Tiết 43:
Bài 42: Thực hành: Quan
Sát Một Số Vi Sinh Vật
• Nội dung:
I. Tìm hiểu một số vi sinh vật
1. Vi khuẩn (Bacterria)
2. Xạ khuẩn (Actinomycetes)
3. Vi khuẩn lam (Cyanobacteria)
4. Vi nấm (Microfungi)
5. Động vật nguyên sinh (Protozoa)
II. Quan sát một số vi sinh vật
I. Vi khuẩn (Bacteria):
- Là vi sinh vật nhân nguyên thủy (nhân sơ)
- Có nhiều hình thái, kích thước và cách
sắp xếp khác nhau
• Hình dạng: hình cầu, hình que, hình xoắn,
hình có cuống, hình sợi
• Kích thước: 0,2-2,0 micromet
- Đa số sinh sản bằng phân đôi
a) Cầu khuẩn (Coccus)
- Là những vi khuẩn rất phổ biến
- Không có khả năng chuyển động
- Tùy theo phương hướng, mặt phẳng phân
cách, các liên kết mà chia ra thành 5 loại:
• Đơn cầu khuẩn (Micrococcus)
- Tế bào phân chia theo 1mp
- Đa số sống hoại sinh trong đất nước
không khí
- Một số có khả năng sinhh sắc tố làm
hỏng thực phẩm: M.flavus, M.roceus
Micrococcus flavus
• Song cầu khuẩn (Diplococcus)
- Phân chia theo 1mp, các tế bào dính với
nhau từng đôi
- Một số loài gây bệnh: viêm phổi
(D.pneumoniae), viêm tai giữa, viêm
màng não cầu khuẩn (D.Neisseria
meningitdis), bệnh lậu (D.Neisseria
gonorrhoeae)
D. Neisseria meningitdis
Bệnh lậu
Bệnh viêm tai giữa
Bệnh viêm màng não
• Bát cầu khuẩn (Sarcina)
- Phân chia theo 3mp, tao thành khối 8 hay
16 tế bào
- Đại diện: S.ventriculi (lên men rượu)
Sarcina ventriculi
• Liên cầu khuẩn (Streptococcus)
- Phân chia theo 1mp, các tế bào con dính
nhau thành chuỗi
- Phân bố rộng rãi trong tự nhiên
- Một số gây bệnh: viêm họng
(S.pyogennes), một số có lợi: S.lactis
Streptococcus lactis
Bệnh viêm họng
• Tụ cầu khuẩn (Staphylococcus)
- Phân chia theo nhiều mặt phẳng bất kỳ,
các tế bào tụ lại thành từng đám
- Thường gặp trên niêm mạc miệng, da
- Một số gây bệnh: ngộ độc thịt (S.aureus),
bại huyết, viêm khớp ở gia cầm
Staphylococcus aureus
Staphylococcus aureus
Aspergillus
b) Trực khuẩn
- Có dạng hình que ngắn
- Hầu hết chuyển động được nhờ tiêm mao
- Có khả năng tạo nội bào tư
- Bao gồm:
Bacillus
Escherichia
Clostridi um
Pseudomonas
• Bacillus
- Vk Gr(+) có khả năng sinh bào tư
- Hiếu khí hoặc kị khí không bắt buộc
- Đa số gây bệnh: nhiệt thán (B.anthracis),
ngộ độc thức ăn (B.cereus), làm hỏng
thực phẩm, rau hộp (B.coagulaus)
Bacillus
• Escherichia
- Vk Gr(-) không có khả năng sinh bào tư,
có tiêm mao mọc xung quanh
- Sống hoại sinh trong thực phẩm, trong
đường ruột của người và ĐV
- Đại diên: E.coli gây tiêu chảy
Escherchia coli