Nâng cao tính tích cực của học sinh thông qua nội dung học môn thể thao tự chọn bóng chuyền

A. đặt vấn đề
I. lời mở đầu.
Trong giai đoạn hiện nay ngành giáo dục và đào tạo
đang nỗ lực đổi mới phơng pháp dạy học theo hớng phát huy
tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh trong hoạt
động học tập nhằm phù hợp với xu thế của thời đại. Vấn đề
này đã đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với ngời giáo viên là
phải đổi mới phơng pháp dạy học: Giáo viên là ngời hớng dẫn
chỉ đạo điều khiển học sinh đi tìm kiến thức mới, vận
dụng kiến thức đã học vào thực tiễn. Chính vì vậy học sinh
phải là ngời tự giác, chủ động, tìm tòi, phát hiện các kiến
thức mới một cách linh hoạt, sáng tạo vào thực tiễn cuộc sống
thông qua sự dẫn dắt điều khiển của giáo viên trong tiết
dạy. Do vậy việc lựa chọn phơng pháp dạy học sao cho phù
hợp với thực tiễn và phát huy đợc sự yêu thích môn học đối
với học sinh là một vấn đề rất quan trọng, đó cũng là một
nghệ thuật s phạm của ngời giáo viên.
Giáo dục thể chất trong trờng phổ thông là một bộ
phận của nền giáo dục tiến bộ, là một nhu cầu tất yếu
khách quan của sự tồn tại và phát triển của xã hội nói chung
và công cuộc xây dựng xã hội chủ nghĩa nói riêng. Giáo dục
thể chất còn mang lại cho thế hệ trẻ cuộc sống vui tơi, lành
mạnh và tác động mạnh mẽ đến các mặt giáo dục khác nh
giáo dục đạo đức, trí tuệ, lao động, thẩm mĩ. Giảng dạy và
học tập môn thể dục trong nhà trờng trung học cơ sở là một
môn học quan trọng xuyên xuốt chơng trình, đóng góp vào
sự phát triển thể lực chung, phát triển các tố chất về sức
nhanh, sức mạnh, sức bền, độ linh hoạt và khéo léo. Do đó

1

nghiên cứu thực trạng và tìm ra phơng pháp phù hợp để
nâng cao chất lợng Dạy và Học, thực hiện tốt vai trò nhiệm
vụ của môn học là vấn đề cần thiết cho sự phát triển về
thể lực và trí tuệ học sinh.
Qua thực tế căn cứ vào yêu cầu giảng dạy, học tập và
trình độ tập luyện của học sinh hiện nay có thể nhìn
nhận rằng: Việc học theo các chủ đề môn thể thao tự chọn
đối với học sinh còn gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt là học
sinh miền núi khi điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị
dạy học còn nhiều thiếu thốn, nên việc vận dụng các chủ
đề tự chọn môn thể dục vào quá trình giảng dạy để đáp
ứng đợc yêu cầu và sở thích của học sinh còn gặp nhiều
khó khăn.
II. thực trạng của vấn đề nghiên cứu.
1. Thực trạng.
- Hiện nay do yêu cầu đổi mới phơng pháp giáo dục và
yêu cầu học tập mà đòi hỏi học sinh phải có thể lực để
tiếp thu tốt các bài học trên lớp và nâng cao năng lực tự học,
tự nghiên cứu .
- Để giờ dạy đạt hiểu quả cao giáo viên cần nắm vững
về tâm, sinh lý lứa tuổi học sinh.
- Cần tìm hiểu rõ thể trạng của từng học sinh để đa
ra những phơng pháp luyện tập phù hợp cho học sinh đạt
kết quả tốt nhất.
- Học sinh THPT đang bớc vào thời kỳ phát triển với tốc
độ rất nhanh cả về hình thái, tố chất thể lực cũng nh chức
phận của các hệ cơ quan trong cơ thể.

