TUẦN 8
Ngày Soạn:12/10/2008 , Ngày Dạy: 15/10/2008
Tiết 15:
Bài 15: Ngành Giun Đốt – Giun Đất
I/ Mục Tiêu:
− Mô tả hình dạng ngoài và cách di chuyển của giun đất
− Xác đònh cấu tạo trong, trên cơ sở đó biết được cách dinh dưỡng của chúng
− Bước đầu biết về hình thức sinh sản của gin đất
II/ Phương Tiện Dạy Học:
Giáo Viên Chuẩn Bò:
− Tranh cấu tạo ngoài giun đất
− Tranh cấu tạo trong và di chuyển của giun đất
Học Sinh Chuẩn Bò: 1 nhóm 1 con giun đất và vật mẫu mổ sẵn
III/ Hoạt Động Dạy Và Học:
1/ Ổn Đònh:
2/ Kiểm Tra Bài Cũ: (5 phút)
− Nêu đặc điểm chung của giun tròn
− Tìm 1 số bệnh do giun tròn gây ra
3/ Bài Mới:
giới thiệu: Giun đốt phân biệt với giun tròn ở các đặc điểm : cơ thể phân đốt, mỗi đốt đều có đôi chân bên,
có khoang cơ thể chính thức, chúng gồm các đại diện như: giun đất, rươi, đỉa
Các Hoạt Động Học Tập:
Hoạt Động 1: Tìm hiểu cấu tạo ngoài của giun đất và cách di chuyển
Tg HĐGV HĐHS ND
5
phút
Gv treo tranh H15.1, H15.2
hướng dẫn hs quan sát hình và
chú thích
Yêu cầu quan sát vòng tơ, lỗ sinh
dục đực, lỗ sinh dục cái, đối
chiếu vật mẫu
Quan sát tranh H15.3, quan sát
giun di chuyển
Đọc thông tin 2, thực hiện lệnh
Sgk
Gv hệ thống các kiến thức
=> rút ra tiểu kết
hs đọc thông tin quan sát tranh
phóng to và tiêu bản
Quan sát mẫu vật xác đònh vò trí của
các cơ quan
Quan sát tranh đọc thông tin và làm
phiếu học tập
=> đại diện nhóm báo cáo, nhóm
khác nhận xét và bổ sung
=> hoàn thiện kiến thức
I/ Cấu Tạo Ngoài Và Di
Chuyển:
− Cơ thể dài, thuôn 2
đầu
− Phân đốt, mỗi đốt
có vòng tơ (chi bên)
− Chất nhầy làm da
trơn
− Có đai sinh dục và
lỗ sinh dục
− Di chuyển bằng
cách phình duỗi xen
kẽ, vòng tơ làm
điểm tựa kéo cơ thể
về phía trước
Hoạt Động 2: Tìm hiểu cấu tạo trong
Tg HĐGV HĐHS ND
Gv treo tranh cấu tạo trong của
giun đất
Yêu cầu hs quan sát tranh H15.4,
Hs quan sát tranh và mẫu vật mổ
sẵn, thảo luận nhóm theo nội dung
lệnh sgk
II/ Cấu Tạo Trong:
− Có khoang cơ thể
chính thức chứa
1
10
phút
H15.5 và quan sát tranh phóng to
thảo luận nhóm theo sgk
So sánh với giun tròn, tìm cơ
quan và hệ cơ quan mới xuất hiện
− Hệ cơ quan mới của giun đất
có cấu tạo như thế nào?
Gv thống nhất ý kiến các nhóm
và giảng giải 1 số vấn đề:
− Khoang cơ thể chính thức có
chứa dòch -> cơ thể căng
− Thành cơ thể có lớp mô bì tiết
chất nhầy -> da trơn
− Dinh dưỡng thành cơ dày->
nghiền
− Hệ thần kinh tập trung
− Hệ tuần hoàn -> di chuyển
của máu
=> gv bổ sung rút ra kết luận
Thảo luận nhóm thống nhất ý kiến
trả lời câu hỏi
Yêu cầu:
− Tìm hệ cơ quan mới xuất hiện?
