CÁC PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁN
BỆNH NHIỄM TRÙNG TRONG
PHÒNG XÉT NGHIỆM VI SINH
BSNT. Vũ Ngọc Hiếu
Email:
Mobile: 0936 079 192
9/3/2016
1
Mục tiêu
• Các phương pháp chẩn đoán
• Khái niệm
• Ứng dụng
• Ưu điểm, nhược điểm
9/3/2016
2
Infection or
not ?
9/3/2016
3
Quy trình xét nghiệm
9/3/2016
4
Lấy bệnh phẩm
• Đúng vị trí
• Đúng lúc
• Đúng kỹ thuật - vô khuẩn
• Đúng cách vận chuyển
9/3/2016
5
Chẩn đoán trực tiếp
• Nhuộm soi
• Kỹ thuật miễn dịch
• Kỹ thuật phát hiện gene
• Nuôi cấy phân lập
9/3/2016
6
Bacteria
9/3/2016
7
Viruses
9/3/2016
8
Nhuộm soi (Microscopy)
• Wet mount
• Simple stain, Gram’s stain
• Ziehl-Neelsen stain
• Others
9/3/2016
9
Soi tươi
9/3/2016
10
9/3/2016
11
Nhuộm đơn, nhuộm Gram
9/3/2016
12
Nhuộm Ziehl - Neelsen
9/3/2016
13
Kỹ thuật miễn dịch
9/3/2016
14
Kháng nguyên – kháng thể
9/3/2016
15
Gene probe detection
9/3/2016
16
Cultivation of microorganisms
9/3/2016
17
Định danh
Colony
Gram’s stain
9/3/2016
Biochemistry
test
Automated
systems
18
Kháng sinh đồ
9/3/2016
19
• Virus, chlamydia, rickettsia
9/3/2016
20
Phương pháp gián tiếp
9/3/2016
21
Chẩn đoán gián tiếp
• Xét nghiệm huyết thanh (serology)
Tìm kháng thể đặc hiệu
Kháng thể - kháng nguyên
9/3/2016
22
9/3/2016
23
Chẩn đoán bệnh
nhiễm trùng
Trực tiếp
Nhuộm soi
9/3/2016
Tìm kháng
nguyên
Gián tiếp
Tìm gene
Nuôi cấy –
định danh –
khánh sinh
đồ
Tìm kháng
thể
24
Kỹ thuật
Mục đích
Ưu điểm
Nhược điểm
Nhuộm soi
Hình thể, kích
thước, sắp xếp,
bắt màu, di động
Nhanh, dễ thực
hiện
Chỉ có tính chất
gợi ý
Miễn dịch
Tìm kháng thể/
Nhanh, dễ thực
kháng nguyên,
hiện, kết quả có
chẩn đoán nhiễm giá trị chẩn đoán
trùng
Trang thiết bị, kết
quả phụ thuộc
thời điểm lấy
bệnh phẩm
Xác định gene
Tìm gene đặc
trưng của tác
nhân gây bệnh
Nhanh, nhạy,
chẩn đoán xác
định
Trang thiết bị, chi
phí cao
Nuôi cấy – định
danh
Phân lập được
tác nhân, làm
kháng sinh đồ
Chẩn đoán xác
định, xác định
nhạy cảm kháng
sinh
Chậm, khó thực
hiện với tác nhân
virus
9/3/2016
25