Van te nghe si Can Giuoc

V¨n tÕ
nghÜa sÜ CÇn Giuéc
NguyÔn §×nh ChiÓu
ThiÕt kÕ bµi gi¶ng: NguyÔn Kim Anh
I. Tác giả:
1. Cuộc đời:
-
Nguyễn Đình Chiểu phải chịu gia biến và quốc biến nghiêm trọng
Ngay từ nhỏ, Nguyễn Đình Chiểu đã theo cha chạy giặc.
- Năm 1843 ông đỗ Tú tài ở trường thi Gia Định, năm 1847 ông ra
Huế học để chờ thi khoa Kỷ Dậu 1849. Nhưng sau đó, mẹ ông mất,
ông trở về chịu tang mẹ, dọc đường vất vả lại thương mẹ khóc nhiều
nên ông bị bệnh rồi hỏng cả đôi mắt.
-
Năm1833, cụ thân sinh Nguyễn Đình Huy đã gửi Nguyễn Đình Chiểu
ở Huế để ăn học.
- Về sau có người học trò cảm nghĩa thầy đã gả em gái.
- Một gia đình giàu có đã hứa hôn với gia đình ông đã bội ước.
Từ đó ông vừa dạy học vừa và làm thuốc, làm thơ sống giữa tình thư
ơng của mọi người. Nhân dân thường gọi ông là Đồ Chiểu.
Nguyễn Đình Chiểu tự Mạch Trạch ( 1822- 1888)
NguyÔn §×nh ChiÓu
( 1822- 1888)
Mộ nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu
dạy người > dạy chữ
cứu người > kiếm sống
tải đạo > chơi văn chương
Viết văn
Ông không những là một nhà thơ lớn mà còn là một
nhà yêu nước, một nhà văn hóa Việt Nam thế kỷ XIX.
2. Sự nghiệp thơ văn:

a. Quan điểm sáng tác văn chương :
-
Quan điểm "văn dĩ tải đạo Nhà Nho quan niệm Đạo là
đạo của trời, còn Đồ Chiểu trên nguyên tắc đạo trời
Dạy học:
Làm thuốc:
Viết văn :
Tuyên truyền đạo lý
làm người
<- 1858 ->
Thể hiện lòng
căm thù giặc
- Quan điểm văn chương tiến bộ, đầy tinh thần tiến công và
tinh thần nhân ái:
Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà
b. Các tác phẩm chính:
- Lục Vân Tiên sáng tác trước khi Pháp xâm lược
Nam Kỳ, có tính chất tự truyện.
- Dương Từ Hà Mậu
- Ngư Tiều y thuật vấn đáp
-
Văn tế nghiã sĩ Cần Giuộc (1861)
-
Văn tế Trương Định (1864)
- Văn tế nghĩa sĩ trận vong lục tỉnh (1874)
3. Tác phẩm Văn tế nghiã sĩ Cần Giuộc:
Bài văn tế này được làm để tưởng nhớ các nghĩa
sĩ nông dân đã hy sinh trong trận Cần Giuộc
* Nghệ thuât thơ văn: Văn chương trữ tình đạo đức,

Bình dị mà sâu sắc tiếng lòng của nhân dân Nam bộ.
Đầy sức sống.
- HCST:
- Thể loại văn tế:
Là một thể loại trữ tình viết để cúng tế
hoặc tưởng nhớ người qua đời.
+Lung khởi: Mở đầu kêu than với cảm hứng
bao trùm khái quát
+Thích thực: Hồi tưởng lại cuộc đời người
đã khuất
+ Ai vãn: Trở lại nỗi đau sau khi hồi tưởng.
+ Kết: Nêu ý nghĩa trách nhiệm của người
sống với người đã khuất.
II.Tìm hiểu bài văn tế:
1.Lung khởi: (Câu 1+2)
-Hỡi ơi : Tiếng than của thể loại nhưng lại than
Súng giặc đất rền/ Lòng dân trời tỏ không chỉ
than cho những người đã khuất mà than cho cả một
hoàn cảnh lịch sử., một tình cảnh đất nước đương
thời.
+ Tội ác của kẻ thù xâm lược: súng rền vang
thấu đất
+ Sự đau thương của nhân dân : tỏ thấu đến trời.