Chẩn đoán và điều trị đau thắt lưng

Chẩn đoán và điều trị đau thắt lưng
ThS.BS. Kiều Xuân Thy

Đối tượng: Y4 ĐHQG

LOGO
Ngày 09/06/2015


LOGO


NỘI DUNG

1

2

3

4

Giải phẫu vùng thắt lưng

Chẩn đoán và điều trị đau thắt lưng
theo YHHĐ

Chẩn đoán đau thắt lưng theo YHCT

Ứng dụng châm cứu trong điều trị
bệnh lý đau thắt lưng

LOGO


MỤC TIÊU

1

2

Trình bày được nguyên nhân đau
thắt lưng theo YHHĐ

Trình bày nguyên nhân đau thắt lưng
theo YHCT

3

Trình bày được phương pháp điều trị
bằng châm cứu bệnh lý đau thắt lưng

LOGO


LOGO

GIẢI PHẪU CSTL

Thành phần cấu tạo
Đốt

Tuỷ sống

sống

- dây TK

CỘT SỐNG

Đĩa đệm

Cơ - dây
chằng

Khớp


NỘI DUNG

1

2

3

4

Giải phẫu vùng thắt lưng

Chẩn đoán và điều trị đau thắt lưng
theo YHHĐ

Chẩn đoán đau thắt lưng theo YHCT

Ứng dụng châm cứu trong điều trị
bệnh lý đau thắt lưng

LOGO


NGUYÊN NHÂN ĐAU THẮT LƯNG

1. Nhiễm trùng 2. Bệnh ác tính
3. Viêm cột sống dính khớp
4. Đau do nguyên nhân nội tạng

CÁC NGUYÊN NHÂN KHÁC

Đau căng cơ do hoạt động quá mức

BỆNH LÝ CỦA DÂY CHẰNG

Rách dây chằng

GÂN CƠ

1.Thoát vị ĐĐCSTL 2. Thoái hoá ĐĐ
BỆNH LÝ ĐĨA ĐỆM

3. Rách đĩa liên đốt ….

1.Trượt đốt sống
CỘT SỐNG

2. Gù vẹo cột sống

3. Thoái hoá CSTL

LOGO


THOÁI HOÁ CSTL

LOGO

 Đau âm ỉ tại chỗ hoặc lan theo rễ thần
kinh, đau kiểu cơ học, co cơ phản ứng,
hạn chế vận động, biến dạng: gù, vẹo,
cong lõm…

 Xquang: hẹp khe khớp, đặc xương dưới
sụn, mọc gai xương.


THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM CSTL

LOGO

 Thường xảy ra ở đoạn L4-L5 và L5-S1.
 TC: đau thắt lưng lan mông đùi, cẳng chân, bàn chân,
ngón chân.

 Dây

thần kinh toạ là dây thần kinh thường bị tổn

thương nhất., kế tiếp là TK đùi.

 Nguyên nhân: chấn thương ( vi chấn thương hoặc
chấn thương cấp tính), hút thuốc lá, yếu tố di truyền
(đột biến gen MMP2 và THBS2)


ĐAU CĂNG CƠ

LOGO


LOGO

CHẨN ĐOÁN

ĐAU

Các TC kèm

Xquang

CHẨN ĐOÁN

CT, MRI

EMG, Xạ hình xương,

Khám

BỆNH SỬ VÀ KHÁM LÂM SÀNG

BMD

CẬN LÂM SÀNG


LOGO

CHẨN ĐOÁN

7 TÍNH CHẤT CỦA ĐAU

ĐAU

Các TC kèm

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Vị trí hướng lan
Hoàn cảnh khởi phát

Xquang

Yếu tố tăng giảm
Đau âm ỉ liên tục hay từng cơn.

CHẨN
ĐOÁN
Cường độ đau:
nhiều hay
ít.

CT, MRI

Thời gian
Các triệu chứng kèm theo
EMG, Xạ hình xương,

Khám

BỆNH SỬ VÀ KHÁM LÂM SÀNG

BMD

CẬN LÂM SÀNG


LOGO

ĐIỀU TRỊ

Tự chăm sóc

Nội khoa

Ngoại khoa

tại nhà

Nghỉ ngơi

Thuốc

Vận động nhẹ

Vật lý trị liệu

Thuốc: acetaminophen

Châm cứu

Thay đổi lối sống

Khi có chỉ định


LOGO

PHÒNG NGỪA

TẬP LUYỆN

KHUÂN NÂNG ĐÚNG CÁCH

PHÒNG

CÂN NẶNG

NGỪA

GiỮ TƯ THẾ ĐÚNG

TRÁNH HÚT
THUỐC LÁ


THAY ĐỔI LỐI SỐNG

LOGO


NỘI DUNG

1

2

3

4

Giải phẫu vùng thắt lưng

Chẩn đoán và điều trị đau thắt lưng
theo YHHĐ

Chẩn đoán đau thắt lưng theo YHCT

Ứng dụng châm cứu trong điều trị
bệnh lý đau thắt lưng

LOGO


LOGO

NGUYÊN NHÂN

3

2

1

CHẤN THƯƠNG

Lao lực quá độ, người hư

Do té ngã, do bị đánh, do

yếu vì bệnh lâu, làm cho

3 loại tà khí: Phong – Hàn -

thay đổi tư thế đột ngột…

Thận tinh suy không nuôi

Thấp

khí huyết ứ đọng ( khí trệ

dưỡng tốt kinh mạch gây

huyết ứ)

nên.