2

Lúc này TDTT, dinh dỡng có tác dụng cực kỳ quan trọng đến
việc phát triển toàn diện cơ thể.
- Giáo viên cần tìm hiểu và học tập những phơng pháp
luyện tập tiên tiến để áp dụng trong giờ dạy.
2. Kết quả - Hiệu quả của thực trạng trên.
Qua thời gian công tác tại trờng THPT Thạch Thành III tôi
thấy các em nhận thức cha sâu sắc về việc rèn luyện thân
thể, cha phát huy hết các tố chất vận động của bản thân.
- Học sinh cha thực hiện tốt nhiệm vụ của ngời học. ý
thức tổ chức kỹ luật cha cao, cha nhận thức đợc ý nghĩa,
tầm quan trọng của môn học với sự phát triển của trí tuệ
cho bản thân, coi môn học là môn phụ, do đó luyện tập với
tinh thần cha cao, thực hiện cha tốt các yêu cầu của giáo
viên đa ra, học có tính chất đối phó.
- Các nhiệm vụ giáo dục thể chất trong nhà trờng cha
thực sự đợc quan tâm đầu t, một số nội dung gặp khó khăn
về dụng cụ, trang thiết bị dạy học.
ở lứa tuổi này cơ thể các em yêu cầu một lợng vận động
cao một yêu cầu mang tính chất sinh học: bởi vì vận động
sẽ giúp cho quá trình trao đổi chất trong đó dặc biệt là
quá trình đồng hóa diễn ra trong cơ thể nhanh hơn, mạnh
hơn, mà đó chính là cơ sở để các em phát triển.
- Về trang thiết bị dụng cụ dạy học cha đáp ứng đợc yêu
cầu của bộ môn, một số trang thiết bị cấp không đảm bảo
chất lợng và số lợng. Do đó các hoạt động thể thao và trò
chơi bị hạn chế cho nên giờ học trở nên buồn tẻ và nhàm
chán.

3


- Một số nội dung học đợc lặp đi lặp lại nhiều lần ở các
khối học dẫn đến học sinh không luyện tập tích cực để
nâng cao kỹ thuật và thành tích mà chỉ xem đó là đã
biết, đã đợc học.
- Học sinh cha chịu khó tự học, tự tập luyện thêm ở nhà,
cha mẹ học sinh cha quan tâm sát xao đến việc học tập,
rèn luyện của các em.
Từ những thực trạng trên để việc giáo dục thể chất trong
nhà trờng đạt hiệu quả cao ngoài việc dạy học theo chơng
trình quy định của Bộ GD-ĐT cần tổ chức hớng dẫn học
sinh tập luyện phát triển các tố chất vận động, phát huy
năng lực sở trờng của bản thân, rèn luyện tính tổ chức, kỷ
luật. Vì vậy, tôi đã mạnh dạn cải tiến nội dung phơng pháp
dạy học đó là: Nâng cao tính tích cực của học sinh
thông qua nội dung học môn thể thao tự chọn Bóng
Chuyền. Nhằm mục đích nâng cao chất lợng Dạy - Học,
thúc đẩy phong trào rèn luyện thân thể học sinh trong nhà
trờng.
B. giải quyết vấn đề
I . các giải pháp thực hiện.
- Nghiên cứu các yếu tố quyết định và ảnh hởng đến
kết quả của quá trình dạy học bộ môn, các yếu tố về tâm sinh lý, các hoạt động của ngời dạy, ngời học.
- Phơng pháp tổ chức giờ học, nguyên lí kĩ thuật động
tác.
- Quan sát điều hành trực tiếp qua giờ học, tìm hiểu
điều tra các hình thức tập luyện của học sinh.

