Cắt ren bằng dụng cụ cầm tay

CẮT REN BẰNG
DỤNG CỤ CẦM TAY
I. Khái niệm chung
II. Dụng cụ cầm tay tiêu chuẩn để cắt ren
III.Phương pháp cắt ren
IV.Các dạng sai hỏng khi cắt ren. Nguyên nhân và cách khắc phục


I. Khái niệm chung
1. Sự tạo thành đường ren

-

Ren được tạo thành trên cơ sở đường xoắn ốc trụ hoặc xoắn ốc côn.
Mặt cơ sở là mặt trụ, ta có ren trên hình trụ, gọi tắt là ren hình trụ.
Nếu đường xoắn ốc nằm trên mặt côn, ta có ren trên hình côn, gọi tắt là ren
hình côn.


I. Khái niệm chung
1. Sự tạo thành đường ren


I. Khái niệm chung
1. Sự tạo thành đường ren

-

Ren dùng để: nối ghép, hoặc để truyền chuyển động giữa các chi tiết, các cơ cấu,
các thiết bị.

-

Các ren tam giác chủ yếu dùng để ghép chặt, còn ren vuông, ren hình thang được
dùng trong các cơ cấu vít.


I. Khái niệm chung
2. Những yếu tố cơ bản của ren
- Có thể tạo nên cả ren ngoài và ren trong. Chi tiết có ren ngoài thường là bulông, chi
tiết có ren trong là đai ốc. Bulông và đai ốc có cùng một kiểu ren được lắp với
nhau thành một mối ghép.


I. Khái niệm chung
2. Những yếu tố cơ bản của ren


I. Khái niệm chung
2. Những yếu tố cơ bản của ren
Ren (hình trụ) được đặc trưng bởi những yếu tố cơ bản sau đây (h.172)
- Hình dạng tiết diện ren (còn được gọi là prôfin của ren) : căn cứ vào hình dáng
tiết diện ren, người ta chia thành ren tam giác, ren vuông, ren hình thang, ren
tròn…


I. Khái niệm chung
2. Những yếu tố cơ bản của ren


I. Khái niệm chung

2. Những yếu tố cơ bản của ren

-

Đường kính ngoài của ren (d) : là đường kính hình trụ bao đỉnh ren ngoài
(bulông, vít). Đường kính này là đường kính danh nghĩa của ren.

-

Đường kính trong của ren (d1) : là đường kính hình trụ bao đỉnh ren trong.
Đường kính trung bình (d2) : là đường kính hình trụ phân đôi tiết diện ren, trên
đó chiều rộng ren bằng chiều rộng rãnh (định nghĩ này không áp dụng cho ren
vuông). Đối với các ren tam giác có đường kính trong và đường kính ngoài cách
đều đỉnh tam giác của ren và rãnh ren, và đối với ren vuông.

d =
2


I. Khái niệm chung
2. Những yếu tố cơ bản của ren

-

Chiều cao tiết diện làm việc của ren là h
Bước ren (P) : là khoảng cách giữa hai mặt song song của hai ren kề nhau, đo
theo phương dọc trục bulông hay vít.

-

Px- bước đường xoắn ốc, đối với ren một đầu mối Px = P, đối với ren có n đầu
mối Px = n.P


I. Khái niệm chung
2. Những yếu tố cơ bản của ren

-

Góc tiết diện ren là: α
Góc vuông của ren (γ) : là góc làm bởi tiếp tuyến của đường xoắn óc ( trên hình
trụ trung bình) với mặt phẳng vuông góc với trục của ren.
tgγ = Px/π . d2


I. Khái niệm chung
3. Các loại ren
a. Ren ghép chặt:

-

Dùng để ghép chặt các chi tiết máy với nhau, gồm các loại : ren hệ mét (h.173a),
ren ống (h.173b), ren tròn (h.173c), ren vít gỗ (h.173c) và ren Anh.

