PHẦN MỘT LỊCH SỬ THẾ GIỚI HIỆN ĐẠI
(Từ năm 1945 đến năm 2000)
Chương I : SỰ HÌNH THÀNH TRẬT TỰ THẾ GIỚI MỚI SAU CHIẾN
TRANH
THẾ GIỚI THỨ HAI (1945 – 1949)
Bài 1: SỰ HÌNH THÀNH TRẬT TỰ THẾ GIỚI MỚI SAU CHIẾN
TRANH
THẾ GIỚI THỨ HAI (1945 – 1949)
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Về kiến thức:Nhận thức được một cách khái quát toàn cảnh thế giới sau
chiến tranh thế giới thứ hai chia thành hai phe TBCN và XHCN, do Mó và LX
đứng đầu mỗi phe, chi phối nền chính trò thế giới và các quan hệ quốc tế nửa
sau thế kỉ XX
2. Về kó năng:Rèn luyện phương pháp tư duy, khái quát, nhận đònh đánh giá
những vấn đề lòch sử lớn của thế giới
3. Về thái độ :
-Nhận thức rõ quan hệ giữa hai phe nhanh chóng chuyển sang đối đầu.
-Thắng lợi CMT8 1945, nứớc ta trở thành quốc gia độc lập, nhưng phải kháng
chiến để bảo vệ độc lập, sự nghiệp cách mạng vì vậy CM nước ta ngày càng
liên quan mật thiết với tình hình thế giới, với cuộc đấu tranh giữa hai phe.
II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU- DẠY HỌC :
-Bản đồ thế giới; bản đồ châu u; bản đồ châu Á.
- Sơ đồ tổ chức LHQ, các tranh ảnh,tài liệu có liên quan…
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY-HỌC :
1. Giới thiệu khái quát chương trình LS 12: Là sự nối tiếp chương trình LS 11
gồm hai phần : Phần 1: LSTGHĐ (1945-2000 ); Phần 2: LSVN (1919-2000 ).
2. Giới thiệu bài mới :CTTG thứ hai ( 1939 – 1945 ), kết thúc đã hình thành một
trật tự thế giới mới với đặc trưng là TG chia làm 2 phe :TBCN và XHCN do LX
và Mĩ đứng đầu mỗi phe. Các quốc gia trên TG cũng bị phân hóa theo đặc trưng
đó, LHQ ra đời để duy trì trật tự TG vừa hình thành.
3. Tiến trình tổ chức dạy-học:
Hoạt động của giáo viên và học sinh Kiến thức cơ bản
Hoạt động : Cả lớp và cá nhân
? HN Ianta được triệu tập trong hồn cảnh nào?
HS theo dõi SGK trả lời
-> Ba cường quốc tham gia chống PX nhằm mục
I. HỘI NGHỊ IANTA (2-1945) VÀ NHỮNG
THỎA THUẬN CỦA BA CØNG QUỐC
1. Hội nghò Ianta.
a. Hoàn cảnh
- Đầu 1945 chiến tranh thế giới bước
tiêu gắn với lợi ích gc cầm quyền, của mỗi nước
Vì thế hội nghò Ianta trở thành hội nghò thực
hiện mục tiêu chiến tranh của mỗi nước
GV hướng dẫn HS xem h1 SGK, giải thích
GV? Hội nghò Ianta đã đưa ra những quyết đònh
quan trọng nào.
HS theo dõi SGK trả lời
Hoạt động 2: cá nhân
GV? Sự phân chia phạm vi ảnh hưởng giữa các
nùc diễn ra như thé nào
HS theo dõi SGK trả lời
GV? Em có nhận xét gì về hội nghò Ianta
HS theo dõi SGK trả lời
Hoạt động 1 cả lớp và cá nhân
GV hướng dẫn học sinh quan sát h2 SGK
GV giải thích thêm 24.10 quốc hội các nước thành viên phê
chuẩn bản hiến cương chínhthức có hiệu lực -> 31.10 Đại hội
đồng quyết đònh lấyngày 24.10 hằng năm làm ngày LHQ
GV? Mục đích cao nhất của LHQ là gì
HS đọc SGK trả lời
GV? LHQ hoạt động dựa trên những nguyên tắc
nào.
vào giai đoạn chót , nhiều vấn đề bức
thiết đặt ra giũa các nước Đồng minh
Đòi hỏi cần giải quyết:
+ Nhanh chống đánh bại các nước
phát xít.