4


- Một số hình thức tập luyện theo chủ đề tự chọn môn
bóng chuyền .
- Biện pháp nâng cao năng lực học theo các chủ đề tự
chọn bóng chuyền của học sinh
- Tham khảo các tài liệu có liên quan đến môn Bóng
Chuyền và kinh nghiệm của đồng nghiệp .
- Kiểm tra đánh giá kết quả đạt đợc của học sinh qua
từng giai đoạn, từng chu kỳ tập luyện.
Từ đó tìm ra các nguyên nhân và biện pháp khắc phục
các yếu tố hạn chế, phát huy các mạnh mặt, tích cực để
nâng cao chất lợng giảng dạy và học tập.
II. Các biện pháp tổ chức thực hiện.
Trong chơng trình dạy học ở trờng THPT Thạch Thành III
những năm gần đây đã đa các chủ đề tự chọn vào quá
trình giảng dạy và học tập của học sinh một phần dành cho
việc bám sát, nâng cao kiến thức môn học, phần khác dành
cho việc cung cấp một số nội dung mới theo yêu cầu của ngời học. Dạy học theo các chủ đề tự chọn đã trở thành hình
thức dạy học có tính pháp quy cần đợc nghiên cứu thực
nghiệm và triển khai ở mức độ hợp lý cùng với các hình thức
dạy học khác đợc quy định trong trờng học.
Căn cứ mục tiêu môn học ở trờng THPT Thạch Thành III,
đặc điểm môn học, trang thiết bị của nhà trờng hiện nay
nên chỉ có loại chủ đề đáp ứng, hớng dẫn học sinh học tập
rèn luyện một số môn TDTT theo yêu cầu và nguyện vọng
của học sinh. Muốn thực hiện tốt các yêu cầu của đề tài là :
Nâng cao tính tích cực của học sinh thông qua nội
dung học môn thể thao tự chọn Bóng Chuyền. Cần

5


chú ý đến đặc diểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh THPT
và phong trào tự học, tự rèn luyện của học sinh ở trờng cũng
nh ở địa phơng.
Mục đích của việc dạy học theo các chủ đề tự chọn
môn thể dục ở trờng THPT là bổ xung và khai thác sâu nội
dung chơng trình bắt buộc của bộ GD - ĐT ban hành. Tạo
điều kiện cho những học sinh có nhu cầu tập luyện phát
triển năng khiếu về TDTT.
Trên thực tế có rất nhiều các môn thể thao khác nhau
nhng do điều kiện cở sở vật chất của nhà trờng còn hạn
chế, không thể đáp ứng đợc các yêu cầu và nguyện vọng
của học sinh nên tôi chỉ đa ra một chủ đề tự chọn mà các
em yêu thích là: Bóng Chuyền.
Số lợng học sinh tham gia tập luyện là 68 em. Thời gian thực
hiện là 12 tiết loại chủ đề: Đáp ứng.
Cơ sở đầu tiên đánh giá năng lực hiện tại của học sinh là
kết quả kiểm tra ban đầu. Với nội dung kiểm tra phát bóng
thấp tay chính diện. Đối tợng học sinh khối 11 trờng THPT
Thạch Thành III gồm 68 em.
Kết quả nh sau:
- Số học sinh không đạt yêu cầu : 40 em = 58,8%
- Số học sinh đạt yêu cầu

: 17 em = 25%

- Số học sinh đạt loại khá

: 11 em = 16,2%

- Số học sinh đạt loại giỏi

:

không có

Thông qua kết quả kiểm tra ban đầu cho thấy năng
lực về Bóng Chuyền của học sinh trờng THPT Thạch Thành III
còn rất hạn chế, cha đáp ứng đợc yêu cầu môn học.

6


Dựa vào kết quả trên có thể khái quát một số nguyên
nhân dẫn đến thực trạng trên:
- Do mức độ phân hoá về môn học cha sâu.
- Do việc triển khai học tự chọn môn thể dục ở nhà trờng
cha đợc thực hiện một cách đầy đủ.
- Do lứa tuổi các em còn cha đợc tham gia vào các phong
trào TDTT ở địa phơng.
- Do điều kiện cơ sở vật chất, dụng cụ, sân tập của nhà
trờng còn nhiều hạn chế.
- Do điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, ngoài việc đi
học các em còn phải giúp đỡ gia đình tăng gia sản xuất,
nên thời gian tập luyện ngoài giờ còn ít.
Từ những nguyên nhân trên để nâng cao chất lợng
môn học, đáp ứng đợc yêu cầu về rèn luyện thân thể và

phát huy đợc năng khiếu của học sinh.
Trớc hết phải dựa vào đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi
học sinh để đa ra các bài tập và lợng vận động sao cho phù
hợp có hiệu quả. Các bài tập phải đảm bảo tính nguyên tắc
và hệ thống. Phơng pháp tập luyện phải đa dạng, phong
phú tránh sự nhàm chán, đơn điệu thờng thấy trong tập
luyện TDTT, giúp học sinh có hứng thú tập luyện.
Dới đây là một số phơng pháp tiến hành nghiên cứu
đợc đa vào đề tài này.
1. Phân loại đối tợng tập luyện.
Căn cứ vào kết quả điều tra, qua theo dõi trực tiếp học
sinh tập luyện. Tôi phân loại đối tợng tập luyện nh sau:
- Đối tợng học sinh đã đợc tiếp xúc với bóng chuyền ở
địa bàn sinh sống.

