10 CO BANTiet 19

Tieỏt 20 Ngaứy soaùn: . . . . . . . .
Ngaứy daùy: . . . . . . . . .
Bi 17 TH NHNG QUYN
CC NHN T HèNH THNH T
I. Mc tiờu bi hc:
Sau bi hc HS cn:
1. V kin thc:
- Hiu th no l th nhng (t). t khỏc cỏc vt th t nhiờn khỏc im no ?.
- Nm c cỏc nhõn t v vai trũ ca chỳng i vi s hỡnh thnh t.
2. V k nng:
- Bit phõn tớch vai trũ ca tng nhõn t trong quỏ trỡnh hỡnh thnh t.
II. Thit bi dy hc:
-nh chp mt phu din t hoc mt tranh v mt phu din t.
-Tranh nh v tỏc ng ca con ngi ti t.
III. Hot ng dy v hc:
1. M bi:
t l t liu sn xut quan trng nht, khụng th thay th c trong nụng nghip. Bi
hc hụm nay s tỡm hiu v cỏc c im chung ca t v vai trũ ca cỏc nhõn t trong quỏ
trỡnh hỡnh thnh t.
2. T chc dy hc:
Hot ng ca GV v HS Ni dung chớnh
H1: cỏ nhõn
Da vo s hiu bit v sỏch GK, hóy
cho bit:
-th nhng l gỡ?
- phỡ ca t l gỡ?
-Th nhng quyn l gỡ? vai trũ ca nú
i vi hat ng sn xut v i sng
con ngi?
-t khỏc cỏc vt th t nhiờn khỏc nh
ỏ, nc, sinh vtnh th no?

(t cú phỡ, cũn cỏc vt th t nhiờn
khỏc thỡ khụng)
* t l vt th t nhiờn, c hỡnh
thnh do tỏc ng ca nhiu nhõn t:
H 2: Nhúm
-Bc 1: Chia lp thnh 6 nhúm ln
hoc mi nhúm nh 2 HS.
-Bc 2: GV phõn cụng mi nhúm tỡm
hiu tng nhõn t 1, 2, 3, 4, 5, 6 cú kốm
I. Th nhng:
- Th nhng l lp vt cht ti xp trờn b
mt lc a, c c trng bi phỡ.
- phỡ t l kh nng cung cp nc,
nhit, khớ v cỏc cht dinh dng cn thit
cho thc vt sinh trng v phỏt trin.
- Th nhng quyn (lp ph th nhng) l
lp v cha th nhng nm b mt lc
a- ni tip xỳc vi khớ quyn, thch quyn,
sinh quyn
II. Cỏc nhõn t hỡnh thnh t:
1. ỏ m:
-L cỏc sn phm phong hoỏ t ỏ gc.
-Vai trũ: l ngun cung cp vt cht vụ c
cho t, quyt nh thnh phn khoỏng vt,
thnh phn c gii v nh hng n nhiu
tớnh cht t.
2. Khớ hu:
-Nhit v m l hai nhõn t nh hng trc
tip. Chỳng lm cho ỏ gc b phỏ hy thnh
dẫn chứng minh hoạ.

-Bước 3: cho mỗi nhóm trình bày từng
đề mục, GV góp ý, bổ sung.
-Đá mẹ có vai trò như thế nào trong quá
trình hình thành đất?
-Cho ví dụ về ảnh hưởng của đá mẹ đến
đặc điểm của đất.
-Khí hậu có vai trò như thế nào trong
quá trình hình thành đất?
-Các kiểu khí hậu khác nhau ảnh hưởng
đến sự hình thành đất như thế nào?
-Sinh vật có vai trò như thế nào trong
quá trình hình đất?
-Tác động của sinh vật có gì khác với tác
động của đá mẹ và khí hậu trong sự hình
thành đất?
-Địa hình có vai trò như thế nào trong
quá trình hình thành đất?
-Cho ví dụ để thấy địa hình ảnh hưởng
đến sự hình thành đất.
-Trong quá trình hình thành đất con
người có vai trò như thế nào?
(HS phân tích cả hai mặt tích cực và tiêu
cực của con người đến sự hình thành
đất).
những sản phẩm phong hóa, sau đó tiếp tục
phong hóa thành đất.
Nhiệt, ẩm giúp hòa tan, rửa trôi hoặc tích tụ
vật chất, tạo môi trường cho vi sinh vật phân
giải và tổng hợp chất hữu cơ cho đất.
- Ảnh hưởng gián tiếp thông qua lớp phủ thực

vật.
3. Sinh vật
Đóng vai trò chủ đạo trong sự hình thành đất:
-Thực vật cung cấp chất hữu cơ, phá hủy đá
-Vi sinh vật phân giải xác sinh vật và tổng
hợp thành mùn.
- Động vật sống trong đất góp phần làm biến
đổi tính chất đất.
4. Địa hình
- Vùng núi cao nhiệt độ thấp quá trình hình
thành đất yếu.
- Địa hình dốc đất dễ bị xói mòn, tầng đất
mỏng.
- Địa hình bằng phẳng, có quá trình bồi tụ nên
tầng đất thường dày và giàu chất dinh dưỡng
hơn.
- Địa hình ảnh hưởng tới khí hậu, tạo ra các
vành đai đất khác nhau theo độ cao.
5. Thời gian
- Tuổi của đất là thời gian hình thành đất.
6. Con người
- Con người thông qua các họat động sản xuất
nông, lâm nghiệp có thể làm cho đất tốt lên
hoặc xấu đi.
IV. Đánh giá
1. Đất là gì? Nêu đặc trưng cơ bản của đất?
2. Trình bày tóm tắt vai trò của từng nhân tố ttrong quá trình hình thành đất.
V. Hoạt động nối tiếp
Trả lời các câu hỏi trong SGK ở mỗi phần của bài.
Kí duyệt, ngày tháng năm 2007.

Tổ Trưởng
Mã Thị Xuân Thu