Bài 22. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

KIỂM TRA BÀI CŨ

- Đột biến gen là gì ? Trình bày nguyên nhân
phát sinh đột biến gen.
- Vì sao đột biến gen thường gây hại cho bản
thân sinh vật ?


Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?
AB C D E

FG H

AB C D E

FG

a
AB C D E

FG H

A BC B C D E

b

AB C D E

FG H

AD C B E

c
Hình 22. Một số dạng đột biến cấu trúc NST

FG H

FG H


NST ban đầu

Trường
hợp

NST ban đầu

a

Gồm các đoạn
ABCD.EFGH

b

Gồm các đoạn
ABCD.EFGH

c

Gồm các đoạn
ABCD.EFGH

NST bị biến đổi cấu trúc

NST sau khi bị biến đổi khác
với NST ban đầu như thế nào?

Tên dạng
đột biến

Mất đoạn H

Mất đoạn

Lặp lại đoạn BC

Lặp đoạn

Trình tự đoạn BCD đổi
lại thành đoạn DCB

Đảo đoạn


Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?

a

A

B

C

D

E

F

GG

H


Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?

b

A

B

C

D

E

F

G

H


Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?

c

A

B

C

D

E

F

G

H


Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?

c

A

E

B

C

D

F

G

H

Các thầy cô lưu ý khi đoạn
NST này quay 180 độ thì
lick chuột 2 lần liên tiếp (vì
hiệu ứng này NST quay

360 độ)
Xóa khung này!


Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?

c

A

E

D

C

B

F

G

H


Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?

c

A

B

C

D

E

F

G

H


Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?
Đột
Quabiến
nội cấu
dungtrúc
trên,
NST
em là

hãynhững
cho biết
biến
độtđổi
biến
trong
cấucấu
trúc
trúc
NST
NST
gồm
là gì
các? Gồm
dạng:những
mất đoạn,
dạng lập
nàođoạn,
?
đảo đoạn

Theo em, ngoài những dạng
trên còn có dạng nào nữa
không ?


Ngoài 3 dạng đột biến cấu trúc NST:
mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn còn có
dạng chuyển đoạn.
Chuyển đoạn tương hỗ

a

b

c

d

e

f

g

h

A

B

C

D

E

F

G

H


Ngoài 3 dạng đột biến cấu trúc NST:
mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn còn có
dạng chuyển đoạn.
Chuyển đoạn tương hỗ
a

b

c

d

e

f

g

h

A

B

C

D

E

F

G

H


Ngoài 3 dạng đột biến cấu trúc NST:
mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn còn có
dạng chuyển đoạn.
Chuyển đoạn không tương hỗ
a

b

c

d

e

f

g

h

A

B

C

D

E

F

G

H


Ngoài 3 dạng đột biến cấu trúc NST:
mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn còn có
dạng chuyển đoạn.
Chuyển đoạn không tương hỗ
a

A

B

b

c

C

d

e

f

g

h

D

E

F

G

H


Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?
II- Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột
biến cấu trúc nhiễm sắc thể
1/ Nguyên nhân phát sinh:

Theo
trúccóNST
có thể
xảytrong
ra
- Độtem,
biếnđột
cấubiến
trúccấu
NST
thể xuất
hiện
trong
những
điều kiện
tự điều
nhiênkiện
hoặcnào
do?con người tạo ra.
- Nguyên nhân chủ yếu là do các nhân vật lí và
Theo em, những nguyên nhân nào gây ra đột
hóa học trong ngoại cảnh đã phá vỡ cấu trúc
biến cấu trúc NST ?
NST


Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?
II- Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột

biến cấu trúc nhiễm sắc thể
1/ Nguyên nhân phát sinh:
2/ Tính chất của đột biến cấu trúc NST
VD1:
Mất 1 đoạn nhỏ ở đầu NST 21 gây ung thư máu
ở người.


Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?
II- Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột
biến cấu trúc nhiễm sắc thể
1/ Nguyên nhân phát sinh:
2/ Tính chất của đột biến cấu trúc NST
VD 2:
Đột biến lập đoạn 16A ở ruồi giấm làm cho mắt
hình cầu trở thành mắt dẹt. Nếu lập nhiều đoạn
thì ruồi giấm sẽ mất hẵn mắt


Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?
II- Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột
biến cấu trúc nhiễm sắc thể
1/ Nguyên nhân phát sinh:
2/ Tính chất của đột biến cấu trúc NST
VD 3:
Đột biến chuyển đoạn từ NST số 4 sang NST

14 ở lợn làm giảm 56% khả năng sinh sản.


Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?
II- Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột
biến cấu trúc nhiễm sắc thể
1/ Nguyên nhân phát sinh:
2/ Tính chất của đột biến cấu trúc NST
- Đột
cấu đổi
trúccấu
NST
thường
gâygâyhại
Tại biến
sao biến
trúc
NST lại
hạicho
chosinh
vậtcon
vì người,
trãi quasinh
quávật
trình
? tiến hóa lâu dài các gen
được sắp xếp hài hòa trên NST.
- Biến đổi cấu trúc NST đã làm đảo lộn cách sắp

xếp nói trên gây ra các rối loạn trong hoạt động của
cơ thể, dẫn đến bệnh tật thậm chí gây chết


VD 3:
Enzim thủy phân tinh bột ở một giống lúa mạch
có hoạt tính cao hơn nhờ hiện tượng lặp đoạn
NST mang gen qui định enzim này


Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ

I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?
II- Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột
biến cấu trúc nhiễm sắc thể
1/ Nguyên nhân phát sinh:
2/ Tính chất của đột biến cấu trúc NST
Một số đột biến là có lợi →có ý nghĩa trong
chọn giống và tiến hóa


Theo em, Trong các dạng
đột biến trên, dạng nào
gây hậu quả lớn nhất ?
 Mất đoạn (mất vật chất di truyền )


Hội chứng “mèo kêu”:Do mất 1 phần cánh của NST số 5 ở
người: Trẻ khóc như tiếng mèo kêu, cơ thể có những dị
dạng, chậm biết đi, chậm biết nói, thiểu năng trí tuệ.

Có thể bạn chưa biết
- Ở tằm nhờ chuyển đoạn, gen kiểm tra màu đen
của vỏ trứng từ NST thường chuyển qua NST
giới tính Y .Dựa vào màu sắc trứng người ta biết
được trứng nào nở ra tằm đực .Tằm đực có sản
lượng tơ cao hơn tằm cái
-Ứng dụng đột biến chuyển đoạn người ta tạo
nhiều giống cây trồng mang các đặc điểm quí:
Ngô chống chịu được thuốc diệt cỏ, kháng sâu
đục thân, côn trùng có hại