+ Tổ chức lại trật tự thế giới sau chiến
tranh
+ Phân chia thành quả chiến thắng
giũa các nước thắng trận
- Từ ngày 4 -11/2/1945 Hội nghò quốc
tế được triệu tập tại Ianta(LX) với sự
tham gia của ba cường quốc: LX, M,
A quyết đònh những nội dung:
+ Tiêu diệt tận gốc chủ nghĩa phát xít ,
CN qn phiệt nhanh chống kết thúc
chiến tranh..LX tham gia chống Nhật
ở châu Á sau khi Đức đầu hàng
+ Thành lập tổ chức LHQ nhằm gìn
giữ an ninh, hồ bình thế giới.
+ Thoả thuận việc đóng qn tại các
nước nhằm giải giáp quân đội phát
xít, phân chia phạm vi ảnh hưởng ở
C.u, C.Á.
-> Những quyết đònh trên của hội nghò
trở thành khuôn khổ của trật tự thế
giới mới (trật tự 2 cực Ianta).
II. SỰ THÀNH LẬP LIÊN HP QUỐC
a. Thành lập :
- Ngày 25/04/ - 26/6 / 1945 Hội nghị
đại biểu 50 nước họp tại Xan
phranxixcô ( Mỹ ) thơng qua hiến
chương LHQ và thành lập LHQ .
b. Mục đích :
Duy trì hồ bình và an ninh thế giới ,
thúc đẩy quan hệ hữu nghị hợp tác giửa
các nước trên cơ sở tơn trọng quyền
bình đẳng giữa các quốc gia và ngun
tắc dân tộc tự quyết .
c. Ngun tắc hoạt động:
HS đọc SGK trả lời
GV? Theo em nguyên tắt nhất trí giữa 5
cường quốc có tác dụng gì
HS suy nghó trả lời
GV giải thích ng.tắt đó còn ngăn chặn
không cho một cường quốc nào khống chế
LHQ vào mục đích bá quyền.
Hoạt động 2ø cá nhân
GV treo lược đồ bộ máy tổ chức LHQ ->
GV giải thích từn tổ chức
GV? Yêu cầu HS quan sát sơ đồ bằng
những hiểu biết của bản thân hãy đưa ra
đánh giá về vai trò của LHQ trong hơn nửa
thế kỉ qua? LHQ có sự giúp đở như thế nào
đối với VN : trong quá trình xd và phát
triển đất nước VN nhận viện trợ của LHQ
từ các tổ chức UNESCO, FAO, IMF, WHO
Đến 2006 LHQ có 192 nước thành viên, VN gia nhập
9/1997 (thành viên thứ 149) 16/10/2007 ĐHĐLHQ bầu
VN làm hội viên không thường trực HĐBA của LHQ
nhiệm kì 08-09
Hoạt động nhóm (3 nhóm)
N1. Việc giải quyết vấn đề nước Đức được
thực hiện như thế nào? Tại sao Đ bò chia
thành 2 nước riêng theo 2 chế độ chính trò
đối lập nhau
N2. CNXH vượt ra phạm vi một nước(LX)
trở thành hệ thống thế giới như thế nào?
N3. các nước Tây Âu TBCN đã bò Mó
khống chế như thế nào?