− Hệ tiêu hoá như thế nào?
− Hệ thần kinh như thế nào?
=> so sánh mức tiến hoá
đại diện nhóm trình bày đáp án ->
nhóm khác theo dõi, nhận xét và bổ
sung => rút ra kết luận
dòch
− Hệ tiêu hoá phân
hoá rõ: lỗ miệng ->
hầu -> thực quản ->
diều -> dạ dày ->
ruột tòt -> hậu môn
− Hệ tuần hoàn:
mạch lưng, mạch
bụng, vòng hầu (tim
đơn giản) tuần hoàn
kín
− Hệ thần kinh: chuỗi
hạch thần kinh, dây
thần kinh
Hoạt Động 3: Tìm hiểu dinh dưỡng của giun đất
Tg HĐGV HĐHS ND
10
phút
Yêu cầu hs nghiên cứu sgk trao
đổi nhóm, trả lời câu hỏi
− Quá trình tiêu hoá của giun
đất diễn ra như thế nào? Liên
hệ đất xốp?
− Vì sao mưa nhiều, nước ngập
úng, giun đất chui lên mặt
đất?
− Cuốc giun đất, thấy có chất
lỏng màu đỏ chảy ra là gì?
− Tại sao có màu đỏ?
Yêu cầu hs rút ra kết luận
Cá nhân đọc thông tin trang 54 ghi
nhớ kiến thức
Trao đổi nhóm hoàn thành câu trả
lời
Yêu cầu:
− Nêu được hoạt động tiêu hoá
− Chất lỏng là gì?
Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác
theo dõi, nhận xét và bổ sung
=> rút ra kết luận
III/ Dinh Dưỡng:
− Hô hấp qua da
− Thức ăn -> lỗ
miệng -> hầu ->
diều -> dạ dày
(nghiền nhỏ) ->
enzim biến đổi ->
ruột -> bãi đưa ra
ngoài
− Dinh dưỡng qua
thành ruột vào máu
Hoạt Động 4: Sinh sản
Mục Tiêu: Nêu được đặc điểm sinh sản ghép đôi tạo kén chứa trứng của giun đất
Tg HĐGV HĐHS ND
5
phút
Yêu cầu hs nghiên cứu sgk, quan
sát H15.6 và trả lời câu hỏi
− Giun đất sinh sản như thế
nào?
Yêu cầu hs tự rút ra kết luận
− Tại sao giun đất lưỡng tính
mà sao khi sinh sản lại ghép
đôi?
hs tự thu nhận thông tin qua sgk
Yêu cầu: miêu tả hiện tượng ghép
đôi
Đại diện nhóm trả lời câu hỏi->
nhóm khác nhận xét và bổ sung
=> rút ra kết luận
IV/ Sinh Sản:
− Giun đất lưỡng tính
− Ghép đôi trao đổi
tinh dòch tại đai
sinh dục
− Đai sinh dục tuột
khỏi cơ thể tạo kén
chứa trứng
4/ Củng Cố: (2 phút)
1 học sinh đọc ghi nhớ sgk
2
IV/ Kiểm Tra Đánh Giá: (5 phút)
Giáo viên hướng dẫn học sinh trả lời câu hỏi 1,2 sgk
Đánh dấu X vào cho câu đúng
1. Giun dất hô hấp bằng
da ống khí
phổi phổi + ống khí
2. Các bộ phận hình thành hệ thần kinh giun đất là
lưới thần kinh và dây thần kinh tế bào thần kinh và lưới thần kinh
dây thần kinh và hạch thần kinh dây thần kinh và tế bào thần kinh
V/ Hướng Dẫn Về Nhà: (3 phút)
1. Dặn Dò :
− Học bài và trả lời câu hỏi 1, 2, 3 trang 55 sgk
− Đọc mục “em có biết”
2. Chuẩn bò bài mới :
− Mỗi bàn 2 con giun
