TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
UNIVERSITY OF ECONOCMICS HO CHI MINH CITY
VIỆN ĐÀO TẠO SAU ĐẠI HỌC
ĐỊNH GIÁ DOANH NGHIỆP
GVHD: TS. NGUYỄN THỊ UYÊN UYÊN
THUYẾT TRÌNH
CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
TRONG HOẠT ĐỘNG ĐỊNH GIÁ DOANH NGHIỆP
THÀNH VIÊN NHÓM 05:
01/. Tô Công Nguyên Bảo
02/. Trần Phan Lệ Thu
03/. Lê Thúy Ngọc
04/. Hoàng Anh Tuấn
05/. Huỳnh Hoàng Trúc
QUY TRÌNH 06 BƯỚC
TRONG ĐỊNH G IÁ DOANH NGHIỆP
KẾT Q UẢ ĐỊNH G IÁ DOANH NGHIỆP
Xác định
mục tiêu định giá
1
Lập kế hoạch định giá
Ước t ính dòng lợi ích kỳ
vọng ở t ương lai
Tìm hiểu đối tượng định
giá và thu thập hồ s ơ
Đánh giá
điểm mạnh v à điểm y ếu
Cách tiếp cận tài sản
Xác định
cách t iếp cận định giá
Cách t iếp cận t hu nhập
Lập chứng thư định giá
Cách tiếp cận thị trường
1
2
3
Ước t ính
các tham
số t ài
chính
3
Ước t ính t ỷ suất chiết
khấu / tỷ suất vốn hóa
01/. Phân loại;;
02/. Cách đo lường và c huẩn hóa;;
03/. Các quan điểm tính toán trong thực tế
Xác định mô hình định giá
& các kỹ thuật t ính t oán
2
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
Các phương pháp định giá doanh nghiệp dựa trên cách tiếp
cận thu nhập:
(1) Phương pháp vốn hóa dòng tiền (CCF)
(2) Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF)
(3) Phương pháp chi phí vốn (COC)
(4) Phương pháp dòng tiền vượt trội trội (ECF)
(5) Phương pháp giá trị hiện tại có điều chỉnh (APV)
(6) Phương pháp gắn kết giá trị vào thu nhập
(7) Phương pháp gắn kết giá trị vào sổ sách
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
Các kịch bản mô phỏng dòng tiền kỳ vọng trong tương
lai của doanh nghiệp
Vòng đời hoạt động của doanh nghiệp
-
-
-
-
𝐂𝐅𝟎
𝐂𝐅𝟏
𝐂𝐅%
…
𝐂𝐅&
𝐂𝐅𝟎
𝐂𝐅𝟏
𝐂𝐅%
…
𝐂𝐅& + 𝐏𝐕+
n xác định;; m → ∞
𝐂𝐅𝟎
…
𝐂𝐅&
…
𝐂𝐅+ + 𝐏𝐕,
n, m xác định;; f → ∞
Tỷ lệ tăng trưởng và thời kỳ tăng trưởng của dòng tiền
Tỷ lệ tái đầu tư
Vòng đời hoạt động của doanh nghiệp
…
Giá trị doanh nghiệp tại thời điểm
năm 0 (với mức TSCK/TSVH phù hợp
đã xác định trước đó)
n → ∞
Đánh giá và đo lường
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
1. Phương pháp vốn hóa dòng tiền (CCF)
Nền tảng của phương pháp CCF
Phương pháp này vận hành trền nền tảng tốc độ tăng trưởng
(g) và tỷ suất chiết khấu (k) của doanh nghiệp cần định giá
được giả định bất biến trong suốt vòng đời ước tính (bản
chất là mô hình một giai đoạn) .
CCF cũng là mô hình chiết khấu cổ tức và được biết đến như
“Mô hình tăng trưởng” của Gordon (1962) được đề cập trong
ấn bản sách “Đầu tư, tài chính và định giá doanh nghiệp”.