7


- Đối tợng học sinh cha đợc tiếp xúc với bóng chuyền bao
giờ.
- Đối tợng học sinh có chiều cao và thể lực tốt.
- Đối tợng học sinh thấp nhng có sức bật tốt, phản xạ
nhanh.
2. Các bài tập về t thế chuẩn bị và di chuyển.
T thế chuẩn bị và di chuyển là những kỹ thuật cơ bản
là cơ sở để thực hiện tốt các kỹ thuật đánh bóng trong tập
luyện và thi đấu.
+ T thế chuẩn bị:
Là t thế đứng của đấu thủ trên sân thuận lợi, hợp lý
nhất để quan sát, phán đoán tốt, di động kịp thời theo mọi

hớng tới các vị trí cần thiết trên sân.
Đứng hai chân rộng bằng vai hoặc đứng chân trớc
chan sau, chân hơi kiễng, hai đầu gối hớng vào trong
khuỵu gối vừa phải hợp lý. Thân ngời gập, hai tay co tự nhiên
cẳng tay gần nh song song với đùi, mắt theo dõi bóng và
xác định điểm rơi của bóng, từ đó xác định nhiệm vụ
trong những tình huống cụ thể.
+ Di chuyển:
Là phơng pháp của đấu thủ rời từ vị trí này đến vị
trí khác. Là khâu trung gian nối giữa t thế chuẩn bị và t
thế đánh bóng. Có các động tác di chuyển nh sau:
- Di chuyển bớc thờng.
- Di chuyển bớc lớt.
- Di chuyển bớc nhảy.
- Di chuyển bớc chéo.
- Di chuyển bớc xoạc.

8


- Động tác lăn ngã, bay cá nhảy đỡ bóng.
Các bài tập này đợc thực hiện lặp lại nhiều lần vào
đầu các buổi tập. Vận dụng một cách linh hoạt, bài bản,
đúng phơng pháp khoa học.
3. Tập các kỹ thuật cơ bản về Bóng Chuyền.
a) Kỹ thuật chuyền bóng cao tay.
Là kỹ thuật chủ yếu dùng những ngón tay để chuyền
bóng đi. Có rất nhiều kỹ thuật chuyền bóng cao tay nh:
+ Chuyền bóng cao tay bằng hai tay trớc mặt.
+ Chuyền lật sau đầu.

+ Nhảy chuyền bóng.
+ Ngã chuyền bóng và chuyền bớc 2.
Nhng đối với học sinh THPT kỹ thuật chuyền bóng cao
tay bằng hai tay trớc mặt đợc sử dụng chủ yếu vì một trong
những kỹ thuật cơ bản nhất của bóng chuyền đợc sử dụng
nhiều trong thi đấu.
*Kỹ thuật chuyền bóng cao tay bằng hai tay trớc
mặt:
+ T thế chuẩn bị:
Sau khi xác định đợc vị trí, điểm rơi của bóng cũng
nh đặc điểm tính năng của nó, ngời chuyền nhanh chóng
ổn định t thế chuyền bóng. Ngời chuyền ở t thế trung
bình, hai chân rộng bằng vai hoặc chân trớc chân sau,
hơi khuỵu gối, thân trên thẳng, hóp bụng, mắt quan sát
bóng, hai tay dơ cao trên đầu trớc mặt ở tầm thích hợp để
chuyền bóng.
+ Động tác chuyền bóng:

9


Khi chuyền bóng, hai chân đạp đất, duỗi khớp gối để
tạo lực, trọng tâm cơ thể đợc nâng lên cao. Lúc này duỗi
các khớp khuỷu tay, gập cổ tay nhanh các ngón tay bật đẩy
bóng đi. Trọng lợng cơ thể dồn vào chân trớc. Quá trình
chuyển động của cơ thể để chuyền bóng là sự phối hợp
nhịp nhàng, liên tục giữa các bộ phận cơ thể có tính kế
tiếp và liên tục.
Hình tay khi chuyền là một hình túi bao quanh ở phía
sau và dới bóng, các ngón tay dàn tơng đối đều trên bề

mặt của bóng. Trong một bàn tay điểm tiếp xúc giữa các
ngón tay và bóng không giống nhau:
- Ngón cái tiếp xúc bằng bề mặt phần trong đốt 2 và 1.
- Ngón trỏ tiếp xúc nhiều nhất, gần nh hết bề mặt
phần trong của 3 đốt và phần trai tay.
- Ngón giữa tiếp xúc bằng bề mặt phần trong của hai
đốt và một phần của đốt 1.
- Ngón đeo nhẫn tiếp xúc bằng bề mặt phần trong của
đốt 3 và một phần của đốt 2.
- Ngón út tiếp xúc một phần nhỏ bề mặt trong của đốt
3.
Khi chuyền bóng chân đạp đất, duỗi các khớp để tạo
lực đồng thời trọng tâm cơ thể cũng nâng lên, gập cổ tay
nhanh, các ngón tay bật đẩy tích cực vào bóng, trọng tâm
cơ thể dồn vào chân trớc.
Ví dụ: Tập chuyền bóng cao tay bằng hai tay trớc
mặt.

10


Giáo viên đa ra những câu hỏi về giai đoạn chuẩn bị,
giai đoạn chuyền bóng (vị trí các ngón tay tiếp xúc bóng, t
thế thân ngời, trọng tâm cơ thể), giai đoạn kết thúc.
Học sinh ghi vào vở học tập những kiến thức đã tiếp
thu đợc, sau đó giáo viên đa ra những bài tập thực hành
cho cá nhân, bài tập cho nhóm và bài tập cho cả lớp.
b) Kỹ thuật đệm bóng.
Là kỹ thuật cơ bản của bóng chuyền. Trong thi đấu
đệm bóng chủ yếu để phòng thủ. Đệm bóng có các kỹ

thuật cơ bản sau:
- Đệm bóng bằng hai tay.
- Đệm bóng bằng một tay.
- Đệm lật qua đầu.
- Lăn ngã cứu bóng.
Đối với học sinh THPT kỹ thuật đệm bóng bằng hai tay
đợc sử dụng chủ yếu.
*kỹ thuật đệm bóng bằng hai tay:
+ T thế chuẩn bị:
Đứng ở t thế trung bình thấp, hai chân rộng bằng vai
hoặc chân trớc chân sau, hai tay co tự nhiên ở bên sờn,
mắt quan sát bóng, thân ngời hơi gập. Khi xác định đợc
điểm rơi của bóng và tầm thích hợp thì đa tay ra đón
bóng. Hai tay duỗi thẳng, hai bàn tay đặt chéo nhau và
nắm lại, bàn tay nọ bọc lấy bàn tay kia, hai ngón cái song
song kề sát nhau.
+ Động tác đánh bóng:
Bóng đến ngang hông, cách thân ngời khoảng gần
một cánh tay thì thực hiện đệm bóng. Lúc này chân đạp

11


đất, duỗi khớp gối đa trọng tâm cơ thể lên cao. Hai tay
chuyển động từ dới lên để đánh bóng, khi chạm bóng thì
gập cổ tay xuống dới làm căng các nhóm cơ cẳng tay. Yêu
cầu hai tay thẳng, chắc, bằng, thân ngời hơi lao về trớc.
+ Kết thúc:
Khi bóng rời khỏi tay, hai chân tiếp tục duỗi, tay nâng
theo hớng bóng đi một đoạn ngắn rồi nhanh chóng trở về t

