Giáo án vật lý 7 tuần 13

Ngày soạn 22/10/2011
Tuần 13

Lớp 73,4
Tiết 13
Bài 12 ĐỘ TO CỦA ÂM

I – Mục tiêu:
1. Kiến thức: Nêu được mối liên hệ giữa biên độ dao động và
độ to của âm, so sánh được âm to và âm nhỏ .
2. Kó năng: qua thí nghiệm rút ra được: khái niệm biên độ dao
động , độ to nhỏ của âm phụ thuộc vào biên độ.
3. Thái độ (Giáo dục): Giáo dục lòng yêu thích bộ môn.
II – Chuẩn bị:
- Mỗi nhóm HS 1 thước thép đàn hồi cố định trên 1 hộp rỗng.
- 1 âm thoa và búa cao su.- 1 trống và dùi.- 1 quả bóng bàn có dây treo.
- Khớp nối và chân đế. Bảng phụ vẽ sẵn Bảng độ to của 1 số âm.
III – Tổ chức hoạt động dạy học:
1. Kiểm tra bài cũ: (5 phút)
- Tần số là gì? Đơn vị của tần số. (4đ)
- Âm cao, âm thấp phụ thuộc như thế nào vào tần số? (3đ)
- 1 vật dao động phát âm có tần số 30Hz và vật khác dao động phát âm có tần số 45Hz. Hãy so sánh
sự dao động và âm phát ra của hai vật? (3đ)
2 Bài mới.
HĐ của GV

Hoạt động của HS

HĐ 1 . Tìm hiểu biên độ dao
động, mối liên hệ giữa biên độ
dao động với dao động mạnh,

yếu và âm phát ra to, nhỏ: (22
phút)

I – Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động:
* Thí nghiệm 1:C1:

thí nghiệm 1

- Tự đọc SGK, tìm hiểu
-u cầu HS đọc mơ tả thí nghiệm các thao tác thí nghiệm.
1 trong SGK.
Dự đốn
Tiến hành thí nghiệm như thế - Quan sát dao động của
nào?
đầu thước thép đàn hồi,
- u cầu HS thực hiện thí nghiệm đồng thời lắng nghe âm
và điền kết quả vào Bảng 1 để trả phát ra rồi điền kết quả
vào Bảng 1.
lời C1.
Xác đinh vi tri cân bằng
C2- u cầu HS xác định vị trí cân Trả lời
bằng, độ lệch lớn nhất của thước.
? Biên độ dao động là gì?

Kiến thức trọng tâm

Cách
làm
thước
dđ

Dđ
mạnh –
yếu?

Âm to –
nhỏ?

a) Lệch
nhiều

Mạnh

To

b) Lệch
ít

Yếu

Nhỏ

* Độ lệch lớn nhất của vật dao động so
với vị trí cân bằng của nó được gọi là
biên độ dao động.

- Thảo luận nhóm, đồng
thời kết hợp đọc SGK
1

? Làm thế nào để thước thép phát phát biểu ý kiến.
ra âm to hơn?
-> Nâng đầu thước lệch
- Gọi vài HS trả lời C2, HS khác nhiều, làm dao động C2: Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng
nhận xét.
mạnh hơn, làm biên độ càng nhiều (hoặc ít), biên độ dao động
dao động lớn hơn.
càng lớn (nhỏ), âm phát ra càng to (nhỏ).
- Đọc SGK. Mô tả TN
* Thí nghiệm 2:
- Yêu cầu HS đọc mô tả thí
nghiệm 2 trong SGK.

* Thí nghiệm 2:

- Quan sát bạn thực
hiện thí nghiệm.

- Gọi vài HS thực hiện thí nghiệm Làm C3
cho cả lớp xem.
- Thảo luận để rút ra kết
C3: Quả cầu bấc lệch càng nhiều, chứng
luận.
- Yêu cầu HS hoàn thành C3.
tỏ biên độ dao động của mặt trống càng
? Qua các thí nghiệm trên, chúng
lớn, tiếng trống càng to.
ta rút ra được điều gì?
* Kết luận:

Âm phát ra càng to khi biên độ dao động
của nguồn âm càng lớn.
HĐ 2 . Tìm hiểu độ to của
một số âm (7 phút)

II – Độ to của một số âm:

- Thông báo đơn vị đo của độ to - Lắng nghe, ghi chép.
của âm.

Độ to của âm được đo bằng đơn vị
đêxiben (kí hiệu dB).
* Độ to của một số âm:
(SGK)

- Treo bảng phụ vẽ sẵn Bảng 2,
yêu cầu HS tìm hiểu và trả lời các Quan sát
câu hỏi:
? Độ to của tiếng nói chuyện bình -> 40 dB.
thường là bao nhiêu dB?
-> 130dB.
? Độ to của âm có thể làm điếc tai
là bao nhiêu dB?
HĐ 3 . Vận dụng, củng cố và
giao nhiệm vụ về nhà: (8 phút)

III – Vận dụng:

- Yêu cầu HS thảo luận trả lời C4,
6, Nhận xét bổ sung các câu trả

Thảo luận nhóm, trả lời C4: Khi gảy mạnh tiếng đàn sẽ kêu to, vì
lời.
các câu hỏi.
biên độ dao động của dây đàn lớn.
C6: Khi phát ra âm to thì biên độ dao
động của màng loa lớn.
Khi phát ra âm nhỏ thì biên độ dao động
của màng loa nhỏ.
* Củng cố bài học:
- Yêu cầu HS tự đọc phần Ghi
nhớ.
H: Thế nào là biên độ dao động?
Đơn vị đo độ to của âm?
2


H:Khi nào vật phát ra âm to, khi
nào vật phát ra âm nhỏ?
3. Hướng dẫn về nhà
-

Học thụôc bài và ghi nhớ

-

häc bµi vµ lµm c¸c bµi tËp SBT

-

®ọc cã thÓ em cha biÕt

-

Xem tríc bµi13

IV.Bổ sung
.................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................

3