BÀI GIẢNG NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH

nhớ

BÀI GIẢNG TIN HỌC 10

kn
11

14


nhớ

Kiểm tra miệng:
• Bài 1: Tính diện tích và chu vi của HCN khi biết
chiều dài và chiều rộng.
• Bài 2: Tính diện tích hình tròn, bán kính r.
• Yêu cầu:
– Xác định Input và Output.
– Trình bày thuật toán dạng liệt kê.

kn
11

14


nhớ

Lời giải
Bài 1
• XĐBT

Bài 2
• XĐBT

– Input: hai số a,b
– Output: s, p

• Thuật toán:
B1: nhập 2 số a và b
B2: s ← a*b,
p ← 2*(a+b)
B3: Thông báo s,p.
Kết thúc
kn
11

14

– Input: pi, r
– Output: s

• Thuật toán:
B1: - nhập r
- pi=3.14
B2: s = pi*r*r,
B3: Thông báo s.
Kết thúc


nhớ

Vậy, máy tính có thể thực hiện
được bài toán theo thuật toán
trên không? Vì sao?
– Không!
– Vì NN thể hiện thuật toán trên,
máy tính chưa hiểu được.
kn
11

14


nhớ

Làm sao để máy tính
có thể thực hiện được?
Mời quý vị đi theo
lối này =>
kn
11

14


BÀI 5.

NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH

note

nhớ

Ví dụ NA-NV
• NV: Xin chào, mời ngài vào đây!
• NA:?? (không hiểu NV nói gì), muốn NA làm theo,NV
phải làm thế nào?
• Làm thế này!
– Phải nói TA
– Thuê người dịch biết cả hai thứ tiếng A và V

kn
11

14

Minh họa Người - Máy


nhớ

Kết quả của việc diễn tả thuật toán bằng NNLT được gọi
là gì?

•Để máy tính thực hiện công việc (bài toán) giúp
con người, thuật toán phải được diễn tả bằng ngôn
ngữ của máy tính hoặc ngôn ngữ mà có thể chuyển
đổi về ngôn ngữ của máy tính.
Ngôn ngữ đó được gọi chung là NNLT.

*Kết quả của việc diễn tả thuật toán bằng NNLT
được gọi là một chương trình máy tính (gọi tắt là
chương trình).

kn
11

14


nhớ

* Hiện nay, có nhiều loại ngôn ngữ lập trình do liên
quan đến các kiến trúc và hoạt động của máy tính
khác nhau. Và chúng được chia ra thành 3 loại:
(ứng với 3 thế hệ NN)
– Thế hệ 1: Ngôn ngữ máy
– Thế hệ 2: Hợp ngữ
– Thế hệ 3: NN bậc cao (NNLT bậc cao).
Mỗi loại có những đặc điểm riêng.

kn
11

14


nhớ

1. Ngôn ngữ máy

“Có nhiều loại NN máy” T or F?

• Là ngôn ngữ duy nhất để viết chương trình mà
máy tính có thể trực tiếp hiểu và thực hiện được.
• Các lệnh viết bằng ngôn ngữ máy ở dạng hệ
nhị phân hoặc hệ hexa.
• VD
• Ưu điểm: Khai thác triệt để các đặc điểm phần
cứng của máy tính.
• Nhược điểm: Khó nhớ câu lệnh, CT dài. Không
thực hiện được trên loại máy tính khác.
kn
11

14


sự thay đổi đó thể hiện thế nào?

2. Hợp ngữ
• Cho phép người lập trình sử dụng một số từ tắt
(tiếng Anh) để thể hiện các lệnh cần thực hiện.
• VD:
– Mov     A,Rn
– VD khác (CT)

• Hợp ngữ còn được gọi là NN cấp thấp, tận dụng
được nguồn tài nguyên (CPU,RAM…) hạn hẹp.
Khai thác được các thế mạnh, viết ra các CT điểu

khiển phần cứng như: Main, Ram, Rom, các vi
mạch… Vì thế, ngày nay vẫn tồn tại và phát triển.
kn
11

14

nhớ


*Chạy CT in dòng HelloWord!