thế chuẩn bị để tiếp tục thực hiện động tác tiếp theo.
Ví dụ: Tập đệm bóng bằng hai tay.
Sau khi giáo viên hớng dẫn cho học sinh đọc và nghiên
cứu về kỹ thuật đệm bóng bằng hai tay. Học sinh ghi vào vở
học tập những kiến thức đã tiếp thu đợc. Sau đó giáo viên
đa ra các bài tập cho học sinh tập luyện:
- Tập mô phỏng t thế đệm bóng.
- Tại chỗ thực hiện kỹ thuật đệm bóng( không có bóng)
- Di chuyển sang trái, sang phải đệm bóng( không có
bóng)
- Di chuyển tiến, lùi đệm bóng( không có bóng)
- Một bạn tung bạn kia đệm trả lại
- Hai bạn cùng di chuyển đệm bóng cho nhau
- Một bạn gõ bóng nhẹ bạn kia đệm trả lại, sau đó đỏi
vị trí cho nhau.
- Tập trong sân bóng chuyền, bạn ở vị trí số 3 tung
bóng đến các vị trí số 1, số 5, số 6. Bóng đến vị trí nào
thì ngời đó đệm bóng trả lại vị trí số 3 (hình vẽ).
3

12


6
5

1

Sau khi học sinh tập những bài tập trên, giáo viên hớng
dẫn cho học sinh tập luyện thêm ở nhà để hoàn thành tốt

mục tiêu của bài tập. Đến buổi tập sau trớc khi học bài mới
giáo viên kiểm tra một số học sinh kiến thức về những kỹ
thuật đã học để nắm bắt đợc mức độ tiếp thu của học
sinh.
Kỹ thuật phát bóng: Phát bóng không chỉ đơn thuần là
đa bóng sang sân đối phơng, mà còn mang tính tấn công,
phát bóng có uy lực sẽ gây khó khăn cho đối phơng hoặc
dành điểm trực tiếp. Phát bóng có các kỹ thuật cơ bản sau:
- Phát bóng thấp tay chính diện.
- Phát bóng thấp tay nghiêng mình.
- Phát bóng cao tay chính diện.
- Phát bóng cao tay nghiêng mình.
Đối với học sinh THPT chủ yếu học kỹ thuật phát bóng
cao tay chính diện.
* Kỹ thuật phát bóng cao tay chính diện:
+ T thế chuẩn bị:
Ngời phát bóng đứng sau đờng biên ngang, chân cùng
bên với tay cầm bóng để ở sau, thân ngời ngả về trớc, chân
hơi khuỵu gối, tay đánh bóng duỗi thẳng để phía sau,
lòng bàn tay hớng bóng.
+ Động tác phát bóng:
Tay cầm bóng tung bóng lên cao khoảng 70 - 90cm hơi
chếch về trớc, khi bóng rơi đến vừa tầm thì đánh vào

13


giữa và sau bóng, đánh bóng bằng lòng bàn tay. Sau khi
bóng rời khỏi tay thì nhanh chóng bớc vào sân để chuẩn
bị thực hiện các động tác tiếp theo.

Ví dụ: Tập kỹ thuật phát bóng cao tay chính diện.
Giáo viên hớng dẫn học sinh đọc và tìm hiểu kỹ thuật
phát bóng cao tay chính diện. Học sinh ghi vào vở học tập
những kiến thức đã tiếp thu đợc. Sau đó giáo viên hớng dẫn
học sinh tập kỹ thuật phát bóng thấp tay chính diện theo
các bài tập sau:
- Tập t thế chuẩn bị và cách tung bóng.
- Tập phát bóng vào tờng.
- Tập phát bóng qua lới.
- Phát bóng qua lới vào các vị trí khác nhau.
Ngoài việc hớng dẫn học sinh tập luyện trên lớp, giáo
viên cần hớng dẫn và giao bài tập cho học sinh về nhà tự
học, tự tập luyện thêm đến đầu buổi tập sau kiểm tra và
đánh giá kết quả.
4. Tập nâng cao.
Khi học sinh đã tiếp thu đợc các động tác kỹ thuật bắt
đầu vận dụng đa vào các bài tập cụ thể, các bài tập lặp lại
với cờng độ tăng dần đều dựa trên khả năng ứng dụng của
học sinh từ các bài tập bổ trợ, t thế cơ bản. Sau đó về nhà
ghi lại vào vở học tập.
+ Tập chuyền bóng cao tay bằng hai tay trớc
mặt.
- Tại chỗ tập t thế hình tay, cần chú ý vị trí và tầm
chuyền.