Các nhóm thảo luận (2 phút)
GV sử dụng lược đồ nước Đức sau chiến
tranh thế giới thứ hai -> GV giải thích,
nhận xét
- Hội nghò cấp cao LX, M, A ở Pôtxđam (17/7-2/8/45) kí
hiệp ươc giải quyết vấn đề nước Đ theo thỏa thuận quân
đội 4 nùc phân chia khu vực chiếm đóng
- 1945-1947 hàng loạt các nước DCDNĐA thành lập: Ba
Lan(7/44), Rumani(8/44), hunggari(4/45), Anbani(12/45)
…
- Giải thích theo SGK
- Đông Âu đứng đầu LX
- Tây Âu đúng đầu là Mó
- Quyền bình đẳng giữa các quốc
gia và quyền dân tộc tự quyết .
- Tơn trọng độc lập chính trị và
tồn vẹn lãnh thổ của các nước .
- Chung sống HB và sự nhất trí
giữa 5 cường quốc Liên xơ - Mỹ -
A - P-TQ.
- Khơng can thiệp vào nội bộ của
bất kỳ nước nào
- Giải quyết các tranh chấp quốc tế
bằng phương pháp hồ bình
d. Cơ cấu tổ chức : (hs tự tham
khảo)
- Đại hội đồng .
- Hội đồng bảo an .
- Ban thư ký .
- Ngồi ra LHQ còn hàng trăm tổ
chức chun mơn khác : HĐKT và
XH , Tồ án quốc tế , Hội đồng
quản thúc...
e . Vai trò :
Là 1 diễn đàn QT vừa hợp tác vừa
đấu tranh nhằm duy trì hồ bình,
an ninh quốc tế, thúc đẩy việc giải
quyết các vụ tranh chấp hoặc xung
đột khu vực . Thúc đẩy các mối
quan hệ họp tác QT . giúp đỡ các
dân tộc về KT,VH, GD, YT, nhân
đạo...
III. SỰ HÌNH THÀNH HAI HỆ THỐNG
XÃ HỘI ĐỐI LẬP NHAU
Theo thỏa thuận của hội nghò
Pốtxđam (họp tháng 7-8/1945)
quân đội 4 nước: LX, M, A, P chia
nhau khu vực chiếm đóng nước
Đức nhằm tiêu diệt tận gốc CN
phát xít:
- Ở Tây Đức: M, A, P chiếm lập
ra nước CHLBĐ (9.1949) theo tư
bản.
- Ở Đông Đức: đựơc sự giúp đỡ
của LX nhà nước CHDCĐ thành
lập (10.1949) theo XHCN
- 1945-1949 Đ/Âu từng bước hoàn
thành CMDCND -> xd CNXH
- LX, các nước Đ/Âu hợp tác ngày
càng chặt chẽ về CT, KT…
-> CNXH vượt ra khỏi phạm vi 1
nước và trở thành hệ thống thế
4. Sơ kết bài học
- củngcố:
+ Tại sao gọi là trật tự 2 cực Ianta
+ Sự thành lập, mục đích, ng.tắc hoạt động, vai trò của LHQ
+ Các sự kiện hình thành 2 hệ thống TBCN-XHCN
- Dặn dò: Về nhà ọc bài cũ, làm bài tập, đọc trước bài mới.
Bài tập:
1. Nối thời gian với sự kiện sao cho đúng
Sự kiện Thời gian
1. Hội nghò Ianta a. 10/2/1947
2. Hội nghò Xan phrănxixcô b. 17/7-02/8/1945
3. hội nghò Pốtđam c. 04/2-11/2/1945
4. Hòa hội Pari d. 25/4-26/6/1945
2. Vẽ sơ đồ tổ chức LHQ.
Chương II
LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU ( 1945-1991)
LIÊN BANG NGA (1991-2000).
BÀI 2:
LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945-1991) LIÊN BANG NGA
(1991 - 2000)
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1. Kiến thức: Học sinh nắm được các nội dung cơ bản sau:
+ Những nét lớn về công cuộc xây dựng XHCN ở Liên Xô
+ Tình hình chính trò – chính sách đối ngoại và vò trí quốc tế của Liên Xô từ
năm 1945-1970
+ Tình hình các nước Đông Âu 1945-1970
2. Tư tưởng: Đánh giá khách quan về những thành tựu xây dựng CNXH của
Liên Xô và các nước Đông Âu trong những năm 1945-1970
+ Mối quan hệ giữa các nước XHCN ở Châu Âu và các nước XHCN khác: kinh
tế, VH, KH-KT, ctrò – qsự.