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
1. Phương pháp vốn hóa dòng tiền (CCF)
Công thức của phương pháp CCF
𝐍𝐂𝐅𝟎 (𝟏 + 𝐠) 𝐍𝐂𝐅𝟏
𝐏𝐕 =
=
𝐤−𝐠
𝐤−𝐠
Trong đó:
PV = giá trị hiện tại
NCF1 = dòng thu nhập cuối kỳ của năm tiếp theo kể từ thời điểm định giá
NCF0 = dòng thu nhập cuối kỳ của năm đầu tiên;; và NCF7 = NCF8 (1 + g)
k = tỷ suất chiết khấu (vd: chi phí sử dụng vốn)
g = tốc độ tăng trưởng dài hạn trong giai đoạn bền vững (bất biến)
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
1. Phương pháp vốn hóa dòng tiền (CCF)
Những lưu ý khi sử dụng
Khi sử dụng mô hình này, cần thỏa mãn 02 điều kiện sau:
(1) Tỷ lệ tăng trưởng được sử dụng trong mô hình phải
thấp hơn hoặc bằng tỷ lệ tăng trưởng của nền kinh tế (xét
theo cả tiêu chí danh nghĩa và tiêu chí thực);;
(2) Các tham số đặc trưng của doanh nghiệp phải nhất
quán với tỷ lệ tăng trưởng trong giai đoạn bền vững, ví dụ
tỷ lệ tái đầu tư được sử dụng để tính FCFF phải nhất quán
với tỷ lệ tăng trưởng bền vững.
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
1. Phương pháp vốn hóa dòng tiền (CCF)
Những doanh nghiệp phù hợp với phương pháp CCF
Phương pháp CCF sẽ phù hợp với các doanh nghiệp tăng
trưởng ổn định và có tỷ lệ tăng trưởng thấp hơn hoặc bằng
với tỷ lệ tăng tưởng của nền kinh tế, đồng thời dự kiến
tham số này sẽ duy trì mãi mãi trong tương lai (bất biến).
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
1. Phương pháp vốn hóa dòng tiền (CCF)
Hạn chế
Trong công thức của phương pháp CCF, giá trị hiện tại sẽ
rất nhạy cảm với với hai tham số tài chính là tỷ lệ tăng
trưởng kỳ vọng trong giai đoạn bền vững và tỷ suất
chiết khấu. Nếu hai tham số trên được lượng hóa không
phù hợp sẽ dẫn đến giá trị hiện tại bị sai lệch (quá cao
hoặc quá thấp).
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
1. Phương pháp vốn hóa dòng tiền (CCF)
Hạn chế
Phương pháp CCF được nhìn nhận ở góc độ không có bất
kỳ hoài nghi nào về tình hình tài chính của doanh nghiệp
trong tương lai (dòng tiền kỳ vọng không đổi qua các thời kỳ).