14


- Đứng ở t thế chuyền thực hiện đẩy bóng đi, chú ý
hình tay khi tiếp xúc bóng và độ hoãn xung.

- Chuyền bóng theo hình tam giác.
- Phối hợp chuyền thấp tay và cao tay từ các vị trí trên
sân.
- Tập phối hợp chuyền chiến thuật và chuyền bớc 2.
+ Tập đệm bóng bằng hai tay.
- Tập t thế và hình tay khi đệm bóng.
- Di động các bớc, các hớng đệm bóng đi.
- Tập đỡ phát bóng.
- Tập phối hợp chiến thuật và đệm bóng điều chỉnh
đến các vị trí trên sân.
+ Tập kỹ thuật phát bóng thấp tay chính diện.
- Tập t thế chuẩn bị khi phát bóng
- Tập tung bóng, chú ý độ chuẩn xác về tầm tung và
điểm rơi.
- Tập phát bóng qua lới ở khu vực giữa sân và kéo dài
dần cự ly đến khu phát bóng
- Phát bóng thay đổi tính năng nh : bóng bay, bóng
xoáy.
- Phát bóng theo điều kiện khách quan.
+ Tập thể lực:
- Lợng vận động có tác dụng trực tiếp, tích cực nâng
cao trình độ của ngời tập.
- Tổ chức sắp xếp hợp lý từng bài tập với thực tế để
đảm bảo tính liên tục.
- Tăng cờng các nhóm bài tập, mật độ bài tập.

15


- Tăng cờng khối lợng bài tập, tốc độ, độ khó và số lần

động tác.
- Tập các động tác bật nhảy, lăn ngã trong thi đấu.
Khi đã hoàn thành tốt các bài tập, giáo viên có thể yêu
cầu học sinh thực hiện ở mức cao hơn hoặc tập với những
bài tập mới khó hơn. Đồng thời hớng dẫn học sinh làm quen
với chiến thuật trong thi đấu bóng chuyền, để học sinh thể
hiện đợc kỹ thuật bóng chuyền đã học. Qua mỗi lần thi đấu
giáo viên phải nêu lên những yêu cầu cần phải đạt đợc để
học sinh có ý thức thực hiện kỹ thuật và chiến thuật. Để học
sinh nắm bắt và thực hiện tốt chiến thuật bóng chuyền, trớc hết giáo viên phải giảng dạy phân đoạn, sau đó mới phối
hợp. Bắt đầu bằng chiến thuật cá nhân, khi học sinh đã
nắm đợc chiến thuật cá nhân sau đó chuyển sang phối hợp
nhóm và toàn đội.
+ Tập chiến thuật phát bóng .
- Phát vào đấu thủ đỡ bớc 1 kém.
- Phát vào vị trí ngời chuyền 2.
- Phát vào khu vực trống trên sân, khe hở giữa hai ngời.
- Phát vào vị trí đan chuyền 2.
Ngoài việc tập luyện những kỹ thuật cơ bản về bóng
chuyền và chiến thuật trong thi đấu, giáo viên cần cung cấp
cho học sinh một số kiến thức về luật bóng chuyền.
- Luật về sân bãi, dụng cụ.
- Luật về thể thức thi đấu bóng chuyền.
- Luật về lỗi sai vị trí.
- Luật thay ngời.

16


- Luật về hành vi đạo đức của cầu thủ thi đấu trên

sân.
5. Tổ chức kiểm tra định kỳ và kiểm tra thi
đấu.
Tổ chức kiểm tra thi đấu là cách thức để đánh giá
kết quả tập luyện của học sinh qua một thời gian tập luyện.
Phơng thức kiểm tra là thờng xuyên tổ chức thi đấu. Thông
qua các hoạt động nhân ngày lễ lớn, các dịp tổ chức phát
động phong trào thi đua, các hội thi thể thao, hội khoẻ. Đây
là biện pháp đánh giá hiệu quả góp phần khuyến khích học
sinh tham gia tập luyện.
C. kết luận
I. kết quả nghiên cứu.
Sau một thời gian tiến hành nghiên cứu và áp dụng thực
nghiệm, qua kiểm tra với đối tợng nghiên cứu đã nêu trong
đề tài, kết quả kiểm tra bớc đầu cho thấy:
*Lần kiểm tra thứ nhất:
Nội dung phát bóng thấp tay chính diện.
- Loại giỏi :