CẢM PHẢI NGOẠI TÀ


CHẨN ĐOÁN ĐAU LƯNG - THẮT LƯNG THEO YHCT

NGUYÊN NHÂN

THĂM KHÁM

CHẨN ĐOÁN

ĐIỀU TRỊ

LOGO


LOGO

CHẨN ĐOÁN ĐAU LƯNG - THẮT LƯNG THEO YHCT

ĐAU LƯNG - THẮT LƯNG
DO HÀN THẤP

ĐAU LƯNG - THẮT LƯNG
DO HUYẾT Ứ

ĐAU LƯNG - THẮT LƯNG
DO THẬN HƯ

ĐIỀU TRỊ


LOGO

CHẨN ĐOÁN ĐAU LƯNG - THẮT LƯNG THEO YHCT

DO HÀN THẤP



Xảy ra đột ngột (mắc mưa, nằm
chỗ ẩm thấp, ra nhiều mồ hôi bị
cảm nhiễm hàn tà).



Đau nhiều khó cúi ngửa, ho, trở
mình cũng đau.



Gặp lạnh, mưa, khí hậu thời tiết
âm thấp đau tăng.

 Ấn vào các cơ sống lưng đau co
cứng.

 Tiêu tiểu, ăn uống bình
thường.

Rêu lưỡi
Mạch huyền.

trắng dày.


LOGO

CHẨN ĐOÁN ĐAU LƯNG - THẮT LƯNG THEO YHCT

DO HUYẾT Ứ



Đau dữ dỗi như kim

châm, cố định một chỗ sau
khiêng vác nặng, lao động

Second level
Third level
Fourth level

sai tư thế.

 Đau cự án.
 Mức độ: cúi

Click to edit Master text styles

Fifth level

ngửa khó

khăn → bất động.


LOGO

CHẨN ĐOÁN ĐAU LƯNG - THẮT LƯNG THEO YHCT

DO THẬN HƯ

 Đau ê ẩm, vận động đi lại
đau tăng, nghỉ ngơi giảm.

 Lúc mệt

nhọc đau tăng,

lúc nằm thì giảm.

Thận

dương hư: chân tay

lạnh, sắc mặt trắng, lưỡi nhạt,
mạch tế sác.

 Thận âm hư: bứt rứt, người
nóng, đại tiện táo, tiểu đêm,
tai ù, hoa mắt, tiểu ít vàng
sẫm.

Mạch huyền.


NỘI DUNG

1

2

3

4

Giải phẫu vùng thắt lưng

Chẩn đoán và điều trị đau thắt lưng
theo YHHĐ

Chẩn đoán đau thắt lưng theo YHCT

Ứng dụng châm cứu trong điều trị
bệnh lý đau thắt lưng

LOGO


LOGO

ĐIỀU TRỊ ĐAU LƯNG - THẮT LƯNG

DO
DOHÀN
HÀNTHẤP
THẤP

KHU PHONG TÁN HÀN TRỪ

KHU PHONG TÁN HÀN TRỪ
THẤP
THẤP

DO
DOHUYẾT
HUYẾTỨ
Ứ

HÀNH KHÍ HOẠT HUYẾT
HÀNH KHÍ HOẠT HUYẾT
KHỬ Ứ, THƯ CÂN HOẠT LẠC
KHỬ Ứ, THƯ CÂN HOẠT LẠC

PHÉP TRỊ

DO
DOTHẬN
THẬNHƯ
HƯ


DƯƠNG HƯ: bổ
THẬN
THẬN DƯƠNG HƯ: bổ
trợ thận dương
trợ thận dương
THẬN ÂM: bổ thận tư âm.
THẬN ÂM: bổ thận tư âm.





LOGO

ĐIỀU TRỊ ĐAU LƯNG - THẮT LƯNG

ĐAU

CHƯỜM NÓNG

LƯNG

XOA BÓP

HÀN

CHÂM TẢ CÁC A
THỊ HUYỆT

THẤP

CHÂM TẢ:

-

Ủy trung
Dương lăng
tuyền

DAY ẤN
- Côn Lôn

ĐIỀU TRỊ KHÔNG DÙNG THUỐC