Chính vì sự đơn giản trong cách vận dụng phương pháp
CCF, việc chúng ta quá lạm dụng các giả định của phương
pháp sẽ gặp phải 11 sai lầm phổ biến sau:
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
1. Phương pháp vốn hóa dòng tiền (CCF)
11 sai lầm phổ biến:
(1) Tỷ lệ tăng trưởng có thể bị đánh giá thấp hoặc cao
(2) Sai lầm trong việc tính toán tỷ suất vốn hóa
(3) Sai lầm trong việc chuẩn hóa thu nhập
(4) Nhận dạng dòng tiền có kiểm soát (chi phối) và không có
kiểm soát
(5) Sử dụng dòng tiền đầu kỳ tốt hơn dòng tiền cuối kỳ
(6) Sử dụng tỷ suất chiết khấu không phù hợp khi chiết khấu
dòng tiền từ tương lai
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
1. Phương pháp vốn hóa dòng tiền (CCF)
11 sai lầm phổ biến:
(7) Không sử dụng quy ước giữa năm
(8) Không thêm vào hoặc hiệu chỉnh không đúng các tài sản
phi hoạt động (không tạo ra dòng tiền)
(9) Sự thiết hụt vốn luân chuyển
(10) Không liên quan đến chi tiêu vốn và khấu hao
(11) Sử dụng dòng tiền vốn chủ sở hữu cao hơn dòng tiền
vốn đầu tư (hoặc ngược lại)
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF)
Nền tảng của phương pháp DCF
Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF) là nền tảng để xây
dựng các phương pháp khác trong hoạt động định giá doanh
nghiệp, phương pháp này tương tự như phương pháp vốn
hoá dòng tiền (CCF). Mặc dù mô hình của phương pháp DCF
có thể xuất hiện phức tạp hơn, nhưng về mặt lý thuyết của hai
phương pháp là như nhau: Giá trị của bất kỳ tài sản / khoản
đầu tư nào thì sẽ bằng với giá trị hiện tại của dòng lợi ích kinh
tế kỳ vọng trong tương lai của chính tài sản / khoản đầu tư
đó, được biết đến như nguyên tắc giá trị hiện tại
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF)
Nền tảng của phương pháp DCF
Trong điều kiện các yếu tố khác là như nhau, các dòng tiền
trong tương lai càng lớn thì chắc chắn rằng tài sản hoặc
thực thể đang định giá càng có giá trị.
Giữa các tài sản thì độ tin cậy từ việc nhận được các dòng
lợi ích kinh tế trong tương lai là khác nhau. Rủi ro của tài sản
được phản ánh và đo lường dưới dạng các tỷ suất, ví dụ như
"tỷ suất chiết khấu", "tỷ suất sinh lợi" hoặc "chi phí vốn".
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF)
Công thức của phương pháp DCF
Mô hình DCF cơ bản:
𝐧
𝐍𝐂𝐅𝐢
𝐏𝐕 = ;
(𝟏 + 𝐤)𝐢
𝐢>𝟏
Trong đó:
PV = giá trị hiện tại
Σ = tổng các giá trị hiện tại riêng lẻ
n = là vòng đời của dòng thu nhập kinh tế kỳ vọng trong tương lai có thể tồn tại, n có
thể tiến đến vô cực nếu dòng thu nhập kinh tế kỳ vọng trong tương lai tồn tại mãi mãi
NCFi = dòng thu nhập kỳ vọng trong tương lai tại kỳ thứ i (nhận được vào cuối kỳ)
k = tỷ suất chiết khấu tương ứng với mức độ rủi ro của dòng tiền ước tính
i = là năm cuối kỳ thứ i mà tại năm đó dự kiến nhận được dòng thu nhập kinh tế kỳ
vọng trong tương lai
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF)
Công thức của phương pháp DCF
Mở rộng mô hình DCF:
𝐍𝐂𝐅𝟏
𝐍𝐂𝐅%
𝐍𝐂𝐅&
𝐏𝐕 =
+
+ ⋯+
𝟏
𝟐
(𝟏 + 𝐤)
(𝟏 + 𝐤)
(𝟏 + 𝐤)𝐧
Trong đó:
PV = giá trị hiện tại
NCFn = dòng thu nhập kinh tế kỳ vọng tương lai trong kỳ thứ
n hoặc các kỳ trước đó, ví dụ như NCF1, NCF2 là dòng nhập
thời kỳ đầu tiên và thời kỳ thứ hai.
k = tỷ suất chiết khấu
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF)
Từ công thức DCF đến công thức của CCF
Trong phương pháp CCF thì tốc độ tăng trưởng (g) và tỷ suất chiết khấu (k) của
doanh nghiệp cần định giá được giả định bất biến trong suốt vòng đời ước tính.
