i lifin hfi vdi mflc sdng. Gia dinh cd mflc sdng trung
binh ird lln cho con di hpc bPi nhilu hon gia dinh ngheo (28.4% so vdi
17,5%). Dilu nay cung dfi hieu vi do d thanh phd Hd Chi Minh chi phi cho
vific hpc bcrt la kha cao nen gia dinh kha gia cd dilu kifin ddng tiln cho
con di hpc bai va di boi thudng xuyen han, cdn gia dinh cd mflc sd'ng
ngheo rdt khd cd kha nang ddu tu cho con. "Tdi bie't Id cdn cho con hoc
Bang 4. Nhan thflc va thuc te thuc hien cac kf nang giao due cho (rc^
tir 0-6 tudi chia theo mflc sd'ng ciia ngudi tra lcri
^ o i dung gtuo duc
Day con sfinyiir Iflp
Day cich Kiao liep vi'ti moi ngin'n
Day con c^ch phitilg Inlnli Iai nnn
Day cnii l i m vi(c nhfl
Uiiy eim hiCl quan nil. dAi cAu hi'>i.
huy nghT cflu I r i li*i
Day ton quanly earn n
Day eon hi.ic h n
Nhan Ihiic vc ky nang giao duc
(N=467)
Til Irung
NghCM
nghia
(N=M(l)
Ifin
ihitng ki
(N=3Kfi)
92.7
92..'i
92.S
90.(1
K(1.3
K0,0
fiK.9
76,3
Thuc le v(; ky n.ing giao duc
(N=467)
Tir Injiii;
Milt'j
(N^Md)
ten
Ih6nt ke
(N=3K7)
y4fi
90.11
9.S.11
9[l.7
7K,3
75.0
64.fi
6K.K
64.0
fi2,5
IS.fi
45.(1
5K.(I
42.7
fil.N
32..'i
4K.I
2K.4
42..S
Miic y ngliTa ihtfng U: * P<0.i •* P<0.0.S *** P
I7.S
•
126
Nghien curu Gia dinh va Gidi. Quyen 24, so 4, tr.118-127
bai nhinig cho den gid vdn chua chau di hpc dirac vi nhd ' * / ' " " ^^ j ^ ^ ^ ^
bond di ldm sudt, minh tdi cdn con nhd khdng at Jua '''"!" .^^^ ^„ , Q , ' ; J
Han nOa, tdi thdy hdng xdm cho con di hpc md tien hpc pl''i '"
•
bai cung tdn nhieu nen detUtirdd." (Nif, 39 tu6i, cOng nhan, n u
;.
Thuc te la ngay ca 6 nong thon cQng kh6ng con noi nao co ao ho sach
dli de cha me co Ihi tu day con hoc boi khong mat tien. Cha mc muon cno
con hoc boi chi cd mot noi duy nhit la hd boi co thu phi. 1 ren 2 Oja Dan
Go Vap va Hoc MOn, mfli noi chi CO 1 ho boi, nhiSu hfl gia dinh 0 xa
khong du dieu ki6n dua don con di hoc.
Nhu vay CO th^ thay tai dia ban nghiSn ciiu, giiSi linh va trinh dfl hoc
van ciia cha me co moi lien he nhieu nhfi d€n d6'n ca nhan thilc va thuc te
giao due cac ky nang song cho tre ducSi 6 tudi, uong khi do, khu vuc sinh
song ciii tac dong den nhan thtrc ciia cha me. Dilu kien kinh te'gia dinh la
yeu tS khong anh huong din sir quan ISm giao due cac ky nang .sfl'ng can
Ihie't ciia cha me ddi vcfi con cai trong dd tudi nho nay.
3, TCrtnrdng hap cua thanh pho Ho Chi Minh, nghTve van de giao due
ky nang song cho cho tre em tren pham vi ca mrdc
Trong xa hdi cdng nghiep hda, hien dai hoa, kinh te' thi trudng va hgi
nhap qud'c le hifin nay, xa hdi thay doi nhanh, di dflng xa hdi nhilu, doi
hoi con ngudi phai cd ky nang de thfch dug. Cac bac cha me ngay nay
cung nhan thuc duoc t^m quan lrong ciia ky nang sfl'ng do trinh dp hoc vS'n
ciia ho ngay cang cao hon trudc, co hfli tie'p can thdng lin lit cac phucmg
lien truyen thdng nhieu hon. Ddi sd'ng kinh te' - vat chS'l ciia cac gia dinh
hien nay dugc cai Ihien dang ke, trong khi sd con lai giam xud'ng, do do
cha me cang cd dilu kien dau lu giao due cho con nhieu hon, trong dd co
viec giao due ky nang sfl'ng.
