Bài 21. Phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam trong những năm cuối thế kỉ XIX

Dù GIê M«n lÞch sö LíP
11A3

Giáo viên: Trương Văn Nga
Đơn vị

: THPT Nguyễn Hữu Cảnh


KIỂM TRA BÀI CŨ


1

V

2
4
6

N T

H

N

đ
à n
ẵ
n
g

H C M

3
5



T

M A
n
g
n C tá h
ấ
t

ô
ế

t

H
I

N

t

G
h

u

y

A

1.
Có
7hiệp
ch
cái,
tên
gọi
lớp
có Nam
học
thức,
đỗ đạt
dớibảo
chế
độ
ph
ong3.
hai
địa
điểm
màđánh
phetầng
chủ

chiến
tấn công
quân
tại hộ
kinh
thP
Bản
ớc này
dấu
Việt
bịnổ
đặt
dớiPháp
sự
của
2.
Là
nơi
đầu
tiên
mà
thực
dân
Pháp
súng
xâm
l
ợc
n
ớc

ta
ý
từ
Vị
vua
lãnh
đạo
phong
trào
Cần
V
ơn
S
Phong
tro
Cnth
Vng
triVqua
my
giai
on?
Ông
là5.khóa:
quan
th
ợng
bộCần
binh
đứng
đầu

phái chủ
chiến
chống
Ph
tham
gia
phong
trào
ơng
?
nớc thuộc địa nửa phong kiến ?

T KHểA
H
H

à
I

M

N

G


CHIẾU CẦN VƯƠNG
(13/7/1885)

Vua Hàm Nghi (1872 – 1943)

BÀI 21
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP
CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG NHỮNG
NĂM CUỐI THẾ KỈ XIX

( Tiết 2 )


I. PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG BÙNG NỔ
II. MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU TRONG
PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG VÀ PHONG TRÀO ĐẤU
TRANH TỰ VỆ CUỐI THẾ KỈ XIX.
1. Một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong phong trào
Cần Vương.


HOẠT ĐỘNG NHÓM
Tên cuộc khởi nghĩa

Khởi nghĩa Bãi Sậy
(1883 – 1892)

Khởi nghĩa
Hương Khê
(1885 – 1896)

Lãnh đạo

Địa bàn
hoạt động

Hoạt động
chính

Kết quả, ý
nghĩa


Khởi
nghĩa

Bãi
Sậy
(1883
đến
1892)

Lãnh
đạo

Nguyễn
Thiện
Thuật

Địa bàn
hoạt
động

Hoạt động chính

Kết quả
ý nghĩa

- Căn cứ
chính:
Bãi Sậy
(Hưng
Yên)

- 1885 đến 1887:
Nghĩa quân đẩy lùi
nhiều cuộc càn quét,
gây cho địch nhiều
thiệt hại.

- Hoạt
động
sang cả
Hải
Dương,
Bắc Ninh.

- Từ 1888 đến1892:
Nghĩa quân chiến đấu
quyết liệt, di chuyển
linh hoạt, đánh thắng
một số trận lớn.

- Khi quân
Pháp
bao
vây, Nguyễn
Thiện Thuật
phải
sang
Trung Quốc,
Đốc Tít ra
hàng (1889).
Để
lại
những kinh
nghiệm tác
chiến ở vùng
đồng bằng.


Khởi
nghĩa
Hương
Khê
(1885
đến
1896)

Lãnh
đạo
Phan
Đình

Phùng,
Cao
Thắng

Địa bàn
hoạt động
- Căn cứ
chính:
Hương
Khê (Hà
Tĩnh).
- Hoạt
động rộng
khắp 4 tỉnh
Bắc Trung
Kì.

Hoạt động
chính

Kết quả Ý nghĩa

-1885 đến 1888:
Chuẩn bị lực
lượng, xây dựng
căn cứ, chế tạo vũ
khí, tích trữ lương
thực.
-1888 đến 1896:
Chiến đấu quyết

liệt, mở các cuộc
tập kích, đẩy lùi
quân địch, chủ
động tấn công
nhiều trận lớn.

- Phan Đình
Phùng
hi
sinh,
đến
1896 khởi
nghĩa thất
bại.
- Là cuộc
khởi nghĩa
tiêu
biểu
trong phong
trào
Cần
Vương.


Vì sao khởi nghĩa Hương
Khê là cuộc khởi nghĩa tiêu
biểu nhất?


II. MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU TRONG

PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG VÀ PHONG TRÀO ĐẤU
TRANH TỰ VỆ CUỐI THẾ KỈ XIX.
1. Một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong phong trào
Cần Vương.
2. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913)


a. Nguyên nhân:
- Kinh tế nông nghiệp sa sút, một bộ phận cư dân đồng
bằng Bắc Kì phải phiêu tán lên Yên Thế sinh sống.
Nguyên
nhânquân
bùng
- Khi Pháp mở các
cuộc hành
bình định, cuộc sống
nổ phạm,
cuộc khởi
người dân bị xâm
nôngnghĩa
dân Yên Thế đã đứng
Yên Thế?
dậy khởi nghĩa.


b. Diễn biến


KHỞI NGHĨA YÊN THẾ (1884 - 1913)

Yên Thế
(1884-1913)

•

•

g
QĐ àn
Ho
Sa

g
QĐườn
r
T
Sa

KHỞI NGHĨA YÊN THẾ


b. Diễn biến:
+ 1884 - 1892: dưới sự chỉ huy của Đề Nắm, nghĩa quân
đẩy lùi nhiều cuộc tấn công của giặc Pháp.
+ 1893 - 1897: do Đề Thám lãnh đạo, hai lần tạm hòa với
Pháp, nghĩa quân làm chủ 4 tổng ở Bắc Giang (Nhã Nam,
Mục Sơn, Yên Lễ, Hữu Thượng).
+ 1898 - 1908: 10 năm hòa hoãn, sản xuất luyện tập quân
sự, hội tụ những nghĩa sĩ yêu nước.
+ 1909 - 1913: Pháp ra sức tấn công, nghĩa quân di chuyển

nhiều nơi. Tháng 2/1913, Đề Thám bị sát hại, khởi nghĩa
tan rã.


c. Ý nghĩa:
Thể hiện
tiềm
năng,
ý chí,
sức mạnh to
Khởi
nghĩa
nông
dân Yên
lớn của
dân trong
cuộc
đấu tranh
Thếnông
có ý nghĩa
như thế
nào?
giải phóng dân tộc.


CỦNG CỐ


Khởi nghĩa Yên Thế
có đặc điểm gì khác

so với các cuộc
khởi nghĩa trong
phong trào Cần
Vương?


PHONG TRÀO
CẦN VƯƠNG
Mục tiêu
Thời gian

Chống Pháp, giúp vua,
cứu nước

KHỞI NGHĨA
YÊN THẾ
Chống Pháp, tự vệ

1885 - 1896

1884 - 1913

Bắc kì và Trung kì

Yên Thế - Bắc Giang

Sĩ phu, văn thân

Nông dân

tồn tại
Địa bàn
hoạt
động
Lãnh đạo
L.lượng
tham gia

Sĩ phu, văn thân, nông dân

nông dân


DẶN DÒ



Nguyễn Thiện Thuật
(1844 – 1926)

Nguyễn
Thiện
Thuật
(1844 - 1926), quê ở
huyện Mĩ Hào, tỉnh Hưng
Yên. Từng làm Tri phủ Từ
Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Năm
1885, sau khi Đinh Gia
Quế, thủ lĩnh đầu tiên của
khởi nghĩa Bãi Sậy qua

đời, ông đảm đương vai
trò lãnh đạo. Khi chiếu
Cần Vương ban ra, ông
hưởng ứng, hiệu triệu
nhân dân kháng chiến
giúp vua. Dưới sự lãnh
đạo của ông, khởi nghĩa
bước sang giai đoạn phát
triển mới.


LƯỢC ĐỒ PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG
Đồng Văn

Bãi Sậy
(1883-1892)

Ấu Sơn
(20-91885
)
Tân Sở
(13-71885
)

Quảng
Trạch
Đồng Hới

HUẾ

Cửa Thuận An
Đà Nẵng

Chú giải

Bình Sơn
Quảng Ngãi

Nơi Vua Hàm

Tuy Hòa

Vương

Nha

Cuộc k/nghĩa
Cuộc k/nghĩa
nhỏ

H

Sa

Bình Định
Sông Cầu

Nghi ra Chiếu Cần

lớn

QĐ

ng
oà

Tra
ng

Phan
Thiết

QĐ

g
ờn
Trư

Sa

KHỞI NGHĨA BÃI SẬY

HS


LƯỢC ĐỒ KHỞI NGHĨA BÃI SẬY