Khi đó, công thức DCF được triển khai như sau:
NCF7
NCF%
NCF&
PV =
+
+ ⋯+
(1)
(1 + k)7 (1 + k)%
1+k &
NCF8 (1 + g)7 NCF8 (1 + g)%
NCF8 1 + g &
PV =
+
+ ⋯+
(2)
(1 + k)7
(1 + k)%
1+ k &
Trong đó:
PV = giá trị hiện tại
NCF0 = dòng thu nhập cuối kỳ của năm đầu tiêu;; và NCFF = NCF8 (1 + g)F
k = tỷ suất chiết khấu (vd: chi phí sử dụng vốn)
g = tốc độ tăng trưởng dài hạn trong giai đoạn bền vững (bất biến)
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF)
Từ công thức DCF đến công thức của CCF
Nhân hai vế của phương trình (2) cho [(1 + k)/(1 + g)], khi đó được phương trình:
PV(1 + k)
NCF8 (1 + g)7
NCF8 1 + g &G7
= NCF8 +
+ ⋯+
(3)
(1 + g)
(1 + k)7
1 + k &G7
Trừ phương trình (2) cho phương trình (3), ta được:
PV(1 + k)
NCF8 1 + g &
− PV = NCF8 −
(4)
(1 + g)
1+k &
Với giả định k > g, khi n tiến đến vô cùng thì
PV
JKLM 7NO
7NQ P
1 + k − (1 + g)
= NCF8
(5)
(1 + g)
P
sẽ tiến đến 0, khi đó:
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF)
Từ công thức DCF đến công thức của CCF
Với giả định k > g, khi n tiến đến vô cùng thì
PV
𝐍𝐂𝐅𝟎 𝟏N𝐠
𝟏N𝐤
𝐧
𝐧
sẽ tiến đến 0, khi đó:
1 + k − (1 + g)
= NCF8
(5)
(1 + g)
Nhân hai vế của phương trình (5) cho (1 + g), ta được:
PV(k − g) = NCF8 (1 + g)
(6)
Từ phương trình (6), ta hình thành được công thức của phương pháp CCF:
𝐍𝐂𝐅𝟎 (𝟏 + 𝐠) 𝐍𝐂𝐅𝟏
𝐏𝐕 =
=
𝐤−𝐠
𝐤− 𝐠
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF)
Công thức cơ bản của phương pháp DCF
Giá trị hiện tại của NCF trong suốt giai đoạn xác
Giá trị hiện tại của NCF trong giai
định trước (giai đoạn riêng biệt)
đoạn bền vững
𝐍𝐂𝐅𝐧
𝐱
(𝟏 + 𝐠)
𝐍𝐂𝐅𝟏
𝐍𝐂𝐅𝟐
𝐍𝐂𝐅𝐧
(𝐤
−
𝐠)
+
+
…
+
+
(𝟏 + 𝐤)𝟏
(𝟏 + 𝐤)𝟐
𝟏 + 𝐤 𝐧
(𝟏 + 𝐤)𝐧
Trong đó: NCF = E là dòng thu nhập kinh tế kỳ vọng trong tương lai, cụ thể hơn chính
là dòng tiền ròng
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF)
Minh họa ở bảng 4.2, với dòng tiền VCSH hiện tại là 10.000$, tỷ lệ
tăng trưởng và tỷ suất chiết khấu như sau:
Bảng 4.2 Dòng tiền và tỷ lệ tăng trưởng
Thu nhập năm
Tỷ suất chiết khấu của
hiện tại
vốn chủ sở hữu
10.000$
26%
Năm
Tỷ lệ tăng trưởng
1
33%
2
23%
3
16%
4
12%
5
8%
Bền vững
6%
Tỷ lệ tăng trưởng dài
hạn trong giai đoạn
bền vững
2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF)
Bảng 4.3 Phương pháp DCF cùng với giai đoạn bền vững (đơn vị: $)
Kỳ kết thúc
Kỳ 1
Kỳ 2
Kỳ 3
Kỳ 4
Kỳ 5
Công thức
Triển khai
Rút gọn
NCF7
10.000
x
(1 +
33%)
13.300
(1 + k) 7
(1+, 26)7
1,26
NCF%
13.300
x
(1 +
23%)
16.359
(1 + k) %
(1+, 26) %
1,5876
NCF^
16.359
x
(1 +
16%)
18.976
(1+, 26) ^
2,0004
18.976
x
(1 +
12%)
21.254
(1+, 26) _
2,5205
21.254
x
(1 +
8%)
22.954
(1+, 26) `
3,1758
(1 +
k) ^
NCF_
(1 +