Khdng chi cd cac bac cha me. nha trudng. xa hdi da va dang cd nhilu
du an hd trg gia dinh lrong viec giao due con. Hdi Phu niJ la mdt td chiic
cd nhieu dl an ldn nhu de an 704/CP "Giao due 5 trieu ba me nudi day
con tot". D l an da dirge trien khai den Itag dja phuong vdi muc lieu chung
la: thflng qua viec cung cap kien thtic. ky nang nufli. day tri, giup cho 5
Iricu ba me co con dudi 16 tudi nam vung kie'n thiic, ky nang nudi, day
con lot. Hgi Phu nO cac ca'p da id chile nhieu budi sinh hoat chuyen d l
nhieu ldp lap hua'n ky nang Iam cha me, hudng dSn day con cac ky nans
sdng... Mo hinh Cau lac bg (CLB) Gia dinh nuoi, day con tfl't CLB Oia
dinh hanh phuc... cung gdp phan thuc day cac cha me ehia se kinh nghien
day con. giu gin hanh phtic gia dinh de con dugc song u-ong td am tttdc
tao dieu kien thuan lgi phat trie'n nhung ky nang so'ng lanh manh hCfu ' h
Cac phucmg lien truyen thflng dai chiing nhu bao, dai, tivi gan dav ' th"
nhiluchuongtrinhdayky nang sd'ng cho Ire em, cho cha me pii'ir, u ^
, giup Cha mt
Pham Thi Thuy
127
cd thfim kifi'n thflc ky nang sdng de day con nhu chuang trinh Ky nang
sdng U-en VTV3, Ddng hanh cung con trfin kenh HTV7, Tu vdn Gdc lam
cha me cua bao Phu nfl thanh phd Hd Chi Minh. Chuang trinh Sdng cd
chdt trfin dai Tidng ndi Vifit Nam. Nhd trudng da dua Ky nang sdng vao
chuong trinh ngoai khda, id chflc ndi chuyen chuyfin dd, long ghep tiet hoc
ky nang sdng vao mdn Gido due cdng dan, tap huMi ky nang sdng trong
he... Cd nhi^u trudng da dua ky nang sd'ng vao chuang trinh hpc nhu miSt
mdn hoc bdt budc.
Bfin canh nhung thuan Igi nhu vfla nfiu, vdn cdn cd nhi^u khd khan ma
cac bac cha me gap phai trong qua irinh giao due con cdi. Khd khan ldn
nhdt la cha me qud ban rdn, khdng cd nhi^u thdi gian danh cho con nhu
hp mong mudn. Dd cung la ly do giai thich tai sao ly Ie vd nhan thflc ludn
cao hon ty lfi ve vific lam thuc td trong vific day con cac ky nang sdng ma
cudc nghifin cflu tren day da thu thap duoc. Cha me vi ban nfin suy nghT
don gian rdng cfl cho con di hpc ky nang sd'ng la dn, ma khdng hifi'u chinh
hp, true ti^p, hang ngay, mdi la ngudi day ky nang cho con tdt nhdt: 'To/
di ldm sdng tdi, chd mdy khi nhin thdy con nita. ciing sdt rudt vi khdng gdn
giu con, nhitng thdi. sau ndy Idn cho chdu nd di hge cdc khda ky ndng sdng
do gido vien dgy" (Nam, 40 tudi, kinh doanh, Gd Vdp). Mdt khd khan nua
la cha me ra't iflng tflng. khdng bifi't nfin day nhu ih^nao; '"Nay mdi nghe
ndi den ky ndng sdng chitxifa gid tut cd ditgc day dd cdi dd ddu, tui chd
bie't phdi dgy chdu nhu the ndo" (Nfl, 40 ludi, ndi trp. Hdc Mdn). Rdt
nhi^u dia phucmg xay ra tinh irang tre bi lai nan, bi xam hai linh due rdi
mdi Io td chflc chuyfin d^ hudng ddn cha me phdng tranh tai nan va xam
hai cho con, tuy nhifin nhflng ngudi di du cac budi tap huan phdn ddng lai
la dng ba. chfl khdng phai la cha me cua ire (do dng ba thi ranh, cdn cha
me thi qua ban). Do dd. su lung tiing cua cha me trong vific day ky nang
sdng cho con vdn cdn la vdn de nan giai.
De vific xa hdi hda - giao due ky nang sd'ng cho tre dat kfi't qua tdt, dap
flng ngudn nhan luc cd chdt luiJng cao cho xa hdi trong thdi ky mdi, cha
me rat cdn nha trudng. xa hdi hd trp, giup dd nhu tao mdi trudng lanh
manh cho tre, ihifi't kfi'nhi^u bd tai lifiu hudng ddn true tifi'p cho cha me bie't
cdch day con cdc ky nang can thie't; id chflc nhi^u khu vui choi cdng ddng
di cac gia dinh, cha me con cdi cung dfi'n chia se. sinh hoai, tfl dd hp hpc
kinh nghifim tfl nhau, va con cai cung cd mdi trudng giao lifi'p dfi' them tu
tin, cd di^u kifin thuc hdnh ky nang sdng lfl chi'nh cac budi vui choi nhu
vay. Trfin binh difin khoa hpc, cung can cd thfim cac nghifin cflu thuc
nghifim v^ gido due ky nang sd'ng cho tre, khdng ehi d thanh phd Hd Chf
Minh md cdn nhilu tinh thanh trong ca nudc. Chi cd nhu vay, chflng ta mdi
cd thfi' cung ca'p dupc cac luan cfl khoa hpc, gdp phdn vao vific giao due
ky nang .sd'ng cho tre ndi rifing, cung nhu dao tao ngudn nhan luc cho ddt
nudc ndi chung trong thdi gian sdp tdi."