Bài 45. Axit axetic

BÀI 45. AXIT AXETIC

Người thực hiện: SV Nguyễn Thị Yến
Trường: CĐSP Quảng Ninh


Dạng rỗng

Dạng đặc

Mô hình phân tử axit axetic


Sửù gioỏng vaứ khaực nhau giửừa CTCT ca:
Ru etylic

Axit axetic

Ging nhau: gia 2 CTCT u cú nhúm -OH

Khỏc nhau: trong phõn t axit cú 1 liờn kt ụi gia O liờn kt trc tip vi C. cũn ru thỡ khụng.


H
H

_

_

C

Qua công thức trên em có nhận xét gì về liên

C

_
H

O

_

H

kết trong phân tử axit axetic?

Nhận xét: nhóm – OH liên kết với nhóm

tạo thành nhóm

_

O
C
OH

Chính nhóm này làm cho phân tử có tính axit.

_

_

O

_
C = O


Axit axetic có tính chất của axit không?
TN1:

TN2:

TN3:

TN4:

TN5:

Đổi màu chỉ thị

Tác dụng với

Tác dụng với

Tác dụng với

Tác dụng với

Bazơ

Oxit Bazơ

Kim loại

Muối

Nhỏ một

Nhỏ một giọt

Nhỏ vài

Nhỏ vài giọt

Nhỏ từ từ từng

giọt CH3COOH

phenolphtalein

giọt CH3COOH

CH3COOH

giọt CH3COOH

vào mẩu giấy

vào ống nghiệm

vào ống nghiệm

vào ống nghiệm

vào ống nghiệm

quỳ tím.

đựng dung dịch

có sẵn bột CuO.

có sẵn một

có sẵn NaCO3.

NaOH. Sau đó

mẩu Zn.

nhỏ từ từ vài giọt
CH3COOH vào
ống nghiệm.

Hiện tượng:
Giấy quỳ tím

Màu hồng

Bột CuO tan

Có bọt khí

chuyển sang

nhạt dần

dần thành

bay lên

màu hồng

--> dung

dung dịch

dịch không

màu xanh

màu

Có sủi bọt khí


a) Quú tÝm chuyÓn sang mµu đỏ nh¹t

b) T¸c dông víi kim lo¹i

2CH3COOH

+

Zn

c) T¸c dông víi dung dÞch baz¬

+ NaOH

CH3COOH

(CH3COO)2Zn

+ H2

Kẽm axetat

CH3COONa
Natri axetat

+ H 2O

d) T¸c dông víi oxit baz¬
2CH3COOH

+ CuO

(CH3COO)2Cu

+ H2O

Đồng (II) axetat
e) T¸c dông víi muèi cacbonat
2CH3COOH

+ Na2CO3

2CH3COONa

+ CO2 + H2O

Canxi axetat
+ H2O
KÕt luËn: Axit axetic lµ mét axit hữu c¬ cã tÝnh axit yÕu


? Axit axetic có tác tác dụng với rượu etylic không

-

Quan sát video.

-

Hiện tượng quan sát được?

=> Sản phẩm phản ứng là một chất lỏng không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước, có mùi
thơm.
Chất này là một este có tên gọi etyl axetat.

Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra
etyl axetat (phản ứng este hóa)

O

O
H2SO4 đặc, t

0

CH3-C-OH + HO-CH2-CH3

CH3-C-O-CH2-CH3 + H2O
etyl axetat

Viết gọn:
H2SO4 đặc, t

CH3-COOH + HO-C2H5

0

CH3-COO-C2H5 + H2O
etyl axetat


Chất dẻo

Dược phẩm

Tơ nhân tạo

CH3COOH

Phẩm nhuộm
Pha giấm ăn

Thuốc diệt côn trùng


1. Trong công nghiệp:
Xúc tác,

t0
4CH3COOH + 2H2O

2C4H10 + 5O2
Butan

2.Trong phòng thí nghiệm:

t0
2CH3COOH + Na2SO4

2CH3COONa + H2SO4

3. Sản xuất giấm ăn bằng phương pháp lên men dung dịch rượu etylic loãng:

CH3-CH2-OH + O2

Men giấm

CH3-COOH + H2O


Tính chất Vật lý:
- Chất lỏng, không màu, vị chua,
CTPT: C2H4O2
PTK:

tan vô hạn trong nước.

60
Viết gọn: CH3-COOH

Axit Axetic
Tính chất Hóa học:
- Axit axetic có các tính chất hóa học của 1

Điều chế:

axit.

1. Trong CN: oxi hóa butan.
2. Sản xuất giấm bằng cách oxi hóa
rượu etylic.

- Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra

Ứng dụng: Axit axetic là:
- Nguyên liệu trong công nghiệp.
- Pha chế giấm ăn.

etyl axetat (p.ư. este hóa).


Câu 1. Chọn câu trả lời đúng trong các câu sau:

A. Những chất có nhóm –OH hoặc –COOH tác dụng được với NaOH.
B. Những chất có nhóm –OH tác dụng được với Na, còn những chất có nhóm –COOH vừa tác dụng được với
Na, vừa tác dụng được với NaOH.

C. những chất có nhóm –OH tác dụng được với NaOH.
D. Những chất có nhóm –COOH tác dụng được với NaOH nhưng không tác dụng được với Na.


Câu 2. Hãy lựa chọn câu trả lời đúng nhất:

A.

Axit axetic không thể tác dụng được với CuO.

B.

Axit axetic có tính axit vì có nhóm =C=O.

C.

Chất tác dụng với NaOH là CH3CH2CH2OH.

D.

Axit axetic là một axit yếu.


Câu 3. Cho bột Magie tác dụng với 200ml dung dịch CH 3COOH 1M.

a.
b.

Viết phương trình phản ứng.
Tính thể tích khí thu được ở đktc.

Bài giải

a.

nCH 3OO
b. H

PTHH: 2CH3COOH + Mg -> (CH3COO)2Mg + H2

200 X 1
=
1000

1
Theo PTHH: nH2 =
2

= 0,2 (mol)

nCH 3OOH

=> VH2 = 0,1 x 22,4 = 2,24 (l)

= 0,1 (mol)


Câu 4. Cho 30 gam axit axetic tác dụng với 9,2 gam rượu etylic có mặt H 2SO4 đặc. Hãy tính số gam etyl axetat
tạo thành, biết hiệu suất của phản ứng là 60%.

Hướng dẫn

-

Viết PTHH.
Tính số mol của axit axetic và rượu etylic.
Dựa vào PTHH, tính số mol của etyl axetat theo chất phản ứng hết.
Dựa vào hiệu suất để tính số mol của etyl axetat thu được.
Tính khối lượng của etyl axetat.

mCHĐáp
C2 H 5
án:
3COO

= 26,4 (gam)