k) _
NCF`
(1 +
k) `
Kết quả
10.556
10.304
9.486
8.432
7.228
Giá trị kết thúc (bền Giá trị kết thúc (bền Giá trị kết thúc (bền
vững)
vững)
vững)
NCF&
x
(1 + g)
(k
−
g)
(1 + k) &
22.954
x
(1 + 6%)
(, 26
–
0,6)
(1+, 26) b
24.331
(, 20)
3,1758
Tổng giá trị hiện tại của các dòng tiền kỳ vọng trong tương lai, bao gồm cả giá trị bền
vững được tính toán theo mô hình tăng trưởng của Gordon
38.307
84.313
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF)
Những doanh nghiệp phù hợp với phương pháp DCF
Những doanh nghiệp phù hợp với mô hình DCF còn tùy thuộc vào
cách sử dụng dòng tiền kỳ vọng trong tương lai khi tiến hành định
giá. Trong phạm vi thực hiện, nhóm tác giả trình bày hai dòng tiền
cơ bản là FCFE và FCFF
Khi sử dụng dòng tiền là FCFE: mô hình DCF sẽ phù hợp với các
doanh nghiệp chi trả cổ tức cao hơn hoặc thấp hơn FCFE sẵn có.
Khi sử dụng dòng tiền là FCFF: mô hình DCF sẽ phù hợp với các
doanh nghiệp có đòn bẩy tài chính rất cao hoặc đang trong quá
trình thay đổi đòn bẩy tài chính.
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF)
Hạn chế
Việc sử dụng mô hình DCF sẽ trục trặc khi định cho cho những doanh
nghiệp sau:
(1) Những doanh nghiệp đang gặp khó khăn: Một doanh nghiệp kiệt quệ
tài chính sẽ có lợi nhuận và dòng tiền âm, có khả năng bị lỗ trong tương
lai. Rất khó để dự báo dòng tiền tương lai vì khả năng phá sản của doanh
nghiệp là rất lớn.
(2) Những doanh nghiệp hoạt động có tính chu kỳ: Lợi nhuận và dòng tiền
của doanh nghiệp có tính chu kỳ thường biến động cùng chiều với nền
kinh tế. Do đó, khi khủng hoảng kinh tế thì lợi nhuận và dòng tiền của
doanh nghiệp có khả năng âm, điều này sẽ gây khó khăn cho nhà phân
tích trong việc dự báo dòng tiền trong tương lai.
CHỦ ĐỀ 02:
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRONG CÁCH TIẾP CẬN THU NHẬP
2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền (DCF)
Hạn chế
Việc sử dụng mô hình DCF sẽ trục trặc khi định cho cho những doanh
nghiệp sau:
(3) Những doanh nghiệp có tài sản chưa khai thác: Giá trị có được từ
phương pháp DCF chỉ phản ánh giá trị của tất cả tài sản tạo ra dòng tiền.
Do đó, đối với các tài sản không tạo ra dòng tiền hoặc chỉ tạo ra một phần
thì giá trị thị trường của chúng vẫn tồn tại, do đó phải xác định giá trị thị
trường của các tài sản này để cộng dồn với giá trị từ phương pháp DCF,
bước thực hiện này luôn gây trở ngại cho nhà phân tích.
(4) Những doanh nghiệp có bằng sáng chế hoặc quyền chọn sản phẩm:
Một số doanh nghiệp có những bằng sáng chế, quyền chọn không sử
dụng đến, do đó không tạo ra dòng tiền (mặc dù chúng rất có giá trị).