2. Hợp ngữ
• Chương trình viết bằng hợp ngữ phải
được dịch ra ngôn ngữ máy nhờ
chương trình hợp dịch thì máy tính
mới có thể thực hiện được.
• Vd về trình hợp dịch: Tasm.exe,
Emu8086v…
(Hợp ngữ là một ngôn ngữ đã thuận lợi hơn cho các nhà lập trình chuyên nghiệp
nhưng vẫn chưa thật thích hợp với đông đảo người lập trình. Nên việc ra đời các
NNLT thế hệ 3 là một tất yếu!)
kn
11

14

nhớ

nhớ

3. Ngôn ngữ bậc cao.
• Thể hiện các câu lệnh gần với ngôn ngữ tự nhiên
hay ngôn ngữ con người. NNbậc cao có tính
độc lập cao, ít phụ thuộc vào các loại máy.
• VD dòng lệnh cho biết số nguyên N là chẵn hay lẻ
của Pascal:
IF (N mod 2 =0) THEN Write(‘ N so Chan’)
ELSE Write(‘N la so le’);

• Hoặc CT viết dòng chữ “Hello Word!” ra màn hình
như sau:
Begin
Write(‘Hello Word!”);
Readln;
End.
kn
11

14


nhớ

3. Ngôn ngữ bậc cao.
• Một số ngôn ngữ bậc cao thường dùng hiện nay:
– Pascal, C…: dễ minh họa, diễn tả các thuật toán
– VBA ,V.Studio, VFP…: Viết các phần mềm ứng dụng
– Java, Asp, PHP, DotNet...: Thiết kế Website, Pm ứng dụng

…

• VD và (Chạy CT trên Pascal)
• CT viết bằng NNLT bậc cao phải được chuyển về
CT trên NN máy thông qua chương trình dịch.
VD: Turbo Pascal, Freepascal, C, turbo C, Free C,
VB, Visual Studio, DotNet…
kn
11

14


nhớ

Kiến thức nhớ
Ngôn ngữ lập trình
Ngôn
ngữ
máy

Hợp
ngữ

Ngôn
ngữ
bậc
cao

Trình hợp dịch

Chương trình dịch
kn
11

14


nhớ

Hãy chọn những khẳng định đúng về mình!
• Ngôn ngữ máy
• Hợp ngữ
• Ngôn ngữ bậc cao

kn
11

14


nhớ

Suy nghĩ và chọn!
1.
2.
3.
4.
5.
6.

để viết chương trình máy tính
gần với ngôn ngữ tự nhiên
thích hợp viết CT điều khiển phần cứng.
máy tính trực tiếp hiểu được.
sử dụng chương trình dịch để dịch sang NN máy.
có sự trợ giúp của chương trình hợp dịch thí máy
tính mới hiểu được.
7. thực hiện trên nhiều loại máy khác nhau.

kn
11

14


nhớ

8. CT viết trên NN này thường không thực hiện
được trên các loại máy khác nhau.
9. lệnh ở dạng mã hóa nhị phân.
10. sử dụng một số từ tiếng Anh để viết câu lệnh.
11. khó nhớ và viết câu lệnh.
12. NNLT Pascal.
13. nhiều người gọi tôi là ngôn ngữ cấp thấp.
14. tôi được nhiều người biết tới nhất.

kn
11

14

Đáp án:
Mời đại diện mỗi nhóm viết đáp án lên bảng

• Ngôn ngữ máy
• Hợp ngữ
• Ngôn ngữ bậc cao

kn
11

14

:1, 3, 4, 8, 9, 11
:1, 3, 6, 8, 10, 13
:1, 2, 5, 7, 12, 14

nhớ


nhớ

Hãy chọn những khẳng định đúng về mình!
• Ngôn ngữ máy
• Hợp ngữ
• Ngôn ngữ bậc cao

kn
11

14


nhớ

Suy nghĩ và chọn!
1.
2.
3.
4.
5.
6.

để viết chương trình máy tính
gần với ngôn ngữ tự nhiên
thích hợp viết CT điều khiển phần cứng.
máy tính trực tiếp hiểu được.
sử dụng chương trình dịch để dịch sang NN máy.
có sự trợ giúp của chương trình hợp dịch thí máy
tính mới hiểu được.
7. thực hiện trên nhiều loại máy khác nhau.

kn
11

14


nhớ

8. CT viết trên NN này thường không thực hiện
được trên các loại máy khác nhau.
9. lệnh ở dạng mã hóa nhị phân.
10. sử dụng một số từ tiếng Anh để viết câu lệnh.
11. NNLT Pascal.

kn
11

14


Đáp án:
Mời đại diện mỗi nhóm viết đáp án lên bảng

• Ngôn ngữ máy
• Hợp ngữ
• Ngôn ngữ bậc cao

kn
11

14

:1, 3, 4, 8, 9
:1, 3, 6, 8, 10
:1, 2, 5, 7, 11

nhớ

nhớ

Kinh nghiệm!
• Bổ sung các kiến thức liên quan đến các thành
phần trong sơ đồ.

kn
11

14


nhớ

TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC
CHÚC CÁC EM LUÔN CHĂM
NGOAN, HỌC GIỎI

kn
11

14