Bài 9. Tế bào nhân thực (tiếp theo)

9,10

Tế bào nhân thực(tt)



5. Ti thể:
- Cấu tạo: là bào quan có hai lớp màng và
chất nền.
+ Màng ngoài không gấp khúc, màn trong
gấp khúc tạo thành mào, trên mào có đính
nhiều enzim hô hấp.
+ Chất nền chứa AND và ribôxôm.
- Chức năng: cung cấp năng lượng cho tế
bào dưới dạng ATP, tạo nhiều sảm phẩm
trung gian quan trong quá trình chuyển hóa
vật chất Số lượng ti thể khác nhau tùy loại
tế bào.


6. LỤC LẠP: Là bào quan chỉ có ở TB TV


*CT: - Bên ngoài: Có 2 lớp màng bao bọc
- Bên trong : +Strôma (chất nền): Có ADN và RBX
+Grana : các túi tilacôit xếp chồng lên nhau
(trên màng tilacôit có nhiều chất diệp lục và enzim quang hợp)
*CN: Chuyển đổi quang ánh sáng thành quang hóa học,
thực hiện chức năng quang hợp
Tại sao Ti thể được ví như nhà máy điện của TB còn lục lạp
như là nhà máy cung cấp nguyên liệu cho nhà máy điện?

Tại sao lá cây có màu xanh? Màu xanh của lá cây có
liên quan gì đến chức năng quang hợp không?


7. Một số bào quan khác
a. Không bào: Thường chỉ có ở TBTV
*CT: +chỉ có một lớp màng bao
bọc
*CN: +chứa chất dự trữ:
muối khoáng (ở TB rễ), chứa
sắc tố (ởTB cánh hoa), Chứa
chất phế thải độc hại,
+Hoạt động như máy
bơm (ở TB lông hút rễ cây)


TÕ bµo ®éng
vËt

TÕ bµo THỰC
vËt


b. Lizôxôm

*CT: - Có một lớp màng bao bọc
- Chứa nhiều loại enzim thuỷ phân

*CN: Phân huỷ các TB già, TB bị tổn thương

không hồi phục, bào quan già
Tế bào cơ, TB hồng cầu, TB bạch cầu và TB thần kinh loại TB nào có
nhiều lizôxôm nhất?



8. Màng sinh chất (màng tế bào)
1/Cấu trúc: theo mô hình khảm động
- Lớp photpholipid kép và prôtêin: +2 lớp photpholipid trong màng luôn
quay 2 đuôi kị nước vào nhau và 2 đầu ưa nước ra bên ngoài để tiếp xúc
với môi trường
+Prôtêin (kênh vận chuyển): xếp xen
với lớp
photpholipid, gồm Pr xuyên màng và Pr bám màng
-Các phân tử cholesterol (ở TB ĐV và người)
-Các lipôprôtêin (thụ thể) và glicôprôtêin (dấu chuẩn)


8. Màng sinh chất (màng tế bào)
1/ Cấu trúc
2/ Chức năng:
-Trao đổi chất với môi trường 1 cách có chọn lọc (tính bán thấm)
+Lớp photpholipit chỉ cho những phân tử nhỏ, không phân cực đi qua. VD:
CO2, , O2
+Kênh prôtêin cho các chất phân cực và tích điện đi qua. VD: K+ , Na+...
- Các prôtêin thụ thể: thu nhận thông tin từ bên ngoài TB và đưa ra đáp
ứng thích hợp
- Các “dấu chuẩn” là glicôprôtêin đặc trưng cho từng loại TB: nhận biết TB
của cùng cơ thể và TB “lạ”.

Tại sao khi ghép các mô và cơ quan từ người này
sang người kia thì có thể người nhận lại có thể nhận
biết các cơ quan “lạ” và đào thải các cơ quan lạ đó?


9. CÁC CẤU TRÚC BÊN NGOÀI MÀNG SINH CHẤT
1/Thành tế bào:
-Cấu trúc: +TV: thành TB cấu tạo chủ yếu bằng xenlulôzơ
+Nấm: thành TB cấu tạo là kitin
-Chức năng: Bảo vệ và quy định hình dạng TB
2/ Chất nền ngoại bào (ở TB ĐV và người)
-Cấu tạo: chủ yếu từ các loại sợi glicôprôtêin kết hợp với chất vô cơ và hữu
cơ-Chức năng: +giúp các TB liên kết với nhau tạo nên mô xác định
+giúp TB thu nhận thông tin