− Xem trước bài thực hành mổ giun
ηηηηηηηηηηηηηηηηηηηηηηηηηηηηηηηηη
Ngày Soạn:12/10/2008 , Ngày Dạy: 17/10/2008
Tiết 16:
Bài 16:Thực Hành: Mổ Và Quan Sát Giun Đất
I/ Mục Tiêu:
Tìm tòi, quan sát cấu tạo trong của giun đất như :
− Sự phân đốt cơ thể, các vòng tơ xung quanh mỗi đốt, đai sinh dục, lỗ sinh dục, các loại lỗ miệng, hậu
môn, sinh dục đực, sinh dục cái
− Thực hiện được kỹ thuật mổ, đến thực hiện được cá vết cắt, phanh cơ thể ngập trong nước, tìm tòi nội
quan bằng kính lúp và chú thích các kết quả tìm thấy vào hình vẽ có sẵn
II/ Phương Tiện Dạy Học:
Giáo Viên Chuẩn Bò:
− Tranh vẽ: cấu tạo ngoài và trong của giun đất
− Dụng cụ: chậu thuỷ tinh, đồ mổ, lúp tay, lúp bàn, khay mổ, khăn lau
− Mẫu vật: 2 con giun đất
Học Sinh Chuẩn Bò:
− Mỗi nhóm 2 con giun to
− 1 chậu nuôi giun trước 1 tuần
III/ Hoạt Động Dạy Và Học:
1/ Ổn Đònh:
2/ Kiểm Tra Bài Cũ: (5 phút)
Kiểm tra sự chuẩn bò của học sinh
3/ Bài Mới:
Các Hoạt Động Học Tập:
Hoạt Động 1: Tìm hiểu cấu tạo ngoài
Tg HĐGV HĐHS ND
Vấn đề 1: cách sử lí mẫu
hs đọc thông tin -> ghi nhớ kiến thức
I/ Quan Sát Cấu Tạo
3
10
phút
− Yêu cầu sh nghiên cứu sgk ở
mục trang 56 và thao tác
− Trình bày cách sử lí mẫu
− Kiểm tra mẫu thực hành
-> gv hướng dẫn thêm
cách làm chết giun
Vấn đề 2: xác đònh vòng tơ, xác
đònh mặt lưng, bụng để mổ khỏi
hỏng
xác đònh vò trí các lỗ
làm chết giun bằng cồn este
hs cho giun bò trên giấy bìa, dùng
kính lúp quan sát vẽ hình và chú
thích cấu tạo ngoài
Ngoài:
Như sgk
Hoạt Động 2: Mổ và quan sát cấu tạo trong
Tg HĐGV HĐHS ND
20
phút
Cách mổ: gồm 4 bước
Gv vừa giải thích cách mổ như
sgk vừa tiến hành làm mẫu
Chú ý phải đổ ngập nước làm nội
quan lơ lửng dễ gở, dễ tách
− Quan sát hệ tiêu hoá
− Quan sát hệ thần kinh
Quan sát thao tác của gv đọc sgk và
tiến hành mổ theo nhóm
Chú ý tăng cường dùng dụng cụ,
kẹp, kéo khi mổ và kim nhọn, lúp
khi quan sát
Tìm nội quan, vẽ hình, chú thích
II/ Cách Mổ Và Quan
Sát Cấu Tạo Trong:
Cách mổ: như sgk
Quan sát:
− Cơ quan tiêu hoá
− Cơ quan thần kinh
4/ Củng Cố: (5 phút)
− Kết luận chung: gọi đại diện các nhóm trình bày
− Nhận xét thời gian – vệ sinh
IV/ Kiểm Tra Đánh Giá: (2 phút)
− Cho điểm các nhóm
− Chọn nhóm có kết quả đúng đẹp tuyên dương
V/ Hướng Dẫn Về Nhà:
1. Dặn Dò :
Viết bảng thu hoạch theo nhóm
2. Chuẩn Bò Bài Mới :
− Kẻ bảng 1,2 trang 60 vào vở bài tập
− Tìm hiểu 1 số loài giun đốt mà đòa phương em có
4