3. Kỹ năng: Phân tích, đánh giá các sự kiện đã diễn ra một cách khoa học,
đúng bản chất của nó.
4. Trọng tâm: Liên Xô những năm 1945-1970 (mục 1)
II. TƯ LIỆU VÀ ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
- Bản đồ châu Âu
- Lược đồ LX, các nước Đông Âu sau chiến tranh thế giới II (1945-1991) LBN
(1991-2000)
- Ảnh nhà du hành vũ trụ Yuri Gagarin
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC.
1. Kiểm tra bài cũ:
- Hoàn cảnh và nội dung chính của hội nghò Ianta.
- Mục đích – nguyên tắc hoạt động và vai trò của Liên hiệp quốc
2. Dẫn nhập vào bài mới (SGK).
Hoạt động của giáo viên và học sinh Kiến thức cơ bản
Hoạt động 1: Cả lớp và cá nhân
+ Liên Xô thành lập vào năm nào
+ Liên Xô xây dựng XHCN 1921-1941
Tình hình Liên Xô sau chiến tranh thế giới
thứ II
I. LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG
ÂU TỪ 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG
NĂM 70
1. LIÊN XÔ.
a. Công cuộc khôi phục kinh tế
(1945-1950).
như thế nào?
GV? Vì sao Liên Xô hoàn thành khôi phục
kinh tế trước thời hạn
HS dựa vào SGK trả lời
Hoạt động 2: Cả lớp và cá nhân
GV? Liên Xô xây dựng CNXH từ năm 1950
đến nửa đầu năm 1970 trong hoàn cảnh như
tế nào. Thành tựu đạt được trên các lónh vực
nào
- LX chòu tổn thất nặng nề sau
chiến tranh TG thứ hai: 27
triệu
- Người chết,1710 TP, hơn 70
ngàn làng mạc, 32ngàn xí
nghiệp bò tàn phá nặng nề.
- Với tinh thần tự lực, nhân dân
LX hoàn thành kế hoạch 5 năm
(46-50) trong vòng 4 năm 3
tháng:
+ Công nghiệp được phục hồi
1947. 1950 tổng sản lượng công
nghiệp tăng 73 %.
+ Nông nghiệp 1950 đạt mức
trước chiến tranh.
b. Liên Xô xây dựng CNXH từ
năm 1950 đến nửa đầu năm
1970.
- Từ những năm 1950 Liên Xô
Hoạt động 3: nhóm
N1: Thành tựu đạt được trong Công nghiệp
N2: Thành tựu đạt được trong nông nghiệp
N3: Thành tựu đạt được trong KH-KT
N4: Thành tựu đạt được về mặt XH
N5: Thành tựu đạt được về mặt chính trò
N6: Thành tựu đạt được về đối ngoại
( HS cử đại diện nhóm trả lời) GV nhận xét,
chốt ý, giải thích sơ lược H3 SGK
thực hiện nhiều kế hoạch 5 năm
xây dựng cơ sở vật chất – kỹ
thuật của CNXH và đạt được
những thành tựu to lớn về mọi
mặt.
+ Công nghiệp: Cường quốc
công nghiệp đứng thứ II thế giới
(Sau Mỹ), đi đầu trong một số
ngánh công nghiệp mới như vũ
trụ, nguyên tử, điện hạt nhân
+ Nông nghiệp: Tăng hàng năm
trong những năm 60 là16%
+ Khoa học kỹ thuật: 1957
phóng thành công vệ tinh nhân
tạo, 1961 phòng tàu vũ trụ I đưa
nhà du hành Gagarin bay vòng
quanh trái đất.ï
+ Xã hội: Có nhiều biến đổi,
công nhân chiếm 55% lao độn
trong cả nước. Trình độ học vấn
của người dân không ngừng
nâng cao.
+ chính trò: Tương đối ổn đònh.
+ Đối ngoại: thực hiện chính
sách