8 em = 11,8%

- Loại khá :

27 em = 39,7%

- Loại đạt :
- Loại cha đạt:

31 em = 45,6%
2 em = 2,9 %

*Lần kiểm tra thứ hai:
Nội dung kiểm tra phát bóng thấp tay chính diện.
- Loại giỏi :

15 em = 22%

- Loại khá :

35 em = 51,5%

- Loại đạt :
- Loại cha đạt :

18 em = 26,5%
Không có.

17


Nh vậy qua hai lần kiểm tra trên cùng một đối tợng kết
quả tăng lên rõ rệt, không còn học sinh cha đạt yêu cầu, số
học sinh khá giỏi tăng cao. Ngoài ra còn phát hiện đợc một
số em học sinh có năng khiếu về TDTT để tiếp tục bồi dỡng
làm nền tảng cho phong trào TDTT ở địa phơng và có thể
tiếp tục bồi dỡng để dự thi vào các trờng năng khiếu. Đặc
biệt đã thúc đẩy đợc phong trào tự rèn luyện thân thể học
sinh trong nhà trờng cũng nh phong trào TDTT ở địa phơng.
II. bài học kinh nghiệm.
- Vận dụng các chủ đề môn thể thao tự chọn vào quá

trình giảng dạy ở trờng THCS còn là vấn đề rất mới. Trên
đây chỉ là một chủ đề mang tính đặc thù của bộ môn,
đặc điểm tình hình cơ sở vật chất của nhà trờng và tính
truyền thống của địa phơng.
- Muốn thực hiện đợc kế hoạch dạy học, trớc hết giáo
viên phải hớng dẫn học sinh tìm hiểu kỹ mục tiêu của chủ
đề.
- Học sinh phải ghi lại toàn bộ những kiến thức mà giáo
viên hớng dẫn theo cách hiểu của mình vào vở học tập.
- Để nâng cao năng lực của học sinh, ngoài việc
khuyến khích các em thờng xuyên tham gia tập luyện thêm
ngoài giờ. Giáo viên cần phải đa ra đợc các bài tập một cách
hệ thống, bài bản, đảm bảo tính khoa học. Tuân thủ một
cách chặt chẽ và vận dụng sáng tạo các nguyên tắc và phơng pháp tập luyện sao cho phù hợp với đặc điểm tâm sinh
lí lứa tuổi, giới tính và trình độ tập luyện của học sinh.
IIi. kiến nghị, đề xuất.
1. Kiến nghị.

18


Để tạo điều kiện cho việc ứng dụng kết quả nghiên
cứu vào thực tiễn rất cần sự quan tâm đầu t của ngành
giáo dục về điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị tập
luyện, về tài liệu tham khảo và có chính sách khuyến
khích động viên kịp thời đối với những học sinh có thành
tích cao trong học tập cũng nh trong các đợt tham gia hội thi
TDTT.
2. Đề xuất.
Để đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội hiện nay,

đặc biệt là sự phát triển về khoa học TDTT. Ngoài công
việc giảng dạy, giáo viên phải không ngừng học hỏi nâng
cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Nhng vấn đề khó
khăn nhất hiện nay là tài liệu tự học tự bồi dỡng. Đồng thời
cần phải thờng xuyên tổ chức các hội nghị trao đổi, học
hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp, hội nghị khoa học, tập
huấn để giáo viên đợc nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ.
Trên đây là những đúc kết kinh nghiệm của bản
thân trong quá trình giảng dạy. Rất mong đợc sự đóng góp
ý kiến của đồng nghiệp để giúp đỡ tôi ngày càng hoàn
thiện hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Thạch Thành , ngày
27/04/2011
Ngời viết

19


TrÞnh
Anh TuÊn

20