-

Ren hệ mét : có tiết diện là hình tam giác đều, góc ở đỉnh = 600, bước ren đo
bằng mm. Ren hệ mét được chia làm hai loại : ren hệ mét bước lớn và ren hệ mét
bước nhỏ, các kích thước đã tiêu chuẩn hóa.

a. Ren ghép chặt:

Ren hệ mét


a. Ren ghép chặt:
- Kí hiệu ren hệ mét bước lớn – M tiếp sau là các trị số đường kính. Ví dụ : M20, M16,
M14 – ren hệ mét, đường kính lớn nhất là 20 mm, 16 mm, 14 mm.
- Ren bước nhỏ khi kí hiệu có ghi thêm trị số của bước ren nhỏ. Ví dụ : M14 x 0,75 : ren
hệ mét có đường kính ren là 14 mm, bước ren p = 0,75mm. Ren hệ mét bước nhỏ
được dùng rộng rãi trong các chi tiết máy chịu tải trọng va đập, các chi tiết máy nhỏ
hoặc có vỏ mỏng. Ren hệ mét bước lớn được dùng chủ yếu trong lắp ghép, vì độ bền
của ren ít chịu ảnh hưởng của những sai sót do chế tạo và cũng lâu hỏng vì ít mòn hơn
ren bước nhỏ.


a. Ren ghép chặt:
-

0
Ren hệ Anh : có tiết diện hình tam giác cân, góc ở đỉnh = 55 .

Đường kính được đo bằng tấc Anh ( 1inch = 25,4 mm), bước ren được đặc trưng bởi số ren trên chiều dài 1 tấc Anh. Ở Việt Nam ren Anh chỉ dùng thay
thế các chi tiết máy của một số máy nhập.

-

Ren ống : dùng để ghép kín các ống. Ren ống có hình dáng, kích thước theo ren hệ Anh bước nhỏ ( thành ống mỏng nên cần bước ren nhỏ), tiết
0

diện ren là tam giác cân có góc ở đỉnh = 55 đỉnh ren và chân ren làm trơn tròn, khi lắp không có khê hở để đảm bảo kín.

-

Ren tròn : được dùng chủ yếu trong các bulông, vít chịu tải trọng va đập lớn hoặc trong các tiết máy làm việc trong môi trường bẩn và cấu nối,
tháo luôn ( vòi cứu hỏa, bộ phận nối toa v.v..)
Ngoài ra ren tròn còn được dùng trong tiết máy có vỏ mỏng ( đui đèn, chuôi bóng đèn, đuôi đèn pin, các mối nối của mặt nạ phòng độc v.v…)
hoặc trong vật phẩm đúc bằng gang, chất dẻo.

-

Ren vít gỗ : có tiết diện tam giác, chiều rộng rãnh lớn hơn nhiều so với chiều dày ren, để đảm bảo độ bền của ren vít thép và ren của vật liệu
được bắt vít


a. Ren ghép chặt:

Ren hệ anh


a. Ren ghép chặt:

Ren ống


a. Ren ghép chặt:

Ren tròn

a. Ren ghép chặt:

Ren vít gỗ


b. Ren của cơ cấu vít 
Dùng để truyền chuyển động hoặc để điều chỉnh ren của cơ cấu vít. Ren của cơ cấu
vít có các loại sau :
- Ren vuông
- Ren hình thang


b. Ren của cơ cấu vít 

Ren vuông


b. Ren của cơ cấu vít 

Ren hình thang


b. Ren của cơ cấu vít 

Ren hình răng cưa


I. Khái niệm chung
4. Xác định kích thước của ren
Công việc xác định kích thước bao gồm :

- Đo đường kính ngoài của ren bằng thước cặp hoặc panme.
- Đo bước ren bằng thước đo bước ren hoặc thước cặp.
- Căn cứ vào đường kính ngoài và bước ren, cần xác định ren thuộc hệ Anh hay hệ mét. Nếu hệ Anh phải đo
lại số vòng ren trong 1 inch
- Với ren lỗ có đường kính nhỏ, ta đo bước ren theo vết in trên giấy hoặc trên gỗ.
- Đối với ren tiêu chuẩn, sau khi đo được đường kính ngoài và bước ren, phải đối chiếu với tiêu chuẩn và chế
tạo theo kích thước tiêu chuẩn. Trong nhiều trường hợp, có thể dùng dưỡng đo ren để xác định loại ren và
kích thước ren.


II. Dụng cụ cầm tay tiêu chuẩn để cắt ren
1. Dụng cụ cắt ren trong
a. Cấu tạo của taro:

- Là dụng cụ để cắt ren lỗ cò đường kính ≤ 20 mm.
Ta rô là 1 cái vít có đường kính, bước ren, góc trắc diện của ren phù hợp với ren
cần gia công. Nó chế tạo bằng thép các bon dụng cụ, trên than có rãnh dọcđể
thoát phoi với mặt ren tạo thành các lưỡi cắt hình lược.