Bài 22. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

SINH HOÏC 9

1



Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỂM SẮC THỂ

I. Đột biến cấu trúc NST là gì?

3


Quan sát hình sau:
Thảo luận nhóm: hoàn thành
phiếu học tập 1

ST
T

NST ban
đầu

NST sau
khi bị biến
đổi

NST ban đầu

Tên
dạng

biến
đổi

NST bị biến đổi cấu trúc

AB C D E FGH

AB C D E FG

AB CDE FGH

A BC B CDE FGH

AB CDE FGH

AD C B E FGH

a

b
a
b

c
Một số dạng đột biến cấu trúc NST

c

Chỉ điểm bị đứt

: Chỉ quá trình dẫn đến đột biến

Chữ cái: A,B,C...Kí hiệu một đoạn NST


MỘT SỐ DẠNG ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
NST BAN ĐẦU
A

B

C

D

E

F

G

H

NST BỊ BIẾN ĐỔI CẤU TRÚC
A

B

C

D

a

E

F

G

H

MẤT ĐOẠN


Quan sát hình sau:
Thảo luận nhóm: hoàn thành
phiếu học tập 1

ST
T

a
b

NST ban
đầu
Gồm các đoạn
ABCDEFGH

NST sau
khi bị biến
đổi
Mất
đoạn H

NST ban đầu

Tên
dạng
biến
đổi
Mất
đoạn

NST bị biến đổi cấu trúc

AB C D E FGH

AB C D E FG

AB CDE FGH

A BC B CDE FGH

AB CDE FGH

AD C B E FGH

a

b

c
Một số dạng đột biến cấu trúc NST

c

Chỉ điểm bị đứt

: Chỉ quá trình dẫn đến đột biến

Chữ cái: A,B,C...Kí hiệu một đoạn NST


MỘT SỐ DẠNG ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
NST BAN ĐẦU
A

B

C

D

E

F

G

H

NST BỊ BIẾN ĐỔI CẤU TRÚC
A

B

C

D

E

LẶP ĐOẠN

b

F

G

H


Quan sát hình sau:
Thảo luận nhóm: hoàn thành
phiếu học tập

ST

T

a
b

NST ban
đầu
Gồm các đoạn
ABCDEFGH

Gồm các
đoạn
ABCDEFGH

c

NST sau
khi bị biến
đổi
Mất
đoạn H
Lặp lại
đoạn BC

NST ban đầu

Tên
dạng
biến
đổi

Mất
đoạn
Lặp
đoạn

NST bị biến đổi cấu trúc

AB C D E FGH

AB C D E FG

AB CDE FGH

A BC B CDE FGH

AB CDE FGH

AD C B E FGH

a

b

c
Một số dạng đột biến cấu trúc NST
Chỉ điểm bị đứt

: Chỉ quá trình dẫn đến đột biến

Chữ cái: A,B,C...Kí hiệu một đoạn NST

MỘT SỐ DẠNG ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
NST BAN ĐẦU
A

B

C

D

E

F

G

H

NST BỊ BIẾN ĐỔI CẤU TRÚC
A

D
B

C

D
B

E

ĐẢO ĐOẠN

c

F

G

H


Quan sát hình sau:
Thảo luận nhóm: hoàn thành
phiếu học tập

ST
T

a
b

NST ban
đầu
Gồm các đoạn
ABCDEFGH

Gồm các

đoạn
ABCDEFGH

c

Gồm các
đoạn
ABCDEFGH

NST sau
khi bị biến
đổi
Mất
đoạn H
Lặp lại
đoạn BC
Trình tự
đoạn BCD
đổi lại
thành đoạn
DCB

NST ban đầu

Tên
dạng
biến
đổi
Mất
đoạn

Lặp
đoạn

NST bị biến đổi cấu trúc

AB C D E FGH

AB C D E FG

AB CDE FGH

A BC B CDE FGH

AB CDE FGH

AD C B E FGH

a

b

c
Một số dạng đột biến cấu trúc NST

Đảo
đoạn

Chỉ điểm bị đứt

: Chỉ quá trình dẫn đến đột biến

Chữ cái: A,B,C...Kí hiệu một đoạn NST


a

? Đột biến cấu
trúc NST là
gì?

b

c

Mất đoạn
Lặp đoạn

Đảo đoạn

Quan sát hình sau: a; b; c. Cho biết tên các
dạng đột biến


Bài 22 ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỂM SẮC THỂ
I. Đột biến cấu trúc NST là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến
cấu trúc NST

12

MÁY BAY MỸ RẢI CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM


THỬ VŨ KHÍ HẠT NHÂN


PHUN THUỐC TRỪ SÂU

DÒNG SÔNG BỊ Ô NHIỄM


?

Nghiên cứu thông tin SGK, kết hợp những
hình ảnh quan sát được,có những nguyên nhân
chính nào gây biến đổi cấu trúc NST?


KHE HỞ MÔI HÀM

BÀN CHÂN MẤT NGÓN
VÀ DÍNH NGÓN

BÀN TAY MẤT MỘT SỐ NGÓN

BÀN TAY NHIỀU NGÓN


HẬU QUẢ CỦA NHIỄM CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM ( DIOXIN )

Nghiên cứu VD 1, VD 2 SGK/66: Chỉ ra đâu là đột biến
có lợi, đâu là đột biến có hại? Phân biệt dạng đột biến
trong 2 VD đó?
Ví dụ 1: Mất một đoạn nhỏ ở đầu NST 21 gây ung thư
máu ở người.
Ví dụ 2: Enzim thuỷ phân tinh bột ở một giống lúa mạch
có hoạt tính cao hơn nhờ hiện tượng lặp đoạn NST mang
gen quy định enzim này.
? Đột biến cấu trúc NST
có lợi hay có hại?

19


Vì sao đột biến cấu trúc NST thường gây hại
cho sinh vật ?
Vì: Trải qua quá trình tiến hóa lâu dài, các gen
được sắp xếp hài hòa trên NST. Biến đổi cấu
trúc NST làm thay đổi số lượng và cách sắp
xếp gen trên đó nên thường gây hại cho sinh
vật


QUAN SÁT MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ BIẾN DỊ


Người bị đột biến ở mặt

Lúa mạch thường

Thoát vị rốn ở thai nhi

Lúa mạch đột biến
22


PHIU HC TP 2

Chọn các từ hoặc cụm từ thích hợp điền vào chỗ (.

Ghi nhớ

- Đột biến cấu trúc NST là những
trong cấu trúc NST gồm các
dạng:
..;
.;
..
-Tác nhân ... và . của
ngoại cảnh là nguyên nhân chủ yếu gây
đột biến cấu trúc NST.
- Đột biến cấu trúc NST thờng , nh
ng cũng có trờng hợp có lợi.



Câu 1: Quan sát trường hợp minh họa sau đây và hãy xác định đột
biến này thuộc dạng nào?

ABCDEFGH

A.
B.
C.
D.

ABCDEFG

Mất đoạn Nhiễm sắc thể
Lặp đoạn Nhiễm sắc thể
Đảo đoạn Nhiễm sắc thể
Chuyển đoạn Nhiễm sắc thể

25